ใบงานกล้องจุลทรรศน์ ม.1 พร้อมเฉลย

ช่ือ-สกลุ ................................................ชนั้ ...................เลขท่ี............

ก คำนำ ชุดกิจกรรมฉบับนี้จัดทำขึ้นเพื่อเป็นเครื่องมือในการจัดการเรียนการสอน โดยเน้นกระบวนการ ทางวิทยาศาสตร์ ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ ทักษะกระบวนการกลุ่ม และจิตวิทยาศาสตร์ ผู้จัดทำได้ศึกษาเอกสาร ตำรา เกี่ยวกับการสร้างชุดกิจกรรม ตลอดจนวิเคราะห์หลักสูตร ประกอบการจัดทำ ชุดกิจกรรมชดุ ที่ 1 เรอ่ื ง กลอ้ งจลุ ทรรศน์ ใชเ้ วลา 3 ช่ัวโมง มอี งคป์ ระกอบ ดังน้ี 1. บทบาทนกั เรยี น 2. สาระสำคญั 3. จุดประสงคก์ ารเรียนรู้ 4. แบบทดสอบก่อนเรียน 5. ใบกจิ กรรม ใบความรู้ ใบงาน 6. แบบทดสอบหลงั เรียน 7. เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน 8. เฉลยใบกิจกรรม 9. เฉลยใบงาน 10. เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน ผู้จัดทำขอกราบขอบพระคุณท่านผู้อำนวยการโรงเรียนจารย์วิทยาคาร ผู้เชี่ยวชาญทุกท่าน และผ้ทู มี่ ีส่วนเก่ียวข้องทุกคนท่ีให้ความอนุเคราะห์ในการตรวจสอบชุดกิจกรรม ให้คำแนะนำ เพ่ือนำมา พัฒนาการจัดการเรียนการสอน หวังเป็นอย่างยิ่งว่าชุดกิจกรรมฉบับนี้จะเป็นประโยชน์ต่อครู นักเรียน และผูท้ ส่ี นใจ ได้นำมาใชใ้ นการศึกษาหาความรูแ้ ละจดั การเรยี นการสอน ปวณี า ชืน่ บาน ชดุ กิจกรรมชุดที่ 1 กล้องจุลทรรศน์ | นางปวณี า ชนื่ บาน ผ้จู ดั ทำ

ข สารบญั เรอื่ ง หน้า คำนำ .....................................................................................................................................................ก สารบัญ .................................................................................................................................................. ข สารบญั ภาพ...........................................................................................................................................ค บทบาทนกั เรยี น.....................................................................................................................................1 สาระสำคญั จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้.........................................................................................................2 แบบทดสอบกอ่ นเรียน...........................................................................................................................3 กระดาษคำตอบแบบทดสอบก่อนเรียน .................................................................................................. 5 ใบกจิ กรรมท่ี 1.......................................................................................................................................6 ใบความรู้ที่ 1.........................................................................................................................................9 ใบงานท่ี 1............................................................................................................................................13 แบบทดสอบหลังเรียน..........................................................................................................................17 กระดาษคำตอบแบบทดสอบหลังเรยี น.................................................................................................19 เฉลยชุดกจิ กรรม..................................................................................................................................20 เฉลยแบบทดสอบก่อนเรยี น............................................................................................................21 เฉลยใบกิจกรรมท่ี 1.......................................................................................................................22 เฉลยใบงานท่ี 1..............................................................................................................................24 เฉลยแบบทดสอบหลังเรยี น ............................................................................................................26 บรรณานกุ รม.......................................................................................................................................27 ชดุ กิจกรรมชุดท่ี 1 กลอ้ งจุลทรรศน์ | นางปวีณา ช่ืนบาน ผจู้ ัดทำ

ค สารบัญภาพ ภาพที่ หนา้ 1. กล้องจลุ ทรรศน์...............................................................................................................................10 ชุดกิจกรรมชดุ ท่ี 1 กล้องจลุ ทรรศน์ | นางปวณี า ชืน่ บาน ผู้จดั ทำ

1 บทบาทนกั เรียน ข้อปฏิบัติในการใช้ชุดกิจกรรมที่ 1 เรื่อง กล้องจุลทรรศน์ วิชาวิทยาศาสตร์ สำหรับนักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เพื่อให้การดำเนินการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนบรรลุตามจุดประสงค์ การเรียนรู้ เกดิ ประสิทธิภาพและประสิทธิผล ผเู้ รียนควรปฏิบัติตน ดงั นี้ 1. นกั เรยี นรับชุดกิจกรรมจากครูผูส้ อน คนละ 1 ชดุ 2. อา่ นบทบาทของนักเรียนให้เขา้ ใจกอ่ นลงมือศึกษาชดุ กิจกรรม 3. ครชู ี้แจงจุดประสงค์การเรยี นรู้และวธิ กี ารเรียนให้นกั เรยี นทราบ 4. นักเรยี นทำแบบทดสอบกอ่ นเรียน จำนวน 10 ข้อ เปน็ เวลา 10 นาที 5. นักเรียนแบ่งกลมุ่ โดยคละความสามารถ กลุ่มละ 4-5 คน 6. นักเรยี นศกึ ษาวตั ถปุ ระสงค์การทดลองและเนื้อหาประกอบในชดุ กิจกรรมใหเ้ ขา้ ใจ 7. ขณะปฏบิ ัตกิ ิจกรรมหากเกิดขอ้ สงสยั สามารถซักถามครผู สู้ อนได้ทันที 8. ให้นักเรียนแตล่ ะกลุม่ ส่งตวั แทนออกมานำเสนอข้อสรุปของกลุ่มเพื่อรว่ มกนั สรปุ 9. นกั เรียนทำแบบทดสอบหลังเรยี น จำนวน 10 ขอ้ 10 นาที 10. บันทกึ ผลการสอบกอ่ นเรียนและหลงั เรยี นของนกั เรยี น 11. หลังจากการปฏิบัตกิ จิ กรรมการเรยี นการสอนแล้ว นกั เรยี นร่วมตรวจสอบ เก็บอปุ กรณ์ การทดลอง ทำความสะอาดโต๊ะ ห้องเรียน เพือ่ ความสะดวกในการใช้คร้งั ต่อไป 12. นักเรียนสามารถรับชุดกิจกรรมไปศึกษาเพ่ิมเตมิ นอกเวลาเรยี น เพอ่ื ใหเ้ ข้าใจมากยง่ิ ข้ึน ชุดกิจกรรมชุดที่ 1 กล้องจุลทรรศน์ | นางปวณี า ชน่ื บาน ผู้จัดทำ

2 สาระสำคญั กล้องจุลทรรศน์เป็นเครื่องมือที่ช่วยให้สามารถมองเห็นสิ่งมีชีวิตขนาดเล็ก เซลล์ขนาดเล็ก ที่ไม่สามารถมองเห็นด้วยตาเปล่า รวมทั้งมองเห็นส่วนประกอบต่าง ๆ ของสิ่งมีชีวิตและเซลล์ที่มีขนาด เล็ก กล้องจุลทรรศน์ประกอบด้วยส่วนต่าง ๆ ดังนี้ ฐาน แขน แท่นวางวัตถุ ที่หนีบสไลด์ ลำกล้อง เลนสใ์ กล้ตา เลนส์ใกล้วัตถุ กระจกเงา ไดอะแฟรม ปมุ่ ปรบั ภาพหยาบ และปุ่มปรับภาพละเอียด จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ 1. สามารถอธบิ ายสว่ นประกอบและหนา้ ทข่ี องสว่ นประกอบของกล้องจลุ ทรรศน์ได้ 2. สามารถใช้กล้องจุลทรรศน์ในการศึกษาวัตถุได้ 3. สามารถคำนวณหากำลงั ขยายของกลอ้ งจลุ ทรรศนไ์ ด้ ตัง้ ใจเรยี นนะจะ๊ ชดุ กิจกรรมชุดที่ 1 กล้องจลุ ทรรศน์ | นางปวีณา ชน่ื บาน ผู้จดั ทำ

3 แบบทดสอบกอ่ นเรียน เรอ่ื ง กลอ้ งจุลทรรศน์ คำช้แี จง เป็นแบบทดสอบแบบปรนัยจำนวน 10 ขอ้ 10 คะแนน เวลาในการสอบ 10 นาที ใหน้ ักเรยี นเลือกคำตอบท่ีถูกทีส่ ดุ เพียงข้อเดยี วแล้วทำเคร่อื งหมายกากบาท (x) ลงในกระดาษคำตอบทกี่ ำหนดให้ --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1. ข้อใดกล่าวถงึ ความหมายของกล้องจุลทรรศน์ได้ถกู ต้อง ก. เป็นเครอื่ งมือสำหรับส่องดูดวงดาวบนทอ้ งฟา้ ข. เป็นเครือ่ งมือท่ีใชส้ อ่ งดูวตั ถุทีม่ ขี นาดเล็กมากจนมองดว้ ยตาเปล่าไม่เหน็ ค. เป็นเครื่องมือที่ช่วยขยายขนาดของวัตถใุ ชส้ ่องดูวตั ถุขนาดเลก็ ท่ีตามองไมช่ ัด ง. เป็นเครอื่ งมือท่ีทำให้ภาพมีขนาดเลก็ ลง 2. “เป็นเลนส์นูนอยบู่ นสุดของลำกล้องใชส้ ำหรบั มองดูวตั ถุด้วยตา ทำหนา้ ท่ีขยายภาพวตั ถใุ ห้ใหญ่ขึ้น” เปน็ สว่ นประกอบใดของกล้องจลุ ทรรศน์ ก. ลำกลอ้ ง ข. กลอ้ ง ค. เลนสใ์ กล้วัตถุ ง. เลนสใ์ กลต้ า 3. “เป็นส่วนทเ่ี ชือ่ มระหวา่ งตวั กลอ้ งกับฐาน ใช้สำหรับการจบั เพอ่ื เคลื่อนยา้ ยกลอ้ ง เปน็ ส่วนทรี่ ับ นำ้ หนกั ทงั้ หมดของตวั กลอ้ งจุลทรรศน์” เปน็ ส่วนประกอบใดของกลอ้ งจลุ ทรรศน์ ก. ลำกล้อง ข. แขนกล้อง ค. ฐาน ง. ลำตัวกลอ้ ง 4. “เป็นปุม่ ขนาดใหญด่ ้านขา้ งของตัวกล้องทีส่ ามารถหมนุ ได้ เมอื่ หมุนจะทำใหล้ ำกลอ้ งเลือ่ นขึ้นลง ถา้ เลนสใ์ กลว้ ตั ถุอยใู่ กล้กบั วตั ถุมากขนึ้ ก็จะทำให้เห็นภาพชัดเจน” เป็นส่วนประกอบใดของกลอ้ งจุลทรรศน์ ก. แหลง่ กำเนดิ แสง ข. ไดอะเฟรม ค. ปุ่มปรับภาพละเอียด ง. ปุ่มปรบั ภาพหยาบ ชุดกจิ กรรมชุดท่ี 1 กล้องจุลทรรศน์ | นางปวีณา ช่นื บาน ผูจ้ ัดทำ

4 5. เลนส์ใกล้วตั ถุและเลนสใ์ กลท้ ำมาจากเลนส์ชนดิ ใด ก. เลนส์นนู ข. เลนส์เวา้ ค. กระจกใส ง. กระจกเว้า 6. ถา้ ต้องการปรับภาพเซลลเ์ ย่อื หวั หอมใหช้ ดั เจนข้นึ ขณะกำลงั ใช้กล้องจลุ ทรรศนจ์ ะต้องเลือกปรับ ส่วนประกอบในข้อใด ก. กระจกเงา ข. แท่นวางวตั ถุ ค. แหลง่ กำเนิดแสง ง. ปุม่ ปรบั ภาพละเอียด 7. ข้อความตอ่ ไปนี้ข้อใดแสดงความสมั พนั ธไ์ ด้ถกู ตอ้ งที่สดุ ก. แบคทเี รีย สอ่ งดูด้วยกลอ้ งส่องทางไกล ข. ขามด สอ่ งดูด้วยกล้องโทรทัศน์ ค. อะมีบา สอ่ งดูด้วยกล้องจุลทรรศน์ ง. พารามเี ซยี ม ส่องดูดว้ ยแว่นขยาย จากข้อความต่อไปนี้ใหน้ กั เรยี นตอบคำถาม ข้อ 8 1. นำสไลด์ท่ีศึกษาวางลงบนแท่นวางสไลด์ 2. มองผา่ นเลนสใ์ กลต้ าหมนุ ปมุ่ ปรับภาพหยาบออกจากวัตถทุ ลี ะน้อยจนมองเหน็ ภาพวัตถทุ ีศ่ ึกษา 3. ตรวจสอบใหเ้ ลนส์ใกลว้ ตั ถทุ ม่ี กี ำลังขยายตำ่ สุดอย่ใู นแนวกลางของลำกลอ้ ง 4. หมุนปมุ่ ปรบั ภาพหยาบให้วตั ถุอยู่ใกล้เลนส์ใกลว้ ตั ถุมากที่สดุ 8. จงเรยี งลำดบั วิธกี ารใช้งานกล้องจุลทรรศน์ใหถ้ ูกตอ้ ง ก. 3 1 4 2 ข. 1 3 2 4 ค. 3 1 2 4 ง. 4 1 2 3 9. ถา้ ใชก้ ลอ้ งจลุ ทรรศน์สอ่ งดูวตั ถโุ ดยใช้เลนส์ใกล้วัตถกุ ำลังขยาย 40X และถา้ เลนสใ์ กลต้ ามกี ำลังขยาย 10X จะขยายวตั ถุได้ก่เี ทา่ ก. 300 เทา่ ข. 400 เทา่ ค. 600 เทา่ ง. 800 เท่า 10. ขอ้ ความต่อไปน้เี ป็นวธิ กี ารจัดเก็บกล้องจุลทรรศน์หลงั จากการใช้งานเสร็จแล้วยกเว้นข้อใด ก. เลอื่ นท่หี นีบสไลด์ให้ต้ังฉากกบั ทวี่ างวัตถุ ข. หมนุ เลนส์ใกลว้ ัตถทุ ่ีมีกำลังขยายตำ่ สดุ อยูใ่ นแนวลำกล้อง ค. ใช้ผ้าสะอาดเชด็ ทำความสะอาดบริเวณท่ีเป็นเลนส์และส่วนทเ่ี ปน็ กระจก ง. ใชผ้ า้ สะอาดและแห้งเชด็ ทำความสะอาดส่วนที่เป็นโลหะ ชุดกิจกรรมชุดท่ี 1 กลอ้ งจุลทรรศน์ | นางปวีณา ชนื่ บาน ผู้จัดทำ

5 กระดาษคำตอบแบบทดสอบกอ่ นเรียน เรอ่ื ง กลอ้ งจุลทรรศน์ โรงเรียนจารย์วทิ ยาคาร สำนักงานเขตพน้ื ที่การศึกษามัธยมศกึ ษา เขต 33 ชอื่ -สกลุ .......................................................ชนั้ ...............................เลขที่................ วนั ..........................ท่ี.....................เดอื น.............................พ.ศ.................................. คำชีแ้ จง ใหน้ กั เรียนเลอื กคำตอบทถ่ี กู ทีส่ ุดเพยี งขอ้ เดียวแลว้ ทำเคร่อื งหมายกากบาท (x) ลงในกระดาษคำตอบท่กี ำหนดให้ ทดสอบกอ่ นเรียน ก่อนเรียน ขอ้ ก ข ค ง คะแนนเตม็ 10 คะแนน 1 คะแนนทีไ่ ด.้ ........คะแนน 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ชุดกิจกรรมชดุ ท่ี 1 กลอ้ งจุลทรรศน์ | นางปวณี า ชื่นบาน ผจู้ ดั ทำ

6 ใบกจิ กรรมที่ 1 เรอ่ื ง ร้จู กั และใชง้ านกลอ้ งจลุ ทรรศน์ ปฏบิ ัติการทดลองวัน....................ท่.ี .............เดอื น..........................พ.ศ....................... สมาชิก 1............................................................ชั้น...............เลขท.ี่ .................. 2............................................................ชั้น...............เลขที่................... 3............................................................ชน้ั ...............เลขท่.ี .................. 4............................................................ช้ัน...............เลขที่................... 5............................................................ชน้ั ...............เลขท่.ี .................. จดุ ประสงคก์ ารทดลอง 1. สามารถบอกส่วนประกอบของกล้องจุลทรรศน์ได้ 2. สามารถใช้กลอ้ งจลุ ทรรศน์ได้อยา่ งถูกวธิ ี 3. สามารถคำนวณหากำลงั ขยายของกล้องจุลทรรศนไ์ ด้ วสั ดุอุปกรณ์และสารเคมี รายการ จำนวน/กลุ่ม 1. กล้องจลุ ทรรศน์ 1 ตัว 2. สไลดถ์ าวร เซลลเ์ ม็ดเลอื ดแดง เซลลเ์ ย่อื หอม 2 สไลด์ 3. กระดาษปรุ๊ฟ 1 แผน่ 4. กระดาษ A4 8-10 แผ่น 5. เทปใส 1 ม้วน 6. กรรไกร 1 เล่ม วิธีการทดลอง 1. ให้นักเรียนศึกษาส่วนประกอบของกล้องจุลทรรศน์ และหน้าที่ของส่วนประกอบ ของกล้องจุลทรรศน์ 2. นำสไลดถ์ าวรมาศึกษาภายใต้กลอ้ งจุลทรรศน์ 3. วาดภาพสิง่ ทน่ี กั เรียนสังเกตไดพ้ ร้อมทัง้ ระบุกำลังขยายท่ีใช้ 4. นำเสนอผลการศึกษาหน้าชั้นเรยี น ชุดกจิ กรรมชุดท่ี 1 กลอ้ งจุลทรรศน์ | นางปวณี า ชน่ื บาน ผ้จู ดั ทำ

ตารางบันทึกผลการทดลอง 7 ผลการศึกษา สไลดถ์ าวรทีศ่ กึ ษา กำลงั ขยาย ของกลอ้ งจลุ ทรรศน์ คำถามหลังการทดลอง 1. เมอื่ ใชก้ ลอ้ งจุลทรรศนส์ อ่ งดูเซลล์ควรวางกล้องที่ตำแหน่งใดจงึ จะเหมาะสมท่ีสดุ ตอบ……………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. เมือ่ นกั เรียนส่องดภู าพจากเลนสใ์ กลต้ า ปรากฏวา่ ภาพท่ีเหน็ มดื นกั เรยี นจะทำอยา่ งไร ตอบ……………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. การส่องดูภาพดว้ ยกล้องจุลทรรศน์นกั เรียนควรสอ่ งดูด้วยตาขา้ งใดข้างหน่ึงใช่หรือไม่ เพราะเหตุใด ตอบ……………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. เลนส์ใกลว้ ตั ถมุ กี ำลังขยาย 10 เท่า เลนส์ใกล้ตามกี ำลังขยาย 100 เท่า ภาพที่ได้จาก กลอ้ งจุลทรรศน์มกี ำลังขยายเทา่ ใด ตอบ……………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ชดุ กจิ กรรมชดุ ที่ 1 กลอ้ งจลุ ทรรศน์ | นางปวีณา ช่ืนบาน ผจู้ ดั ทำ

8 สรุปผลการทดลอง กลอ้ งจุลทรรศน์ เป็นอุปกรณ์สำหรับสอ่ งดเู ซลล์หรอื วตั ถุที่ไม่สามารถ.......................................... ประกอบด้วย 1. สว่ นทที่ ำหน้าทขี่ ยายภาพ ได้แก่ เลนส์ใกล้ตา และ ............................... 2.ส่วนทเี่ ปน็ ตวั กลอ้ ง ได้แก่............................................................................................................................................ 3. ส่วนที่ทำหน้าที่ปรับภาพ ได้แก่ ..............................................................4. ส่วนที่ทำหน้าที่รับแสง ได้แก่...........................................โดยมีวิธีการใช้ คือ วางกล้องในพื้นราบใกล้ปลั๊กไฟ นำสไลด์วาง บนแท่นวางสไลด์ หนีบสไลด์ให้เรียบร้อย เปิดสวิตซ์ เลื่อนเลนส์ใกล้วัตถุที่มีกำลังขยาย......................... ก่อนเลื่อนปุ่มปรับภาพหยาบเพื่อให้วัตถุอยู่ในตำแหน่งโฟกัสหมุนปุ่มปรับภาพละเอียดเพื่อให้เห็น ภาพชัดเจนขึ้น หลังจากนั้นบันทึกภาพที่มองเห็น เมื่อเสร็จเรียบร้อยแล้ว ปิดสวิตซ์ นำสไลด์ออก เลื่อนแท่นวางวัตถุให้อยู่ในระดับต่ำสุด หมุนเลนส์ใกล้วัตถุที่มีกำลังขยายต่ำสุดอยู่ในแนวลำกล้อง ใช้...............................ทำความสะอาดบริเวณที่เป็นเลนส์ และส่วนที่เป็นกระจก นำผ้ามาคลุมกล้อง ไม่ควรเก็บกล้องไว้ในที่ชื้นเพราะจะทำให้เลนส์ขึ้นรา การหากำลังขยายของกล้องจุลทรรศน์ มสี ตู รในการคำนวณ คือ กำลังขยายของเลนสใ์ กลว้ ัตถุ X กำลงั ขยายของเลนส์ใกล้ตา ชดุ กิจกรรมชุดท่ี 1 กล้องจุลทรรศน์ | นางปวณี า ชน่ื บาน ผูจ้ ดั ทำ

9 ใบความรู้ที่ 1 เร่ือง กลอ้ งจลุ ทรรศน์ จุดประสงค์ 1. นักเรยี นสามารถบอกส่วนประกอบและหน้าท่ขี องสว่ นประกอบของกล้องจลุ ทรรศน์ได้ 2. นักเรียนสามารถใช้กล้องจุลทรรศนแ์ ละเกบ็ รกั ษาได้อย่างถูกวธิ ี 3. นกั เรียนสามารถคำนวณหากำลงั ขยายของกลอ้ งจลุ ทรรศน์ได้ 1. ความหมายของกล้องจลุ ทรรศน์ กล้องจลุ ทรรศน์ (Microscope) เป็นเครือ่ งมือที่ใชส้ ่องดูวตั ถุที่มีขนาดเล็กมาก ๆ จนมองดู ด้วยตาเปล่าไม่เห็น เชน่ จุลนิ ทรยี ์ แบคทเี รีย เซลล์พืช และเซลลส์ ัตว์ เป็นต้น 2. ประเภทของกล้องจุลทรรศน์ 1. กล้องจลุ ทรรศน์แบบใชแ้ สง แบง่ ออกเปน็ 2 ประเภท คือ - กล้องจุลทรรศน์ใช้แสงแบบธรรมดา เป็นกล้องจุลทรรศน์ที่นิยมใช้ในการสังเกตวัตถุ ตา่ ง ๆ จะเหน็ พ้นื หลังเปน็ สีขาวและเหน็ วตั ถุมีสีเข้มกว่า - กล้องจุลทรรศน์แบบสเตอริโอ เป็นกล้องจุลทรรศน์ที่ใช้สังเกตดูสิ่งมีชีวิตที่ไม่เล็กมาก จะไดภ้ าพเป็น 3 มติ ิ 2. กล้องจุลทรรศน์แบบอิเล็กตรอน เป็นกล้องจุลทรรศน์ที่ใช้ลำแสงของอิเล็กตรอนแทนแสง ธรรมดา แบ่งออกเปน็ 2 ประเภท คอื - กล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนแบบส่องผ่าน เป็นกล้องจุลทรรศน์ที่ใช้ในการศึกษา โครงสรา้ งภายในเซลล์ให้ชดั เจนมากยงิ่ ขึ้น - กล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนแบบส่องกราด เป็นกล้องจุลทรรศน์ที่ใช้ในการศึกษา โครงสรา้ งของผวิ เซลล์หรือผิววตั ถุทีใ่ ห้ภาพ 3 มิติ ชดุ กิจกรรมชุดท่ี 1 กล้องจลุ ทรรศน์ | นางปวีณา ชนื่ บาน ผู้จัดทำ

10 ลำกลอ้ ง เลนสใ์ กล้ตา เลนสใ์ กลว้ ตั ถุ แขน ปมุ่ ปรบั ภาพหยาบ จานหมุนเลนส์ ปุ่มปรบั ภาพละเอียด ทหี่ นีบสไลด์ แท่นวางสไลด์ ฐาน คอนเดนเซอร์ ที่เลอ่ื นสไลด์ ปุม่ ปรับแสง ภาพที่ 1 กล้องจลุ ทรรศน์ ท่มี า : https://www.google.co.th/search?q=กล้องจุลทรรศน์ 3. ส่วนประกอบของกล้องจุลทรรศน์ 3.1 ส่วนทที่ ำหน้าทีข่ ยายภาพ ไดแ้ ก่ 1) เลนส์ใกล้ตา เป็นเลนส์นูนอยู่บนสุดของลำกล้อง ใช้สำหรับมองดูวัตถุด้วยตา ทำหน้าที่ขยายภาพจากเลนส์ใกล้วัตถุให้ใหญ่ขึ้น ภาพที่เกิดจากเลนส์ใกล้ตาเป็นภาพเสมือนหัวกลับ สามารถถอดเปลี่ยนกำลงั ขยายได้ คือ 10 เท่า หรือ 15 เทา่ 2) เลนสใ์ กลว้ ัตถุ เป็นเลนสน์ นู อย่กู ับแป้นกลมซ่ึงเชื่อมติดอยู่ทลี่ ำกล้องทำหน้าที่สำหรับ ขยายภาพทไี่ ด้จากสไลด์ ภาพทเี่ กิดเปน็ ภาพจริงหัวกลับ มีกำลังขยายตั้งแต่ 4X, 10X, 40X, 100X 3.2 สว่ นที่เปน็ ลำกลอ้ ง ได้แก่ 1) ลำกลอ้ งเป็นท่เี ช่อื มระหว่างเลนสใ์ กล้วัตถุกบั เลนส์ใกล้ตา 2) จานหมนุ เลนส์มีไว้สำหรับหมุนเลนสใ์ กล้วตั ถุ 3) ท่ีหนบี สไลดใ์ ช้สำหรบั หนีบสไลดใ์ ห้ติดกบั แท่นวางวตั ถุ 4) แทน่ วางสไลดใ์ ช้สำหรับวางสไลด์ 5) แขนกลอ้ งใช้สำหรบั จับเพอื่ เคลื่อนยา้ ยกลอ้ งเก็บหรอื นำออกมาใช้งาน 6) ฐานกลอ้ งทำหน้าทีร่ องน้ำหนกั ของตวั กล้อง 3.3 สว่ นที่ทำหนา้ ทป่ี รบั ภาพ ได้แก่ ชดุ กิจกรรมชุดท่ี 1 กลอ้ งจลุ ทรรศน์ | นางปวณี า ชนื่ บาน ผจู้ ัดทำ

11 1) ปุ่มปรับภาพหยาบ เป็นปุ่มขนาดใหญ่ด้านข้างของตัวกล้องที่สามารถหมุนได้ เมื่อหมุนจะทำให้ลำกล้องเลื่อนขึ้นลง ถ้าเลนส์ใกล้วัตถุอยู่ใกล้กับวัตถุมากขึ้นก็จะทำให้เห็นภาพชัดเจน ใช้สำหรบั หาภาพของวตั ถุก่อนใชป้ มุ่ ปรบั ภาพละเอยี ด 2) ปุ่มปรับภาพละเอียด เป็นปุ่มขนาดเล็กกว่าปุ่มปรับภาพหยาบอยู่ด้านข้างลำกล้อง ทำหนา้ ทป่ี รับภาพให้ละเอียดและคมชัดย่ิงขนึ้ 3.4 สว่ นท่ที ำหน้ารับแสง ได้แก่ 1) แหลง่ กำเนิดแสงเป็นกระจกสะท้อนแสงหรอื หลอดไฟทำใหแ้ สงสอ่ งไปยงั วัตถุ 2) คอนเดนเซอรท์ ำหนา้ ทีร่ วมแสง 3) ไดอะแฟรมอยู่ใต้แท่นวางวัตถุทำหน้าที่ปรับให้แสงผ่านเข้าสู่ลำกล้องได้มากน้อย ตามต้องการ 4. วธิ ีใชก้ ล้องจุลทรรศน์แบบใชแ้ สง 1) วางกล้องบนพืน้ ราบใกลก้ บั ปล๊ักเพ่ือสะดวกในการใช้งาน 2) เสียบปลก๊ั และเปิดสวติ ซไ์ ฟ 3) นำสไลด์ที่ต้องการศึกษาวางบนแท่นวางสไลด์ ให้วัตถุที่ต้องการศึกษาอยู่ตรงกลาง บริเวณทแี่ สงผ่านแล้วใช้ท่ีหนบี สไลดห์ นีบสไลด์ให้แนน่ 4) หมนุ เลนส์ใกล้วตั ถุโดยเลอื กกำลงั ขยายตำ่ สดุ ก่อน 5) หมุนปุ่มปรับภาพหยาบจนเลนส์เลื่อนเข้ามาใกล้กับวัตถุระวังไม่ให้ชนกับสไลด์ เพราะอาจทำใหส้ ไลด์แตกหรอื เลนส์ไดร้ ับความเสยี หายได้ 6) มองวัตถุผ่านเลนส์ใกล้ตาแล้วค่อย ๆ หมุนปุ่มปรับภาพหยาบเพื่อเลื่อนให้เห็นวัตถุ ชัดเจนท่ีสุดหลงั จากนัน้ จึงหมนุ ปมุ่ ปรบั ภาพละเอียดเพ่ือใหเ้ ห็นภาพชัดเจนมากขนึ้ 5. วิธีการดูแลรกั ษากล้องจลุ ทรรศน์ 1) นำสไลด์ออกจากแทน่ วางสไลด์ 2) ใช้ผ้าเช็ดทำความสะอาดลำกล้องและใช้กระดาษเช็ดเลนส์ ทำความสะอาด สว่ นทเี่ ปน็ เลนส์และสว่ นท่เี ป็นกระจก 3) หมุนเลนส์ใกล้วัตถุที่มีกำลังขยายต่ำสุดให้อยู่ตรงกับลำกล้อง และเลื่อนให้อยู่ ในระดับตำ่ สุด 4) ปดิ สวิตซแ์ ละถอดปล๊ักออก 5) ม้วนสายไฟและนำกล้องจุลทรรศน์ไปเกบ็ ในต้ใู ห้เรียบร้อย ชดุ กจิ กรรมชดุ ท่ี 1 กลอ้ งจลุ ทรรศน์ | นางปวีณา ชน่ื บาน ผจู้ ัดทำ

12 6. ขอ้ แนะนำเพิม่ เติมสำหรบั การใชก้ ลอ้ งจุลทรรศน์ 1) ควรใช้มือหนึ่งจับที่แขนของลำกล้อง ส่วนอีกมือหนึ่งใช้รองที่ใต้ฐานและต้องยก ใหล้ ำกล้องตง้ั ตรง 2) ขณะหมุนปรับภาพหยาบเพื่อเลื่อนให้เลนส์ใกล้วัตถุ ควรมองด้านข้างของเลนส์ ไม่ใหช้ นแผน่ สไลด์ 3) ควรลืมตาทัง้ สองข้างในขณะท่มี องภาพในกล้องจุลทรรศน์ 4) การเชด็ เลนส์ควรใชก้ ระดาษเช็ดเลนสเ์ ท่านนั้ เพ่อื ปอ้ งกนั การเกดิ เช้ือรา ****ลักษณะของภาพที่เห็นจากกล้องจุลทรรศน์เป็นภาพเสมือนหัวกลับ ดังนั้น ถ้าต้องการเลื่อนภาพ ดูด้านบนจะต้องเลื่อนสไลด์ลงล่าง ถ้าต้องการเลื่อนภาพดูด้านล่างจะต้องเลื่อนสไลด์ขึ้นบน และถ้าต้องการดภู าพทางด้านซา้ ยต้องเลื่อนไปทางขวา ต้องการดูภาพทางดา้ นขวาต้องเลือ่ นไปทางซา้ ย 7. การหากำลังขยายของกล้องจุลทรรศน์ กำลังขยายของกล้องจุลทรรศน์ = กำลังขยายของเลนสใ์ กล้ตา X กำลังขยายของเลนสใ์ กลว้ ตั ถุ ตัวอย่าง ใชเ้ ลนส์ใกล้วัตถุมีกำลังขยาย 40 เทา่ เลนส์ใกลต้ ามีกำลงั ขยาย 20 เท่า ภาพที่ได้ จากกล้องจลุ ทรรศน์มีกำลงั ขยายเทา่ ใด วิธที ำ กำลังขยายของกลอ้ งจลุ ทรรศน์ = กำลงั ขยายของเลนสใ์ กล้ตา X กำลังขยายของเลนสใ์ กลว้ ัตถุ กำลงั ขยายของกล้องจุลทรรศน์ = 20 X 40 กำลังขยายของกล้องจลุ ทรรศน์ = 800 เทา่ ตอบ ดงั นั้น สรปุ ไดว้ า่ ภาพที่ได้จากกล้องจลุ ทรรศนม์ ีกำลงั ขยาย 800 เทา่ ชดุ กจิ กรรมชดุ ท่ี 1 กลอ้ งจลุ ทรรศน์ | นางปวณี า ชน่ื บาน ผจู้ ัดทำ

13 ใบงานท่ี 1 เรือ่ ง กลอ้ งจลุ ทรรศน์ จดุ ประสงค์ 1. สามารถอธบิ ายสว่ นประกอบและหนา้ ทไี่ ด้ 2. สามารถใช้กลอ้ งจลุ ทรรศน์ในการศึกษาวตั ถุได้ 3. สามารถคำนวณหากำลังขยายของกล้องจลุ ทรรศน์ได้ 1. จงบอกสว่ นประกอบและหน้าที่ของสว่ นประกอบต่างๆ ของกล้องจลุ ทรรศน์ให้ถกู ต้อง 1…………… 6…………… 7…………………… 3.......................... 9…………………………. 10…………………………. 2…………………… 11………………………… 4…………… 8…………………….. 5………………. 13………………… 12…………….. ท่ีมา : https://www.google.co.th/search?q=กลอ้ งจุลทรรศน์ ชุดกิจกรรมชุดท่ี 1 กลอ้ งจลุ ทรรศน์ | นางปวีณา ช่ืนบาน ผู้จัดทำ

14 ขอ้ ส่วนประกอบ หนา้ ท่ี ของกล้องจลุ ทรรศน์ เป็นทเ่ี ชื่อมระหวา่ งเลนส์ใกล้วัตถกุ บั เลนสใ์ กล้ตา 1 ลำกลอ้ ง มไี ว้สำหรบั หมนุ เลนสใ์ กลว้ ัตถุ 2 จานหมุนเลนส์ 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 2. จงเรียงลำดบั วิธกี ารใช้กลอ้ งจลุ ทรรศนใ์ ห้ถูกต้องโดยใช้ข้อมูลดังต่อไปน้ี 1) มองวตั ถผุ า่ นเลนส์ใกลต้ าแล้วคอ่ ยๆ หมุนปุ่มปรับภาพหยาบเพื่อเลือ่ นให้เห็นวตั ถชุ ัดเจนท่ีสุด หลังจากนั้นจึงหมนุ ปุ่มปรบั ภาพละเอียดเพ่ือใหเ้ ห็นภาพชัดเจนมากขึ้น 2) หมุนเลนส์ใกลว้ ัตถุโดยเลือกกำลังขยายต่ำสุดก่อน 3) หมุนปุ่มปรบั ภาพหยาบจนเลนสเ์ ลือ่ นเข้ามาใกลก้ บั วัตถรุ ะวังไม่ให้ชนกับสไลด์เพราะอาจทำ ให้สไลด์แตกหรือเลนส์ไดร้ บั ความเสียหายได้ 4) เสยี บปลกั๊ และเปดิ สวิตซ์ไฟ 5) นำสไลด์ที่ต้องการศึกษาวางบนแท่นวางสไลด์ให้วัตถุที่ต้องการศึกษาอยู่ตรงกลาง บริเวณทแ่ี สงผ่าน แลว้ ใช้ท่หี นีบสไลด์หนีบสไลดใ์ หแ้ น่น 6) วางกลอ้ งบนพ้ืนราบ ใกลก้ ับปลั๊ก เพือ่ สะดวกในการใช้งาน ตอบ……………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ชุดกิจกรรมชุดที่ 1 กลอ้ งจุลทรรศน์ | นางปวณี า ชน่ื บาน ผู้จัดทำ

15 3. กำลงั ขยายเลนสใ์ กลต้ า 15 เท่า และกำลงั ขยายของเลนสใ์ กล้วตั ถุ 10 เทา่ กำลังขยายของภาพ มขี นาดเท่าใด ตอบ……………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. ให้นักเรียนนำคำตอบที่ถูกต้องหรือสัมพันธ์กับคำใบ้ที่กำหนดให้ เติมลงในว่างในแนวต้ัง และแนวนอนใหถ้ ูกตอ้ งโดยสระและวรรณยุกต์ของคำจะอย่ชู ่องเดยี วกันกบั พยัญชนะ 2ภ 3เ 1ก 4แ 6อ 5แ ชุดกิจกรรมชุดท่ี 1 กล้องจลุ ทรรศน์ | นางปวีณา ชนื่ บาน ผู้จัดทำ

คำใบ้ 16 1. ใช้ทำความสะอาดสว่ นทเี่ ป็นเลนส์และส่วนทเ่ี ป็นกระจก 2. ภาพทีเ่ กดิ จากกล้องจุลทรรศน์ คำตอบ 3. เลนสใ์ กลต้ าและเลนส์ใกล้วตั ถทุ ำมาจากเลนสช์ นดิ ใด - ผา้ 4. ตวั อยา่ งวตั ถุทีต่ ้องการศกึ ษาด้วยกลอ้ งจุลทรรศน์ - ฐาน 5. ใชส้ ำหรับจบั เพื่อเคลื่อนยา้ ยกลอ้ งเกบ็ หรอื นำออกมาใชง้ าน - กระดาษเชด็ เลนส์ 6. ส่งิ มีชีวติ ทไี่ มส่ ามารถมองเหน็ ด้วยตาเปลา่ -ภาพจริงหัวตั้ง -ภาพเสมือนหวั กลับ - แผน่ สไลด์ - กระจกรวมแสง - เซลล์ไขเ่ ปด็ - อะมีบา - อสจุ ิ - ฐาน - เลนส์เวา้ - เลนสน์ นู ชดุ กิจกรรมชุดที่ 1 กลอ้ งจุลทรรศน์ | นางปวณี า ชื่นบาน ผจู้ ัดทำ

17 แบบทดสอบหลังเรียน เรือ่ ง กลอ้ งจุลทรรศน์ คำชีแ้ จง เป็นแบบทดสอบแบบปรนัยจำนวน 10 ขอ้ 10 คะแนน เวลาในการสอบ 10 นาที ใหน้ ักเรยี นเลือกคำตอบท่ีถูกท่ีสุดเพยี งข้อเดียวแลว้ ทำเครอื่ งหมายกากบาท (x) ลงในกระดาษคำตอบทก่ี ำหนดให้ --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1. “เปน็ เลนส์นูนอยูบ่ นสดุ ของลำกลอ้ งใช้สำหรับมองดูวตั ถดุ ว้ ยตา ทำหนา้ ทขี่ ยายภาพวตั ถุใหใ้ หญ่ขน้ึ ” เปน็ สว่ นประกอบใดของกล้องจุลทรรศน์ ก. ลำกลอ้ ง ข. กล้อง ค. เลนสใ์ กลว้ ัตถุ ง. เลนส์ใกล้ตา 2. ข้อใดกล่าวถึงความหมายของกล้องจุลทรรศน์ได้ถกู ต้อง ก. เปน็ เคร่ืองมือสำหรับสอ่ งดูดวงดาวบนทอ้ งฟา้ ข. เปน็ เครื่องมือที่ใช้สอ่ งดูวตั ถทุ ีม่ ขี นาดเล็กมากจนมองดว้ ยตาเปลา่ ไม่เหน็ ค. เปน็ เครอื่ งมือทช่ี ว่ ยขยายขนาดของวตั ถใุ ช้ส่องดูวตั ถุขนาดเล็กท่ีตามองไม่ชัด ง. เป็นเครือ่ งมือที่ทำให้ภาพมีขนาดเลก็ ลง 3. “เป็นปมุ่ ขนาดใหญ่ด้านข้างของตัวกล้องที่สามารถหมุนได้ เม่ือหมนุ จะทำให้ลำกลอ้ งเล่ือนขึ้นลง ถา้ เลนส์ใกลว้ ตั ถุอยใู่ กล้กับวัตถมุ ากขนึ้ กจ็ ะทำให้เห็นภาพชัดเจน” เป็นสว่ นประกอบใด ของกล้องจลุ ทรรศน์ ก. แหลง่ กำเนดิ แสง ข. ไดอะเฟรม ค. ปุม่ ปรับภาพละเอียด ง. ปมุ่ ปรบั ภาพหยาบ 4. “เป็นสว่ นท่เี ช่ือมระหว่างตวั กล้องกับฐาน ใช้สำหรบั การจับเพ่ือเคลอื่ นยา้ ยกลอ้ ง” เปน็ สว่ นประกอบใดของกล้องจุลทรรศน์ ก. ลำกลอ้ ง ข. แขนกล้อง ค. ฐาน ง. ลำตัวกล้อง ชุดกิจกรรมชดุ ท่ี 1 กล้องจุลทรรศน์ | นางปวณี า ชื่นบาน ผจู้ ดั ทำ

18 5. ขอ้ ความต่อไปนเ้ี ปน็ วิธกี ารจดั เก็บกล้องจลุ ทรรศน์หลงั จากการใช้งานเสร็จแล้วยกเว้นข้อใด ก. เลอื่ นท่ีหนีบสไลด์ให้ต้ังฉากกบั ทวี่ างวัตถุ ข. ใช้ผา้ สะอาดเชด็ ทำความสะอาดบรเิ วณทีเ่ ปน็ เลนสแ์ ละส่วนทเ่ี ปน็ กระจก ค. หมนุ เลนสใ์ กล้วตั ถุทม่ี ีกำลังขยายตำ่ สุดอยู่ในแนวลำกล้อง ง. ใชผ้ ้าสะอาดและแห้งเช็ดทำความสะอาดสว่ นท่ีเปน็ โลหะ 6. เลนสใ์ กลว้ ตั ถุและเลนส์ใกล้ตาทำมาจากเลนสช์ นิดใด ก. เลนส์นนู ข. เลนสเ์ ว้า ค. กระจกใส ง. กระจกเวา้ 7. ถ้าตอ้ งการปรับภาพเซลล์เยอ่ื หวั หอมใหช้ ัดเจนขน้ึ ขณะกำลังใชก้ ลอ้ งจลุ ทรรศนจ์ ะต้องเลอื กปรบั สว่ นประกอบในข้อใด ก. กระจกเงา ข. แทน่ วางวัตถุ ค. แหลง่ กำเนิดแสง ง. ป่มุ ปรบั ภาพละเอียด จากข้อความต่อไปนี้ใหน้ กั เรยี นตอบคำถาม ข้อ 8 1. นำสไลดท์ ศี่ ึกษาวางลงบนแทน่ วางสไลด์ 2. มองผ่านเลนส์ใกลต้ าหมนุ ปมุ่ ปรบั ภาพหยาบออกจากวัตถุทีละน้อยจนมองเหน็ ภาพวัตถทุ ่ศี ึกษา 3. ตรวจสอบใหเ้ ลนส์ใกล้วตั ถทุ มี่ กี ำลงั ขยายต่ำสดุ อยู่ในแนวกลางของลำกลอ้ ง 4. หมนุ ปุ่มปรับภาพหยาบให้วตั ถอุ ยใู่ กล้เลนส์ใกล้วัตถุมากท่ีสดุ 8. จงเรียงลำดับวธิ ีการใชง้ านกล้องจลุ ทรรศน์ให้ถกู ตอ้ ง ก. 1 3 2 4 ข. 3 1 2 4 ค. 3 1 4 2 ง. 4 1 2 3 9. ขอ้ ความตอ่ ไปนีข้ ้อใดแสดงความสมั พันธไ์ ด้ถูกต้องทีส่ ดุ ก. แบคทเี รีย สอ่ งดดู ว้ ยกลอ้ งส่องทางไกล ข. ขามด ส่องดดู ว้ ยกลอ้ งโทรทศั น์ ค. พารามีเซียม สอ่ งดดู ้วยแว่นขยาย ง. อะมบี า ส่องดดู ว้ ยกล้องจลุ ทรรศน์ 10. ถ้าใชก้ ลอ้ งจลุ ทรรศน์ส่องดูวัตถโุ ดยใช้เลนสใ์ กล้วตั ถุกำลงั ขยาย 40X และถา้ เลนสใ์ กล้ตา มีกำลงั ขยาย 10X จะขยายวัตถไุ ด้กเ่ี ท่า ก. 200 เท่า ข. 400 เท่า ค. 600 เทา่ ง. 800 เทา่ ชดุ กจิ กรรมชุดที่ 1 กล้องจลุ ทรรศน์ | นางปวณี า ชนื่ บาน ผ้จู ดั ทำ

19 กระดาษคำตอบแบบทดสอบหลงั เรียน เรอื่ ง กลอ้ งจุลทรรศน์ โรงเรยี นจารยว์ ิทยาคาร สำนักงานเขตพืน้ ทก่ี ารศึกษามธั ยมศึกษา เขต 33 ชื่อ-สกลุ .......................................................ชนั้ ...............................เลขที.่ ............... วนั ..........................ท่.ี ....................เดือน.............................พ.ศ.................................. คำชี้แจง ให้นักเรียนเลือกคำตอบท่ีถกู ทีส่ ดุ เพยี งข้อเดยี วแล้วทำเครอ่ื งหมายกากบาท (x) ลงในกระดาษคำตอบที่กำหนดให้ ทดสอบหลงั เรียน ง ข้อ ก ข ค 1 หลังเรียน 2 คะแนนเต็ม 10 คะแนน 3 คะแนนทไี่ ด้..............คะแนน 4 5 6 7 8 9 10 ชดุ กจิ กรรมชุดที่ 1 กลอ้ งจลุ ทรรศน์ | นางปวณี า ช่นื บาน ผู้จดั ทำ

20 เฉลย ชดุ กจิ กรรมชดุ ท่ี 1 กลอ้ งจลุ ทรรศน์ | นางปวีณา ชนื่ บาน ผจู้ ัดทำ

21 เฉลยแบบทดสอบกอ่ นเรยี น เรอ่ื ง กลอ้ งจลุ ทรรศน์ 1. ข 4. ง 7. ค 2. ง 5. ก 8. ก 3. ข 6. ง 9. ข 10. ค ชุดกิจกรรมชดุ ท่ี 1 กลอ้ งจลุ ทรรศน์ | นางปวณี า ชืน่ บาน ผู้จดั ทำ

22 เฉลยใบกจิ กรรมท่ี 1 เรอ่ื ง รูจ้ กั และการใช้งานกล้องจลุ ทรรศน์ ตารางบันทกึ ผลการทดลอง สไลดถ์ าวรท่ศี กึ ษา กำลงั ขยาย ผลการศกึ ษา ของกล้องจุลทรรศน์ เซลลเ์ ม็ดเลือดแดง 10X เซลล์เยอ่ื หอมแดง 10X คำถามหลังการทดลอง 1. เม่อื ใช้กลอ้ งจุลทรรศนส์ ่องดูเซลล์ควรวางกลอ้ งท่ตี ำแหนง่ ใดจงึ จะเหมาะสมที่สุด ตอบ วางในแนวราบ พื้นเรียบ ใกล้สวิตซ์ไฟ เพ่อื ความสะดวกในการใช้ 2. เม่อื นกั เรยี นส่องดภู าพจากเลนส์ใกลต้ า ปรากฏว่าภาพทเี่ ห็นมืด นกั เรียนจะทำอย่างไร ตอบ ปรบั คอนเดนเซอรแ์ ละไดอะแฟรมเพ่ือใหแ้ สงเขา้ สู่กลอ้ งในปริมาณทเ่ี หมาะสม 3. การส่องดภู าพด้วยกล้องจลุ ทรรศนน์ กั เรียนควรสอ่ งดดู ้วยตาข้างใดข้างหนง่ึ ใช่หรอื ไม่เพราะเหตุใด ตอบ ไม่ควรมองด้วยตาข้างเดียว ควรมองด้วย 2 ตา เพราะจะทำให้เห็นภาพชัดเจนข้ึน เป็นการป้องกันกล้ามเนือ้ ตาล้าและทำให้เห็นภาพพร่ามวั ชดุ กิจกรรมชุดที่ 1 กล้องจุลทรรศน์ | นางปวีณา ชื่นบาน ผูจ้ ดั ทำ

23 4. เลนสใ์ กล้วัตถุมกี ำลังขยาย 10 เทา่ เลนสใ์ กลต้ ามกี ำลงั ขยาย 100 เทา่ ภาพท่ไี ด้จากกล้องจลุ ทรรศน์มี กำลงั ขยายเท่าใด ตอบ วธิ ที ำ กำลงั ขยายของกลอ้ งจุลทรรศน์ = กำลงั ขยายของเลนส์ใกลต้ า X กำลงั ขยายของเลนสใ์ กลว้ ตั ถุ = 100 X 10 = 1000 ตอบ ดังนนั้ สรปุ ไดว้ ่า เลนสใ์ กลว้ ตั ถมุ ีกำลังขยาย 1000 เทา่ สรุปผลการทดลอง กล้องจุลทรรศน์ เป็นอุปกรณ์สำหรับส่องดูเซลล์หรือวัตถุที่ไม่สามารถมองเห็นด้วยตาเปล่า ประกอบด้วย 1. ส่วนที่ทำหน้าที่ขยายภาพ ได้แก่ เลนส์ใกล้ตา และ เลนส์ใกล้วัตถุ 2. ส่วนที่เป็น ตวั กลอ้ ง ได้แก่ ลำกลอ้ ง แท่นวางวัตถุ คลบิ หนบี สไลด์หรือท่หี นบี สไลด์ ฐาน แขน 3. ส่วนท่ีทำหน้าที่ ปรับภาพ ได้แก่ ปุ่มปรับภาพหยาบ ปุ่มปรับภาพละเอียด 4. ส่วนที่ทำหน้าที่รับแสง ได้แก่ แหล่งกำเนิดแสง ไดอะแฟรม โดยมีวิธีการใช้ คือ วางกล้องในพื้นราบใกล้ปลั๊กไฟ นำสไลด์วางบน แท่นวางสไลด์ หนีบสไลด์ให้เรยี บรอ้ ย เปิดสวิตซ์ เลื่อนเลนส์ใกลว้ ัตถุท่ีมกี ำลังขยายต่ำสุดก่อน เลื่อนป่มุ ปรับภาพหยาบเพื่อให้วัตถุอยู่ในตำแหน่งโฟกัส หมุนปุ่มปรับภาพละเอียดเพื่อให้เห็นภาพชัดเจนขึ้น หลังจากนั้นบันทึกภาพที่มองเห็น เมื่อเสร็จเรียบร้อยแล้ว ปิดสวิตซ์ นำสไลด์ออก เลื่อนแท่นวางวัตถุ ให้อยู่ในระดับต่ำสุด หมุนเลนส์ใกล้วัตถุที่มีกำลังขยายต่ำสุดอยู่ในแนวลำกล้อง ใช้กระดาษ เช็ดเลนส์ ทำความสะอาดบริเวณที่เป็นเลนส์และส่วนที่เป็นกระจกนำผ้ามาคลุมกล้อง ไม่ควรเก็บกล้องไว้ในที่ชื้น เพราะจะทำให้เลนส์ข้ึนรา การหากำลังขยายของกล้องจุลทรรศน์ มีสูตรในการคำนวณ คอื กำลงั ขยายของเลนส์ใกลว้ ตั ถุ X กำลงั ขยายของเลนส์ใกลต้ า ชดุ กจิ กรรมชุดท่ี 1 กลอ้ งจลุ ทรรศน์ | นางปวีณา ชน่ื บาน ผูจ้ ดั ทำ

24 เฉลยใบงานท่ี 1 เรื่อง กลอ้ งจุลทรรศน์ 1. จงบอกสว่ นประกอบและหนา้ ที่ของสว่ นประกอบต่างๆ ของกล้องจลุ ทรรศน์ให้ถกู ต้อง ขอ้ สว่ นประกอบ หน้าที่ ของกล้องจลุ ทรรศน์ 1 ลำกล้อง เปน็ ท่ีเชอื่ มระหวา่ งเลนส์ใกล้วัตถุกบั เลนส์ใกล้ตา 2 จานหมนุ เลนส์ มีไว้สำหรบั หมุนเลนสใ์ กล้วัตถุ 3 เลนสใ์ กล้วตั ถุ อย่กู ับแปน้ กลมซง่ึ เชื่อมติดอยทู่ ี่ลำกล้องทำหน้าที่สำหรบั ขยายภาพท่ไี ด้จากสไลด์ ภาพท่ีเกิดเป็นภาพจริงหัวกลบั 4 ท่หี นีบสไลด์ ใช้สำหรับหนีบสไลด์ให้ติดกับแทน่ วางวตั ถุ 5 คอนเดนเซอร์ ทำหนา้ ทรี่ วมแสง 6 เลนส์ใกลต้ า เปน็ เลนสน์ ูนอย่บู นสุดของลำกล้องใชส้ ำหรับมองดูวตั ถดุ ้วยตา ทำหน้าทข่ี ยายภาพจากเลนส์ใกล้วตั ถใุ หใ้ หญ่ขึ้น ภาพท่ีเกิดจาก เลนสใ์ กลต้ าเป็นภาพเสมือนหวั กลับ 7 แขนกล้อง ใชส้ ำหรับจับเพื่อเคลอื่ นยา้ ยกลอ้ งเกบ็ หรือนำออกมาใชง้ าน 8 แทน่ วางสไลด์ ใชส้ ำหรบั วางสไลด์ 9 ปุ่มปรบั ภาพหยาบ ใช้สำหรับหาภาพของวตั ถกุ ่อนใช้ป่มุ ปรบั ภาพละเอยี ด 10 ปุ่มปรบั ภาพละเอียด ทำหน้าท่ีปรบั ภาพให้ชัดเจนข้นึ 11 ฐานกล้อง ทำหนา้ ทร่ี องน้ำหนักของตัวกลอ้ ง 12 ปุ่มปรบั แสง สำหรับปรบั แสงใหพ้ อเหมาะกบั การมองเหน็ ภาพอยา่ งชดั เจน 13 ทเ่ี ลื่อนสไลด์ สำหรับเล่ือนสไลด์เพอ่ื ใหเ้ ห็นภาพท่ีพอเหมาะและใหค้ วาม คมชัด 2. จงเรยี งลำดับวธิ ีการใช้กลอ้ งจุลทรรศนใ์ ห้ถกู ต้องโดยใช้ข้อมูลดังต่อไปนี้ ตอบ 6, 4, 5, 2, 3, 1 ชดุ กจิ กรรมชุดท่ี 1 กล้องจุลทรรศน์ | นางปวีณา ชนื่ บาน ผู้จดั ทำ

25 3. กำลังขยายเลนสใ์ กล้ตา 15 เทา่ และกำลงั ขยายของเลนสใ์ กล้วตั ถุ 10 เท่า กำลังขยายของภาพ มขี นาดเท่าใด ตอบ วิธที ำ กำลังขยายของกล้องจุลทรรศน์ = กำลังขยายของเลนสใ์ กล้ตา X กำลังขยายของเลนส์ ใกล้วัตถุ กำลังขยายของกล้องจลุ ทรรศน์ = 15 X 10 กำลงั ขยายของกล้องจลุ ทรรศน์ = 150 เท่า ดงั น้นั สรปุ ได้ว่า ภาพทไ่ี ดจ้ ากกลอ้ งจุลทรรศนม์ กี ำลงั ขยาย 150 เท่า 4. ใหน้ กั เรียนนำคำตอบท่ีถูกตอ้ งหรอื สัมพนั ธ์กับคำใบ้ท่กี ำหนดใหเ้ ติมลงในว่างในแนวตั้งและแนวนอน ใหถ้ กู ต้อง โดยสระและวรรณยุกต์ของคำจะอยชู่ ่องเดยี วกันกับพยญั ชนะ 2ภ 3เ 1ก ร ะ ด า เ ช็ ด เ ล น ส์ พน เ ส์ 4แ ผ่ น ส ไ ล ด์ นู มื น 6อ มี บ า 5แ ข น หั ก ลั บ ชุดกิจกรรมชดุ ที่ 1 กล้องจลุ ทรรศน์ | นางปวีณา ชน่ื บาน ผู้จัดทำ

26 เฉลยแบบทดสอบหลงั เรียน เร่ือง กล้องจลุ ทรรศน์ 1. ง 4. ข 7. ง 2. ข 5. ข 8. ค 3. ง 6. ก 9. ง 10. ข ชุดกิจกรรมชดุ ท่ี 1 กลอ้ งจุลทรรศน์ | นางปวณี า ชืน่ บาน ผู้จดั ทำ

27 บรรณานุกรม กระทรวงศึกษาธิการ. (2553). หนังสือเรียนรายวิชาวิทยาศาสตร์ 2. สถาบันส่งเสริมการสอน วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี. กรงุ เทพฯ: โรงพมิ พ์ สกสค.ลาดพร้าว. กระทรวงศึกษาธิการ. (2553). คู่มือครูรายวิชาวิทยาศาสตร์ 2. สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี. กรุงเทพฯ: โรงพมิ พ์ สกสค.ลาดพร้าว. กาญจนา เนตรวงศ์. (2552). ติวเข้มวทิ ยาศาสตร์ ช้นั มธั ยมศกึ ษาตอนต้น. กรงุ เทพฯ: สำนักพิมพ์ ฟิสกิ ส์เซ็นเตอร์. กลอ้ งจลุ ทรรศน์. https://www.google.co.th/search?q=กลอ้ งจุลทรรศน์. สบื คน้ วันที่ 15 มีนาคม 2559. โครงการตำราวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ มูลนธิ ิสง่ เสรมิ โอลิมปิกวิชาการและพัฒนามาตรฐาน วทิ ยาศาสตร์ศึกษา (สอวน.). (2556). ชีววิทยา 1 ชัน้ มัธยมศึกษาตอนตน้ . กรุงเทพฯ: บริษัทดา่ นสทุ ธาการพมิ พ์ จำกัด. ชชู าติ เทยี่ งธรรม. (2553). สรปุ เข้มวิทยาศาสตร์ ม.1. กรุงเทพฯ: สำนักพมิ พ์แม็ค ณฐั พงศ์ ก้องคุณวัฒน.์ (2559). สรุปวทิ ยาศาสตร์ชั้น ม.1-3. กรงุ เทพฯ: โรงพมิ พ์ กรนี ไลฟพ์ รนิ้ ติง้ เฮาส์. ฝา่ ยวิชาการสำนักพมิ พ์ภมู ิบัณฑติ . (2537). คมู่ อื เตรียมสอบ วทิ ยาศาสตร์ ม.1. กรงุ เทพฯ: สำนักพิมพ์ ภมู ิบัณฑิต. โพธิธรณ์ ครรชิตานุรกั ษ์ ณัฐพงศ์ แถมย้ิม และชยั ศาสตร์ คเชนทร์สุวรรณ. (2559). สรุปเขม้ วิทยาศาสตร์ ม.ตน้ . นนทบรุ ี: ไอดีซฯี . ไพโรจน์ แก้วมา. (2555). คอมแพ็ควิทยาศาสตร์ ม.1. กรุงเทพฯ: แม็คเอ็ดดเู คช่นั . ยุภา วรยศ และคณะ. (2555). คมู่ ือครูวทิ ยาศาสตร.์ กรงุ เทพฯ: อักษรเจรญิ ทัศน.์ วันชัย นราวงษ์ เรวตั ต์ นกสวา่ ง และอัครพงษ์ ธติ พิ งศ์กร. (2557). เก็งข้อสอบวทิ ยาศาสตร์ ม.1. กรงุ เทพฯ: แมค็ เอ็ดดเู คชั่น. ศรีลักษณ์ ผลวัฒนะ และเจียมจติ กุลมาลา. (2558). หนังสอื เรยี นวทิ ยาศาสตร์ ม.1. กรงุ เทพฯ: แมค็ เอ็ดดเู คช่นั . สถาบันพฒั นาคณุ ภาพวิชาการ (พว). (2558). คู่มือหนงั สือเรียนวิทยาศาสตร์ ชนั้ ม.1. กรุงเทพฯ: บรษิ ัทพฒั นาคณุ ภาพวชิ าการ (พว) จำกัด. ชุดกจิ กรรมชดุ ท่ี 1 กลอ้ งจลุ ทรรศน์ | นางปวณี า ช่นื บาน ผูจ้ ัดทำ