Physiology ใน 1 นาที สิ่งมีชีวิตแต่ละชนิดนั้นมีอายุขัยที่แตกต่างกันครับ สิ่งมีชีวิตบางชนิดนั้นอายุเพียง 7 วัน แต่ก็มีบางชนิดที่มีอายุเฉลี่ยกว่าร้อยปีเลยทีเดียว สิ่งมีชีวิตจึงต้องมีการสืบพันธุ์เพื่อดำรงเผ่าพันธุ์ต่อไป ไม่ใช่เพียงสัตว์เท่านั้น อาณาจักรพืชก็มีระบบสืบพันธุ์เช่นกันครับ มนุษย์เป็นสิ่งมีอายุขัยตามพันธุกรรม อยู่ในหลักน้อยกว่า 100 ปี นานๆครั้งที่จะพบเห็นมนุษย์เราอายุมากกว่านี้ แต่อย่างไรก็ตาม อายุเฉลี่ยของมนุษย์นั้นแตกต่างกันตามอาหาร และ พื้นที่อยู่อาศัยครับ ระบบสืบพันธุ์ของคนเรานั้นเป็นแบบอาศัยเพศครับ ในแต่ละหน่วยของคนนั้นจะมีเพียงเพศเดียว และ คนหนึ่งคนจะสามารถสร้าง ชุดพันธุกรรมเพื่อการสืบพันธุ์ได้เพียงครึ่งเดียว และรอชุดพันธุกรรมอีกครึ่งหนึ่งจากเพศตรงข้าม เพื่อการรวมตัวกลายเป็นหน่วยสิ่งมีชีวิตขึ้นมาใหม่ เพศชายนั้นสร้างชุดพันธุกรรมในรูปแบบของ sperm และในเพศหญิงนั้นสร้าง Egg ซึ่งทั้งสองสิ่งนี้ จะได้รับการสร้างขึ้นมาเมื่อเรานั้นเติบโตเป็นวัยรุ่น ในภาวะที่เหมาะสม Sperm และ Egg นั้นจะรวมตัวกันโดยชุดพันธุกรรมคนละครึ่ง กลายเป็นชุดพันธุกรรมที่สมบูรณ์และเกิดสิ่งมีชีวิตขึ้นมาครับ . . .  กลไกการทำงานของระบบสืบพันธุ์ (ฉบับเต็ม) มนุษย์เราเป็นสิ่งมีชีวิตที่อาศัยเพศในการสืบเผ่าพันธุ์ครับ สารพันธุกรรมในหน่วยเล็กๆนั้นเรียกกันว่า Chromosome(โครโมโซม) ซึ่งอยู่ในสิ่งมีชีวิตแต่ละชนิดในจำนวนที่แตกต่างกัน มนุษย์เรามีโครโมโซมทั้งหมดคือ 46 โครโมโซม ใกล้เคียงกับลิงที่มี 42 โครโมโซม ต่างจากสุนัขที่มีถึง 78 โครโมโซม และ แมวที่มีเพียง 38 โครโมโซม จำนวนโครโมโซม ที่ทำให้เกิดมนุษย์นั้น มาจาก แม่ 23 โครโมโซม และ พ่ออีก 23 โครโมโซม ซึ่งถือเป็นจำนวนครึ่งต่อครึ่ง จะมีการรวมกัน จนสุดท้ายได้ชุดโครโมโซมที่สมบูรณ์ และกำเนิดตัวเราขึ้นมาครับ เพศหญิงจะสร้างสิ่งที่เรียกว่า Egg หรือ ไข่ เป็นตัวกลางในการขนส่ง สารพันธุกรรมเหล่านี้ และ จะมีการตกไข่เดือนละ 1 ครั้ง เริ่มในระยะที่เป็นวัยรุ่น จนถึงวัยหมดประจำเดือน เพศชายจะสร้างสิ่งที่เรียกว่า Sperm หรือ ตัวอสุจิ เป็นตัวกลางในการขนส่ง สารพันธุกรรม อีกครึ่งหนึ่ง ซึ่งมีการสร้างตลอดเวลา ตั้งแต่ช่วงวัยรุ่น จนเสียชีวิตเลยทีเดียวครับ หมอขอแยกการอธิบายเป็นสองอย่างคือ เพศชาย และ เพศหญิง ครับ ระบบสืบพันธุ์เพศชาย ตัวหลักในการสร้าง Sperm และ ฮอร์โมนต่างๆที่เกี่ยวกับเพศชายจะอยู่ที่ “อัณฑะ” เป็นหลักครับ หลังจากมีการสร้าง Sperm และสารคัดหลั่งต่างๆแล้ว Sperm นั้นจะได้รับการลำเลียงไปตามท่อต่างๆและเก็บบางส่วนไว้ใน seminal vesicle(ถุงเก็บอสุจิ) เพื่อรอการหลั่งออกมา การแข็งตัวของอวัยวะเพศนั้น ได้รับการควบคุมโดยระบบประสาทอัตโนมัติ(คลิกเพื่อเรียนรู้ระบบประสาท) โดยสิ่งที่กระตุ้นระบบประสาทนั้น คือ อารมณ์ เป็นหลักครับ เมื่อมีการกระตุ้นโดยระบบประสาท Parasympathetic(พาราซิมพาเทติก) จะกระตุ้นให้เกิดการคลั่งของเลือดในอวัยวะเพศ ทำให้อวัยวะเพศนั้นขยายขนาด และเริ่มแข็งตัวขึ้นครับ เมื่อการกระตุ้นถึงระดับที่สมควร ระบบประสาท Sympathetic(ซิมพาเทติก) จะกระตุ้นให้เกิดการบีบตัวถุงเก็บอสุจิ เพื่อหลั่ง sperm ออกมา ที่ปลายอวัยวะเพศชายครับ และหลังจากนั้นร่างกายจะเข้าสู่ระยะพักและผ่อนคลาย จากการศึกษาแล้ว Sperm นั้นสามารถมีชีวิตอยู่ใน อวัยวะเพศหญิงได้นาน 3-5 วันเลยทีเดียวนะครับ ระบบสืบพันธุ์เพศหญิง ระบบสืบพันธุ์ของเพศหญิงนั้นมีความแตกต่างกับเพศชายพอสมควรครับ เพศชายนั้นสามารถสร้าง Sperm ได้ตลอดเวลา ต่างจากเพศหญิงที่การสร้าง Egg(ไข่) นั้นต้องใช้เวลาเพื่อสร้างและเตรียมการนานในระดับเดือนเลยทีเดียว เพศหญิงมีรอบ “การเจริญเติบโตของไข่” และ “การเตรียมความพร้อมของมดลูก” ซึ่งใช้เวลาประมาณ 28 วันโดยเฉลี่ยครับ อวัยวะที่เกี่ยวข้องกับรอบของการสืบพันธุ์นั้นมีดังนี้ครับ
จำง่ายๆคือ “ต่อมใต้สมอง” –สั่งการ–> “ต่อมพิทูอิทารี่” –สั่งการ–> “รังไข่” –สั่งการ–> “มดลูก” หากจะทำความเข้าใจ หมออยากให้ดูแผนภาพ จะได้เข้าใจได้ง่ายกว่าครับ เริ่มจาก Hypothalamus (ต่อมใต้สมอง) หลั่ง GnRH เพื่อกระตุ้น Pituitary gland ให้ทำการหลั่ง FSH และ LH ออกมาในกระแสเลือด FSH และ LH จะมากระตุ้นรังไข่ ให้สร้าง “ไข่ที่พร้อมที่สุดเพียงใบเดียว” และรังไข่นั้นยังสร้าง Estrogen และ Progesterone ออกมาในกระแสเลือด Estrogen และ Progesterone จะมากระตุ้นให้มดลูก สร้างเยื่อบุให้หนาขึ้นเพื่อรอรับการฝังตัว หากไม่มีการฝังตัวใดๆ เยื่อบุมดลูกนั้น จะหลุดลอกกลายเป็น “เลือดประจำเดือน” และเริ่มรอบใหม่ไปอย่างนี้ทุกเดือนครับ แต่หากมีการฝังตัว หรือตั้งครรภ์แล้วจะมี รก และ ฮอร์โมน ต่างๆเข้ามาเกี่ยวข้องจำนวนมาก คำถามที่พบบ่อยๆ นับวันปลอดภัยยังไงครับ? การนับวันปลอดภัย ในที่นี้หมายถึงวันที่จะมีเพศสัมพันธ์โดยที่โอกาสในการตั้งครรภ์ต่ำกว่าปกติ วิธีนี้ไม่ได้ปลอดภัย 100 % นะครับ และ ต้องใช้กับผู้หญิงที่มีรอบประจำเดือนค่อนข้างคงที่ วิธีการนับคือ “นับประจำเดือนวันแรกของรอบประจำเดือนเป็นหลัก” แล้วนับถอยหลังและเดินหน้าไปอีก 7 วัน คือวันที่ปลอดภัยสำหรับการตั้งครรภ์ แต่ไม่ได้ปลอดภัยสำหรับโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์นะครับน้อง หลั่งข้างนอกจะท้องได้ไงครับ? ได้สิครับน้อง มาดูเหตุผลกัน ขณะที่อวัยวะเพศชายเริ่มแข็งตัว จะมีน้ำจากต่อม Cowper’s หลั่งออกมาเพื่อเตรียมพร้อมท่อนำอสุจิให้หายจากความเป็นกรด เราเรียกสิ่งนี้ว่า Pre-cum fluid และจากการศึกษาพบว่าของเหลวนี้ มีอสุจิผสมอยู่ ถ้าสังเกตดูจะเป็นน้ำใสๆเหนียวๆที่ปลายอวัยวะเพศครับ เพราะฉะนั้นไม่ปลอดภัยครับน้อง พลาดมีเพศสัมพันธ์แล้ว ทำไงได้ รอลุ้นเอา ? ไม่ถูกครับ ปัจจุบัน เรามียาคุมกำเนิดแบบฉุกเฉิน สามารถกินได้ภายใน 72 ชั่วโมง หลังมีเพศสัมพันธ์ สองเม็ดห่างกัน 12 ชั่วโมง ผลการคุมกำเนิดค่อนข้างน่าพอใจ แต่เป็นฮอร์โมนในระดับสูง ถ้าเลี่ยงได้จะดีกว่า แต่ถ้าไม่มีทางเลือกก็จำเป็นครับ คุมกำเนิดแบบไหนดีที่สุด? คำถามนี้ต้องเลือกเป็นรายๆไปครับ สำหรับครอบครัวที่มีบุตรเพียงพอการทำหมันก็เป็นตัวเลือกที่ดีที่สุด ส่วนบุคคลทั่วไปที่ ถุงยางอนามัยน่าจะเป็นคำตอบที่ดีที่สุด เพราะป้องกันทั้งการตั้งครรภ์ที่ไม่พร้อมและโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ได้ด้วยครับ เราจะรู้ได้เร็วที่สุดตอนไหนว่าเราท้อง ? หากประจำเดือนขาดไป สามารถตรวจการตั้งครรภ์จากปัสสาวะได้ทันทีครับ เพราะจริงๆแล้ว ฮอร์โมนจากรกนั้นเริ่มสร้างและสามารถตรวจพบได้ ตั้งแต่ประจำเดือนยังไม่ขาดด้วยซ้ำ แต่คงจะมีน้อยคนที่จะตรวจการตั้งครรภ์ตั้งแต่ประจำเดือนยังไม่ขาดไปครับ . . เรื่องเพศเป็นเรื่องที่อยู่คู่กับสิ่งมีชีวิตครับ ไม่อยากให้เป็นเรื่องลี้ลับที่ซ่อนใต้พรม ช้านาน ลูก หลาน ของเราต้องรู้ สอนให้เขาเข้าใจ ในวัยที่ฮอร์โมนกำลังเปลี่ยนแปลง ดีกว่าปล่อยให้อารมณ์นำพาเขาไปทดลอง ดีกว่าปล่อยให้เขาทดลองในสิ่งที่เขาไม่รู้ ช่วยกันดูแลสังคมไทยเรากันนะครับ . . ด้วยความรัก Facebook: นพ.ธีรวัฒน์ สุวรรณี ดูวีดีโอเพื่อความเข้าใจกันอีกทีครับ comments |
ข้อใดเป็นความสําคัญของระบบสืบพันธุ์
ลิขสิทธิ์ © 2024 th.ketiadaan Inc.
