โครงงานคณิตศาสตร์ โดย 1.เด็กชายนราธร ชนะการี ครูที่ปรึกษา 1. นางอุมาพร พิมพ์ภกั ดี โรงเรียนบ้านไผ่ สานกั งานเขตพื้นทก่ี ารศึกษามธั ยมศึกษา เขต 25 รายงานฉบบั นี้เป็ นส่วนประกอบของโครงงานคณติ ศาสตร์ ประเภทบูรณาการความรู้ในคณิตศาสตร์ไปประยุกต์ใช้ ระดบั ช้ันมัธยมศึกษาตอนต้น ก โครงงานคณิตศาสตร์ ตะเกียบรูปทรงสวยดว้ ยคณิต บทคดั ย่อ โครงงานคณิตศาสตร์ เรื่อง ตะเกียบรูปทรงสวยดว้ ยคณิตเป็นการนาความรู้เกี่ยวกบั ออกแบบ 1. เพอื่ ศกึ ษาและประดิษฐ์ช้ินงานจากตะเกียบไมใ้ ชแ้ ลว้ ท้ิง 2. เพือ่ นาความรู้ทางคณิตศาสตร์มาประยกุ ตใ์ ชใ้ นการออกแบบและจดั ทาช้ินงาน 3. เพอ่ื ลดปัญหาปริมาณขยะภายในบริเวณโรงเรียน บา้ น และชุมชน 4. เพ่ือใหน้ กั เรียนมเี จตคตทิ ด่ี ีตอ่ วิชาคณิตศาสตร์และรู้จกั การใชเ้ วลาวา่ งให้เกิดประโยชน์
จากการดาเนินงานตามโครงงานคณิตศาสตร์ เร่ือง ตะเกียบรูปทรงสวยดว้ ยคณิต พบวา่ ประสบ 1. มีความรู้ความเขา้ ใจเกี่ยวกบั การจกั สาน และสามารถออกแบบประดิษฐช์ ิ้นงานจากตะเกียบไมใ้ ช้ แลว้ ทิ้งได้ 2. สามารถนาความรู้ทางคณิตศาสตร์มาประยกุ ตใ์ ชใ้ นการออกแบบและจดั ทาชิ้นงานจากตะเกียบไม้ ใชแ้ ลว้ ทิ้งได้ 3. ร่วมอนุรักษท์ รัพยากรธรรมชาติ ลดปัญหาปริมาณขยะภายในบริเวณโรงเรียน บา้ น และชุมชน 4. นกั เรียนมีเจตคตทิ ี่ดีต่อวชิ าคณิตศาสตร์และรู้จกั การใชเ้ วลาวา่ งให้เกิดประโยชน์ ข กิตตกิ รรมประกาศ โครงงานคณิตศาสตร์ เรื่อง ตะเกียบรูปทรงสวยดว้ ยคณิต ประสบความสาเร็จไดด้ ว้ ยความ คณะผูจ้ ดั ทามีความซาบซ้ึงใจในความกรุณาของทุกท่านเป็นอยา่ งมาก นอกจากน้ีขอขอบพระคุณ คณะผจู้ ดั ทา สารบญั ค เรื่อง หน้า สารบญั ตาราง ง ตารางท่ี 1ปฏิทนิ การดาเนินงาน หน้า สารบัญภาพ จ ภาพที่ 1 มดี หน้า 1 บทท่ี 1 ทมี่ าและความสาคัญของโครงงาน อปุ โภคบริโภคในชีวติ ประจาวนั เนื่องจากสะดวกในการใชง้ าน หาง่ายและมรี าคาถูก เช่น กระดาษ โฟม ทางคณะผจู้ ดั ทาไดต้ ระหนกั ถงึ
ปริมาณของขยะภายในโรงเรียนบา้ นไผ่ ซ่ึงในแตล่ ะวนั จะมปี ริมาณ 5. เพื่อศึกษาและประดิษฐ์ช้ินงานจากตะเกียบไมใ้ ชแ้ ลว้ ทงิ้ 2 ขอบเขตของการศึกษา 1. ศึกษาความรู้เกี่ยวกบั การประดิษฐช์ ้ินงานจากตะเกียบไมใ้ ชแ้ ลว้ ทง้ิ โดยการไปศกึ ษาจาก ตารา เอกสาร และสืบคน้ ทางอนิ เตอร์เนต็ 2. ศกึ ษาเน้ือหาวชิ าคณิตศาสตร์ เร่ือง พ้ืนฐานทางเรขาคณิตรูปเรขาคณิต ความคลา้ ย และการ 3.
ชิ้นงานสร้างสรรคท์ ี่คณะผูจ้ ดั ทาข้ึนใช้ ไดแ้ ก่ โคมไฟ กลอ่ ง ของประดบั ตกแต่ง เป็นตน้ ทที่ รงคุณค่า ผลที่คาดว่าจะได้รับ 3 บทท่ี 2 ในการทาโครงงานคณิตศาสตร์ เร่ือง คณะทางานไดศ้ ึกษาขอ้ มูลและเน้ือหา ดงั ตอ่ ไปน้ี 1.ไม้ตะเกยี บ อปุ กรณห์ ลกั ในการกินอาหาร ในประเทศจีน ญ่ีป่ ุน เกาหลี และเวียดนาม ในประเทศไทยใชส้ าหรับอาหาร “ตะเกียบไมใ้ ชแ้ ลว้ ทิ้ง ” กาลงั ไดร้ บั ความนิยมภายในร้านอาหารอยา่ งท่เี ห็นทกุ วนั น้ี เพราะดว้ ย 4 ภาพที่ ขยะจากตะเกียบไมใ้ ชแ้ ลว้ ท้ิง 3.1จดุ และเส้นตรง มคี วามยาวไม่จากดั AB สมบตั ิของจดุ และเสน้ ตรง 5 3.2 ส่วนของเส้นตรง 3.3 รังสี A B รังสี คือ ส่วนหน่ึงของเสน้ ตรงทม่ี ีจุดปลายเพียงจดุ เดียว รังสี AB เขียนแทนดว้ ย AB หรือ A เป็นจุดปลาย AB รงั สี BA เขียนแทนดว้ ย BA หรือ B เป็นจุดปลาย BA ( AB และ BA ถอื วา่ เป็นคนละรังสีกนั เพราะมจี ดุ ปลายคนละจุด ) 3.4 มมุ และเรียกจุดปลายท่ีเป็นจดุ เดียวกนั น้ีว่า เป็นจดุ ยอดมุม B 4. รูปเรขาคณิต 6 รูปเรขาคณิต (Geometric Form) มีรูปทแ่ี น่นอน มาตรฐานสามารถวดั หรือคานวณไดง้ ่าย มีกฎเกณฑ์ ไดแ้ ก่ 4.1) รูปเรขาคณิตสองมิติ รูปเรขาคณิตสองมติ ิ แบง่ ตามลกั ษณะของดา้ น หรือ ขอบของรูปน้นั เช่น รูปสามเหลย่ี ม รูปส่ีเหล่ียม รูปหลายเหลี่ยม หรือ รูปวงกลม เป็นตน้ ตวั อย่างรูปเรขาคณิตสองมติ ิ รูปสามเหลย่ี ม รูปส่ีเหลยี่ ม รูปหลายเหลย่ี ม รูปวงกลม ภาพท่ี 8 รูปเรขาคณิตสองมติ ิ 4.2)รูปเรขาคณิตสามมิติเป็นรูปเรขาคณิตทรงสามมติ ิทม่ี ฐี านหรือหนา้ ตดั เป็นรูปทรงต่างๆเช่นรูปทรงกระบอก ภาพท่ี 9รูปเรขาคณิตสามมติ ิ ภาพท่ี 10 ตวั อยา่ งรูปเรขาคณิตสามมติ ิในชีวติ ประจาวนั 7 5. การสร้างรูปเรขาคณิตอย่างง่าย การสร้างรูปเรขาคณิตอยา่ งง่าย จะกลา่
วถึงการสร้างรูปเรขาคณิตท่มี คี วามยาวเท่ากบั ความยาวทกี่ าหนด 8 5.2 การสร้างมุม 60 องศา วิธีการสร้างการสร้างมมุ ที่มขี นาดเทา่ กบั 60 องศา อาศยั เเนวคดิ ในการสร้างรูปสามเหล่ยี มดา้ นเทา่ 9 กาหนดให้ AB เป็นความยาวของดา้ นส่ีเหล่ียมจตั รุ ัสสร้างเสน้ ต้งั ฉากท่จี ุด A ได้ FA ใชจ้ ุด A 4.4 การแบ่งเส้นตรง 5. ความคล้าย มขี นาดเท่ากนั หรือแตกต่างกนั ก็ได้ ภาพที่ 11 ตวั อยา่ งรูปท่ีมคี วามคลา้ ย 6. การแปลงทางเรขาคณิต 10 การแปลงทางเรขาคณิต เป็นการเปลยี่ นตาแหน่งของรูปเรขาคณิต โดยลกั ษณะและขนาดของรูป ยงั คงเดิม 6.1 การเลอ่ื นขนาน (Translation or Slide) การเลอ่ื นขนานบนระนาบเป็นการแปลงทางเรขาคณิตทม่ี ีการเล่ือนจดุ ทกุ จุดไปบนระนาบตามแนว เส้นตรงในทิศทางเดียวกนั และเป็นระยะทางทีเ่ ท่ากนั ตามทกี่ าหนดในการบอกทิศทางและระยะทางของการ เล่ือนขนานจะใชเ้ วกเตอร์เป็นตวั กาหนดเช่นเวกเตอร์ OP เขียนแทนดว้ ย OP ซ่ึงOP จะมที ิศทางจาก จุดเริ่มตน้ O ไปยงั จดุ สิ้นสุด P และมขี นาดเท่ากบั ความยาวของ OP ดงั รูป B B' CP c' A A' OP ภาพท่ี 12 การเลอื่ นขนาน การสะทอ้ นเป็นการเคลอื่ นจดุ ใดๆบนรูปตน้ แบบ (Pre-image) ไปบนภาพที่ไดจ้ ากการแปลง ภาพที่ 13 การสะทอ้ น การหมุนจะตอ้ งมรี ูปตน้ แบบจุดหมนุ และขนาดของมมุ ทต่ี อ้ งการในรูปน้นั การหมุนเป็นการแปลงที่ เคล่ือนทร่ี อบจุดหมุนดว้ ยขนาดของมมุ ทีก่ าหนดจดุ หมุนจะเป็นจดุ ทีอ่ ยนู่ อกรูปหรือบนรูปกไ็ ดก้ ารหมุนจะ ภาพที่ 14การหมนุ 11 บทที่ 3 ในการศึกษาโครงงานคณิตศาสตร์เร่ือง ตะเกียบรูปทรงสวยดว้ ยคณิตมขี ้นั ตอนการดาเนินงานดงั น้ี 1. ข้นั ตอนการดาเนนิ การ หัวขอ้ เรื่อง และแบง่ หนา้ ทคี่ วามรบั ผดิ ชอบ อาหารของโรงเรียนบา้ นไผ่ เป็นขยะทส่ี ามารถนามาประดิษฐเ์ ป็นชิ้นงานได้ เพราะมรี ูปแบบท่เี กี่ยวขอ้ งกบั 1.3 ปรึกษาครูท่ีปรึกษา ร่วมกนั วเิ คราะห์ วางแผน หาแนวทางในการดาเนินงาน 2. ปฏทิ ินการดาเนนิ งาน 12 4 เขยี นเคา้ โครง 8กรกฎาคม 2562 คณะผจู้ ดั ทา 5 แบ่งหนา้ ทีร่ บั ผิดชอบ 9 กรกฎาคม 2562 คณะผจู้ ดั ทา/ 7 ศึกษาความรู้เก่ียวกบั การประดิษฐ์ 11-13 กรกฎาคม 2562 คณะผจู้
ดั ทา 9 นาเสนอครูทีป่ รึกษา 18กรกฎาคม 2562 10 จดั หาวสั ดอุ ปุ กรณ์สาหรับทา 19-20กรกฎาคม 2562 14 แกไ้ ข ปรับปรุง 8-9 สิงหาคม
2562 13 3. วธิ ดี าเนินการออกแบบและประดิษฐ์ 1. ตะเกียบไม้ ภาพท่ี 16วสั ด-ุ อุปกรณ์ทีใ่ ชใ้ นการทาชิ้นงาน 1. นาตะเกียบไมใ้ ชแ้ ลว้ ทงิ้ มาลา้ งทาความสะอาด และผ่ึงให้แห้ง วธิ ีการประดิษฐ์ช้ืนงาน 14 ภาพท่ี 17 แสดงวธิ ีการประดิษฐฺชิ้นงาน บทที่ 4 15 ผลการดาเนินงาน โครงงานคณิตศาสตร์ เร่ือง ตะเกียบรูปทรงสวยดว้ ยคณิต คณะผจู้ ดั ทาขอเสนอผล 1. การศึกษาและประดิษฐช์ ้ินงานจากตะเกียบไมใ้ ชแ้ ลว้ ท้ิง ภาพท่ี 22ตวั อยา่ งช้ินงานจากการประดิษฐ์ตะเกียบไมใ้ ชแ้ ลว้ ท้ิง 16 2) การนาความรู้ทางคณติ ศาสตร์มาประยกุ ต์ใช้ในการออกแบบและจัดทาชิ้นงาน ทางเรขคณิตรูปเรขาคณิตการสร้างรูปเรขาคณิตความคลา้ ยการแปลงทางเรขาคณิตเพ่ือนามาประยกุ ต์ 3)
การลดปัญหาปริมาณขยะภายในบริเวณโรงเรียน บา้ น และชุมชน โรงอาหาร ทบ่ี า้ น และในชุมชน ซ่ึงเป็นขยะ มาทาเป็นช้ินงานทีน่ ่าสนใจ สร้างสรรคผ์ ลงานประดิษฐ์จาก 4)นักเรียนมีเจตคตทิ ่ดี ีต่อวิชาคณิตศาสตร์และรู้จักการใช้เวลาว่างให้เกดิ ประโยชน์ มเี จตคติที่ดีต่อวิชาคณิตศาสตร์ว่าคณิตศาสตร์เป็นศาสตร์ที่เกี่ยวขอ้ งกบั การสร้างสรรค์ การแกป้ ัญหาและการ 17 บทที่ 5 สรุปผล โครงงานคณิตศาสตร์ เร่ือง ตะเกียบรูปทรงสวยดว้ ยคณิตเป็นการนาความรู้เก่ียวกบั ออกแบบ 1. มคี วามรู้ความเขา้ ใจเก่ียวกบั การจกั สาน และสามารถออกแบบประดิษฐช์ ิ้นงานจากตะเกียบไมใ้ ช้ 2. สามารถนาความรู้ทางคณิตศาสตร์มาประยกุ ตใ์ ชใ้ นการออกแบบและจดั ทาชิ้นงานจากตะเกียบไม้ 3. ร่วมอนุรักษท์ รัพยากรธรรมชาติ ลดปัญหาปริมาณขยะภายในบริเวณโรงเรียน บา้ น และชุมชน ข้อเสนอแนะ หน่ึงในการช่วยลดปัญหาขยะภายในบริเวณโรงเรียน บา้ น และชุมชน ตอ่ ไป 18 บรรณานุกรม ภาควิชาคณิตศาสตร์ มหาวิทยาลยั ราชภฏั พระนคร. คณติ ศาสตร์กับศิลป์ . เอกสารประกอบ ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี, สถาบนั . (2544). หนงั สือเรียนสาระการเรียนรู้ กรุงเทพมหานคร.2554. พานิช จากดั . กรุงเทพมหานคร.2555. https://www.google.co.th/ 19 ภาคผนวก 20 สรุปแบบสอบถามความพึงพอใจทมี่ ตี ่อโครงงานคณิตศาสตร์ จานวนผตู้ อบแบบสอบถาม ตารางที่ 3ความพึงพอใจท่มี ีต่อโครงงานคณิตศาสตร์ เร่ือง ตะเกียบรูปทรงสวยดว้ ยคณิต ที่ รายการประเมิน ระดบั ความพึงพอใจ ดว้ ยคณิต 89.2 7.8 2.2 0.6 0.2 จากตารางพบวา่ โดยภาพรวมความพงึ พอใจทมี่ ีต่อโครงงานคณิตศาสตร์ เรื่อง ตะเกียบรูปทรงสวย พอใจตอ่ โครงงานคณิตศาสตร์เรื่อง ตะเกียบรูปทรงสวยดว้ ยคณิต 21 22 เกบ็ และนามาลา้ งใหส้ ะอาด ผ่ึงตากแดดใหแ้ หง้ ก่อนนามาประดิษฐช์ ิ้นงาน 23 ลงมือออกแบบและประดษิ ฐ์ชิน้ งาน 24 ข้นั ตอนการออกแบบและประดษิ ฐ์โคมไฟแบบต้ังพื้น 25 ข้นั ตอนการออกแบบและประดษิ ฐ์ช้ันวางของ 26 ผลงานที่เกดิ จากการออกแบบและประดิษฐ์โคมไฟแบบต่างๆ 27 ผลงานที่เกดิ จากการออกแบบและประดิษฐ์ตะเกียบไม้ใช้แล้วทงิ้ เป็ นของใช้ ของประดับตกแต่ง 28 สมาชิกโครงงานคณิตศาสตร์ เรื่อง ตะเกยี บรูปทรงสวยด้วยคณิต |