การ แสดงออก ทาง ทัศน ศิลป์ ของศิลปิน ม 5

ทัศธาตุ หมายถึง ส่วนประกอบของศิลปะที่มองเห็นได้ ประกอบไปด้วย จุด เส้น รูปร่าง รูปทรง น้ำหนักอ่อน-แก่ สี บริเวณว่างและพื้นผิว

จุด (Dot) หมายถึง รอยหรือแต้มที่มีลักษณะกลม ๆ ปรากฎที่พื้นผิว ซึ่งเกิดจากการจิ้ม กด กระแทก ด้วยวัสดุอุปกรณ์ต่าง ๆ เช่น ดินสอ ปากกา พู่กัน และวัสดุปลายแหลมทุกชนิดจุด เป็นต้นกำเนิดของเส้น รูปร่าง รูปทรง แสงเงา พื้นผิว ฯลฯ เช่น นำจุดมาวางเรียงต่อกันจะเกิดเป็นเส้น และการนำจุดมาวางให้เหมาะสม ก็จะเกิดเป็นรูปร่าง รูปทรง และลักษณะผิวได้เส้น (Line) เป็นสิ่งที่มีผลต่อการรับรู้ เพราะทำให้เกิดความรู้สึกต่ออารมณ์และจิตใจของมนุษย์ เส้นเป็นพื้นฐานสำคัญของศิลปะทุกแขนงใช้ร่างภาพเพื่อถ่ายทอดสิ่งที่เห็นและสิ่งที่คิดจินตนาการให้ปรากฎเป็นรูปภาพเส้น (Line) หมายถึง การนำจุดหลาย ๆ จุดมาเรียงต่อกันไปในทิศทางใดทิศทางหนึ่งเป็นทางยาว หรือสิ่งที่เกิดจากการขูด ขีด เขียน ลากให้เกิดเป็นริ้วรอย- เส้นนอน ให้ความรู้สึกกว้างขวาง เงียบสงบ นิ่ง ราบเรียบ ผ่อนคลายสายตา- เส้นตั้ง ให้ความรู้สึกสูงสง่า มั่นคง แข็งแรง รุ่งเรือง- เส้นเฉียง ให้ความรู้สึกไม่มั่นคง เคลื่อนไหว รวดเร็ว แปรปรวน- เส้นโค้ง ให้ความรู้สึกอ่อนไหว สุภาพอ่อนโยน สบาย นุ่มนวล เย้ายวน- เส้นโค้งก้นหอย ให้ความรู้สึกเคลื่อนไหว การคลี่คลาย ขยายตัว มึนงง- เส้นซิกแซกหรือเส้นฟันปลา ให้ความรู้สึกรุนแรง กระแทกเป็นห้วง ๆ ตื่นเต้นสับสนวุ่นวาย และการขัดแย้ง- เส้นประ ให้ความรู้สึกไม่ต่อเนื่อง ไม่มั่นคง ไม่แน่นอน

1.2รูปแบบงานทัศนศิลป์
แบ่งเป็น 3 รูปแบบ
1. รูปแบบเหมือนจริง (Realistic)
หมายถึง การสร้างงานที่เหมือนจริงดังที่ปรากฏอยู่ในธรรมชาติ โดยยึดหลักการสร้างสรรค์ และการนำเสนอดังที่ตามองเห็น เช่น การเขียนภาพคนเหมือน ภาพสัตว์ ภาพทิวทัศน์ ภาพหุ่นนิ่งใน
งานจิตรกรรม การปั้น การแกะสลัก และการหล่อรูปบุคคลสำคัญที่ทำเป็นอนุสาวรีย์ในงานประติมากรรม เป็นต้น
การสร้างสรรค์งานทัศนศิลป์รูปแบบเหมือนจริง เป็นการนำทัศนธาตุต่าง ๆ มาสร้างสรรค์โดยการจัดองค์
ประกอบศิลป์ แสดงรายละเอียดของผลงานให้เหมือนจริงดังที่ตามองเห็น เช่น งานจิตรกรรม

ชื่อภาพ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
เทคนิค ดินสอถ่านชาโคล และสีชอล์กบนกระดาษ
ผลงานของศักดิ์วุฒิ วิเศษมณี
ผลงาน จิตรกรรมคนเหมือน
สื่อความหมาย
ใช้โทนสีของภาพเป็นสีน้ำตาล โดยนำทัศนธาตุต่างๆมาใช้ในการสร้างสรรค์ผลงานได้อย่างกลมกลืนน่าสนใจ โดยเฉพาะการนำเส้นโค้งลักษณะต่างๆมาถ่ายทอดรูปร่าง รูปทรงของบุคคลได้อย่างเหมือนจริง มีขนาด สัดส่วนที่ถูกต้องชัดเจน
การจัดวางภาพบนบริเวณว่างทำได้อย่างเหมาะสม
แสงเงาและสี มีการใช้ค่าน้ำหนักสีที่ดูกลมกลืน ศิลปินนำพื้นผิวมาใช้ในการเน้นพื้นหลังของภาพ ทำให้ภาพที่ให้ความรู้สึกนิ่งๆ กลับดูเคลื่อนไหว และมีเรื่องราวมากยิ่งขึ้น

งานประติมากรรม

ชื่อผลงาน ป้าอิน
เทคนิค ปูนปลาสเตอร์
ผลงานของไพฑูรย์ เมืองสมบูรณ์
ผลงาน ประติมากรรมลอยตัว
สื่อความหมาย เป็นผลงานคนเหมือน รูปผู้หญิงสูงวัย ศิลปินได้นำทัศนธาตุต่างๆมาใช้ในการสร้างสรรค์ผลงานให้มีลักษณะเหมือนจริงมากที่สุด มีการนำเส้นโค้งลักษณะต่างๆมาถ่ายทอดรูปร่าง รูปทรงของบุคคลและแสดงรายละเอียดต่างๆ
ผลงานนี้มีขนาดและสัดส่วนที่ถูกต้องชัดเจน
มีลักษณะพื้นผิวที่เหมือนจริง ดูจากผิวเนื้อมีการขัดและตกแต่งจนเรียบ ส่วนเสื้อผ้ามีลักษณะพื้นผิวที่หยาบกว่า ทำให้ผลงานมีความเด่นชัดและให้อารมณ์ความรู้สึกมากยิ่งขึ้น

2. รูปแบบแบบตัดทอน (Distortion)
หมายถึง การสร้างสรรค์งานศิลปะในลักษณะบิดเบือนไปจากของจริง โดยจะให้ความสำคัญกับรูปแบบที่เหมือนจริงน้อยลง แต่ให้ความสำคัญกับรูปแบบจากความคิดของศิลปินมากขึ้น เพื่อสื่อความงามในการรับรู้ให้เข้าใจง่ายและรวดเร็ว
การสร้างสรรค์งานทัศนศิลป์รูปแบบแบบตัดทอน เป็นการนำทัศนธาตุมาจัดองค์ประกอบศิลป์ของผลงาน โดย
การบิดเบือนไปจากของจริงตามความคิดสร้างสรรค์ของศิลปิน เพื่อสื่อความงามในการรับรู้ให้เข้าใจง่ายและรวดเร็ว เช่น

ชื่อผลงาน ดอกไม้
เทคนิค สีน้ำมันบนผ้าใบ
ผลงานของศาสตราจารย์สวัสด์ ตันติสุข
ผลงาน จิตรกรรม
สื่อความหมาย
เป็นผลงานจิตรกรรมหุ่นนิ่งในรูปแบบตัดทอน ศิลปินสร้างสรรค์ผลงานด้วยทัศนธาตุต่างๆได้อย่างกลมกลืนน่าสนใจ โดยเฉพาะการใช้เส้นในการตัดทอนรูปร่าง รูปทรงของหุ่นนิ่งให้มีรูปแบบตัดทอน
การจัดวางภาพลงบนวริเวณว่างทำได้อย่างเหมาะสม ขนาด สัดส่วนของภาพกับผืนผ้าใบมีการจัดวางได้อย่างสมุดเช่นกัน
แสงเงาและสีของผลงานมีการใช้ค่าน้ำหนักของสีที่ดูกลมกลืนกัน มีการนำสีข้างเคืยงมาใช้ในการสร้างสรรค์ผลงานทำให้ภาพดูกลมกลืนด้วยสี
นอกจากนี้ยังถ่ายทอดลักษณะพื้นผิวด้วยรอยเชิงฝีแปรงของเส้นและสี

ชื่อผลงาน แม่กับลูก
เทคนิค ประติมากรรมปูนปลาสเตอร์
ผลงานของสุวิช สถิตวิทยานันท์
ผลงาน ประติมากรรมลอยตัว
สื่อความหมาย
เป็นผลงานประติมากรรมในรูปแบบตัดทอน รูปแม่กับลูก ศิลปินถ่ายทอดผลงานด้วยทัศนธาตุต่าง ๆ ที่เห็นได้อย่างชัดเจนคือรูปร่าง รูปทรง ที่มีการตัดทอนรายละเอียด แสดงเส้นรอบนอกด้วยเส้นโค้งลักษณะต่าง ๆ ได้อย่างกลมกลืนและสอดคล้องกัน ขนาด สัดส่วนของผลงานก็สัมพันธ์กันเป็นอย่างดี ส่วนสีของผลงานนั้นเป็นสีขาว ซึ่งเป็นสีของวัสดุที่ใช้ในการสร้างสรรค์คือปูปลาสเตอร์ เป็นการสื่อความหมายถึงความรักอันบริสุทธิ์ระหว่างแม่กับลูก ในส่วนของพื้นผิวจะมีลักษณะผิวเรียบ ละเอียด แสดงถึงความนุ่นนวล ละมุนละไม ให้ความรู้สึกปลอดภัย น่าทะนุถนอม

3. รูปแบบตามความรู้สึก (Abstraction)
หมายถึง การสร้างสรรค์งานศิลปะที่ไม่มีรูปแบบและเรื่องราวเหมือนจริง แต่มุ่งแสดงอารมณ์ความรู้สึกของศิลปินที่ถ่ายทอดลงในผลงาน
การสร้างสรรค์งานทัศนศิลป์รูปแบบตามความรู้สึก เป็นการนำทัศนธาตุมาใช้ในการจัดองค์ประกอบศิลป์และกระตุ้นให้เกิดอารมณ์ความรู้สึก เช่น ความสนุกสนาน ความตื่นเต้น ความน่ากลัว ความเศร้า ความสับสน ความร้อนแรง ความรัก เป็นต้น

ชื่อผลงาน เปลี่ยนแปลง
เทคนิค สีน้ำมันบนผ้าใบ
ผลงานของรุ่งศักด์ ดอกบัว
ผลงาน จิตรกรรม
สื่อความหมาย เป็นผลงานจิตรกรรมในรูปแบบตามความรู้สึก ศิลปินได้นำทัศนธาตุต่างๆมาใช้ในการสร้างสรรค์ผลงานด้วยสี รูปร่าง รูปทรงอิสระ ไม่มีรูปแบบที่ตายตัว ให้ความรู้สึกเคลื่อนไหว ตื่นตาตื่นใจ และแสดงถึงความเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา
ศิลปินผสมผสานทัศนธาตุๆได้อย่างกลมกลืน โดยยึดความเป็นเอกภาพ

ชื่อผลงาน ชีวิตและศรัทธา
เทคนิค ประติมากรรมหล่อโลหะ
ผลงานของเข็มรัตน์ กองสุข
ผลงาน ประติมากรรมลอยตัว
สื่อความหมาย
เป็นผลงานประติมากรรมในรูปแบบตามความรู้สึก ที่ทำให้ผู้ชมใช้จินตนาการและความรู้สึกด้วยตนเอง
ศิลปินถ่ายทอดผลงานด้วยทัศนธาตุต่างๆที่เห็นได้อย่างชัดเจนคือรูปร่าง รูปทรง และบริเวณว่าง ที่มีรูปแบบตามความรู้สึก แสดงเส้นรอบนอกด้วยเส้นโค้งและเส้นตรงได้อย่างกลมกลืนและสอดคล้องกัน ขนาด สัดส่วนของผลงานก็สัมพันธ์กันเป็นอย่างดี ดูมีความมั่นคง ส่วนสีของผลงานนั้นเป็นสีแท้ของวัสดุ ศิลปินได้นำบริเวณว่างมาสร้างจุดสนใจในผลงาน โดยการเจาะจงผลงานให้เกิดบริเวณว่าง

2. แนวคิดในงานทัศนศิลป์เกิดจากเหตุผล
     งานทัศนศิลป์เป็นสิ่งที่มนุษย์สร้างสรรค์ขึ้นจากความคิด ความรู้สึก และความประทับใจในแง่มุมต่างๆ อันเป็นเหตุผลให้เกิดรูปแบบและวิธีการในการถ่ายทอดเป็นผลงานทัศนศิลป์ ซึ่งเกิดจากเหตุผลหลักๆดังนี้
1.ถ่ายทอดเลียนแบบธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
เช่น

ชื่อผลงาน ลูกม้า
เทคนิค ประติมากรรมปูนปลาสเตอร์
ผลงานของไพฑูรย์ เมืองสมบูรณ์
ผลงาน ประติมากรรมลอยตัว
สื่อความหมาย
เป็นผลงานประติมากรรมที่เกิดจากความประทับใจในท่วงท่า และลีลาในการทำความสะอาดตัวเองของลูกม้า
2. แรงบันดาลใจ
เกิดจากความเชื่อ ความศรัทธาในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง เช่น ชาติ ศาสนา เทพเจ้า กษัตริย์ เป็นต้น แล้วเกิดความมุ่งมั่นในการสร้างสรรค์ผลงานาศิลปะเพื่ออุทิศถวายในสิ่งที่ตนเคารพบูชา รูปแบบในการถ่ายทอดอาจเป็นผลงานที่เหนือจากความเป็นจริง ซึ่งเกิดจากจินตนาการหรือความเชื่อในแบบอุดมคติ เช่น

ชื่อผลงาน ขอจงทรงพระเจริญยิ่งยืนนาน
เทคนิค สีน้ำบนกระดาษ
ผลงานของเกริกบุระ ยมนาค
ผลงาน จิตรกรรม
สื่อความหมาย
เป็นผลงานจิตรกรรมที่ได้รับแรงบันดาลใจมาจากความรัก ความจงรักภักดี และความศรัทธาในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช

3.สัญลักษณ์หรือสิ่งแทน
เกิดจากความต้องการสื่อสารเพื่อให้ผู้ชมผลงานได้เข้าใจในความหมายที่ต้องการสื่อ เป็นการเชื่อมโยงความคิดสร้างสรรค์กับสิ่งที่ต้องการสื่อความหมาย โดยมีรูปแบบเป็นสัญลักษณ์หรือสิ่งแทน
เช่น

ชื่อผลงาน การล่าสัตว์ปีก
เทคนิค จิตรกรรมปูนเปียก
ผลงาน จิตรกรรม
สื่อความหมาย
เป็นผลงานจิตรกรรมฝาผนังศิลปะอียิปต์ มีลักษณะการแสดงออกทางสัญลักษณ์สื่อสิ่งแทน เพื่อแสดงความสำคัญของฐานะบุคคล ด้วยขนาด สัดส่วน เช่น ภาพยนตร์หรือฟาโรห์จะมขนาดใหญ่ทีสุด

วีนัสแห่งวิลเลนดอร์ฟ(Venus of Willendrof)
สัญลักษณ์แทนความอุดมสมบูรณ์ เพศแม่ การเกิด

2.1วิธีการถ่ายทอดแนวคิดในงานทัศนศิลป์
การถ่ายทอดแนวคิดในงานทัศนศิลป์สามารถทำได้ ดังนี้
1.การใช้ผังความคิดหรือผังมโนทัศน์ เป็นกระบวนการคิดวิธีหนึ่ง ที่แสดงให้เห็นภาพรวมของความคิดในการ
สร้างสรรค์ผลงานศิลปะ โดยแสดงความสัมพันธ์ของสิ่งต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกัน ตัวอย่าง เช่น

จากผังความคิดได้แสดงประเด็นหัวข้อที่เกี่ยวข้องเพื่อช่วยในการตัดสินใจว่า ควรจะเลือกปฏิบัติการสร้างสรรค์
งานประเภทใด เช่น งานเขียนภาพ งานปั้น–แกะสลัก งานประดิษฐ์สร้างสรรค์ เป็นต้น เป็นการสื่อหรือถ่ายทอดให้ทราบ
และตัดสินใจได้ง่ายขึ้น

2.การกำหนดชื่อเรื่อง ทำให้สามารถตัดสินใจได้ว่าควรสร้างสรรค์ผลงานในลักษณะใด เช่น การเขียนภาพ การ
ปั้น–แกะสลัก การประดิษฐ์สร้างสรรค์ เป็นต้น แล้วเปรียบเทียบความแตกต่างของการสื่อความหมาย สื่อ วัสดุอุปกรณ์
และเทคนิค วิธีการแสดงออก

2.2ลักษณะการถ่ายทอดแนวคิดในงานทัศนศิลป์

1.การถ่ายทอดงานจิตรกรรม (Painting)

จิตรกรรม ตามพจนานุกรม อธิบายว่า เป็นการสร้างงานทัศนศิลป์บนพื้นระนาบรองรับ   ด้วยการวาด ระบายสี การลาก  ป้าย  ขีด หรือขูดวัสดุลงบนพื้นระนาบซึ่งจำแนกได้ตามลักษณะวัสดุอุปกรณ์ในการสร้างสรรค์ได้เป็น  2 ประเภท คือ ภาพวาด และ ภาพเขียน

     ผู้สร้างสรรค์งานจิตรกรรม เรียกว่า จิตรกร

-ภาพวาด(Drawing)
การใช้วัสดุสำเร็จรูปที่มีปลายแหลม เช่น ดินสอ ปากกา เกรยอง เป็นต้น ขูด ขีด เขียน วาดให้เกิดเป็นรูปภาพ วาดเส้นหรือภาพแรเงา โดยเน้นความงามของเส้นและแสงเงา

จิตรกรรม ภาพวาดด้วยดินสอ

-การระบายสี(Painting)

การใช้วัสดุสีชนิดต่างๆ ระบายลงบนวัสดุรองรับที่เป็นพื้นระนาบ เช่น กระดาษ ผ้าใบ ไม้อัด ด้วยอุปกรณ์การระบายสี เช่น พู่กัน แปรง เกรียง สร้างสรรค์เป็นภาพระบายสีที่มีความกลมกลืนของสี และแสงเงา ได้แก่
สีน้ำ

 2.ถ่ายทอดงานประติมากรรม (Sculpture)
ประติมากรรมเป็นงานศิลปะที่แสดงออกด้วยการปั้น  แกะสลัก  หล่อ  และการจัดองค์ประกอบความงามและความรู้สึกนึกคิดเป็นรูปทรง 3 มิติ ลงบนสื่อต่างๆ  ผู้ทำงานประติมากรรมเรียกว่า  ประติมากร  ส่วนงานประติมากรรมที่เกี่ยวกับศาสนามักสะกดให้แตกต่างออกไปว่า ปฏิมากรรม งานประติมากรรม แบ่งเป็น 3 ประเภท ตามมิติของความลึก

2.1.ประติมากรรมนูนต่ำ  (Bas Relief)

หมายถึง การปั้นบนฐานรองรับให้เกิดรูปทรงนูนขึ้นจากฐานรองเพียงเล็กน้อยมองเห็นด้านหน้าเพียงด้านเดียวด้านข้างมีส่วนหนาขึ้นเล็กน้อยเช่น เหรียญบาท

2.2.  ประติมากรรมนูนสูง  (High Relief)

หมายถึง การปั้นบนพื้นหรือฐานรองรับ ให้เกิดรูปนูนสูงขึ้นมากกว่าแบบนูนต่ำ  โดยสูงขึ้นประมาณครึ่งหนึ่งของลำตัว สามารถมองเห็นได้สองด้าน คือด้านหน้าและด้านข้าง

2.3.  ประติมากรรมลอยตัว  (Round Relief)

หมายถึง การปั้นลอยตัวแบบ 3 มิติมองเห็นทั้งด้านหน้า ด้านข้าง และด้านหลัง มองเห็นได้รอบตัว ไม่มีพื้นหลัง มีฐานรองรับรูปทรงให้ตั้งอยู่ได้

3. การถ่ายทอดงานสถาปัตยกรรม (Architecture)

     สถาปัตยกรรม คือ ศิลปะและวิทยาการแห่งการก่อสร้าง  ศิลปะของการออกแบบโครงสร้าง  การออกแบบอาคารและสิ่งก่อสร้าง การก่อสร้างอาคารและสิ่งก่อสร้าง ตลอดจนการตกแต่งบริเวณและสิ่งแวดล้อมของอาคารสถานที่ให้มีความงาม ประโยชน์การใช้สอย และความมั่นคงแข็งแรงเราอาจแบ่งได้  2 ประเภท

 3.1.  ประเภทที่มนุษย์เข้าไปอยู่อาศัยไม่ได้ (สถาปัตยกรรมปิด)

หมายถึง สถาปัตยกรรมที่มนุษย์ไม่สามารถเข้าไปใช้สอยได้ ลักษณะของสถาปัตยกรรมชนิดนี้ส่วนใหญ่สร้างเพื่อตอบสนองความเชื่อความศรัทธา เช่น