Show พระราชนิพนธ์ ร.๒พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ทรงครองราชย์เป็นเวลา ๑๕ ปี ชั่วระยะเวลาที่พระองค์ครองราชย์อยู่นั้นนับว่าประเทศอยู่บนสถานภาพปกติสุข ว่างเว้นจากการสงคราม พระองค์จะทรงทำนุบำรุงประเทศชาติในด้านศิลป วรรณคดี และสถาปัตยกรรมดังเป็นที่ปรากฏวรรณคดีในสมัยของพระองค์รุ่งเรืองถึงขีดสุด และถือเป็นแบบฉบับอันยอดเยี่ยมไม่ว่าจะเป็นคำกลอน ละครนอกละครใน เสภา นิราศ กาพย์ ฉันท์ ลิลิต โครงสี่สุภาพ หรือโครงด้น ในทางนาฏศิลป ทรงปรับปรุงการละครจนถึงขั้นมาตรฐานทั้งในคำร้องและทำนองรำ พระองค์ได้ทรงพระราชนิพนธ์วรรณกรรมไว้หลายเรื่องคือ
บทละครเรื่องอิเหนานับว่าเป็นประโยชน์ต่อวงการดนตรีไทยอย่างยิ่ง เพราะนักร้องและนักดนตรีไทยได้คัดเลือกเอาบทต่างๆ ในบทละครรำเรื่องนี้ไปใช้ในบทขับร้องเพลงกล่อมนารี เขมรฝีแก้วทางสักว่า เขมรราชบุรี แขกมอญ แขกอาหว้งครุ่นคิด ต้นบรเทศ ถอนสมอ ทยอยเขมร เทพไสยาสน์ เทพรัญจวน ธรณีร้องไห้ นางครวญ บังใบ บุหลันแปดบท ลมพัดชายเขา ล่องลม สาวน้อยเล่นน้ำ สี่บทและหกบท เป็นต้น ซึ่งแต่ละเพลงมีเนื้อร้องที่ไพเราะ เหมาะสมอย่างยิ่ง เช่น บทร้องเพลงธรณีร้องไห้เถา แล้วว่าอนิจจาความรัก พึ่งประจักษ์ดั่งสายน้ำไหล บทร้องเพลงใบบังเถา น้ำใสไหลเย็นเห็นตัวปลา แหวกว่ายปทุมมาอยู่ไหวไหว บทละครนอก คือละครที่ราษฎรเล่นกันในพื้นเมือง ตัวละครเป็นผู้ชายทั้งนั้น (ส่วนบทละครใน คือละครผู้หญิงของหลวงสำหรับเล่นกันในพระราชพิธี เล่นแต่เรื่องรามเกียรติ์ เรื่องอุณรุท เรื่องอิเหนา ๓ เรื่องเท่านั้น ) บางเรื่องเชื่อถือกันว่าเป็นเรื่องจริง ดังเช่นเรื่อง สังข์ทอง และเรื่องไกรทอง พระราชนิพนธ์บทละครนอก ได้แก่ เรื่องสังข์ทอง, เรื่องไชยเชษฐุ์, เรื่องไกรทอง, เรื่องมณีพิชัย, เรื่องคาวี, เรื่องสังข์ศิลป์ชัย ซึ่งทั้ง ๖ เรื่องไม่ปรากฏว่า จะทรงพระราชนิพนธ์เรื่องไหนก่อนเรื่องไหนทีหลังเรื่องสังข์ทอง ทรงพระราชนิพนธ์เป็นหนังสือ ๖ เล่ม สมุดไทย
เรื่อง ไชยเชษฐุ์ ทรงพระราชนิพนธ์ชั้นเดิม ๔ เล่ม สมุดไทยแล้วทรงแก้ไขตัดทอนอีกครั้งหนึ่งคงเป็นหนังสือ ๓ เล่ม สมุดไทย ด้วยเหตุนี้พระราชนิพนธ์เรื่องไชยเชษฐุ์จึงมี ๒ ความ แต่ละครมักเล่นตามความฉบับ ๓ เล่ม สมุดไทยที่ทรงแก้ไขใหม่
เรื่องไกรทอง ทรงพระราชนิพนธ์เป็นหนังสือ ๒ เล่ม สมุดไทย
เรื่องมณีพิชัย ทรงพระราชนิพนธ์เป็นหนังสือ ๑ เล่ม สมุดไทย
เรื่องคาวี ทรงพระราชนิพนธ์เป็นหนังสือ ๔ เล่ม สมุดไทย
เรื่องสังข์ศิลป์ชัย กล่าวกันว่าพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงแต่งถวายเมื่อยังดำรงพระยศเป็นพระเจ้าลูกยาเธอ กรมหมื่นเจษฎาบดินทร์ พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย เป็นแต่ทรงพระราชนิพนธ์แก้ไข เป็นหนังสือ ๒ เล่ม สมุดไทย
พระราชนิพนธ์บทละคร ต่างๆ ในรัชกาลที่ ๒
จากหนังสือ ประชุมบทกวีนิพนธ์ สมโภชกรุงรัตนโกสินทร์ พระราชนิพนธ์ บทละครเรื่องอิเหนา
จากหนังสือ ภาษากวี โดย ประสิทธิ์ กาพย์กลอน เรื่องสังข์ทอง ความบางตอน กำเนิดพระสังข์
ฯ ๑๐ คำ ฯ คุกพาทย์ เรื่องไชยเชษฐุ์ ความบางตอน นางสุวิญชาถูกขับไล่
ฯ ๖ คำ ฯ เจรจา เรื่องไกรทอง ความบางตอน นางวิมาลาตามไกรทองมาจากถ้ำ
ฯ ๖ คำ ฯ เรื่องคาวี ความบางตอน ท้าวสันนุราชหานางผมหอม
ฯ ๖ คำ ฯ โอด เรื่องสังข์ศิลป์ชัย ความบางตอน สังข์ศิลป์ชัยตกเหว
ฯ ๖ คำ ฯ เพลง ข้อมูลจาก บทละครนอก พระราชนิพนธ์ ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย สำนักพิมพ์ ศิลปาบรรณาคารพิมพ์จำหน่าย พุทธศักราช ๒๕๔๕ โพสต์ที่ผ่านมา พระอัจฉริยภาพ อิเหนาบทพระราชนิพนธ์ในรัชกาลที่ 2 ดําเนินเรื่องตามต้นฉบับของใครอิเหนาเป็นวรรณคดีที่ส าคัญของไทย เป็นบทพระราชนิพนธ์ของพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้า นภาลัย แต่งด้วยค าประพันธ์ประเภทกลอนบทละคร มีวัตถุประสงค์เพื่อใช้แสดงละครใน ในสมัยรัชกาล ที่ ๒ เค้าโครงเรื่องได้มาจากพงศาวดารของชวา เผยแพร่เข้ามาในประเทศในสมัยพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศโดย นางก านัลชาวมลายูนามาเล่าถวายเจ้าฟ้าหญิงกุณฑล และ ...
สาเหตุที่รัชกาลที่ ๒ ทรงพระราชนิพนธ์บทละครอิเหนาขึ้นใหม่ คืออะไรด้วยเหตุที่พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยทรงโปรดการละคร จึงได้ทรงพระราชนิพนธ์ บทละครเพื่อใช้แสดงในราชส านัก โดยเฉพาะเรื่องอิเหนาได้ทรงพระราชนิพนธ์ขึ้นใหม่เกือบทั้งเรื่อง (ต่างจากเรื่องรามเกียรติ์ที่ทรงพระราชนิพนธ์เพียงบางตอน) ซึ่งวรรณคดีสโมสรได้ยกย่องให้เป็น ยอดของบทละครร าเพราะเป็นหนังสือที่แต่งดีพร้อมทั้งเนื้อความ ...
อิเหนาเป็นโอรสของใครกับใคร๒.๓) อิเหนา เป็นโอรสท้าวกุเรปันกับประไหมสุหรี มีขนิษฐาชื่อ วิยะดา อิเหนาเป็นเจ้าชายหนุ่มรูปงาม เข้มแข็ง เด็ดขาด เอาแต่ใจตัว เจ้าชู้ มีมเหสีหลายพระองค์ คือ นางจินตะหรา นางสการะวาตี นางมาหยารัศมี และนางบุษบา
อิเหนาใหญ่เป็นผลงานของใครอิเหนาใหญ่ กวี พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ประเภท
|