การรักษาดุลยภาพของร่างกายมนุษย์ ประกอบด้วย 1. การรักษาดุลยภพของน้ำและแร่ธาตุ อาศัยการทำงานของไตที่มีหน่วยไตทำหน้าที่กรองของเสียออกจากเลือดและดูดกลับสารที่มีประโยชน์ ซึ่งการควบคุมสมดุลน้ำและเกลือแร่ต่าง ๆ ในเลือด จะถูกควบคุมด้วยสมองส่วนไฮโพทาลามัสที่มีผลกระตุ้นหรือยับยั้งการหลั่งฮอร์โมนแอนติไดยูเรติกจากต่อมใต้สมองส่วนหลัง 2. การรักษาดุลยภาพของดกรด-เบสในร่างกาย อาศัยการทำงานของปอด โดยการกำจัด CO2 จากการหายใจออก เพื่อลดปริมาณ H+ ในเลือด รวมทั้งการขับ/ดูดกลับสารและไอออนต่าง ๆ ที่หน่วยไต ซึ่งมีผลต่อความเป็นกรด-เบสของเลือด 3. การรักษาดุลยภาพของอุณหภูมิในร่างกาย อาศัยการทำงานของระบบหมุนเวียนเลือด ผิวหนัง และกล้ามเนื้อโครงร่าง ซึ่งมีศูนย์ควบคุมอยู่ที่สมองส่วนไฮโพทาลามัสที่ทำหน้าที่ส่งสัญญาณไปกระตุ้นหรือยับยั้งกระบวนการเมแทบอลิซึมต่าง ๆ ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย แบ่งออกเป็น 2 ระบบ ได้แก่ 1. ระบบภูมิคุ้มกันแบบไม่จำเพาะมีความสามารถในการป้องกัน ทำลายเชื้อโรคและสิ่งแปลกปลอมได้เพียงระดับหนึ่เท่ากัน ซึ่งแบ่งกลไกการทำงานออกเป็น 3 ระบบ ได้แก่ การป้องการทางกายภาพ เช่น ผิวหนัง เยื่อบุผิว การป้องกันโดยสารเคมี เช่น สารเคมีในต่อมน้ำตา ต่อมน้ำลาย กระเพาะอาหาร และต่อมเหงื่อ และการกลืนกินของเซลล์โดยการทำงานของเซลล์เม็ดเลือดขาวชนิดฟาโกไซต์ 2. ระบบภูมิคุ้มกันแบบจำเพาะเป็นกลไกป้องกัน ทำลายเชื้อโรคและสิ่งแปลกปลอมที่มีความจำเพาะต่อแอนติเจนแต่ละชนิด อาศัยการทำงานของเซลล์เม้ดเลือดขาวลิมโฟไซต์ 2 ชนิด ได้แก่ เซลล์บีและเซลล์ที ซึ่งเซลล์ทีจะพัฒนาเป็นเซลล์พลาสมาเพื่อสร้างแอนติเจนเข้าทำลายสิ่งแปลกปลอม ส่วนเซลล์ทีทำหน้าที่จดจำและระบุชนิดของเชื้อโรค หากระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายผิดปกติ จะก่อให้เกิดภาวะพร่องภูมิคุ้มกัน ซึ่งเป็นภาวะที่เกิดจากระบบภูมิคุ้มกันต่าง ๆ ของร่างกายทำงานผิดปกติ และก่อให้เกิดโรคต่าง ๆ ตามมา เช่น โรคภูมิแพ้ โรคลูปัส โรคภูมิคุ้มกันบกพร่อง
|