ครูที่มีคุณภาพในศตวรรษที่ 21

คุณลักษณะของครูในศตวรรษที่ 21

คำว่า “ครู” เป็นคำที่เราคุ้นเคยกันมาตลอด ครู คือ ผู้ที่ให้คำแนะนำ เพื่อให้เกิดประโยชน์ทางการเรียน สำหรับผู้เรียน หรือนักเรียน/นักศึกษาในสถาบันการศึกษาต่าง ๆ รวมทั้งสถาบันการศึกษา รร.เหล่า สายวิทยาการและหน่วยจัดการศึกษาของ ทบ. ที่มีหน้าที่ให้การฝึก ศึกษาเกี่ยวกับวิชาความรู้ทางทหารวิชาการ หลักการคิด รวมถึงการปฏิบัติและแนวทางในการทำงาน

บทบาทหน้าที่ของ ครู มีการปรับเปลี่ยนไปตามยุคตามสมัย เพื่อให้ทันสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงไปโดยเฉพาะในยุคปัจจุบันเป็นยุคแห่งเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารที่ทันสมัย มีความก้าวหน้า และสามารถเข้าถึงข้อมูลข่าวสารได้มากและรวดเร็วขึ้น ดังนั้น ครูจึงจำเป็นต้องปรับตัวให้พร้อมและพัฒนาตนเองให้ทันยุคที่เปลี่ยนไป อีกทั้งต้องมีความกระตือรือร้นที่จะพัฒนาด้านทักษะวิทยาการให้ทันสมัยเพื่อให้เกิดการเรียนรู้เทคนิค วิธีการเรียน การสอนแบบใหม่ๆ ที่มีประสิทธิภาพ

บทบาทของครูในศตวรรษที่ 21

 บทบาทของ e – teacher ประกอบด้วย 2 ส่วน คือ

ส่วนที่ 1 ครูทำหน้าที่ วางแผน ออกแบบ ดำเนินการจัดกิจกรรมที่หลากหลายและจัดเตรียมแหล่งเรียนรู้ให้เพียงพอ รวมทั้งจัดการประเมินผลอย่างชัดเจนได้มาตรฐาน  ส่วนที่ 2 ครูเป็นผู้ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและเทคโนโลยีการสื่อสารเป็นสื่อในการจัดการเรียนรู้

ลักษณะของ e – teacher สรุปได้ 9 ประการ ดังนี้

1. Experience ครูควรสร้างสรรค์และเรียนรู้การใช้เครื่องมือ/เทคโนโลยีใหม่ ๆ เช่น Internet
2. Extended ครูควรค้นหาความรู้ตลอดเวลา มีการใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ในการค้นคว้าหาความรู้ด้วยเทคโนโลยี
3. Expanded ครูควรขยายผลความรู้ เพื่อให้เกิดการเพิ่มพูนความรู้ที่เป็นประโยชน์ต่อประชาชน ชุมชนโดยรวม
4. Exploration ครูควรค้นคว้าและเลือกเนื้อหาสาระ เอกสารหลักฐานอ้างอิง ที่ทันสมัย เพื่อให้เกิดความคิดสร้างสรรค์ในการนำมาพัฒนาการจัดการเรียนการสอน
5. Evaluation ครูควรเป็นนักประเมินที่ดี มีการนำเทคโนโลยีมาใช้ในการประเมินผล และให้ เหมาะสมกับรูปแบบการเรียน เพราะไม่ใช่ทุกเทคโนโลยีจะใช้ได้กับการเรียนทุกรูปแบบ
6. End – User ครูควรเป็นผู้ใช้เทคโนโลยีได้อย่างหลากหลายและสามารถเป็นผู้ใช้ปลายทางที่ดี เช่น สามารถ Browse ไป Web Site ได้ เป็นต้น

1. Enabler ครูควรสามารถนำเทคโนโลยี ซอฟต์แวร์ ฮาร์ดแวร์ มาใช้ในการสร้างบทเรียน สื่อ ในรูปแบบอิเล็กทรอนิกส์ เพื่อเป็นการสร้างแรงจูงใจในการเรียนให้กับผู้เรียนมากขึ้น
2. Engagement เป็นลักษณะครูที่ให้ความร่วมมือ แลกเปลี่ยนเรียนรู้ เพื่อให้เกิดความคิดใหม่ ๆ
3. Efficient and Effective ครูที่มีประสิทธิภาพประสิทธิผล ในการใช้เทคโนโลยีได้อย่างคล่องแคล่ว เป็นผู้ผลิต ผู้กระจาย และผู้ใช้ความรู้จาก e 8 ข้อข้างต้น การปรับบทบาทและพัฒนาครูให้เป็น e – teacher อาจไม่ใช่เรื่องง่าย แต่มีความจำเป็นอย่างยิ่งกับสภาวการณ์ในปัจจุบัน และเป็นกลไกสำคัญในการปฏิรูปการศึกษาให้ประสบความสำเร็จ

ห้องเรียนสำหรับการศึกษาศตวรรษที่  21

สำหรับผู้เขียน Biog เอง โดยส่วนตัวได้มีโอกาสเป็นผู้สอนในโรงเรียนเล็กๆแห่งหนึ่ง ซึ่งในฐานะที่เราเป็นผู้สอน เราจะมองเห็นว่าโลกทุกวันนี้ก้าวไปไกลมาก ทั้งในเรื่องเทคโนโลยีและการใช้ชีวิตในส่วนต่างๆ ฉะนั้นเราต้องก้าวให้ทันกับทุกสถานการณ์ ให้ทันยุคสมัยที่มันกำลังเปลี่ยนไปเรื่อยๆ ยิ่งเป็นผู้สอนยิ่งต้องรู้ให้ไว ต้องรู้ก่อนผู้เรียน เพื่อที่เราจะได้นำสิ่งที่เรารู้ก่อนเหล่านั้นกลับไปสอนเขาได้

e – teacher คือลักษณะ 9 ประการที่ครูใน ยุคศตวรรษที่ 21 “ ควรพึงมี ” โดยส่วนตัว ถ้าให้เลือก e – teacher มา 1 ข้อ ที่ตัวเองด้อยและมีน้อยที่สุด ณ ตอนนี้ คงจะเลือกเป็น e ที่ข้อสุดท้าย คือ Efficient and Effective ให้เป็นข้อที่ตัวเองมีน้อยที่สุด เหตุผลคงเนื่องจาก Efficient and Effective เป็น e ที่เป็นศูนย์รวมของ e ทั้ง 8 ข้อก่อนหน้า มาเข้าไว้ด้วยกัน ถ้าจะให้อธิบายขยายความก็คงหมายถึงว่าผู้เขียนเอง ยังขาดหรือยังชำนาญใน 8e เริ่มต้นไม่เพียงพอ เลยทำให้ ยังเป็นผู้สอนที่ไม่สมบูรณ์แบบตามหลักของ ครูในยุคศตวรรษที่ 21 นั่นเอง แต่เมื่อเรารู้ว่าเราขาดสิ่งไหน เรายิ่งต้องพยายามเรียนรู้เพิ่มขึ้นเพื่อที่จะได้ก้าวสู่การเป็น e – teacher ที่สมบูรณ์แบบต่อไป

“เมื่อรู้ว่าด้อย เมื่อรู้ว่าขาด ก็จงเร่งพัฒนาตน หมั่นฝึกฝนอย่าให้ขาด”

จุดมุ่งหมายสู่ครูในอนาคตแห่งศตวรรษที่ 21

         ครูแห่งอนาคต หมายถึง ครูที่สามารถจัดการเรียนรู้ด้วยระบบสารสนเทศเพื่อการเรียนรู้ที่เชื่อมโยงกับแหล่งเรียนรู้ได้ทั่วโลกผ่านทางInternet สามารถจัดการเรื่องเอกสารได้ทุกรูปแบบเช่น word,Excle,File Mutimedia ต่าง ๆผสมผสานกันระหว่างเทคโนโลยีการสื่อสารและเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ ทำให้การเรียนการสอนมีประสิทธิภาพ ที่สามารถจัดการเรียนการสอนโดยใช้สื่อการสอนได้หลากหลายสามารถเชื่อมโยงสื่อการสอนจากห้องเรียนอิเลคทรอนิกส์ E-Classroom สามารถสืบค้น ใช้ซ้ำ ปรับปรุงเนื้อหาให้ทันสมัยและพีขึ้นตลอดเวลา เป็นแหล่งสืบค้นความรู้ของนักเรียน สามารถนำสื่อต่าง ๆ ใน เครือข่ายสังคมออนไลน์ยุคใหม่Social Network เช่น Youtube  wiki Facebook  เครื่องมืออุปกรณ์ที่จำเป็นที่ใช้ในการศึกษาประกอบด้วย โต๊ะ กระดานอิเลคทรอนิกส์ เครื่องฉายภาพ projector  กล้องวิดิโอ webcam  คอมพิวเตอร์ เครื่องสำรองไฟฟ้า ชุดเครื่องเสียง ลำโพงและโปรแกรม software E-classroom เช่น

1. ครูสามารถใช้ เครื่องคอมพิวเตอร์ชนิด PC หรือ Macintosh ถ้าเป็นเครื่อง PC แต่ต้องมีขนาด 386 ขึ้นไป ซึ่งมีความจุของหน่วยความจำสูง ถ้าเป็นชนิด Pentium ได้/สามารถใช้ Tablet ในการจัดการเรียนการสอน

2.  ครูมีการใช้ Modem ซึ่งเป็นตัวเชื่อมโยงรับ ส่งและแปลงสัญญาณภาพและเสียงระหว่างเครื่องคอมพิวเตอร์และเครือข่ายคอมพิวเตอร์ขนาดความเร็ว 14.4 kbps (14,000 bps) หรือ 28.8 kbps (28,000 bps) (bps = bite per seconds)

3.    ครูสามารถจัดโปรแกรมสื่อสารและโปรแกรมแอปพลิเคชั่นอินเตอร์เน็ต ที่สามารถจับภาพและตัวหนังสือได้ แต่ถ้าต้องเสริมการฟังเสียง เห็นสีสันและการเคลื่อนไหว

ดังนั้นการจัดการเรียนการสอนของครูสู่ศตวรรษที่ 21จึงจำเป็นอย่างยิ่งที่ฝึกให้นักเรียนใช้เทคโนโลยีในการสืบค้นข้อมูลในการเรียนรู้ เพื่อให้นักเรียนสามารถปฏิบัติได้จริงเพราะการที่นักเรียนได้ฝึกประสบการณ์หรือลงมือปฏิบัติเองจะทำให้เด็กเกิดการเรียนรู้ด้วยตัวเอง ดังเช่น

ตัวอย่าง ปิรามิดแห่งการเรียนรู้

• การเรียนในห้องเรียน (Lecture) นั่งฟังบรรยาย จะจำได้พียง 5%
• การอ่านด้วยตัวเอง (Reading) จะจำได้เพิ่มขึ้นเป็น 10%
• การฟังและได้เห็น (Audiovisual) เช่น การดูโทรทัศน์ ฟังวิทยุ จำได้ 20%
• การได้เห็นตัวอย่าง (Demonstration) จะช่วยให้จำได้ 30%
• การได้แลกเปลี่ยนพูดคุยกัน (Discussion) เช่น การพูดคุยแลกเปลี่ยนความรู้กันในกลุ่ม จะช่วยให้จำได้ถึง 50%
• การได้ทดลองปฏิบัติเอง (Practice doing) จะจำได้ถึง 75%
• การได้สอนผู้อื่น (Teaching) เช่น การติว หรือการสอน จะช่วยให้จำได้ถึง 90%

หลังจากที่สังเกตเห็นภาพปิรมิดแห่งการเรียนรู้แสดงให้เห็นว่าการที่นักเรียนได้การติวให้กับเพื่อนร่วมชั้น เพราะการติวหรือการได้สอนให้ผู้อื่น(Teaching)  ก็จะทำให้เด็กจำได้ถึง 90 % การทดลองปฏิบัติเอง (Practice doing) จะจำได้ถึง 75% และ การได้แลกเปลี่ยนพูดคุยกัน (Discussion) เช่น การพูดคุยแลกเปลี่ยนความรู้กันในกลุ่ม จะช่วยให้จำได้ถึง 50%ดังนั้นครูในอนาคตแห่งศตวรรษที่ 21 จึงต้องเรียนรู้เทคโนโลยีเพิ่มขึ้น เลิกใช้การเรียนการสอนแบบเดิมที่ยืนอธิบายหน้ากระดานให้นักเรียนฟังแล้วสั่งการบ้าน แต่ครูต้องใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมที่ทันสมัยมาใช้เพื่อให้นักเรียนฝึกปฏิบัติกิจกรรมเองโดยที่ครูคอยเป็นที่ปรึกษาของนักเรียนแทน

….. อ่านต่อได้ที่: https://www.gotoknow.org/posts/492081