ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ เกิดขึ้นได้บ่อยในผู้ป่วยเบาหวาน โดยเฉพาะเบาหวานประเภทที่ 1 แต่ก็อาจเกิดขึ้นได้กับคนทั่วไปได้เช่นกัน เมื่อมีอาการ ควรรีบรับประทานอาหารหวาน ๆ เพื่อป้องกันไม่ให้อาการแย่ลงการ จนเกิดภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำรุนแรง Show
ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำคืออะไรภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ คือภาวะที่ระดับน้ำตาลในเลือดต่ำกว่า 70 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร หรือ 3.9 มิลลิโมลต่อลิตรในผู้ป่วยเบาหวาน หรือต่ำกว่า 55 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร หรือ 3.1 มิลลิโมลต่อลิตรในคนทั่วไป เมื่อมีอาการ ควรรีบรับประทานอาหารหรือเครื่องดื่มหวาน ๆ ทันที เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำรุนแรง ซึ่งเป็นอันตรายต่อชีวิตได้ อาการน้ำตาลในเลือดต่ำสัญญาณและอาการของภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ ได้แก่
หากอาการแย่ลง การทำงานของร่างกายอาจไม่ประสานกัน สูญเสียความสามารถในการทำกิจวัตรประจำวัน มองเห็นหรือพูดไม่ชัด เวลากลางคืนอาจนอนหลับไม่สนิท ฝันร้าย เหงื่อออกมาก ตื่นขึ้นมาไม่สดชื่นหรือมึนงง สาเหตุที่น้ำตาลในเลือดต่ำน้ำตาลในเลือดต่ำในผู้ป่วยเบาหวานเหตุการณ์เหล่านี้อาจนำไปสู่ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำได้
น้ำตาลในเลือดต่ำในคนทั่วไปภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำแบ่งออกเป็นได้ 2 ประเภท นั่นคือ ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำหลังรับประทานอาหารและภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำจากการอดอาหาร
ควรพบแพทย์เมื่อไรควรพบแพทย์ทันทีในกรณีดังต่อไปนี้
ภาวะแทรกซ้อนเมื่อน้ำตาลในเลือดต่ำภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำที่เกิดขึ้นเป็นเวลานานอาจทำให้เกิดภาวะหัวใจหยุดเต้น หัวใจเต้นไม่เป็นจังหวะ อวัยวะล้มเหลว สมองถูกทำลายถาวร โคม่า และแม้กระทั่งเสียชีวิต การตรวจวินิจฉัยภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำการตรวจวินิจฉัยสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน สามารถใช้เครื่องตรวจน้ำตาล เพื่อตรวจระดับน้ำตาลในเลือดโดยการเจาะเลือดที่ปลายนิ้ว โดยสามารถตั้งให้เครื่องตรวจน้ำตาลช่วยเตือนเวลาที่น้ำตาลอาจจะตกได้ เช่น เวลานอนหรือขับรถ การตรวจวินิจฉัยสำหรับคนทั่วไป แพทย์จะทำการตรวจน้ำตาลในเลือดทุก 2-3 ชั่วโมง และอาจทำการตรวจวินิจฉัยด้วยภาพถ่ายเพิ่มเติมเพื่อดูว่าภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำมีสาเหตุมาจากเนื้องอกหรือไม่ สำหรับผู้ที่มีภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำหลังรับประทานอาหาร แพทย์จะทำการตรวจ Mixed-Meal Tolerance Test (MMTT) โดยให้ผู้เข้ารับการรักษาดื่มเครื่องดื่มชนิดพิเศษเพื่อเพิ่มระดับน้ำตาลในเลือดและให้ร่างกายผลิตอินซูลิน จากนั้นจะทำการตรวจระดับน้ำตาลในเลือดอีกหลายครั้งในอีก 5 ชั่วโมงต่อมา การรักษาภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำระยะไม่รุนแรงหรือปานกลางสำหรับภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำระยะไม่รุนแรงหรือปานกลาง สามารถทำการรักษาตามกฎ “15-15 rule” ซึ่งแนะนำโดยองค์กรโรคเบาหวานแห่งสหรัฐอเมริกา (the American Diabetes Association)
ตัวอย่างอาหารคาร์โบไฮเดรตออกฤทธ์เร็วในปริมาณ 15 กรัม
หากไม่มีเครื่องตรวจระดับน้ำตาล ให้ปฏิบัติตามกฎ 15-15 จนกว่าจะรู้สึกดีขึ้น ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำรุนแรงหากพบผู้ที่มีภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ และหมดสติ หรือมึนงง ไม่ควรให้ผู้ป่วยรับประทานอาหารใด ๆ เพราะอาจทำให้สำลักได้ แล้วฉีดฮอร์โมนกลูคากอน ซึ่งมีทั้งในรูปแบบยาพ่นเข้าโพรงจมูกและยาฉีด เพื่อกระตุ้นให้ตับปล่อยกลูโคสที่กักเก็บไว้ โดยควรอ่านเอกสารกำกับยาก่อนใช้ หลังให้ยา 5 - 15 นาที ผู้ป่วยจะรู้สึกตัวและอาจรู้สึกคลื่นไส้ หากผู้ป่วยนอนราบอยู่ให้จับนอนตะแคงเพื่อป้องกันการสำลัก การป้องกันไม่ให้น้ำตาลในเลือดต่ำ
ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำมักเกิดขึ้นบ่อยในผู้ป่วยเบาหวาน หากไม่ได้รับการรักษา อาจเป็นอันตรายถึงชีวิต การรู้จักสังเกตุอาการและควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดสามารถช่วยป้องกันภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำระดับรุนแรงได้ |