นักธรณีวิทยาประมาณว่า ทุกวันจะมีเหตุการณ์แผ่นดินไหวเกิดขึ้นบนโลกนับ 1,000 ครั้ง แต่คนส่วนมากจะไม่รู้สึก เพราะมันสั่นและแผ่วเบาจนเกินไป เมื่อเหตุผลเป็นเช่นนี้นั่นก็หมายความว่า 50% ของคลื่นแผ่นดินไหวอาจจะมีคนตรวจรับได้ แต่อีก 50% ที่เหลือที่เกิดในบริเวณที่ไม่มีคนอาศัยก็จะไม่มีใครรู้สึกอะไรเลย ขนาด (Magnitude) เป็นปริมาณที่มีความสัมพันธ์กับพลังงานที่พื้นโลก ปลดปล่อยออกมาในรูปของการสั่นสะเทือน ในปี พ.ศ. 2178 ริกเตอร์ (C.F. Richter) มาตราริกเตอร์ ส่วนความรุนแรงแผ่นดินไหว (Intensity) แสดงถึงความรุนแรงของเหตุการณ์แผ่นดินไหวที่เกิดขึ้น วัด มาตราเมอร์แคลลี่ ทั้งนี้ เครื่องมือสำหรับวัดการสั่นสะเทือนของแผ่นดินไหว เรียกว่า “ไซสโมกราฟ” (Seimograph) แต่ในปัจจุบันใช้ทั้งระบบเครือข่ายสถานีตรวจวัดแผ่นดินไหวในระดับแต่ละประเทศ และเครือข่ายในระดับโลกเพื่อการวิเคราะห์ตำแหน่ง ขนาดและเวลาเกิดของเหตุการณ์แผ่นดินไหวได้อย่างรวดเร็ว ประเทศไทยเริ่มมีการตรวจแผ่นดินไหว เมื่อปี พ.ศ. 2506 สถานีตรวจแผ่นดินไหวแห่งแรกของกรมอุตุนิยมวิทยา ติดตั้ง ณ จังหวัดเชียงใหม่ โดยเข้าร่วมอยู่ในเครือข่ายระบบมาตรฐานโลก Worldwide Standardized Seismograph Network : WWSSN และต่อมาปรับเปลี่ยนเป็นระบบเครือข่าย Incorporated Research Institution of Seismology : IRIS ซึ่งเป็นเครือข่ายโดยความร่วมมือของสถาบันการศึกษาหลายแห่ง ในสหรัฐอเมริกาและบุคคลทั่วไปสามารถเข้าถึงข้อมูลผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ต มาตราวัดขนาดแผ่นดินไหว “ริกเตอร์”23 July 2018 Posted by Kasorn Sansuwan เรื่องทั่วไป | Tags: แผ่นดินไหว | | No Comments » จากการทำงานเกี่ยวกับการประชาสัมพันธ์สาระสนเทศน่ารู้จากวารสาร การประชาสัมพันธ์การใช้บริการวารสารผ่านสื่อหอสมุดฯ และจากการตรวจบทความจากวารสารเพื่อทำดรรชนี ทำให้พบบทความที่ให้สาระความรู้ในเรื่องต่าง ๆ มากมาย วันนี้มาทำความรู้จักกับคำว่า “ริกเตอร์” กันค่ะ การเพิ่มขึ้นของระดับความรุนแรง 1 หน่วยเต็ม เช่น จาก 5 เป็น 6 ริกเตอร์ เท่ากับแผ่นดินไหวขนาดความรุนแรงมากขึ้น 10 เท่า ในขณะเดียวกัน แต่ละริกเตอร์ที่เพิ่มขึ้นก็หมายถึงพลังงานที่ถูกปล่อยออกมาเพิ่มขึ้นประมาณ 30 เท่าด้วย ข้อควรปฏิบัติขณะเกิดแผ่นดินไหว 1. ให้ตั้งสติ อย่าตกใจ อยู่ในที่ที่แข็งแรง ปลอดภัย ถ้าอยู่ในบ้านก็ให้อยู่ในบ้าน ถ้าอยู่นอกบ้านก็ให้อยู่นอกบ้าน เพราะส่วนใหญ่ได้รับบาดเจ็บเพราะวิ่งเข้า-ออกจากบ้าน 2. ถ้าอยู่ในบ้านให้ยืน หรือหมอบอยู่ในส่วนของบ้านที่มีโครงสร้างแข็งแรง ที่สามารถรับน้ำหนักได้มาก และให้อยู่ห่างจากประตู ระเบียง และหน้าต่าง 3. หากอยู่ในอาคารสูง ควรตั้งสติให้มั่น และรีบออกจากอาคารโดยเร็ว หนีให้ห่างจากสิ่งที่จะล้มทับได้ 4. ถ้าอยู่ในที่โล่งแจ้ง ให้อยู่ห่างจากเสาไฟฟ้า และสิ่งห้อยแขวนต่าง ๆ ที่ปลอดภัยภายนอกคือที่โล่งแจ้ง 5. อย่าใช้ เทียน ไม้ขีดไฟ หรือสิ่งที่ทำให้เกิดเปลว หรือประกายไฟ เพราะอาจมีแก๊สรั่วอยู่บริเวณนั้น 6. ถ้ากำลังขับรถให้หยุดรถและอยู่ภายในรถ จนกระทั่งการสั่นสะเทือนจะหยุด 7. ห้ามใช้ลิฟต์โดยเด็ดขาดขณะเกิดแผ่นดินไหว 8. หากอยู่ชายหาดให้อยู่ห่างจากชายฝั่ง เพราะอาจเกิดคลื่นขนาดใหญ่ซัดเข้าหาฝั่ง ที่มาแหล่งข้อมูล : โกเมศ สุขบัติ. “ริกเตอร์ ผู้คิดมาตรวัดขนาดแผ่นดินไหว.”Science Magazine. 2, 6 (มกราคม-มีนาคม 2458) : 17 “คำว่า “ริกเตอร์” มาจากไหน.” ผลิใบ. 12, 68 (กรกฎาคม-สิงหาคม 2548) : 41 “Richter ริกเตอร์.” สารคดี. 20, 240 (กุมภาพันธ์ 2548) : 111 กรมทรัพยากรธรณี. ความร้ายแรงของแผ่นดินไหว. สืบค้นจาก http://www.dmr.go.th/main.php?filename=severity สืบค้นเมื่อ 18 กรกฎาคม. รู้จักมาตราวัดแผ่นดินไหวยอดนิยม. สืบค้นจาก https://www.thairath.co.th/content/155945 สืบค้นเมื่อ 18 กรกฎาคม. แผ่นดินไหวทำไงดี! ข้อควรปฏิบัติขณะเกิดแผ่นดินไหว. สืบค้นจาก https://hilight.kapook.com/view/23826 สืบค้นเมื่อ 18 กรกฎาคม. Leave a ReplyYou must be logged in to post a comment. |