42 ม.5 ต.นาแขม อ.กบ นทร บ ร จ.ปราจ นบ ร

ปกหน้า - ปกหลัง : ๓ มิถุนายน วันเฉลิมพระชนมพรรษา สมเด็จพระนางเจ้าสุทิดา พัชรสุธาพิมลลักษณ พระบรมราชิน ี

ขอพระองค์ทรงพระเจริญ ด้วยเกล้าด้วยกระหม่อม ข้าพระพุทธเจ้า กองบรรณาธิการนาวิกศาสตร์

ื ี เม่อคร้งสมเด็จพระนางเจ้าสุทิดา พัชรสุธาพิมลลักษณ พระบรมราชิน เสด็จฯ ทรงเย่ยมราษฎรชาวจังหวัดเชียงใหม่ ั ี ี และพ้นท่ใกล้เคียง ซ่งมารอเฝ้าฯ รับเสด็จและช่นชมพระบารมีอย่างใกล้ชิด ณ อาคารอเนกประสงค์ มหาวิทยาลัย ึ ื ื ื ี ่ ี ราชภัฏเชียงใหม่ เม่อวันท ๘ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๖๓ ระหว่างท่ทอดพระเนตรนิทรรศการมูลนิธิโครงการหลวง ี ื สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชิน ทรงมีพระราชดารัสช่นชมเจ้าหน้าท่โครงการหลวงท่ประสบความสาเร็จ � � ี ี ในการเพาะพันธุ์ดอกเอเดลไวส์ว่าในอนาคตข้างหน้าคนไทยไม่ต้องไปช่นชมดอกไม้พันธุ์น้ไกลถึงยุโรป ี ื ื ี ึ แค่มาท่โครงการหลวงก็สามารถช่นชมความงดงามของดอกเอเดลไวส์ได้แล้ว อน่ง สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชิน ี ่ ื ี ทรงสนพระทยงานวจยทมความหลากหลายโดยเฉพาะการเพาะพนธ์ดอกไม้เมองหนาวอย่างดอกเอเดลไวส์ ี ั ั ุ ั ิ “ดอกเอเดลไวส์” Edelweiss เป็นดอกไม้ประจาชาติสวิสเซอร์แลนด์ เป็นพันธุ์ไม้ท่พบในเขตหนาวหรือเขตอบอุ่น ี � ในประเทศโซนยุโรป และเป็นดอกไม้ท่น่าหลงใหลแห่งเทือกเขาแอลป์ Edelweiss เป็นไม้ดอกขนาดเล็ก ความหมายของ ี ั ั ี ี ื ดอกไม้น้คือ “รักแท้” เพราะเช่อกันว่าชายใดหากมอบดอกไม้น้แก่หญิงสาวน่นหมายถึงเขามีความม่นคง มีความพยายาม ี เน่องจากดอกไม้น้จะบานเพียงปีละ ๓ คร้ง อีกท้งว่ากันว่าหากเด็ดดอก Edelweiss มาแล้วรูปร่างของดอกจะ ื ั ั ไม่เปลี่ยนแปลง หรือเหี่ยวเฉา ี ื ่ พระองค์ได้พระราชทานเมล็ดพันธุ์ให้แก่มูลนิธิโครงการหลวงเม่อวันท ๑๑ พฤษภาคม พ.ศ.๒๕๖๒ เพ่อนาไปวิจัย ื � และพัฒนาร่วมกับศูนย์วิจัยเทคโนโลยีชีวภาพทางด้านพืช ซ่งฝ่ายงานวิจัยและพัฒนาได้ดาเนินการเพาะเลี้ยงเน้อเย่อ และ � ึ ื ื พัฒนาสูตรอาหารที่เหมาะสมต่อการเจริญเติบโตในสภาพปลอดเชื้อเพื่อขยายพันธุ์เพิ่มปริมาณต้น และเก็บรักษาพันธุ์ ี � ื เม่อต้นกล้าเจริญเติบโตแข็งแรงและมีระบบรากท่สมบูรณ์ จึงนาออกปลูกและอนุบาลในโรงเรือนสภาพปิด ป้องกันแมลง � ั ี ื ี จากน้นนาต้นกล้าไปทดสอบปลูกเล้ยงในพ้นท่ของสถานีเกษตรหลวงอินทนนท์ และสถานีวิจัยพบว่าต้นเอเดลไวส์ สามารถเจริญเติบโต และปรับตัวเข้ากับสภาพแวดล้อมในพื้นที่ได้เป็นอย่างดี นาวิกศาสตร์ 5 ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๔

ตอนที่ ๒

การฝึกอุดปะค�้าจุนในพื้นที่แคบ การสถานีเรือ แนวความคิดน้จะเป็นจริงได้ก็หมายถึงทุกคนต้อง ี ู ่ ึ ี ื ี โชคดีอีกประการหนงของผ้เขยนคอ ได้มโอกาส ช่วยแบ่งเบาภาระซึ่งกันและกัน จะต้องไม่มีคนว่าง ซึ่งก็ ี ผ่านการฝึก และปฏิบัติงานบนเรือมาหลากหลายประเภท หมายถึงหลายคนจะต้องมีหน้าท่รอง หรือ Secondary Job ี ท้งเรือขนาดใหญ่ ขนาดกลาง ขนาดเล็ก ท้งเรือผิวนา เช่น ในสถานเทยบ - ออกจากเทยบ พนจ่าพยาบาล � ้ ี ี ั ั ั และเรือด�าน�้า ซึ่งสิ่งหนึ่งที่มีความแตกต่างคือ ระบบยาม ต้องทาหน้าท่เลเซอร์วัดระยะ และสามารถทาหน้าท ่ ี ี � � และการสถานีต่าง ๆ รวมทั้งจากประสบการณ์ในหน้าที่ ถือท้ายอะไหล่ได้ ก�าลังพลเหล่าไฟฟ้าอาวุธต้องสามารถ ี ต้นเรือท่ผ่านมา ซ่งแนวความคิดท่ผู้เขียนมองว่าเป็น เป็นผู้ใช้งาน Console ระบบอ�านวยการรบ และระบบ ี ึ ่ ั ุ ี ี ื � � คาตอบทเหมาะสมคอ “ทางานให้น้อยทสด พกให้มาก หาที่เรือบนสะพาน หรือถ้าว่างจริง ๆ อย่างน้อยก็ต้องมา ่ ิ ี ึ ่ ทสุด !!!” เพราะมนษย์เราถ้าย่งได้พกมากก็จะทาให้ ช่วยเข้าเชือกหรือว่งลูกตะเพรา ซ่งแม้จะต้องมีการอบรม ิ ั � ุ ิ � ึ ความตรากตราน้อยลง สามารถปฏิบัติงานได้นานข้น ความรู้พ้นฐานและการใช้งานอุปกรณ์เพ่มเติมแต่ผลท ี ่ ื มีประสิทธิภาพมากข้น ผิดพลาดน้อยลง และปลอดภัย ได้รับก็คุ้มค่า คือเรือของเราสามารถแบ่งก�าลังพลได้เป็น ึ มากขึ้น ยามเรือเดินถึง ๔ ผลัด ซ่งส่งผลให้ทุกคนได้รับการพักผ่อน ึ นาวิกศาสตร์ 6 ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๔

ที่เพียงพอในเวลากลางคืนในทุก ๆ คืน แม้แต่ยามเที่ยงตี ผู้เขียนจัดสถานีเรือด้วยความสนุกสนาน (หลายคน ั ี ี ท่ถือว่าโหดสุดก็จะสามารถมีเวลานอนได้ต้งแต่ ๗ ถึง อาจแย้งว่าเป็นหน้าท่ของต้นเรือ แต่งานน้ผู้เขียนได้ ี ๙ ชั่วโมง ถ้ารีบเข้านอนตั้งแต่หัวค�่าโดยไม่โอ้เอ้ แน่นอนว่า ขออนุญาตแบ่งเบาภาระอันมหาศาลของต้นเรือรับเรือท ี ่ ื ื ต้องมีการปรับระเบียบอื่น ๆ อีกเล็กน้อย เช่น เลิกระบบ ต้องวางระบบอ่น ๆ และกากับดูแลงานอ่น ๆ ในรายละเอียด � ั � � ประกาศต้งแต่ ๑๙๐๐ และกาหนดเวรทาความสะอาด อีกมากมาย) นอกจากน้นในการจัดสถาน All Hand ี ั ให้ยามผลัดท่เหมาะสมเป็นผู้ดาเนินการ นอกจากน้น อ่น ๆ ก็ได้ม่งเน้นแนวทางเดิมคือ ทุกคนต้องช่วยกัน ุ ื ั ี � ั ิ ื ุ ่ ยังช่วยให้การปรับระดับความพร้อมจากยามเรือเดิน ๔ ผลัด สงผลให้ทกรายละเอียดได้รบการเตมเต็ม เช่น เรอของเรา เป็นยามรบ ๒ กราบ สามารถท�าได้อย่าง “อ่อนตัวและ มีนักว่ายนาช่วยชีวิตกับเรือยนต์ท่พร้อมลงนาตลอดเวลา � ้ ี � ้ ้ ตลอดเวลา” ตามความต้องการของสถานการณ์ทางยุทธวิธ ี ในสถานีช่วยคนตกนา สถานีตรวจค้น สถานีชักหย่อน � โดยไม่มีก�าลังพลส่วนหนึ่งส่วนใดต้อง “ควงยาม” ที่อาจ เรือยนต์ หรือแม้แต่สถานีรับ – ส่งอากาศยาน รวมท้ง ั ยาวนานถึง ๑๐ ช่วโมง ท่จะเกิดข้นหากใช้การปรับระดับ ในยามแตละกราบมชดตรวจคนพรอมใชงานทงบนเรอใหญ ่ ้ ั ้ ื ุ ี ั ่ ึ ี ้ ้ ความพร้อมจากยามเรือเดิน ๓ ผลัด เป็นยามรบ ๒ กราบ และเรือเล็ก เป็นต้น ยามเรือเดิน (ยาม ๔ ผลัด) บนสะพานเดินเรือ

สะพาน และศูนย์ยุทธการขณะประจ�าสถานีรบ บนสะพานทุกคนต้องใส่หมวกเหล็กเพื่อป้องกันอันตรายจากกระสุนและสะเก็ดระเบิด ส�าหรับก�าลังพลที่ใส่ Anti Flash Gear คือผู้ที่พร้อมปฏิบัติหน้าที่ชุดดับไฟเร่งด่วน

นาวิกศาสตร์ 7 ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๔

เรือครู และเพื่อนร่วมเรือ ให้ได้แม้ร่างกายจะอ่อนล้าสักเพียงใด ี ึ ี ้ ภารกิจแรกของเราคือ การฝึกภาคทางใช้การในทะเล ซ่งการท่จะฝึกนักเรียนให้มีคุณลักษณะเช่นน อาจไม่ได้ � ของนักเรียนจ่า มาด้วยการลงโทษ หรือออกกาลังกายท้ายเรือเสมอไป ถ้าโรงเรียนนายเรือคือแหล่งผลิตรากแก้วของ ผู้เขียนมองว่าการปฏิบัติงานในเรือมีลักษณะผสมผสาน กองทัพเรือ โรงเรียนชุมพลทหารเรือและโรงเรียนจ่าต่าง ๆ ระหว่าง Tactician และ Technician ท่สามารถปฏิบัติงาน ี ก็คงไม่ต่างอะไรกับแหล่งผลิตกระดูกสันหลัง มือไม้ และ ตรากตร�าได้อย่างยาวนาน � แขนขาของกองทัพเรือ แน่นอนว่ามันต้องมีการปรับความคิดของกาลังพล ี ี � � ด้วยความท่ได้มีประสบการณ์ในการทาหน้าท่ครูฝึก ประจาเรือพอสมควร แต่ทุกคนก็ให้ความร่วมมือด้วยด ี ั ่ ี มาหลายหลักสูตร ผู้เขียนจึงรับมอบภารกิจน้ด้วยความ นักเรยนจ่าได้รบการอบรมโดยเน้นส่งทเขาไม่สามารถ ี ิ ี � � ยินด เช่นเดียวกับกาลังพลประจาเรือท่จะได้มีน้อง ๆ ทาได้ในห้องเรียนท่โรงเรียนคือ การทดลองการปฏิบัต ิ ี ี ี � � � ี มาทาการฝึกท่เรือ โดยผู้เขียนได้มอบนโยบายกับกาลังพล งานจริง ทดลองใช้อุปกรณ์ต่าง ๆ บนเรือ การฝึกภาคทะเล ว่านักเรียนจ่าจะต้องไม่มีวันลืมการฝึกภาคทะเลในคร้งน ้ ี ต้องไม่ใช่การยกห้องเรียนจากบนบกมาบนเรือเพ่อ ั ื ี � ้ � ื ภาพความสาเร็จท่ผู้เขียนแจ้งกับนายทหารและ น่งเรียนทฤษฎีที่ยืดยาวในขณะท่เรือแล่นใช้นามันเช้อเพลิง ั ี กาลังพลประจาเรือคือ ต้องให้นักเรียนจ่าเห็นภาพ ไปโดยสูญเปล่า แต่ควรเป็นบทเรียนท่กระชับเน้นการ � � ี � � ้ ้ ิ ี การปฏิบัติงานจริง เน้นยาว่าการปฏิบัติงานจริงภายในเรือ นาไปสการปฏบตจรง และเนนการเรยนภาคทฤษฎเฉพาะ ี ู ่ ิ ิ ั � ึ � ื และได้ทดลองทาส่งท่ควรจะต้องทาได้ซ่งก็คือ หน้าท ี ่ ท่จาเป็นขณะเรือจอด เพ่อให้สามารถใช้เวลาเรือเดิน � ิ ี ี ความรับผิดชอบพ้นฐานของจ่าตรีใหม่ท่บรรจุลงปฏิบัติงาน ในการฝึกปฏิบัติให้มากท่สุด การลงโทษเกิดข้นเฉพาะ ี ี ื ึ ในเรือนั้นเอง ดังนั้นหากต้องการให้น้อง ๆ ท�าอะไรเป็น เมื่อมีความผิดจริง ๆ เท่านั้น ก็ควรสอนเขาตั้งแต่ตอนนี้ เพราะหลังจากนี้อีกไม่กี่เดือน นักเรียนจ่าทุกคนได้รับการแจกหมายเลขสถานีเรือ � ั ี ่ ็ ี นกเรยนจ่าช้นปีท ๒ กจะจบออกมาทางานในเรือแล้ว เพื่อให้ไปรายงานตัวและฝึกกับ “พี่เลี้ยง” ที่มีหมายเลข ั มนคงไม่มประโยชน์อะไรทจะปรบระเบยบการปฏบต ิ สถานีเดียวกันท้งพันจ่าและจ่าตามพรรคเหล่าของตน ี ั ิ ั ี ี ่ ั ั ประจาวันให้ผิดแผกไปจากเดิม หรือไปเน้นการฝึก เพื่อให้เรียนรู้การใช้ชีวิตและการปฏิบัติงานจริงบนเรือ � ความอดทนท่ไม่ใช่ส่งท่เขาต้องพบเจอในชีวิตจริง ภาพท่ผู้เขียนภาคภูมิใจในตัวกาลังพลประจาเรือ ี ี ี � ิ � ี � ั ี � ี � เพราะถ้าทาแบบน้นหลังจากท่เขาเรียนจบกลับมาทางาน และนักเรียนจ่าท่สุดคือภาพท่ชุดนาเรือในการน�าเรือ � ั � ในเรือก็คงต้องเร่มต้นทุกอย่างใหม่อีกคร้ง ซ่งจาก เข้ารับการส่งกาลังบารุงในทะเล (Hi-Line) เป็นนักเรียนจ่า ิ ึ ประสบการณ์ในกองทัพเรือต่างประเทศ ผู้เขียนได้สัมผัส ล้วน ๆ จะมีอะไรมากกว่านี้ที่ครูคนหนึ่งต้องการ ? ี ถึงความใกล้ชิด และกลมกลืนระหว่างนักเรียนนายเรือ น่าเสียดายท่ผลกระทบจาก COVID-19 ทาให้ � ี และนักเรียนจ่ากับกองเรือจนเมื่อจบออกมา มันเป็นการ การฝึกภาคนักเรียนนายเรือมีการเปล่ยนแปลงจนเรือ ี ิ � ี ่ ิ ิ ก้าวเดนต่อมากกว่าการเรมต้นใหม่ ส่งท่เห็นได้ง่าย ๆ ของเราไม่ได้เป็นเรือฝึกตามแผนท่ได้รับอนุมัติไว้ ทาให้ ี ั ู ั ี ื คือเคร่องแบบชุดแรกท่นักเรียนนายเรือได้รับแจกคือ ผ้เขยนไม่มีโอกาสนาแนวทางน้ไปปรบใช้กบนักเรียน � ี ั ั เครื่องแบบชุดปฏิบัติงานเรือ นายเรือท่ผู้เขียนต้งใจว่าจะทาให้นักเรียนนายเรือช้นใหม่ ี � ่ ี � ั สาหรับผู้เขียนแล้วจุดมุ่งหมายในการฝึกความอดทน และนักเรียนนายเรือช้นปีท ๑ ได้เรียนรู้และทดลอง ื ื ี ิ ในแบบของทหารเรือคอ การสร้างขดความสามารถ การปฏิบัติต่าง ๆ โดยเฉพาะอย่างย่งในเร่องของความรู้ ื ในการปฏิบัติงานในทะเลได้อย่างมีประสิทธิภาพและ พ้นฐานการเดินเรือ การหาท่เรือ การทางานกับแผนท ี ่ ี � ั ั � ั � ่ ปลอดภยด้วยจิตสานึกของความรบผิดชอบต่อเรือ มากกว่าแนวความคิดเดิม ๆ ท่นักเรียนช้นตาจะเน้นเพียง ี นาวิกศาสตร์ 8 ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๔

ความเป็นชาวเรือพื้นฐานเท่านั้น ยิ่งท�าเป็นเร็ว ยิ่งเก่งเร็ว บางฉากผู้เขียนยังต้องดูย้อน ภายหลังจากชมภาพยนตร์ ี ั ั ื นอกจากน้นในเวลากลางคืนบนเรือฝึกท่เรามัก แต่ละตอนเราจะมาน่งวิจารณ์ถึงเหตุการณ์ในเร่องว่า เคยชินกับการฝึกความอดทนบนดาดฟ้าท้ายเรือ ก็ได้ มีความสมจริงเพียงใด การปฏิบัติในลักษณะนั้นมีข้อดี – ์ ้ ู ้ ั กลายเปนการบรรยายความรและประสบการณในหวขอ ข้อด้อยอย่างไร ็ ี การปฏิบัติการทางเรือท่น่าสนใจต่าง ๆ เช่น ประวัติการยุทธ ผู้เขียนเช่อม่นในศักยภาพของบุคลากรท่กองทัพเรือ ั ื ี การปฏิบัติการเรือด�าน�้า การตรวจค้นจับกุม ฯลฯ ที่เปิด คัดเลือกมา ไม่ว่าจะเป็นนักเรียนนายเรือ หรือนักเรียนจ่า ้ ี ่ ิ ่ ้ ู ู ุ ึ โอกาสให้นักเรียนจ่าจากเรือล�าอื่น ๆ ในหมู่เรือมาร่วมฟัง โดยเฉพาะอยางยิงในยคทการศกษาหาความรถกเปดกวาง ่ � ี ี ี ได้ด้วย ท่น่าสนใจอีกกิจกรรมคือ การชมภาพยนตร์ เราสามารถท่จะพัฒนาเขาได้เร็วกว่าท่เคยทามาในอดีต ี ี ทหารเรือภาษาอังกฤษ ที่ผู้เขียนพบว่าการชมภาพยนตร์ อยู่ท่เราจะช้แนะ และเปิดโอกาสให้เขาแสดงมันออกมา ึ ี ี ั ในหัวข้อท่คุ้นเคยจะช่วยให้เข้าใจได้ง่ายข้น ท่น่าสนใจ ได้มากเพียงใด การฝึกภาคทะเลคร้งน้ได้พิสูจน์แล้วว่า ี � ิ คือ ผู้เขียนพบว่านักเรียนจ่าบางนายมีทักษะการฟังภาษา นักเรียนจ่าสามารถทาได้มากกว่าส่งท่เราเคยคาดว่า ี � อังกฤษท่ดีมาก ต้องบอกว่าดีกว่าผู้เขียนด้วยเพราะเขา เขาทาได้และทาได้เป็นอย่างด เวลาของทุกคนมีเท่ากัน ี ี � สามารถเข้าใจปมของภาพยนตร์ได้ในคร้งแรกท่ด ในขณะท ี ่ อยู่ที่ว่าเราจะจัดสรรให้เขาท�าอะไร บางทีเราอาจได้อะไร ู ี ั จากพวกเขามากกว่าเดิมจากเวลาที่ใช้ ๕ ปี ในโรงเรียน ่ ้ ็ ็ ้ ั ้ นายเรอ และ ๒ ป ในโรงเรยนจากเปนได ถาเราทาใหนกเรยน ี ี ี � ื สนุกกับการเรียนรู้อย่างตรงวัตถุประสงค์ เขาจะเกิด ื กาลังใจและความพยายาม การฝึกเรอจะไม่ใช่เรอง ื � ่ ี ื ิ ท่น่าเบ่ออีกต่อไป แต่จะกลายเป็นส่งที่ท้าทายและน่าสนใจ � การนาเรือเป็นหน้าท่ของนายทหารพรรคนาวินทุกนาย... ี ถ้านักบินมี DLQ - Deck Landing Qualification เรือของเราก็มี SHQ - Ship Handing Qualification นักเรียนจ่าฝึกหาที่เรือด้วยความสนใจ ชุดผู้ช่วยผู้น�าเรือที่ประกอบด้วยนักเรียนจ่าล้วน ๆ ขณะท�าหน้าที่วัดและค�านวณระยะทางข้างในการน�าเรือ แล่นขนานเพื่อรับการส่งก�าลังบ�ารุงในทะเลด้วยวิธีการทางตรีโกณมิติ นักเรียนจ่าในสถานีการเรือ นาวิกศาสตร์ 9 ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๔

“ผนังต�ารา” การอ�านวยความสะดวกในการหาข้อมูลของนักเรียนจ่า นักเรียนจ่าพรรคกลินก�าลังต่อไฟบก

� ิ ั ั ื ้ ั หนังสือ Naval Shiphandler’s Guide เป็น ปลอดภยได้มากกว่าฝากเรอทงลาไว้กบการประเมนของ ี � ั � ี หนงสือท่ผู้เขียนใช้เตรียมตัวและนามาวางไว้ตรงหน้า คนเพียงคนเดียว ซ่งเป็นหลักนิยมท่ผู้เขียนนามาจาก ึ ื ้ ี � น้อง ๆ เพ่อเป็นแนวทางในการนาเรือ พร้อมกับแลกเปลี่ยน การปฏิบัติงานภายในศูนย์ยุทธการเรือดานา ท่ทุกคนม ี � � ประสบการณ์ระหว่างกัน นับว่าโชคดีที่น้อง ๆ ชุดรับเรือ ข้อมูลที่จ�ากัดจากอุปกรณ์ในความรับผิดชอบของตนเอง ี ของผู้เขียนมีประสบการณ์ท่โชกโชน นายทหารบางคน และต้องช่วยกันเติมเต็มข้อมูลของทีมให้สมบูรณ์มากท่สุด ี อยู่เรือมาเกือบ ๑๐ ปี หลายคนเคยเป็นผู้บังคับการเรือ และถึงวันน ด้วยวิธีการน เราก็รอดกันมาแบบท่เรียก ี ้ ้ ี ี ี มาแล้ว บางคนเคยน�าเรือมาแล้วในทุกพื้นที่ ได้ว่าไร้รอยขีดข่วน ความหวาดเสียวท่แม้อาจเกิดข้นบ่อย ึ เพราะธรรมชาติท่สาคัญท่สุดของทหารเรือคือ ในช่วงแรก ๆ ก็เริ่มห่าง ๆ ไป เสียงน้อง ๆ นายทหารและ ี � ี � � � ี � การทางานเป็นทีม การบริหารและรวบรวมขีดความสามารถ กาลังพลประจาเรือท่คอยแนะนาให้ระวังอันตรายในนาท ี ิ ของทุกคน โดยเร่มจากทีมนายทหารจึงเป็นจุดมุ่งหมาย วิกฤต จะอยู่ในความทรงจ�าของผู้เขียนเสมอ ่ ั ื ้ � � ในการออกแบบการทางานบนสะพานของผู้เขียน เช่น นอกจากนนเมอสถานการณ์อานวยผู้เขียนได้เปิด จะมีนายทหารท่ไม่ต้องปฏิบัติหน้าท่ใด ๆ อย่างน้อย โอกาสให้นายทหารพรรคนาวินทุกนายได้มีโอกาส ี ี ๑ นายเสมอ เพื่อท�าหน้าที่ Safety Officer ที่คอยสังเกต สลับสับเปลี่ยนกันนาเรือในสถานีท่ผู้เขียนได้ทดลองปฏิบัต ิ � ี � � อาการเรือ ระวังความปลอดภัย หรือพูดง่าย ๆ คือ จนมีความชานาญ และม่นใจพอท่จะให้คาแนะน�าได้ ี ั ื ี ื ั คอยจับผิดผู้นาเรือรวมท้งผู้เขียนด้วย นอกจากน้นทุกคน ต้งแต่เร่องท่ง่ายไปจนถึงเร่องยากตามลาดับ ต้งแต่การ � � ั ั ั บนสะพานท้งนายทหารและกาลังพลประจาเรือสามารถ นาเรอทวไป การเกบคนตกนา การออกจากเทยบ การนาเรอ � � � ็ ื ั ั ่ ี � ื � ้ � ้ � ู ้ � ้ ื ้ ็ เสนอความเหน ขอสงเกต หรอแจงผนาเรอรวมทงผูเขยน เข้าทอดสมอ การนาเรือในร่องนา การนาเรือเข้าเทียบ ้ ื ั ั ี � ้ ี ึ ิ ได้เสมอ เช่น ในสถานการณ์ท่อาจเกิดอันตราย เช่น การรับ - ส่งส่งของในทะเล เป็นต้น ซ่งหมายรวมถึง ื ิ � ใกล้เกินไป ห่างเกินไป เร็วเกินไป ช้าเกินไป ซึ่งแนวทาง นายทหารพลาธการ (“พลาแท้”) ทสามารถนาเรอ ี ่ ั การปฏิบัตินี้อาจดูแปลกในสายตาหลายคนท่อาจใช้ เข้า – ออกร่องนาได้ รวมท้งสร่งเรือ และสร่งปืนท่สามารถ ี ั ี ั ้ � ั ี � แนวคิดการทางานว่าผู้บังคับการเรือต้องเก่งท่สุด หรือ ทาหน้าท่นายยามเรือเดินได้ เพราะในอนาคตท้งสร่งเรือ ี ั � ต้องถูกเสมอ แต่ผู้เขียนมองว่าทุกข้อมูลจากทุกการ และสร่งปืน ก็อาจมีโอกาสได้เป็นผู้บังคับการเรือด้วย ั ประมวลผลของแต่ละคนจะช่วยให้การปฏิบัติงานมีความ เช่นกัน นาวิกศาสตร์ 10 ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๔

ไม่ต่างจากการออกปฏิบัติราชการไกล ๆ เช่นกัน ไม่ว่า

ื จะในเร่องของการกาลังพล การวางแผนการปฏิบัติการ � การส่งก�าลังบ�ารุง ฯลฯ เน่องจากงานท่มักพบบ่อยคือ การปฏิบัติการตรวจค้น ี ื � ี ื ซ่งมีความเก่ยวเน่องอย่างใกล้ชิดกับการใช้อาวุธประจากาย ึ ี ่ เราได้จดหาอปกรณ์ต่าง ๆ ทจะช่วยให้การทางาน ุ ั � มีประสิทธิภาพและปลอดภัย ท่หลายอย่างไม่สามารถ ี เบิกได้ รวมท้งจัดการฝึกยิงปืนพกท่เป็นอาวุธท่ผู้เขียน ี ั ี ุ ้ กาหนดใหชดตรวจค้นทกตาแหน่งใช้เปนอาวธประจากาย � � � ุ ็ ุ นายทหารประจ�าเรือขณะน�าเรือเข้าเทียบท่าเทียบเรือ ฐานทัพเรือสงขลา ี � ในลักษณะของการป้องกันตนเอง สาหรับผู้ท่ทาหน้าท ี ่ � ั สวัสดีสงขลา รักษาความปลอดภัยน้นก็ได้รับเกียรติให้มีท้งปืนพก ั ราชการต่อมาของเราหลังจากการฝึกภาคนักเรียนจ่า และปืนเล็กยาว ที่น่าเสียดายที่มีขนาดใหญ่ไปสักหน่อย คือ การปฏิบัติราชการทัพเรือภาคท ๒ ซ่งภารกิจส่วนใหญ่ พวกเราทุกคนต่างต่นเต้นท่จะได้นาเรือของเรา ึ ี � ี ื ่ มุ่งเน้นไปที่การบังคับใช้กฎหมายในทะเล และช่วยเหลือ ออกปฏิบัติงานจริงเป็นครั้งแรก แม้ว่ามันหมายถึงการที่ ื ี ึ ี ่ ั ิ ู้ ผประสบภัย ซงโดยท่วไปมักเป็นภารกจแรกท่เรอท่ต่อใหม่ ต้องห่างหายจากครอบครัวเป็นเวลานับเดือน แต่มันก็คือ ี มักได้รับมอบ เพราะเป็นการทดสอบการปฏิบัติงานจริง หน้าท่ตามวิชาชีพ และเป็นวิถีชีวิตที่ทุกคนเลือกแล้ว ี ในพ้นท่จริงท่ไม่ไกลจากฐานทัพหลักท่สัตหีบมากนัก และต้องพยายามบริหารจัดการให้เหมาะสมท่สุด เท่าท ี ่ ื ี ี ี และในแง่การเตรียมความพร้อมของเรือเองก็ต้องปฏิบัต ิ จะท�าได้ ขณะเข้าตรวจค้นจับกุมเรือที่กระท�าผิดกฎหมายในทะเล บางครั้งมีอากาศยานร่วมปฏิบัติการ

นาวิกศาสตร์ 11 ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๔

� ี เราจับกุมเรือประมงต่างชาติท่ทาการประมงผิดกฎหมาย ลาแรกได้ในเช้าวันแรกท่เราเข้าสู่พ้นท่อ่าวไทยตอนล่าง ี ื � ี ั น่นเอง ด้วยความร่วมมือและการปฏิบัติงานอย่างเป็น ี � � มืออาชีพของกาลังพลประจาเรือ และการข่าวท่ได้รับจาก ี หน่วยงานท่รับผิดชอบ และการบรรยายประสบการณ์ ื ี ของผู้บังคับการเรือท่านอ่นท่เคยมาปฏิบัติหน้าท ่ ี ก่อนหน้านี้ ในความเห็นของผู้เขียน การบังคับใช้กฎหมาย ในทะเลอย่างเคร่งครัด นอกจากจะเป็นการสงวนรักษา ทรัพยากรอันมีค่าให้อยู่ในมือของคนไทยแล้ว ยังหมายถึง ื ี การแสดงสิทธิความเป็นเจ้าของพ้นท่อาณาเขตทางทะเล Score Board โดยเฉพาะอย่างย่งเขตเศรษฐกิจจาเพาะท่มีทรัพยากร ิ � ี ื อ่น ๆ อยู่อีกมากมาย เพราะเม่อการดาเนินคดีถึงท่ส้นสุด ิ ี ื � โดยไม่มีการประท้วงใด ๆ จากรัฐเจ้าของเรือ หรือ เจ้าของสัญชาติลูกเรือ ก็หมายถึงการยอมรับทางอ้อม ถึงสิทธิอธิปไตยเหนือพ้นท่ดังกล่าวน่นเอง แน่นอนว่า ื ั ี ั � � การทาความเข้าใจถึงเหตุผลดังกล่าวมีความสาคัญท้งต่อ ่ ี ึ ุ � ประชาชนภายนอกให้เข้าใจเหตผลหนงของการมกาลง ั ทางเรือ และท่ขาดไม่ได้คือให้กาลังพลประจาเรือเอง � � ี “เข้าใจ” ว่าเขาก�าลังท�าอะไร เหนื่อยและเสี่ยงเพื่ออะไร ื เพ่อเป็นการให้ความสาคัญ และดารงความทรงจา � � � กับงานที่พวกเราร่วมกันท�า เราได้ท�าสิ่งที่เรียกว่า Score Victory Flag Board ท่จะบันทึกงานของเราและกาลังพลทุกรุ่น ี � ี ั หลังจากน้ไว้คู่กับเรือลาน้ตลอดไป นอกจากน้นเราก็ม ี น่าสนใจ ย้อนไปถึงสมัยอยุธยามีพิพิธภัณฑ์หลายแห่ง ี � ประเพณีท่ไม่ได้ระบุไว้ในระเบียบใด ๆ อีกหลายอย่าง ท่น่าศึกษา โดยเฉพาะท่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติสงขลา ี ี ี ท่ทาให้ทุกคน “อิน” หรือ “ภาคภูมิใจ” ว่าเขากาลัง ท่ถึงแม้จะไม่ใหญ่โตแต่ก็สามารถส่อเน้อหาความเป็นมา ื ี � ื ี � ท�าอะไร เหนื่อยและเสี่ยงเพื่ออะไร ของเมืองสงขลาต้งแต่อดีตได้อย่างครบถ้วน สถานท ่ ี ั ู ิ ี สาหรบผ้เขยนแล้วความเข้าใจและภาคภมใจ สะอาดสะอ้าน และอยู่ใจกลางเมือง นอกจากน้น ู ั ั � ของกาลังพลประจาเรือเป็นปัจจัยท่สาคัญย่งท่จะให้งาน สาหรับผู้ท่สนใจการท่องเท่ยวเชิงประวัติศาสตร์และ ี � � ี ี � ี � ิ ลุล่วงไปได้ ผจญภัย (เล็ก ๆ) ก็ต้องไม่พลาดการเดินข้นสารวจ � ึ ่ ี ี ี ่ ี เราเข้าจอดท่สงขลาเป็นคร้งท ๒ ภายหลังจาก ยอดเขาแดงทมป้อมปราการตงแต่สมย “สงขลาหัวเขาแดง” ั ้ ั ั การฝึกภาคนักเรียนจ่าเม่อตอนต้นปี ในเช้าวันถัดมา ให้เยี่ยมชม นอกจากน้นบนยอดเขาแดงยังสามารถ ื ั ้ ี ิ � ี � ่ พร้อมกับ “ของขวัญ” ช้นแรกให้กับทัพเรือภาคท ๒ มองเห็นร่องนาสงขลาท่ช่วยให้ผู้นาเรือในร่องนาสามารถ � ้ ่ ั และกองทัพเรือ เหนภาพทชดเจนแบบ Top view แน่นอนว่ามนเป็น ็ ี ั ี ่ สงขลาเป็นเมองทน่าอย่และมประวตศาสตร์ท ่ ี หนึ่งในกิจกรรมการ “รับน้องใหม่” ของเรา ื ั ิ ู ี นาวิกศาสตร์ 12 ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๔

ร่องน�้าสงขลามองจากยอดเขาแดง

� ้ ื ิ � ชายหาดนราทัศน์ท่ทอดยาวเร่มกลับมาคึกคัก ฉุกเฉิน โดยเฉพาะอย่างย่งการจับกุมเรือจาหน่ายนามันเถ่อน ี ิ ี ั อีกคร้งภายหลังมาตรการ Lock down ร้านอาหาร ท่มีการปฏิบัติการร่วมกันจากหลายหน่วย ไม่ว่าจะเป็น แบบ Street Food ท่ถนนวชิรา หรือร้านสังสรรค์ การแลกเปล่ยนข้อมูล การปฏิบัติการร่วมกันระหว่างเรือ ี ี � ี หลายแห่งในเมืองก็ช่วยให้เวลาของพวกเราท่นี่เป็นไป และอากาศยานในการค้นหา และยืนยันตาบลท่เป้า ี ั อย่างไม่หงอยเหงามากนัก แน่นอนว่าเราต้องรักษาท้ง ที่ท�าให้เราได้รับประสบการณ์เป็นอย่างดี � สภาพจิตใจและร่างกายให้พร้อมสาหรับการทางานท่ต้อง � ี พร้อมตลอดเวลา สถานีป้องกันฉุกเฉิน “Ship Lock Down” ี ั หลายคร้งท่เราต้องออกเรือนอกเวลางาน หรือแม้แต่ สถานการณ์ในพื้นที่ที่อาจเกิดการโจมตีหน่วย หรือ ื ิ ในวันหยุดสุดสัปดาห์แบบฉุกเฉิน เพ่อปฏิบัติภารกิจ การก่อวินาศกรรมท้งในขณะท่เรือจอดท่า หรือท้งสมอ ั ี ั ั � � ั ่ ่ ี ิ ื ในทะเล เราสามารถออกเรือได้ในเวลาไม่ถึง ๑ ช่วโมง ทถอเป็นเป้านง ได้ทาให้เราได้ช่วยกนจดทา “สถานี ทุกคนกลับมาครบจากความสนุกสนานภายในเมือง ป้องกันฉุกเฉิน” ขึ้นมา โดยแนวความคิดคือต้องป้องกัน ิ ี อาวุธและอุปกรณ์ทุกอย่างพร้อมใช้ เป็นส่งท่ผู้เขียน การข้นเรือ โดยเร่มจากยามรักษาความปลอดภัยต้อง ึ ิ ภาคภูมิใจในตัวกาลังพลทุกคน จะมีอะไรท่ผู้บังคับการเรือ มีความพร้อมอยู่เสมอในการใช้อาวุธเพ่อป้องกันเรือ ื � ี คนหน่งต้องการมากกว่าน ? แน่นอนว่ามีอุปสรรคและ แน่นอนว่ามันไม่ใช่การแต่งกายชุดกากีแต่เป็นชุดเกราะ ึ ้ ี ี ึ � ี สถานการณ์ต่าง ๆ ท่ไม่คาดคิดมากมายเกิดข้นในระหว่าง พร้อมอาวุธ พร้อมไปกับการรวบรวมกาลังพลท่อยู่เรือ การปฏิบัติงานในทะเลท่มีความเสี่ยงโดยธรรมชาติ ในขณะน้นท้งหมดไปรวมกันเพ่อมอบหมายหน้าท่และ ั ื ี ี ั ี แต่ก็ไม่มีใครได้รับบาดเจ็บ และไม่ได้มีอะไรท่เสียหาย รับอาวุธ จัดเป็นทีมย่อยไปประจาจุดท่กาหนด เช่น ี � � ื ร้ายแรง ทุกอย่างแก้ไขลุล่วงไปได้ด้วยความร่วมใจ หวเรอ สะพานเดนเรอ ช่องทางเข้า – ออกต่าง ๆ ั ื ิ � ั ของทุกคน นอกจากน้นถ้าจะมอะไรก็เป็นไปตามคากล่าว รวมท้งทีมสารวจผู้ท่บุกรุกข้นมาบนเรือ ท้งน้เน่องจาก � ั ื ั ี ี ี ึ ั ที่ว่า “The captain carries them all - ผู้บังคับการเรือ ในสถานการณ์จริงภัยคุกคามจะมาใกล้มากแล้ว ดังน้น แบกรับทุกสิ่ง” อันเป็นขนบธรรมเนียมประเพณีชาวเรือ ความรวดเร็วจึงเป็นหัวใจส�าคัญ ที่เป็นสากลแต่โบราณอยู่แล้ว เราฝึกสถานีน้อย่างสมาเสมอด้วยความสนุกสนาน � ่ ี ั ี � ี เราจับกุมเรือต่างชาติท่ทาการประมงผิดกฎหมาย ท้งท่ท่าเรือ และในทะเล รวมท้งจัดยามรักษาความปลอดภัย ั ื ้ � และเรือจาหน่ายนามันเถ่อนได้ด้วยการออกเรือแบบ ในลักษณะนี้จนกระทั่งจบภารกิจ (จบตอนที่ ๒) � นาวิกศาสตร์ 13 ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๔

ตอนที่ ๒

การค้นหากับระเบิดโดยใช้อุปกรณ์แสวงเคร่อง การยิงป้องกันด้วยปืนใหญ่สนามและปืน ค. เพ่อให้ ื ื ี ึ ดังท่กล่าวมาข้างต้นเป็นไปอย่างได้ผล แต่การ สามารถป้องกันตนเองได้มากข้น ี เคล่อนท่ยังคงเป็นไปอย่างล่าช้า ในเวลา ๑๕๔๕ ในวันท ๑๔ พฤษภาคม คาดว่าฝ่ายเราเข้าใกล้ ื ่ ี ื ึ � � ี ชุดกู้กับระเบิดปะทะกับทหารเวียดนาม ซ่งมีกาลัง ท่หมาย ๓ ได้แล้ว แต่เน่องจากยังไม่ทราบตาแหน่งการ ประมาณ ๓๐ นาย ในระยะประชิด เรือเอก ธนกาญจน์ วางกาลังท่แน่นอนของข้าศึก ผู้บังคับกองร้อยจึงส่ง ั � ี ใคร่ครวญ ซ่งอยู่ในหัวขบวนส่งการให้ชุดกู้กับระเบิด ให้ผู้ตรวจการณ์หน้าและเจ้าหน้าท่ส่อสารออกทาการ ื ี ั ึ � ู่ เข้าปะทะกับกับข้าศึกทันท ี ลาดตระเวนพร้อมกับหมู่ปืนเล็ก ๒ หม โดยหมู่ของจ่าเอก แต่สถานการณ์ในขณะน้นฝ่ายเราเสียเปรียบ สาวิท มุ่งชนะ แยกไปทางซ้าย และหมู่ของจ่าเอก สมคิด ั ่ ั ื ี อย่างมาก เน่องจากอยู่ในพ้นท่ตากว่าข้าศึกจึงถูกทหาร แดงสุข แยกไปทางขวา เม่อท้งสองหมู่แยกออกจากกันได้ � ื ื เวียดนามระดมยิงด้วยอาวุธต่าง ๆ อย่างหนัก เรือเอก ประมาณ ๕๐ เมตร ก็พบส่วนระวังป้องกันของข้าศึก ซ่ง ึ ธนกาญจน์จึงร้องขอการยิงสนับสนุนด้วยปืน ค. และ มีกาลังน้อยกว่า � � ั ปืนใหญ่ไปยังตาแหน่งของฝ่ายตรงข้าม การสู้รบดาเนินไป ขณะน้นข้าศึกยังไม่รู้ตัวผู้บังคับหมู่ จึงรายงาน � � ี อย่างดุเดือด ประมาณ ๓๐ นาท จึงยุติลง ฝ่ายเราได้รับบาดเจ็บ ให้ผู้บังคับกองร้อยทราบ ได้รับคาส่งให้เข้าตีข้าศึก ั ื ี หนึ่งนายคือ พลทหาร บุญชอน อินสาคร ถูกสะเก็ดระเบิด ในทันท เพ่อลวงว่าเป็นกาลังส่วนใหญ่ของฝ่ายเรา � จากกระสุนปืน ค. ของทหารเวียดนาม การปะทะจึงเปิดฉากข้นอีกคร้งหน่งการยิงของทหาร ั ึ ึ ั � การสู้รบระหว่างนาวิกโยธินไทยกับทหารเวียดนาม เวียดนามกลายเป็นการเปิดเผยตาแหน่งท่ต้งรับของ ี บนเขาชารากยังคงดาเนินต่อไป ในวันท ๑๓ และ ๑๔ ตนเองอย่างชัดเจน ฝ่ายเราจึงร้องขอกาลังทางอากาศเข้า � � � ี ่ พฤษภาคม ฝ่ายเรารุกคืบหน้าไปได้อย่างล่าช้าอยู่เช่นเดิม โจมตีสลับกับการยิงด้วยปืนสนามและปืน ค. ทาให้ข้าศึก � � ี ั ึ ิ แต่ก็เร่มเข้าใกล้ท่ต้งของข้าศึกมากข้นทุกท ี อ่อนกาลังลงและทหารราบฝ่ายเราสามารถรุกคืบหน้า ิ ่ ุ ทหารทกคนจงต้องเพมความระมดระวงมากขน เข้าหาข้าศึกได้อย่างรวดเร็ว ึ ั ั ้ ึ � ่ ั ั ี ู โดยเฉพาะการป้องกนไมให้ถกโจมตกลางขบวน สาหรบ เวลาประมาณ ๑๔๐๐ การยิงจากฝ่ายข้าศึกจึง การต้งฐานพักแรมบนสันเขาซ่งเป็นพ้นท่จากัด ฝ่ายเรา เงียบเสียงลงเม่อตรวจสอบตาบลท่แน่ชัดแล้ว ฝ่ายเราจึง ั � � ื ื ึ ี ี ี ่ � วางกาลังในลักษณะยาวไปตามแนวสันเขาและวางฉาก ทราบว่ากองร้อยปืนเล็กท ๔ สามารถเข้ายึดบางส่วนของ นาวิกศาสตร์ 14 ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๔

ั ี ี ท่หมาย ๓ ไว้ได้แล้ว การปะทะคร้งน้ฝ่ายตรงข้ามสูญเสีย การยิงเตรียมของเราได้ผลเกินคาด เพราะในวันท ่ ี ี � ู เป็นจานวนมาก ต้องล่าถอยออกไปจากท่หมาย ๓ โดยท้ง ิ ๑๗ พฤษภาคม กระสุนปืนใหญ่ของฝ่ายเรายิงถกคลังกระสุน ื � ี ึ ศพไว้ในพ้นท่ปะทะจานวนหน่ง ส่วนฝ่ายเราได้รับบาดเจ็บ ของทหารเวียดนาม ทาให้เกิดการระเบิดอย่างรุนแรง � ี ั ั ไม่มากนัก ผู้บังคับกองร้อยจึงส่งการให้ต้งฐานแบบ จนเศษหินปลิวกระเด็นตกลงมาใส่บริเวณแนวท่วางตัว ื � เร่งด่วนเพ่อปรับกาลังใหม่ ของฝ่ายเรา ี ่ ึ ในวันเดียวกันนั้นเอง หน่วยเหนือได้ส่งกาลังหน่ง ึ สาหรับกองร้อยปืนเล็กท ๒ ซ่งเป็นส่วนเข้าต ี � � ี ี � หมวดปืนเล็กมาเพ่มเติม กาลังหมวดน้ม เรือตร จริญ สนับสนุนได้เคล่อนท่จากทิศใต้เข้าหาท่หมาย ๓ และ ิ ี ี ี ื ี � ไชยศร เป็นผู้บังคับหมวด มีอาวุธหนักคือปืนไร้แรงสะท้อน ต้องเผชิญกับการต้านทานจากกาลังของข้าศึก โดย ขนาด ๑๐๖ มิลลิเมตรหน่งกระบอก สนับสนุนด้วยรถ ทหารเวียดนามทาการซุ่มโจมตีและยิงด้วยอาวุธหนัก � ึ ี ึ ี ี ั หุ้มเกราะแบบ ว - ๑๕๐ อีกหน่งคัน ฝ่ายเราจึงสามารถ จากท่หมาย ๓ และจากท่ต้งนอกเขตประเทศไทย ิ ี ื ี ื รุกคืบหน้าไปอย่างได้ผล สามารถยึดพ้นท่ได้เพ่มเติมพร้อม ตลอดเวลาของการเคล่อนเข้าตีท่หมาย ๓ นับต้งแต่ ั ่ ด้วยอาวุธยุทโธปกรณ์ของข้าศึก ประกอบด้วยปืนกลหนัก วันที ๑๓ - ๑๗ พฤษภาคม มีการปะทะระหว่างทางเกิดข้น ึ ี ๑ กระบอก ปืนกล ๙๓ พร้อมกระสุน ๔,๐๐๐ นัด ท่ต้ง ั ๑๐ คร้งในเวลากลางวัน ส่วนในเวลากลางคืนซ่งฝ่ายเรา ั ึ � � ั ปืน ค. ขนาด ๘๒ มิลลิเมตร จานวน ๓ หลุม ต้งฐานในพ้นท่การรบข้าศึกได้เข้าตีทุกคืน ทาให้มีผู้ได้รับ ี ื � บาดเจ็บ ๔ นาย ได้แก่ จ่าเอก ประกอบ จานงประโคน พลทหารอัมสบูเลาะห์ สะมาแอ พลทหารมนตร ขวัญอ่อน ี และ พลทหารปัญญา สุทธิพงศ์ ในช่วงท้ายของศึกบ้านชาราก ทหารเร่มป่วยเป็น � ิ ไข้มาเลเรียหลายนาย และกาลังพลเกือบท้งหมดอ่อนล้า � ั ื เน่องจากได้รับการพักผ่อนไม่เพียงพอ เคร่องแบบ ื ื อยู่ในสภาพเปียกช้นเพราะมีฝนตกเกือบตลอดเวลา ื � อาหารร้อนไม่สามารถประกอบได้เน่องจากไม่มีแหล่งนา ้ และไม่สามารถก่อไฟได้ ต้องใช้เสบียงแห้งในการ ดารงชีพทุกวัน � ทหารนาวิกโยธิน กองรบที่ ๑ ในแนวหน้า (คนที่สามจากขวา อย่างไรก็ตาม การส่งกาลังบารุงทาได้ดีมาก � � � เรือโท ดิเรกลาภ ดวงอุไร ยศขณะนั้น ) ั เส้นทางไม่ได้ถูกรบกวน อีกท้งยังได้รับความช่วยเหลือจาก ี อย่างไรก็ตาม ในวันน้นการเคล่อนท่เข้ายึดบางส่วน ประชาชนในแนวหลังเป็นจานวนมาก มีการจัดส่งเสบียง ื ั � ของท่หมาย ๓ ต้องยุติลง ฝ่ายเราได้ปรับกาลังเตรียมการ ผลไม้ และอุปกรณ์ท่จาเป็นสนับสนุนให้ตลอดเวลา � ี ี � ี ี ื เข้าตีพ้นท่ส่วนใหญ่ของท่หมาย ๓ ต่อไปในวันท ี ่ ในวันสุดท้ายของศึกบ้านชารากคือวันท ๑๘ � ่ ี ๑๘ พฤษภาคม พฤษภาคม หลังจากกองร้อยปืนเล็กท ๒ และกองร้อย ่ ี ี ระหว่างน้ฝ่ายเราจัดชุดออกไปลาดตระเวนเพ่อ ปืนเล็กท ๔ วางกาลังเข้าใกล้ท่หมาย ๓ ได้เรียบร้อยแล้ว ื � ่ ี ี กาหนดเส้นทางเข้าตีพ้นท่ส่วนท่เหลือ ทาให้เกิดการปะทะ ผู้บังคับกองพันจึงส่งการให้เข้าตีในสองทิศทาง � � ื ี ี ั ั กับข้าศึกหลายคร้ง หน่วยเหนือได้ร้องขอการสนับสนุน กองร้อยปืนเล็กท ๔ เป็นส่วนเข้าตีหลัก กองร้อย ี ่ ี ื ิ เคร่องบินเอฟ - ๕ จากกองทพอากาศท้งระเบิดท่หมาย ปืนเล็กท ๒ เป็นส่วนเข้าตีสนับสนุน แต่ลวงให้ข้าศึกเข้าใจ ั ่ ี � ๓ สลับกับการใช้ปืนสนามยิงทาลายแนวต้งรับของข้าศึก ว่าเป็นส่วนเข้าตีหลักทางด้านทิศใต้ของท่หมาย และ ั ี นาวิกศาสตร์ 15 ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๔

ื � � � ิ ทาการยิงกดดันข้าศึกเพ่อป้องกันการส่งกาลังเพ่มเติมของ สาหรับการสูญเสียของฝ่ายเวียดนามพบศพทหาร � ข้าศึกจากภายนอกประเทศ เสียชีวิตในท่รบ ๑๕ นาย บาดเจ็บไม่ทราบจานวนแน่ชัด ี เวลา ๑๐๐๐ ท้งสองกองร้อยเร่มบุกเข้าประชิดท่หมาย ฝ่ายเราสามารถทาลายปืนไร้แรงสะท้อนได้ ๒ กระบอก ั ี ิ � � ื เพ่อปฏิบัติการตามแผน กองร้อยในแนวหน้าร้องขอ ปืน ค. ๑๒๐ มิลลิเมตร ๑ กระบอก ทาลายคลังกระสุน ี เคร่องบินและปืนใหญ่ยิงโจมตีข้าศึก แต่ฝ่ายข้าศึกทาการ วัตถุระเบิดได้ ๑ แห่ง นอกจากน้ยังยึดปืนกล ขนาด ๑๒.๗ ื � ี ยิงตอบโต้ด้วยปืนใหญ่และปืน ค. เพ่อป้องกันท่ม่นของ มิลลิเมตร ๑ กระบอก ปืนกล ๗.๖๒ มิลลิเมตร จานวน � ื ั ตนเองเช่นกัน ๒ กระบอก พร้อมกระสุน ๖,๐๐๐ นัด ยึดปืนอาก้า ั ุ ้ การปะทะครงสดท้ายเปนไปอย่างดเดอด จนกระท่ง กับระเบิด และลูกระเบิดขว้างได้อีกจานวนมาก ็ ื � ั ุ ี ่ ี ถึงเท่ยงของวันท ๑๘ พฤษภาคม ทหารเวียดนามจึง ถอนตัวออกไปจากท่หมาย ๓ เข้าสู่เขตประเทศกัมพูชา ี ี การยึดท่หมาย ๓ ของทหารนาวิกโยธินจึงประสบความ สาเร็จตามแผนท่วางไว้ สร้างความสูญเสียให้แก่ข้าศึก ี � อย่างหนัก ี หลังจากยึดท่หมายท้งหมดได้แล้ว ผู้บังคับกองพัน ั ั � ส่งให้หน่วยทาการต้งรับบริเวณท่หมายและเตรียม ั ี ป้องกันการโจมตีตอบโต้จากข้าศึก ซึ่งการโจมตีดังกล่าว ่ ึ ก็เกิดข้นตามท่คาดไว้ โดยนับต้งแต่วันท ๑๙ พฤษภาคม ี ี ั ี ่ ั ึ � จนถึงวันท ๒ มิถุนายน กาลังของฝ่ายเราซ่งต้งรับอยู่บน ั ี ท่หมาย ๓ ถูกข้าศึกเข้าโจมตีทุกคืน ท้งด้วยอาวุธสนับสนุน ี � และอาวุธประจากาย แต่เรายังคงรักษาท่หมายไว้ได้และ � ่ ี ส่งมอบพ้นท่ให้กองพันทหารราบท ๓ วางกาลังป้องกัน กองรบที่ ๒ ของนาวิกโยธินในศึกบ้านชำาราก ี ื อย่างถาวรต่อไป ความเป็นไปเร่องหน่งท่ถูกบันทึกไว้ในศึกบ้านช�าราก ื ึ ี ในท่สุด “ศึกบ้านชาราก” ก็ยุติลง ฝ่ายเราสามารถ ก็คือ “โชคดีอย่างน่าอัศจรรย์ของทหารนาวิกโยธิน” ี � ผลักดันทหารเวียดนามซ่งมีกาลังประมาณ ๓ กองพัน กล่าวคือ กาลังท่เข้าตีบางหน่วยต้องปรับรูปขบวน ึ � ี � ี � ท่รุกเข้ามาอยู่ในเขตประเทศไทยให้ถอยออกไปได้สาเร็จ และบุกเข้าสู่เป้าหมายด้วยความรวดเร็วในลักษณะ � ในวันท ๑๘ พฤษภาคม หลังจากน้นได้วางกาลังยึดรักษา ของการจู่โจมเพ่อไม่ให้ข้าศึกต้งตัวได้ หลังจากยึดท่หมาย ั ี ่ ั ื ี ื ื ี พ้นท่บริเวณดังกล่าวไว้อย่างถาวรเพ่อไม่ให้ทหารเวียดนาม ได้แล้วฝ่ายเราพบว่าบริเวณเส้นทางท่เคล่อนท่เข้ามารวมท้ง ั ื ี ี ้ � รุกลาเข้ามาในเขตแดนได้อีก บริเวณท่หมายข้าศึกได้ฝังกับระเบิดไว้เป็นจานวนมาก ี � ั ภารกิจในคร้งน้นฝ่ายเราเสียชีวิต ๘ นาย เป็นทหาร แต่เป็นเร่องท่น่าอัศจรรย์เป็นอย่างย่งท่ไม่มี ั ี ื ิ ี นาวิกโยธิน ๓ นาย อาสาสมัครทหารพรานนาวิกโยธิน ทหารนาวิกโยธินคนใดในกาลังส่วนน้นแม้แต่คนเดียว ั � � ู ั ๕ นาย ส่วนผ้ได้รับบาดเจ็บจากการรบมีจานวนท้งส้น ท่เหยียบกับระเบิด ซ่งแตกต่างจากกาลังของส่วนอ่นท ่ ี ิ ี ื � ึ ๖๘ นาย ประกอบด้วยนายทหาร ๒ นาย พันจ่า ๒ นาย เคล่อนท่มาอย่างล่าช้า และต้องเผชิญกับอันตรายจาก ื ี จ่า ๑๖ นาย พลทหาร ๒๓ นาย ทหารพรานนาวิกโยธิน กับระเบิดตลอดเส้นทาง � ๒๔ นาย และตารวจตระเวนชายแดน ๑ นาย นอกจากน ้ ี เก่ยวกับเร่องน พลเรือตร ธนกาญจน์ ให้ความเห็นว่า ื ี ้ ี ี � ยังมีผู้ป่วยจากไข้มาเลเรียจานวน ๕๘๔ นาย “โชคของทหารแต่ละคนหรือแต่ละหน่วยในสมรภูม ิ นาวิกศาสตร์ 16 ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๔

ี ิ ี เป็นส่งท่แตกต่างกัน บางคนบางหน่วยอาจจะโชคด แต่ มาโดยตลอด เหตุใดจึงมาเลือกเหล่าเป็นทหารเรือ ี ึ บางคนบางหน่วยอาจจะโชคร้าย ซ่งไม่มีใครบอกได้ว่าเป็น พลเรือตร ธนกาญจน์ ตอบว่า ี ื ื ี เพราะเหตุใด แต่ในส่วนตัวของพ่เช่อว่าทุกอย่างได้มีบางส่ง ิ “พ่ได้แรงบันดาลใจมาจากพ่ชายของเพ่อนสนิท ี ่ ี ่ ี ึ ู ลิขิตไว้แล้วว่าจะต้องเป็นไปในลักษณะใด ชะตาชีวิตของ ซงเป็นทหารเรืออย่สองคนคือ พจักรชัยกับพกัมปนาท ่ คนแต่ละคนจึงแตกต่างกัน” ภู่เจริญยศ ปัจจุบันเป็นนายทหารช้นนายพลเรือท้งคู่ ั ั ั ่ ี ี ื ี ื ี ั ั พลเรอตร ธนกาญจน์ อดตนกรบจากสมรภม ิ พกมปนาทเกษยณแล้วยศพลเรอเอก ส่วนพจกรชยเป็น ู ่ ั ี ี ั ี บ้านชาราก เล่าถึงประวัติชีวิตของตนเองว่า รองผู้บัญชาการทหารเรือ พ่เห็นพ่สองคนน่นแต่งชุดขาวน้อย � “พ่เป็นคนกรุงเทพฯ คุณพ่อพ่เป็นทหารบกเหล่า ของนักเรียนนายเรือแล้วเท่ห์มาก ี ี ื ี เสนารักษ์ ช่อ พันเอก ปรัชญ์ คุณแม่ช่อสาล เป็นชาวสวน พก็เลยอยากจะไปเป็นทหารเรอ แต่สดท้ายแล้ว ี ่ ื ุ ื � ้ ี ื ี บ้านอยู่บางขุนเทียน ติดตลาดนาวัดไทร ส่วนคุณพ่อพ่เป็น พ่ก็ได้เป็นนายเรือคนเดียว เพราะเพ่อนสนิทของพ่คือ ี ึ ี ื ี ั คนเมืองกาญจน์ ถึงได้ต้งช่อลูกชายคือพ่ว่า ธนกาญจน์ เยาวดนัยซ่งเป็นน้องชายของพ่จักรชัยกับพ่กัมปนาท ี คุณพ่อพ่เป็นนายทหารเหล่าเสนารักษ์ ไต่เต้ามาจาก ต้องไปเป็นทหารบก เพราะว่าพ่อของเขาไม่อยากให้เป็น ี ั ั ี ช้นประทวน สมัยท่เป็นนายสิบคุณพ่อพ่รับราชการอยู่ ทหารเรือ บอกว่าพ่ชายเป็นทหารเรือสองคนแล้ว ฉะน้น ี ี หน่วยแพทย์ของกรมการสัตว์ทหารบก ท่านเจริญก้าวหน้า น้องชายต้องไปเป็นทหารบกเจริญรอยตามพ่อ พ่กับเยาวดนัย ี ี ุ สูงสุดในสายของท่านจนเกษียณอายราชการในอัตรา เพ่อนซ้ก็เลยต้องแยกกันไปเรียนคนละเหล่า ื ี ี พันเอกพิเศษ ช่วงท่พ่ข้นเหล่าเป็นนักเรียนนายเรือ อยู่ในปี ึ ี การเป็นลูกทหารจึงเป็นแรงบันดาลใจแรกท่ทาให้ พ.ศ. ๒๕๑๗ สถานการณ์ในประเทศยังมีภัยคุกคามจาก � ี พ่อยากเป็นทหาร เพราะในช่วงท่เป็นเด็กพ่ใช้ชีวิตอยู่ใน ลัทธิคอมมิวนิสต์อยู่มาก ในพ้นท่หลายแห่งมีการสู้รบ ี ื ี ี ั ุ ค่ายทหารจนถึงประมาณอาย ๑๐ ขวบ เห็นทหารมาต้งแต่ ปราบปรามผู้ก่อการร้ายคอมมิวนิสต์ พอถึงปี พ.ศ. ๒๕๑๘ ั สมัยน้น เราก็ชอบ “โดยเฉพาะนักเรียนนายร้อย ซ่งสวมหมวก เวียดนามแตก ลาวแตก เขมรเกิดสงคราม ข้อมูลข่าวสาร ึ ิ ั ั มีแถบแดง ห้อยกระบ่ส้นเรารู้สึกว่ามันเท่ห์มาก ก็ต้งความหวง รอบตัวมีแต่การรบพุ่งท้งส้น ั ี ั ึ และความใฝ่ฝันในชีวิตว่า โตข้นจะเป็นทหารให้ได้” นิสัยพ่ซ่งชอบแนวน้อยู่แล้วจึงตัดสินใจเลือกเหล่า ี ี ึ ิ ื ในเวลาต่อมา ความฝันของเด็กชายธนกาญจน์ “นาวกโยธน” เป็นการเลอกโดยความสมครใจ ไม่ใช่ว่า ั ิ ่ ก็เป็นความจริง เด็กชายธนกาญจน์ซ่งเรียนหนังสือ เรียนไม่เก่งเลยโดนเพอนเลอกให้ เพราะสมยท่พเรยนอย ู่ ื ่ ี ื ั ี ึ ี ี � ่ ท่โรงเรียนอานวยศิลป์ต้งแต่ช้นประถมศึกษาปีท ๑ ท่อานวยศิลป์ พ่เป็นเด็กหัวดีอยู่ห้องคิงส์มาโดยตลอด ี ั ี � ั ี ั จนถงชนมธยมศกษาปีท ๓ สามารถสอบเข้า ในตอนน้นพ่เลือกนาวิกโยธินเพราะใจรัก แต่ไม่ ้ ึ ึ ั ี ั ่ ี ื ั ึ เตรียมทหารได้ หลังจากน้นน้องชายอีกคนหน่งท่ช่อ เคยรู้เร่องการเจริญเติบโตของพรรคเหล่าในกองทัพเรือ ี ื “วรพล” ก็สอบเข้าเป็นนักเรียนเตรียมทหารได้ในปีต่อมา ไม่เคยมีใครบอกว่าถ้าเลือกพรรคนาวินแล้วแม้จะไม่ได้เป็น ื � แต่เลือกเหล่าทหารอากาศ ผู้บัญชาการทหารเรือ แต่ก็ยังมีตาแหน่งอ่น ๆ เช่น พลเรือตร ธนกาญจน์ เล่าต่อไปว่า ตาแหน่งเสนาธิการทหารเรือ ตาแหน่งผู้ช่วยผู้บัญชาการ ี � � “ส่วนพ่น้องท่เหลืออีก ๕ คน ก็แยกย้ายกันไปศึกษาต่อ ทหารเรือ เจ้ากรมสรรพาวุธทหารเรือ เจ้ากรมการขนส่ง ี ี ั ื � และประกอบอาชีพต่าง ๆ กัน มีท้งเป็นข้าราชการ ทหารเรือ ผู้ช่วยเสนาธิการทหารเรือ และตาแหน่งอ่น ๆ ิ ั ู ึ ี เป็นคร และทาธุรกิจส่วนตัว ปัจจุบันน้น้องพ่สองคนเปิด อีกมากมาย ซ่งล้วนแล้วแต่เป็นทหารเรือพรรคนาวินท้งส้น � ี ร้านขายยา เอาความรู้ของพ่อมาทามาหากิน ส่วนพรรคนาวิกโยธินก็เหมือนกับพรรคกลินตาแหน่ง � � เม่อถูกถามว่าชีวิตในวัยเด็กคลุกคลีกับทหารบก ระดับนายพลเรือมีน้อยคือ มีพลเรือโทเป็นผู้บัญชาการ ื นาวิกศาสตร์ 17 ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๔

ี � ี หน่วยบัญชาการนาวิกโยธินตาแหน่งเดียว ท่เหลือเป็น เป็นเด็กกรุงเทพฯ พ่อยากอยู่หน่วยใกล้บ้าน แต่กองพัน ั ่ ี ี พลเรือตรีอีกไม่ถึง ๑๐ ตาแหน่ง แต่พ่ก็ไม่เสียใจท ี ่ ทหารราบท ๘ มีท่ต้งอยู่ท่หาดเก้าเส้น จังหวัดสงขลา � ี ี ั ี ี ี ี เลือกนาวิกโยธิน ตรงกันข้ามพ่ภูมิใจท่เป็นนาวิกโยธิน ทุกวันน้ก็ยังอยู่ท่น่น ่ พ่นึกถึงบุญคุณหน่วยนาวิกโยธินอยู่เสมอท่ให้อะไรกับ ใจจริงพ่อยากไปบรรจุท่กองพันทหารราบท ๒ ี ี ี ี ี ี ื พ่หลายอย่างจนรับราชการก้าวหน้ามาจนทุกวันน ้ ี จังหวัดจันทบุร ซ่งได้ช่อว่าเป็นเมืองเพชรเมืองพลอย ี ึ ในตอนน้น คุณพ่อพ่ก็เสียใจอยู่เหมือนกันท่ลูกชาย ผลไม้ก็เยอะ สมัยน้นนาวิกโยธินจบมาด้วยกันม ๔ เหล่า ี ี ั ี ั ี ื ื ี เลือกเป็นนาวิกโยธิน แต่ท่านก็ไม่ได้พูดเร่องน้กับพ่อีกเลย คือ ทหารราบ ทหารปืนใหญ่ ทหารช่าง และทหารส่อสาร ี ถึงแม้คุณพ่อพ่จะเป็นเหล่าเสนารักษ์ แต่ท่านก็รู้และ พ่คิดว่าเป็นนาวิกโยธินอยู่เมืองจันท์ก็ยังใกล้กรุงเทพฯ ี ี เข้าใจเส้นทางการเจริญเติบโตของทหารแต่ละพรรคเหล่า มากกว่าเป็นนาวิกโยธินอยู่ท่สงขลา ื ึ ี ี ่ ื ่ ี ั ี ี ่ ี ได้ดกว่าพ ซงในตอนทเลอกพรรคเหล่าพยงเป็นแค่ แต่เพ่อนพ่คนหน่งมาขอเปล่ยนกับพ่ด้วยเหตุผลท่ว่า ี ี ่ ึ นักเรียนนายเรือเด็ก ๆ คิดอะไรใกล้ตัว ไม่ได้มองไปไกล เขาเป็นห่วงน้องสาวซ่งยังเรียนหนังสือไม่จบและใน ึ เหมือนอย่างท่ท่านมอง ตอนน้นพ่อของเขาไปราชการต่างประเทศ เพ่อนคนน้น ื ี ั ั ี ี ี แต่ยังไงก็ตาม คุณพ่อพ่ก็ดีใจท่พ่เป็นทหารเรือ เพราะ ก็เลยขอให้พ่เลือกพัน ๘ ท่สงขลา และเขาจะเลือกพัน ๒ ี ี ี ื ี ท่านยังมองว่าทหารเรือมีโอกาสเติบโตก้าวหน้าได้ดีไม่ด้อย ท่จันทบุร จะได้มีโอกาสกลับเข้ามากรุงเทพฯ เพ่อดูแลน้อง ี ไปกว่าเหล่าทัพใด ได้สะดวกหน่อย พ่ก็ตกลง แต่เพ่อนคนน้นก็อยู่ได้ไม่นาน ื ั � ้ ี เม่อเรียนจบจากโรงเรียนนายเรือ หน่วยแรกท่พลเรือตร ี เพราะล้มป่วยเป็นมาเลเรียตอนท่ไปอยู่โป่งนาร้อน ื ี � ธนกาญจน์ถูกบรรจุเข้ารับราชการในตาแหน่งผู้บังคับ พอกลับมาฝึกหลักสูตร “รีคอน” ก็เลยเสียชีวิต หมวดปืนเล็กก็คือ กองพันทหารราบท ๘ กรมทหารราบ พ่นึกในใจเลยว่าตอนน้นถ้าพ่เลือกกองพัน ๒ ท ี ่ ี ่ ี ี ั ี ท ๓ กรมนาวิกโยธิน ซ่งเจ้าตัวเล่าว่า จันทบุร และไปทางานท่โป่งนาร้อน พ่ก็อาจจะเป็นมาเลเรีย ึ ี � ้ � ่ ี ี ื ี ี “ในตอนน้นนาวิกโยธินยังเป็นแค่กรม ไม่ได้เป็น เหมือนท่เพ่อนเป็น และตอนท่ไปฝึกรีคอนคนท่เสียชีวิตก ็ ั ี ี ี หน่วยบัญชาการนาวิกโยธินเหมือนในปัจจุบัน ผู้บังคับ อาจจะเป็นพ่ก็ได้ พ่ถึงได้บอกว่าชีวิตของคนเราดวงชะตา ี ิ ื ุ กองพันคนแรกของพ่ก็คือ นาวาโท ชุมพร โชติโยธิน ได้ลขตไว้แล้วว่า เส้นทางจะเป็นอย่างไรจะร่งโรจน์หรอ ิ ในความรู้สึกของพ ผู้พันชุมพรเป็นแบบอย่างของ ตกตาแค่ไหน จะต้องพบเจอกับอะไรบ้าง ่ ี ่ � ่ � ี ี ู ิ นายทหารนาวิกโยธนทด ท่านพดน้อย ทาจริง เป็นคนเก่ง “นาวิกโยธินรุ่นพ่แตกต่างจากรุ่นหลัง ๆ ตรงท่ว่า ี ี ิ ุ � ี แต่ไม่ด เป็นคนน่ง ๆ แต่ใจถึง บุคลิกลักษณะเป็นนักรบ พอจบมาก็ต้องไปทางานท่สนามเลยแล้วค่อยหาจังหวะ ิ ี นาวิกโยธินเต็มร้อย พ่ประทับใจท่านมาก เวลาฝึกหลักสูตรพิเศษเพ่มเติมในภายหลัง ท้งรีคอนท้ง ั ั ื ื ี นักเรียนนายเรือเหล่านาวิกโยธินรุ่นพ เรียนจบ กระโดดร่ม จนในยุคหลัง ๆ มีการปรับปรุงเร่องน้เพ่อให้ ่ ี ่ ี ั ้ ั ่ ื ั มาด้วยกนทงหมด ๑๔ คน พค่อนข้างโชคดกว่าเพอน นักเรียนนายเรือไปฝึกกระโดดร่มตอนเป็นนักเรียนช้น ๔ ี เพราะเรียนเก่งสามารถเลือกได้ว่าจะลงท่ไหน ส่วนนาวิกโยธินก็ไปฝึกรีคอนก่อนท่จะจบส่งไปทางาน ี ี � ี พ่เป็นเตรียมทหารรุ่น ๑๕ รุ่นพ่มีนาวิกโยธิน ภาคสนาม” ี ี ี ๗ คน ท่เหลือเป็นรุ่นพ่ท่สอบตกเลยต้องจบพร้อมกัน พลเรือตร ธนกาญจน์ เล่าต่อไปว่า ี ี ่ ั ี � ในความรู้สึกของพ พ่คิดว่าชีวิตคนเราเป็นไป “นาวิกโยธินมีกาลังท้งหมด ๖ กองพัน อยู่ทาง ี ี ตามพรหมลิขิต มันเหมือนกับว่าเราได้ถูกขีดเส้นไว้แล้ว ภาคตะวันออก ๔ กองพัน ท่เหลืออีก ๒ กองพันอยู่ทาง � ว่าจะก้าวเดินไปทางไหน จะต้องพบกับอะไรบ้าง ตอนท ่ ี ภาคใต้ สาหรับกองพันในภาคตะวันออกนั้นเราจัด ่ ี พ่จบมาพ่ไม่ได้คิดถึงกองพันทหารราบท ๘ เลย เพราะพ ่ ี กาลง ๑ กองพนไปปฏบตราชการสนามชายแดนด้าน ี ี � ั ิ ิ ั ั นาวิกศาสตร์ 18 ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๔

ั ี ี ุ ็ ั ็ ั ื ่ ี จนทบร - ตราด ทเหลออก ๓ กองพนกจะเปนกองพน ทั้งริมถนนและในเมือง สลับกับการไล่ฆ่าประชาชนตาม ี ี สนับสนุนท่จะหมุนเวียนกันไปแทนกองพันท่อยู่ในสนาม ที่ต่าง ๆ สถานการณ์ในทุกวันนี้จึงแตกต่างจากสมัยที่พี่ นาวิกโยธินทางภาคใต้ก็เช่นกัน โดยจะมีกาลัง ๑ กองพัน จบมาใหม่ ๆ อย่างมาก � ี ออกปฏิบัติราชการในสนาม และอีก ๑ กองพันอยู่ในท่ต้งปกติ สมัยนี้พวกโจรใต้ได้เปรียบฝ่ายเราหลายด้าน เพราะ ั ี � ิ � ี เป็นกาลังสารองท่จะสับเปล่ยนหมุนเวียนกัน เราต้องปฏิบัติในส่งท่เป็นกิจวัตรประจาวันโดยไม่อาจ � ี ี ี ตอนท่ไปอยู่สงขลา กองพันของพ่ยังไม่ได้ออกสนาม หลีกเล่ยงได้ เช่น ไปรับส่งครูก็ต้องไปเส้นทางเดิม ี ี ั แต่ฝึกก�าลังพลอยู่ในท่ต้งปกต พ่จึงมีโอกาสพบปะ พระสงฆ์ออกบิณฑบาตก็เส้นทางเดมเวลาเดิม ไปจ่าย ิ ี ิ ี ผู้คน ศึกษาภูมิประเทศควบคู่ไปกับการฝึก การปกครอง เสบียงท่ตลาดก็เส้นทางเดิม ึ ื ผู้ใต้บังคับบัญชา ซ่งเร่องน้สาคัญมากเพราะเราเป็น การทาอะไรในลักษณะเดิมเป็นกิจวัตรถือเป็น � ี � นายทหารใหม่ยังไม่ค่อยรู้อะไรมาก ประสบการณ์ก็น้อย “จุดอ่อน” ในสงครามนอกแบบ เพราะจะถูกซุ่มโจมต ี ี จ่าและพันจ่าแก่ ๆ ท่อยู่มานานมักจะจับตาดูผู้หมวดใหม่ ได้ง่าย เน่องจากฝ่ายตรงข้ามรู้ความเคล่อนไหว รู้ช่วงเวลา ื ื ี ี ว่าเจ๋งแค่ไหน ท่แน่นอนของฝ่ายเรา ในขณะท่ฝ่ายเราไม่รู้อะไรเก่ยวกับ ี ี � ี บางทีใครท่หัวอ่อนหน่อยก็จะถูกครอบได้ง่าย ข้าศึกเลย ท่สาคัญก็คือฝ่ายเราแทบไม่ได้รับความร่วมมือ ึ ี ถ้าครอบดีก็ดีไป ถ้าครอบไม่ดีก็จะถูกชักจูงไปในทาง จากชาวบ้านซ่งเป็นมวลชนท่คอยให้ข่าวกับเจ้าหน้าท ่ ี ไม่ถูกต้อง เราเป็นผู้บังคับหมวดปืนเล็ก มีผู้ใต้บังคับบัญชา ของรัฐ ั ี ท่ต้องดูแล ๔๗ คน บางทีจ่าแก่อาวุโสจัดก็จะมาถามเราว่า การออกปฏิบัติราชการสนามในสมัยน้น เราจะไป � ทาไมผู้หมวดไม่ทาอย่างง้ไม่ทาอย่างง้น เราก็ต้องเสียงเข้ม ต้งฐานอยู่ในพ้นท่ตามหลักยุทธวิธีคือ อยู่ในชัยภูมิสูงข่ม ั ั ื � ี ี � � ้ กลับไปถึงจะเอาอย ู่ อยู่ใกล้แหล่งนา ใช้วัสดุจากธรรมชาติมาทาเป็นหลังคา � ั ผู้บังคับกองร้อยคนแรกของพ่คือ เรือโท เอกชัย ไม่เหมือนกับสมัยน้ซ่งต้งฐานแบบถาวร มีกระสอบทราย ึ ี ี ุ � ชมสุวรรณ เป็นนักเรียนเตรียมทหารรุ่น ๑๐ รุ่นเดียวกับ มหลังคาททาจากวสดทแขงแรง กนแดดกนฝน กนสะเกด ี ่ ่ ี ั ี ็ ั ั ็ ั บ๊กป๊อก รุ่นเดียวกับอดีตผู้บัญชาการทหารเรือ พลเรือเอก ระเบิด ิ ี ื � ึ ั ิ � ี กาธร พุ่มหิรัญ ส่วนผู้บังคับกองร้อยของพ่รับราชการมา แต่ส่งหน่งท่เหมือนกันก็คือ เม่อต้งฐานแล้วกาลัง � ั จนกระท่งเข้าโครงการเกษียณอายุราชการก่อนกาหนด ฝ่ายเราก็จะจัดชุดออกลาดตระเวนหาข่าวหรือติดตาม ั ได้รับพระราชทานยศพลเรือเอก ความเคล่อนไหวของฝ่ายตรงข้าม บางคร้งอาจมีการวาง ื ื ี ี ั � ี � ตอนออกสนามคร้งแรก พ่ไปทางานท่ก่งอาเภอ กาลังซุ่มโจมต ถ้ามีข้อมูลข่าวสารว่าข้าศึกจะเข้ามาในพ้นท ี ่ � ิ ศรีสาครติดกับอาเภอรือเสาะ จังหวัดนราธิวาส ภารกิจหลัก หรือใช้เส้นทางใด � ี คือการปราบปรามขบวนการโจรก่อการร้าย ท่เป็นพวก ในสมัยน้นแทบจะไม่ปรากฏเลยว่า ขบวนการโจร ั ี แบ่งแยกดินแดน ซ่งก็คือพวกเดียวกับกลุ่มก่อความไม่สงบ ก่อการร้ายยกกาลังเข้ามาโจมตีฐานทม่นของทหาร เพราะ ึ ั ่ � � ี ท่ยังคงออกปฏิบัติการอยู่ในปัจจุบัน ในยุคน้นฝ่ายตรงข้ามยังมีกาลังน้อย อาวุธล้าสมัย ในขณะ ั � ิ ั ี � สมัยก่อนพวกขบวนการโจรก่อการร้ายซ่องสุมกาลัง ทฝ่ายเราวางตวอย่ในฐานปฏิบัตการขนาดใหญ่ มกาลง ี ่ ั ู ั อยู่บนเขา นาน ๆ จะลงมาหาเสบียงหรือปฏิบัติการสักคร้ง มากกว่า กาลังพลผ่านการฝึกและมีอาวุธยุทโธปกรณ์ � ซ่งไม่เหมือนกับเด๋ยวน้ท่ลงมาทุกวัน บางวันออกมา ทันสมัย ี ี ี ึ ป่วนเมือง ๓ เวลาหลังอาหารด้วยซ�า แต่ก็มีบ้างท่ฝ่ายตรงข้ามเข้ามาโจมตีแบบฉาบฉวย ี ้ � ึ ื ึ ในยุคน้นเราต้องจัดกาลังข้นไปบุกโจมตีมันในป่าเขา เพ่อก่อกวน ซ่งก็เป็นการดีเพราะทาให้ฝ่ายเรามีความ � ั ื ี ไม่เหมือนสมัยปัจจุบันท่พวกมันจะลงมาดักถล่มเราถึงท ี ่ ต่นตัวอยู่เสมอ ยุทธการแรกท่พ่เข้าร่วมก็คือ การกวาดล้าง ี ี นาวิกศาสตร์ 19 ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๔

่ ื ี ี ึ ขบวนการโจรก่อการร้ายท “เขามะแต” ซ่งอยู่ในเขต โบราณเช่อว่าคนเบญจเพสมักจะมีเคราะห์ แต่พ่ก็รอดมาได้ ี อาเภอระแงะ อย่างโชคดีท่สุด” � ื ี ั ั เหตุการณ์คร้งน้นเกือบจะทาให้ผู้หมวดหนุ่มอย่าง นอกจากตัวเองจะได้ช่อว่าเป็นนายทหารท่โชคดีแล้ว � ี เรือตร ธนกาญจน์ ต้องเอาชีวิตไปท้งขณะท่มีการปะทะ หมวดทหารราบของเรือตร ธนกาญจน์ ยังมีโชคดีเหมือน ี ี ิ ้ ั ึ ี ู ั ่ ้ กับฝ่ายตรงข้ามในระยะประชิด ซ่งพลเรือตร ธนกาญจน์ ผบงคบบญชาของตนดวยเชนกน เพราะทหารนาวกโยธน ิ ิ ั ั ี ั ี ี ในวันน้เล่าถึงความหลังคร้งอดีตว่า ท่มีเรือตร ธนกาญจน์ เป็นผู้หมวดออกปฏิบัติการ ั ่ ั ิ ี ื ่ � ี ี ั ื ั ี “ตอนน้นเราเดนเท้าเพอเข้าตทหมาย แบ่งกาลง ในลักษณะน้หลายคร้ง เพ่อลาดตระเวนโจมตีฐานท่ม่นของ ี ี � � ึ ออกเป็นสองหมวด พ่นากาลังหมวดหน่งเข้าสู่ท่หมายทาง ขบวนการโจรก่อการร้าย แต่ก็ไม่เคยปรากฏว่ามีกาลังพล � � ึ � ด้านซ้าย ส่วนทางปีกขวาพ่เขมะวันต์นากาลังอีกหน่ง ในหมวดต้องเสียชีวิตเลย ี ี ึ หมวดเข้าโจมต ตลอดเส้นทางท่รุกข้นไปฝ่ายเราต้อง คงมีแต่ผู้ท่ได้รับบาดเจ็บขาขาด แขนขาดจาก ี ี ั ิ เคล่อนตัวอย่างช้า ๆ คอยตรวจสอบกับระเบิดแสวงเคร่อง กับระเบิดท้งส้น หรือบางคนถูกกระสุนเข้าตามร่างกาย ื ื � ิ ี ั ท่วางดักไว้เป็นจานวนมาก แต่ก็รอดชีวิตมาได้ท้งส้น อีกท้งในการปะทะยังได้ศพของ ั ึ ึ ี ั ื ลูกน้องของพ่คนหน่งช่อประไพเป็นผู้ช่วยเสมียน ฝ่ายตรงข้ามด้วย โดยการปะทะคร้งหน่งหมวดรบของ ั ั ั ี ี ปกติแล้วจะทางานอยู่ในฐานส่วนหลง แต่ในวนน้น เรือตร ธนกาญจน์ ยิงข้าศึกท่อยู่บนเนินร่วงลงมาต่อหน้า � ประไพอาสาท่จะร่วมกับกาลังท่จะเข้าตีข้าศึกโดยเดิน ต่อตา � ี ี ี ่ ี อยู่ในต�าแหน่งคนที่สามของหัวขบวน ถัดมาก็เป็นทหาร ประสบการณ์หน่งท พลเรือตร ธนกาญจน์ ึ ึ ึ ี อีกคนหน่งซ่งเดินอยู่หน้าพ ี ่ ได้รับในช่วงท่เป็นนายทหารหนุ่มก็คือ “ข้อจากัด” � เราเดินกันไปได้ไม่นาน ประไพก็เหยียบกับระเบิด ของฝ่ายเราที่มักจะทาให้เกิดความสูญเสียตามมา กล่าวคือ � ตูมสน่นพอส้นเสียงระเบิด ขบวนการโจรก่อการร้ายก ็ เม่อมีผู้ได้รับบาดเจ็บจากการรบหรือเหยียบกับระเบิด ิ ั ื ระดมยงเข้าใส่ฝ่ายเรา ทกคนก็กระโจนเข้าหาทกาบง ฝ่ายเราจะต้องใช้กาลังพลประมาณ ๗ - ๘ นาย � ั ่ ี ิ ุ � ี รวมท้งตัวพ่ซ่งเป็นผู้หมวด ในการแบกหามผู้บาดเจ็บกลับออกมาจากแนวหน้า และ ึ ั � ี ไม่ว่าจะเป็นดวงชะตาลิขิตหรือฟ้ากาหนด ในระหว่างท่เดินเท้าลงมามักจะมีคนเหยียบกับระเบิด ี ึ ื � ิ ึ อะไรก็ตามผู้บังคับหมวดท่ช่อธนกาญจน์จึงแคล้วคลาด ได้รับบาดเจ็บเพ่มข้น ทาให้ต้องจัดชุดข้นไปรับผู้บาดเจ็บ ิ ึ จากอันตรายราวปาฏิหารย์ เพ่มข้นมาอีก ื เพราะในตาแหน่งท่พุ่งตัวลงสู่พ้นเพ่อหมอบวิถ ี ตลอดระยะเวลาสองปีที่อยู่ในหน่วยเฉพาะกิจ ี � ื กระสุนข้าศึก สายตาของนายทหารหนุ่มมองเห็น นราธิวาส รูปแบบของการปฏิบัติภารกิจก็เป็นไปใน � ึ ี “กับระเบิด” อีกลูกหน่งอยู่เบ้องหน้าห่างออกไปเพียง ลักษณะเดิม กล่าวคือ เรือตร ธนกาญจน์ จะนากาลัง ื � ั ฝ่ามือเดียวชนิดท่ว่าถ้าพุ่งตัวไปใกล้กว่าน้นอีกหน่อย ออกปฏิบัติการค้นหาแล้วเข้าตีฐานท่ม่นของขบวนการ ี ั ี ึ ี ิ � ก็คงจะร่างแหลกกระจายเป็นช้น ๆ อย่างแน่นอน โจรก่อการร้ายซ่งส่วนใหญ่เป็น “ฐานลอย” ท่มีกาลัง พลเรือตร ธนกาญจน์ เล่าถึงความหลังต่อไปว่า ไม่มากนัก ี “พ่ยังจาได้ไม่ลืมว่าลูกน้องคนหน่งร้องตะโกน หลังปะทะกันในช่วงเวลาส้น ๆ แล้ว ฝ่ายตรงข้าม ั ี � ึ ั ล่นว่า ผู้หมวดระวังกับระเบิด เพราะเขามองเห็น ก็จะล่าถอยไป ไม่ใช่การรบเหมือน “สงครามตามแบบ” ้ ึ ิ ั ่ ั ั กับระเบิดลูกน้น หลังจากเหตุการณ์คร้งน้นผ่านพ้นมาแล้ว ระหว่างทหารไทยกบทหารเวยดนามซงเกดขนในอีกไม่ ั ึ ี มาย้อนนึกดู พี่ก็ถอนหายใจโล่งอก อดสงสัยไม่ได้ว่าเรา ก่ปีหลังจากน้น ี ั ี ึ ี ั ี รอดมาได้อย่างไร ในตอนน้นพ่อาย ๒๕ เบญจเพสพอด ซ่ง พลเรือตร ธนกาญจน์ เล่าต่อไปว่า ุ นาวิกศาสตร์ 20 ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๔

ผู้บังคับกองร้อย รับคำาสั่งครั้งแรกที่ กองบังคับการนาวิกโยธิน (พลเรือเอก ธนกาญน์ ซ้ายสุด) “เม่อเสร็จจากภารกิจปราบขบวนการโจรก่อการร้าย อาจกล่าวได้ว่า เส้นทางชีวิตราชการของ พลเรือตร ี ื ภาคใต้ พ่ก็ไปเรียนโดดร่มและรีคอนได้เคร่องหมาย ธนกาญจน์ (ขณะให้สัมภาษณ์) เข้าสู่ระยะสุดท้าย ี ื ความสามารถมาประดับหน้าอกเช่นเดียวกับนักรบ เพราะเหลืออีกเพียงไม่ถึง ๓ ปีก็จะครบเกษียณ ซ่งหาก ึ � ั � ื ิ � ท้งหลาย เสร็จแล้วก็กลับไปทางานต่อ” เช่อม่นในคากล่าวท่ว่า “ปลายทางอาจไม่สาคัญเท่าส่งท ่ ี ั ี ถึงแม้จะยังไม่เคยเผชิญกับการรบใหญ่ แต่อีก พบพานระหว่างทาง” นายทหารนาวิกโยธินอย่าง พลเรือตร ี ์ ี ่ ี ื ์ ึ ่ ื ็ ื ่ � ุ ้ เหตการณหนงท พลเรอตร ธนกาญจน จาไดไมลมกคอ ธนกาญจน์ ก็ได้พบเจอกับความเป็นไปต่าง ๆ อย่างคุ้มค่า ึ ี ทหารนาวิกโยธินคนหน่งถูกข้าศึกซุ่มยิงเข้าท่หน้าอก และครบถ้วนแล้ว รูกระสุนนิดเดียวแต่ไปบานออกด้านหลังขนาดเท่ากาปั้น ถึงแม้วิถีทางในการรับราชการจะเคยหักเหจาก � ึ � ท�าให้เสียชีวิตในที่เกิดเหตุทันที แต่ทหารคนนั้นไม่ได้อยู่ นาวิกโยธินอาชีพซ่งได้ช่อว่าเป็น “นักรบ” ไปสู่ตาแหน่ง ื ี ในหมวดของ เรือตร ธนกาญจน์ ทางการศึกษาคือ เป็นผู้บัญชาการโรงเรียนช่างฝีมือทหาร ี ั คร้นถึงปีงบประมาณ ๒๖ ผู้หมวดธนกาญจน์ย้าย แต่พลเรือตร ธนกาญจน์ ก็ทุ่มเทความรู้ความสามารถ ไปสังกัดกองพันทหารราบท ๑ ได้เล่อนยศและตาแหน่ง ในการทางานอย่างสุดกาลัง เพ่อให้สมกับท่ได้รับ � ื � � ื ี ี ่ ึ ี � ั สูงข้นเป็นผู้บังคับกองร้อย โดยปีแรกอยู่ในท่ต้งปกต ิ พระมหากรุณาธิคุณโปรดเกล้าฯ ให้ดารงตาแหน่งน ้ ี � ่ ี ปีท่สองออกราชการสนามชายแดน เขตจังหวัดจันทบุร ี ก่อนท พลเรือตร ธนกาญจน์ จะกลับคืนสู่บ้านเกิดและ ี ี และจังหวัดตราด ก้าวข้นสู่ตาแหน่งผู้บัญชาการหน่วยบัญชาการนาวิกโยธิน ึ � ั ึ ในช่วงเวลาน้น เขมรเฮงสัมรินซ่งได้รับการสนับสนุน อย่างสมภาคภูม ิ ี � ี � ั ่ ู ู จากเวยดนามกาลงมอานาจอยในกมพชา ศตรของเขมร และไม่ว่าวันคืนจะล่วงลับผันผ่านไปนานสักเพียงใด ู ั ั ี ิ ึ เฮงสัมรินก็คือเขมรพอลพต ซ่งได้รับการสนับสนุนจาก ก็ตาม ส่งท่ยังคงตราตรึงอยู่ในจิตวิญญาณของ พลเรือเอก ั จีน ท้งสองฝ่ายจึงมีการปะทะสู้รบกันเป็นระยะบริเวณ ธนกาญจน์ (ยศสุดท้ายก่อนเกษียณอายุราชการ) โดยไม่ � ี ี � � ั ชายแดนไทย ทาให้ในบางคร้งมีการล่วงลาเข้ามายัง เปล่ยนแปลงก็คือคาขวัญท่ว่า... ้ เขตแดนของไทยจนเป็นท่มาของยุทธการบ้านชาราก ซ่ง ึ เป็นนาวิกโยธินสักคร้ง จักฝังหฤทัยจนวายปราณ ี � ั ถกบนทกไว้ว่าเป็นการทาการรบ “ตามแบบ” เป็นครง ้ ั � ู ึ ั ี แรกของนาวิกโยธินไทย ดังท่กล่าวมาข้างต้น นาวิกศาสตร์ 21 ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๔

ู ี ุ ั ตลอดระยะเวลาประมาณ ๕๐ ป นับต้งแต่เข้ารับราชการ เกษียณอาย จนกระท่งปัจจุบันนับได้ว่าผ้เขียน ั ี ื ำ มีความค้นเคยกับคาว่า “ยุทธศาสตร์” มากพอสมควร โดยมีโอกาสได้รับการศึกษาเร่องน้ในทุกหลักสูตร ุ สาขาวิชาชีพ นับตั้งแต่โรงเรียนนายทหารเรือชั้นต้น โรงเรียนเสนาธิการทหารเรือ วิทยาลัยเสนาธิการทหาร วิทยาลัยการทัพเรือ และวิทยาลัยป้องกันราชอาณาจักร โดยแต่ละหลักสูตรนอกจากจะได้รับการบรรยาย ำ ั ในช้นเรียน สัมมนาเป็นคณะแล้ว ยังได้มีโอกาสร่วมแก้ปัญหาในการฝึกหัดกาหนดยุทธศาสตร์ในระดับต่าง ๆ ี ิ ตั้งแต่ยุทธศาสตร์ทางเรือ ยุทธศาสตร์ทหาร ยุทธศาสตร์ทะเล จนถึง ยุทธศาสตร์ชาต นอกจากน้ยังม ี ำ โอกาสทางานจริงในฐานะคณะกรรมการพิจารณาประเมินยุทธศาสตร์กองทัพเรือ เมื่อคร้งเป็นฝ่ายอานวยการ ั ำ ้ ั ั ่ ื ่ ้ ี ี ั ุ ้ ่ ั ็ ิ ิ ู ิ กองทพเรอ และหลงเกษยณ เมอครงทไดรบพระมหากรณาธคณโปรดเกลาฯ ใหเปนสมาชกสภาปฏรปแหงชาต ิ ื ้ ุ ำ ื ึ ั ี ซ่งต่อมาได้รับการแต่งต้งให้เป็นท่ปรึกษาประจาคณะกรรมาธิการขับเคล่อนการปฏิรูปประเทศด้านการบริหารราชการ แผ่นดินสภาขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศ ยังได้มีโอกาสทำางานจริงอีกโดยร่วมเป็นคณะทำางานในการจัดทำารายงาน ั ื ิ การศกษา เรอง การกาหนดยุทธศาสตร์ชาต และจดทาร่างพระราชบัญญัติยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ.... ึ ำ ำ ่ ี ึ ำ ิ ั เสนอท้งสองสภา ซ่งนับว่าเป็นการจุดประกายเร่มต้นท่มาของพระราชบัญญัติการจัดทายุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ.๒๕๖๐ ้ ี และยุทธศาสตร์ชาต พ.ศ.๒๕๖๑ – พ.ศ.๒๕๘๐ ท่ประกาศใช้ทุกวันน แต่อย่างไรก็ดีจากการสังเกตตนเองท่มักม ี ี ิ ี ี ี ี ี ื ความเข้าใจในประเด็นต่าง ๆ เก่ยวกับยุทธศาสตร์ท่เก่ยวข้องแตกต่างไปจากท่ได้รับทราบจากส่อ และข้อมูลเปิด ของท้งหน่วยงานราชการและบุคคลท่วไป จึงมีความร้สึกว่าในบางประเด็นเก่ยวกับเร่องน ผ้เขียนหรือหน่วยงาน ั ้ ื ี ู ั ู ี ำ รวมท้งบุคคลท่กล่าวถึง อาจมีความเข้าใจคลาดเคล่อน ในการน้จึงมีแนวความคิดในการจัดทาบทความน้ข้นเพ่อ ี ี ื ั ี ื ึ แสดงความคิดเห็นส่วนตัวเก่ยวกับประเด็นท่กล่าวมาแล้วนาเสนอเพ่อทราบในลักษณะแลกเปล่ยนความคิดเห็น ำ ี ี ื ี ี ี ี ำ ั ท้งน้การเรียบเรียงจะพยายามให้อ่านง่าย ไม่ใช่เชิงตารา ประโยชน์แฝงท่อาจได้รับ คือ ผ้อ่านบางท่านท่มีหน้าท ี ่ ู เกี่ยวข้องโดยตรง เห็นดีด้วย อาจปรับนำาไปใช้จริงได้ นาวิกศาสตร์ 22 ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๔

ำ ื ู ี ื ุ ำ ื ก่อนอ่น เพ่อเป็นพื้นฐานสาหรับท่านผ้ท่ยังไม่ค้นเคยกับคาว่า “ยุทธศาสตร์” และเพ่อความเข้าใจตรงกัน ระหว่างผู้เขียน และท่านผู้อ่านทั่วไป ใคร่ขอกล่าวถึงความหมายของคำานี้เสียก่อน ำ ำ ตามเอกสารตาราโรงเรียนนายทหารเรือวิชา หลักยุทธศาสตร์ การกาหนดยุทธศาสตร์และกาลังรบ ำ ซึ่งคุณครู พลเรือตรี วิชิต พิชัยกุล ได้เรียบเรียงไว้เมื่อปี พ.ศ.๒๕๒๕ ได้กล่าวไว้ว่า คำาว่ายุทธศาสตร์ เริ่มใช้ใน ื ประเทศไทยเป็นคร้งแรกในกองทัพบกเม่อประมาณป พ.ศ.๒๔๕๒ โดยใช้เป็นช่อวิชาในโรงเรียนเสนาธิการ ื ี ั ทหารบก และเป็นชื่อของหน่วยงาน คือ “กองยุทธศาสตร์” ในกรมเสนาธิการทหารบกสมัยนั้น คำานี้มาจาก ภาษาอังกฤษว่า Strategy ซ่งมีรากฐานจากภาษาละตินและกรีก ว่า Strategus และ Strategia ึ ท่มีความหมายว่า แม่ทัพใหญ หรือ Commander in-Chief คาน้ในสมัยแรกมีความหมายเป็น ๒ นัย คือ นัยแรก ี ี ่ ำ ึ ู ำ ี มความหมายทางทหารในการสงครามหมายถง กลศึกต่าง ๆ สาหรับเอาชนะแก่ข้าศึกโดยไม่ร้ตัว ั ึ หรอคดไม่ถึง หรือทาความจังงงแก่ข้าศึก ซ่งก็คือศิลปะในการนาทัพ หรือการอานวยการท้งปวง ั ำ ื ิ ำ ำ ี ั ี เก่ยวกับการทัพ เพ่อให้ได้ชัยชนะข้าศึก ท้งน้จะหมายคลุมถึงศิลปะในการบัญชาการ การยาตราทัพ ื ี ั ั ่ ึ ั ้ ้ ่ ื ำ ั ่ ื ุ ำ ์ การยทธ และการอานวยการอน ๆ ทงปวง เพอใหไดชยชนะทางทหารในยามสงคราม สาหรบอกนยหนง ้ ั ี ้ ่ ์ ุ ความหมายจะไม่เก่ยวกับการปฏิบัติการทางทหารยามสงคราม หมายถึง อบาย หรือเล่หกระเททงปวง เพื่อให้ได้เปรียบเอาชนะศัตรูหรือคู่แข่งขัน ยุทธศาสตร์เดิมม่งใช้เฉพาะการทหารในการทาศึกสงคราม แต่ปัจจุบันโลกได้มีการพัฒนาไปมาก ำ ุ การประกอบกิจการต่าง ๆ เพื่อความอยู่รอดในสังคมมีความสลับซับซ้อนเต็มไปด้วยการแข่งขัน ยุทธศาสตร์ จึงมีใช้กันในหลายด้านที่มิใช่ทางทหารและในทุกระดับชั้น ตั้งแต่ระดับชาติ หน่วยงาน บริษัท ห้างร้านต่าง ๆ ั จนกระท่งปัจเจกบุคคลท่อาจใช้โดยไม่ร้ตัว ในการน้ปัจจุบันได้มีนักยุทธศาสตร์บางท่านได้ให้ความหมาย ู ี ี ู รวม ๆ ไว้ว่า หมายถึง การใช้กลวธี หรอกลอุบายเพ่อเอาชนะ หรอให้ได้เปรียบศตรูหรือคแข่งขัน ไม่ว่าจะเป็นไปในทาง ั ่ ิ ื ื ื ธุรกิจการค้า การเมือง การทหาร ี จากความหมายต่าง ๆ ท่กล่าวมาแล้ว หากวิเคราะห์จะเห็นได้ว่ายุทธศาสตร์ก็คือ หนทาง หรือวิธีการปฏิบัติ (กลวิธี กลอุบาย เล่ห์กระเท่กลศึก) ในการทำาสงคราม หรือทำากิจการใด ๆ เพื่อให้ได้มา หรือบรรลุในสิ่งที่ปรารถนาหรือเป้าหมาย หรือวัตถุประสงค์ที่กำาหนด (เอาชนะข้าศึก เอาชนะศัตรู หรือได้ ึ ำ เปรียบค่แข่งขันให้เกิดกาไรสูงสุด) ซ่งการจะกาหนดยุทธศาสตร หรือการจะหาหนทาง ตลอดจนวิธีการปฏิบัติว่า ำ ู ์ ่ ื ั ำ ิ ี ำ ั ื ควรทาอย่างไรจึงจะให้ได้มาหรือบรรลุในส่งท่ต้องการน้น ๆ จะทาให้สามารถกาหนดทรพยากร หรือเครองมอ ำ ที่ต้องการสำาหรับเป็นกลไกในการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์นี้ได้ นาวิกศาสตร์ 23 ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๔

ึ ่ ์ ื นอกจากองค์ประกอบพ้นฐาน ๓ ประการของยุทธศาสตร ซ่งได้แก วิธีการ (Way) เป้าหมาย หรือวัตถุประสงค์สุดท้ายที่กำาหนด (End) และทรัพยากรที่มีอยู่ (Means) นี้ ในการจะกำาหนดยุทธศาสตร ์ ์ ุ ื ่ ี ั ้ ื ั ื ั ุ ่ ื เพอหาวธการ เครองมอ รวมท้งสามารถต้งเปาหมาย หรอวตถประสงคสดทายท่ปรารถนาจะให้บรรลุได้อย่าง ้ ิ ี ่ ื ี ั ำ ั ้ ี เหมาะสมและเปนไปได ยงมตวแปรสาคญทตองพจารณาอกคอ สภาพแวดล้อม (Environment) ในหวงเวลา ้ ็ ิ ้ ั ี ็ ิ ่ ี ื ่ ้ ี ้ ี ่ ็ ู ้ ่ ทตองการใหการไปสเปาหมายทกาหนดบรรลหรอเสรจสน (จะตองมการตรวจสอบเพอหาวามอะไรทอาจเปน ้ ่ ี ้ ุ ื ่ ี ำ ภัยคุกคามท่ขัดขวาง เป็นส่งท้าทายท่สามารถก่อให้เกิดอุปสรรค และหรือเป็นโอกาสท่เก้อกูลสนับสนุนบ้าง) ื ี ี ิ ี ขีดจากัดของทรัพยากร (Constraint of the Resources) และความเส่ยง (Risks) ต่อการล้มเหลวใน ำ ี การบรรลุเป้าหมายนั้น ๆ ในการนี้ศาสตราจารย์ Henry C. Barlett แห่งวิทยาลัยการทัพเรือสหรัฐอเมริกา ได้แสดงแบบจำาลองการกำาหนดยุทธศาสตร์ไว้ตามภาพ รูปที่ ๑ แบบจำาลองการกำาหนดยุทธศาสตร์ นาวิกศาสตร์ 24 ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๔

ี ื ั ยังมีนักยุทธศาสตร์และนักวิชาการ รวมท้งสถาบันท่มีช่อเสียงได้ให้ความหมายของยุทธศาสตร์อีกมาก ซึ่งส่วนใหญ่จะคล้ายกัน หลังจากที่ได้รับทราบจากท่านอาจารย์เหล่านี้ ผู้เขียนมีความเข้าใจคำานี้ว่าหมายถึง ื ี แนวทางหรือวิธีการอย่างกว้าง ๆ โดยใช้ทรัพยากร หรือเคร่องมือตลอดจนขีดความสามารถท่มีอย ู ่ ั ิ ี ี ื ั รวมท้งท่เป็นไปได้ในการจะเพ่มเติม หรือพัฒนาในอนาคต เพ่อให้บรรลุวัตถุประสงค์หรือเป้าหมายท่ต้งไว ้ ในห้วงเวลาที่กำาหนด ี ์ ั ี สาหรับ “ห้วงเวลาท่กาหนด” หมายถึงระยะเวลาของยุทธศาสตร ท้งน้แล้วแต่ความต้องการ ำ ำ ี ำ ของผ้กาหนด ซ่งตามหลักการแล้วอาจแบ่งได้เป็น ระยะส้นท่ไม่เกิน ๕ ป ระยะปานกลาง ๕ - ๑๐ ป และระยะยาว ี ั ึ ี ู ตั้งแต่ ๑๐ ปีขึ้นไป ส่วน “แนวทางหรือวิธีการอย่างกว้าง ๆ” นั้นหมายถึง กรอบแนวความคิดในการปฏิบัต ิ ซึ่งกรอบนี้จะกว้างหรือแคบอย่างไรขึ้นอยู่กับระดับการปฏิบัติ และระยะเวลาของยุทธศาสตร์ ำ ิ เก่ยวกับความสาคัญของยุทธศาสตร์น้นตามทรรศนะของผ้เขียนเห็นว่าเป็นส่งจาเป็นในการเป็น ำ ั ี ู เคร่องมือสาคัญสาหรับการบริหารการประกอบกิจการของทุกระดับช้น นับต้งแต่การประกอบอาชีพ ื ั ำ ั ำ ในการดารงชีวิตส่วนบุคคล บริษัท องค์กรหน่วยงาน จนถึงระดับชาต เพ่อให้บรรลุจุดประสงค ์ ิ ื ำ ั ี ึ ำ ี ั หรือบรรลุความสาเร็จตามท่ต้งใจไว ท้งน้ยุทธศาสตร์ระยะยาวซ่งสามารถปรับให้เหมาะสมได้ตลอดเวลา ้ ำ ตามสภาพการณ์ของสภาวะแวดล้อมท่เปล่ยนจะใช้เป็นแนวทางในการกาหนดการปฏิบัติแต่ละห้วงเวลา ี ี ึ ้ ู ื ให้อย่ในกรอบแห่งความสาเร็จได ซ่งการปรับยุทธศาสตร์ดังกล่าวอาจกระทาได้ด้วยการเพ่มเคร่องมือ ำ ิ ำ ี หรือทรัพยากรเข้าไป การลดเป้าหมายหรือวัตถุประสงค์ลง การเปล่ยนยุทธศาสตร์หรือวิธีการ และหรือการยอมรับ ในการเพิ่มหรือลดความเสี่ยงจากเดิม ยุทธศาสตร์ระดับสูงสุดที่ใช้ในการบริหารประเทศไปสู่ความปรารถนาสูงสุดที่ตั้งไว้คือ ยุทธศาสตร์ชาติ ส่วนระดับรองอาจแบ่งได้ตามวิธีการ หรือขีดความสามารถแต่ละสาขาในการเป็นเครื่องมือไปสู่ความสำาเร็จ ุ เช่น ยุทธศาสตร์การทูต ยทธศาสตร์เศรษฐกิจ ยุทธศาสตร์ทหาร เป็นต้น หรือแบ่งในระดับผ้ใช ้ ู เช่น จากระดับชาติ อาจจะเป็นตั้งแต่ระดับ กระทรวง กรม ลงไป หรือตามหน้าที่ที่องค์กรปฏิบัติ ในส่วนของยุทธศาสตร์ทหารอาจแบ่งรองลงไปได้อีกเป็น ยุทธศาสตร์ทางบก ยุทธศาสตร์ทางเรือ ี ้ ี ื ึ ี ำ และยุทธศาสตร์ทางอากาศ ท้งนกาลังทางเรือในฐานะท่เป็นส่วนหน่งของพลังอานาจของชาติท่เป็นเคร่องมือ ำ ั ี ของการปฏิบัติท่ให้บรรลุวัตถุประสงค์ของยุทธศาสตร์ชาติจะต้องมีส่วนร่วมและรับผิดชอบ การปฏิบัติตาม ยุทธศาสตร์ระดับรองลงไป ซึ่งได้แก่ ยุทธศาสตร์ทะเล ยุทธศาสตร์ทหาร และยุทธศาสตร์ทางเรือ นาวิกศาสตร์ 25 ปีที่ ๑๐๔ เล่มที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๔

สำาหรับความคิดเห็นของผู้เขียนต่อยุทธศาสตร์แต่ละระดับที่เกี่ยวข้องกับกองทัพเรือที่ใช้ในปัจจุบันมีดังนี้