สุราหรือแอลกอฮอล์ เป็นสารเสพติดที่มีทั้งคุณและโทษ เมื่อดื่มแล้วจะทำให้เกิดผลต่อระบบประสาทส่วนกลาง โดยโทษของสุรานั้นอาจมีตั้งแต่ขั้นเบา ไปจนถึงขั้นรุนแรงอย่างเช่น เสียการทรงตัว พูดไม่ชัด และที่รุนแรงคือหมดสติ ดังนั้นสุราจึงถูกควบคุมทั้งการจำหน่าย และการผลิต จากกฏหมายอย่างเคร่งครัด Show
ประเภทของแอลกอฮอล์มีสองชนิด
ปริมาณของแอลกอฮอล์ใช้ในเครื่องดื่มทั่วไป
โทษของการดื่มสุราต่ออวัยวะต่างๆโทษของการดื่มสุรา ต่ออวัยวะภายในของร่างกาย ด้านสุขภาพ เป็นสาเหตุหลักในการเสียชีวิต ทั้งผลเสียทั้งในระยะสั้นและระยะสะสม หากดื่มสุราติดต่อกันเป็นระยะเวลายาวนาน (ติดเหล้า) จะส่งผลอย่างแน่นอนกับระบบความจำ ระบบประสาท ระบบเลือด ความดัน และที่ส่งผลโดยตรงต่ออวัยวะในร่างกายคือ "ตับ" พิษภัยจากเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ยังส่งผลต่อสมองที่รุนแรงขึ้นหากดื่มตั้งแต่อายุยังน้อย 1. โทษต่อสมองและระบบประสาท
2. ผลต่อระบบทางเดินอาหารและตับ
3. ระบบหัวใจและหลอดเลือด
4. โทษของสุราต่อระบบเม็ดเลือดแอลกอฮอล์จะทำให้การทำงานของเม็ดเลือดแดงเสีย จะทำให้มีอาการของเลือดจาง ขาดสารพวกโฟลิก เม็ดเลือดขาวก็จะมีการผลิตน้อยลง ความต้านทานลดต่ำลง การหยุดเลือดในร่างกายไม่ดีเนื่องจากเกร็ดเลือดทำหน้าที่ไม่ดีทำให้มีอาการตกเลือดได้ง่าย 5. อัตราการเกิดมะเร็งในอวัยวะต่าง ๆการเกิดมะเร็งในอวัยวะต่างๆ เป็นสาเหตุการตายอันดับที่สองของกลุ่มคนที่ติดสุราเรื้อรัง และมีโอกาสเกิดมะเร็งสูงถึง 10 เท่า เมื่อเทียบกับคนปกติ อวัยวะที่พบมะเร็งได้บ่อยคือหลอดอาหาร กระเพาะ ตับ และตับอ่อน 6. ระบบขับถ่ายและอวัยวะสืบพันธุ์แน่นอนว่าเมื่อดื่มแอลกอฮอล์น้อยๆ จะมีความต้องการทางเพศสูง แต่เมื่อดื่มเรื้อรังความต้องการทางเพศจะลดลง และอาจจะส่งผลทำให้ลูกอัณฑะเล็กลงได้ ส่วนในผู้หญิงตั้งครรภ์ถ้าดื่มสุรา จะทำให้เกิดการแท้งหรือคลอดบุตรเร็ว และบุตรมีโอกาสเกิดมาเป็นเด็กที่มีความผิดปกติได้สูง โทษของการดื่มสุราต่อสังคมโทษของสุราต่อสังคมที่เป็นปัญหาในทุกวันนี้คงหนีไม่พ้น การเมาแล้วขับ ที่เรามักพบเจอบ่อยๆในช่วงเทศกาลหยุดยาว ซึ่งสาเหตุการเสียชีวิตจากการเมาแล้วขับ ทั้งตัวเราและคนรอบข้างนั้นถือครองอันดับ 1 ในการเสียชีวิตจากอุบัติเหตุบนท้องถนนมายาวนานเป็นเวลาหลายปี อุบัติเหตุจากการเมาแล้วขับเนื่องจากผู้ที่ดื่มสุราหรือเหล้า มักมีความมั่นใจว่าไม่เมา มั่นใจว่ามีสติขับรถได้จริงๆ แต่ในความเป็นจริงนั้น โทษของสุราที่ดื่มเข้าไปจะไปกดประสาทส่วนกลาง ทำให้การรับรู้เรื่องราวต่างๆช้าลง และส่งกระทบผลต่อระบบการตัดสินใจ จึงยังไม่สามารถควบคุมตนเองได้เต็มร้อย จึงทำให้เกิดอุบัติเหตุจากการขับขี่ได้สูงมาก การทะเลาะวิวาทสุรามีผลกระทบต่อสมองส่วนหน้า เป็นส่วนควบคุมสติ และการตัดสินใจ ดังนั้นคนที่เมาสุราจึงมักจะหาเรื่องทะเลาวิวาทกับผู้อื่นเป็นประจำ ส่งผลให้เกิดความสูญเสียต่อคนรอบข้างด้วยเช่นกัน ฆาตกรรมมีผลการศึกษาคดีฆาตรกรรมจากการผ่าพิสูจน์ศพ โดยพบว่ามากกว่า 60% ของผู้ที่เสียชีวิต/ก่อนเหตุจากคดีฆาตรกรรม ตรวจพบว่าในร่างกายมีเหล้าผสมด้วยอยู่เสมอ เพราะการดื่มเหล้าจะช่วยให้ศูนย์ควบคุมจิตใจทำงานได้แย่ลง ส่งผลให้ทำในสิ่งที่กล้าได้มากขึ้น การฆ่าตัวตายผลการวิจัยพบว่าในจำนวนคนกว่า 50% ของผู้ที่เคยฆ่าตัวตายนั้น จะต้องดื่มสุราเพื่อเรียกความกล้าก่อนเสมอ เนื่องจากเมื่อสุราออกฤทธิ์ไปยังสมองส่วนกลางแล้ว จะทำให้ผู้ดื่มรู้สึกคลายทุกข์ และมีความกล้าเพิ่มขึ้น วิธีหลีกเลี่ยง และเลิกดื่มสุรา
คำถามจากผู้อ่านเกี่ยวกับแอลกอฮอล์เมื่อวานไปกินพวกค็อกเทลมา เเล้วตอนเช้าตื่นมา พบว่าเป็นตุ่มเเดงๆใหญ่ คล้ายมดกัด ขึ่นมาตามลำตัว เเขน และขา คันด้วยนะค่ะ อาการเเบบนี้คือแพ้แอลกอฮอล์หรอค่ะคำตอบ: อาจจะเป็นไปได้ครับ แต่ก็อาจเกิดจากการแพ้อย่างอื่นได้เช่นกัน ไม่ทราบว่าปกติดื่มแอลกอฮอล์แล้วมีอาการแบบเดียวกันหรือไม่ ถ้าใช่ก็แสดงว่าน่าจะแพ้ครับ - ตอบโดย ชยากร พงษ์พยัคเลิศ (นพ.) ดื่มเบียร์ไปแค่ 2 แก้ว ผ่านไปไม่ถึง 30 นาที ผื่นแดงก็ขึ้นแต่ไม่คัน แล้วก็หายใจติดขัด แต่พอหยุดกินแต่น้ำก็ค่อยดีขึ้น แต่ผื่นหายไปเร็วมากค่ะ แบบนี้เรียกว่าแพ้แอลกอฮอล์มั้ยคะคำตอบ: ค่ะการมีผื่นแดงขึ้นตามร่างกายหลังจากการทานอาหาร ร่วมกับมีอาการายใจติดขัด เข้าได้กับอาการแพ้นะคะ ไม่ควรรับประทานแอลกอฮอล์อีกค่ะ เพราะในบางรายหากมีอาการแพ้รุนแรงอาจมีอาการหนังตา ริมฝีปากบวมได้ คลื่นไส้อาเจียน ในบางรายหากแพ้รุนแรงอาจมีความดันโลหิตต่ำได้ด้วยนะคะเป็นอันตรายถึงชีวิตได้ แนะนำว่าไม่ควรดื่มอีกและหากมีอาการดังกล่าวข้างต้นแนะนำใ้รีบไปโรงพยาบาลค่ะ เพราะถ้าแพ้มากๆอาจต้องได้รับการฉีดยาบริเวณต้นขาโดยด่วนในรายที่มีอาการรุนแรง แต่หากมีแค่ผื่นคันและหายใจติดขัด อาจจะฉีดยาแก้แพ้เข้าทางเส้นเลือด และพ่นยาอาการก็จะดีขึ้นค่ะ และควรสังเกตุอาการต่ออีก 24 ชั่วโมง นะคะ เพราะอาการแพ้สามารถกลับมาเป็นซ้ำได้อีกค่ะ แต่ทางโรงพยาบาลก็จะมียาแก้แพ้ให้ทานต่อนะคะเพื่อป้องกันการเกิดอาการแพ้ซ้ำภายใน 24 ชั่วโมงดังข้างกล่าวค่ะ - ตอบโดย Witchuda Onmee (พญ.) ผมดื่มแอลกอฮอล์มานานแล้วครับ พอผมเลิกมาสักอาทิตย์นึง มีอาการคันมากและเป็นผื่นแดงตามตัว อยากทราบว่าเป็นเพราะอะไรครับ?(ตอนดื่มอยู่ไม่เป็นครับ) ตอนนี้ผมต้องกินยาแก้แพ้ครับพอช่วยได้ คุณหมอมีวิธีรักษาให้หายขาดไหมครับ?คำตอบ: อาการดังกล่าวน่าจะเป็นอาการแพ้แอลกอฮอล์ ครับ ซึ่งอาการแพ้บางคนไม่เหมือนกัน บางคนเกิดเร็วทันที บางคนเกิดข้า เรียกว่า delay phase ครับ แนะนำว่าหากแพ้ให้เลิกทานครับ เป็นวิธีที่ทำให้หายขาด - ตอบโดย รัตน์พล อ่ำอำไพ (นพ.) แพ้แอลกอฮอล์จะมีอาการยังไงคำตอบ: อาการผิดปกติจากแอลกอฮอล์มีหลายลักษณะ บางรายจะเกิดอาการหน้าแดง เวียนศีรษะ ใจสั่น ความดันตก อาการเหล่านี้ไม่ได้เกิดจากการแพ้แอลกอฮอล์แต่เกิดจากการที่ร่างกายขาดเอนไซม์ Aldehyde dehydrogenase ทำให้เกิดการคั่งของ acetaldehyde จึงทำให้เกิดอาการดังกล่าวขึ้น ซึ่งอาการเหล่านี้จะรุนแรงขึ้นตามปริมาณแอลกอฮอล์ที่บริโภค ส่วนการแพ้แอลกอฮอล์นั้นเป็นลักษณะที่พบได้น้อย จะเกิดจากปฏิกิริยาทางภูมิคุ้มกันของร่างกาย ซึ่งการบริโภคเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์เป็นส่วนผสมแม้ปริมาณเล็กน้อยก็สามารถกระตุ้นให้เกิดอาการได้ โดยอาการที่พบได้แก่ เกิดผื่น หายใจลำบากปวดเกร็งในช่องท้อง และอาจเกิดการแพ้รุนแรงนำไปสู่การเสียชีวิตได้ - ตอบโดย ชยากร พงษ์พยัคเลิศ (นพ.) ผมมีอาการหอบหืดและไอมีเสมหะในอีกวันหลังจากการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ครับ ผมไม่สูบบุรี่ ถ้าไม่ดื่มก็จะไม่มีอาการครับ ไปหาหมอเอ็คสเรย์ปอดปรกติครับ หมอบอกเป็นหลอดลมอักเสบ แต่ทำไมมีอาการแค่ตอนที่หลังจากดื่มครับ ถ้าไม่ดื่มก็จะไม่มีอาการใดๆคำตอบ: แอลกอฮอล์สามารถทำให้เกิด Bronchitis หรือ หลอดลมอักเสบได้ค่ะ เพราะมันจะไประคายเคืองทางเดินหายใจค่ะ - ตอบโดย นิชดา พงษ์ธัญญกรณ์ (พญ.) ถามกลับ: ผมจะหายไหมครับ จะเป็นหลอดลมอักเสบเรื้อรังไหม ผมควรหยุดดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ใช่ไหมครับ อาการแพ้แอลกอฮอล์ผดขึ้นเต็มหลัง ขึ้นถึงตูดคำตอบ: ต้องหลีกเลี่ยงแล้วหล่ะครับเพราะน่าจะเป็นสารก่อการแพ้จริงๆ ถ้ายังได้รับอีกอาจทำให้อันตรายกว่านี้ได้ครับ - ตอบโดย ชยากร พงษ์พยัคเลิศ (นพ.) ผู้ที่ปลูกถ่ายไตให้คนอื่นแล้วสามารถ ดื่มแอลกอฮอล์ได้หรือไม่คำตอบ: ถ้ามีสุขภาพร่างกายที่แข็งแรง การบริจาคไต 1 ข้าง ไม่ได้ส่งผลกระทบต่อการทำงานในชีวิตประจำวัน สามารถทำงานและทำกิจกรรมต่าง ๆ ได้ตามปกติ การมีไตข้างเดียวสามารถที่จะรับภาระในการกำจัดของเสียและน้ำส่วนเกินและทำหน้าที่อื่น ๆ ของไตได้มีประสิทธิภาพและเพียงพออยู่แล้ว และไม่ได้เป็นสาเหตุของการเกิดโรคไตอื่น ๆ ตามมาในภายหลัง แต่ทั้งนี้คนทุกคนควรรักษาสุขภาพร่างกายให้แข็งแรง ควรงดสารกระตุ้นหรือสิ่งมึนเมา เพราะอาจจะส่งผลต่อสุขภาพในระยะยาวได้ค่ะ - ตอบโดย ศิรินทิพย์ ผอมน้อย (นักจิตวิทยาคลินิก) การทานเหล้าแล้วตัวแดงมีผลต่อการเป็นโรคมะเร็งมั้ยคะคำตอบ: ตับจะทำหน้าที่กำจัดแอลกอฮอล์ออกจากร่างกาย โดยอาศัยเอนไซม์ที่เปลี่ยนแอลกอฮอล์เป็น Acetaldehyde จากนั้นร่างกายก็จะเอาไอ้สารตัวนี้ไปทำปฎิกริยาแล้วขับออกจากร่างกายอีกทีนึง ในคนเอเชีย โดยเฉพาะเอเชียตะวันออก จะมีปัญหาที่ยีนส์ ALDH2 ที่ทำให้การกำจัดเจ้า Acetaldehyde มันทำงานได้น้อยลง ผลคือพวกนี้มันจะกินเหล้าแป๊บๆก็ตัวแดง และการที่ Acetaldehyde สะสมในร่างกายบ่อยๆเพราะกระบวนการกำจัดมันไม่ดี จะทำให้คนกลุ่มนี้มีความเสี่ยงที่จะเป็นมะเร็งสูงกว่าคนปกติ จะเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งหลอดอาหาร สูงกว่าคนทั่วไป 6-10 เท่า นะครับ - ตอบโดย สุเทพ สุขนพกิจ (นพ.) สามีติดเหล้าหนักมาก ทำยังไงให้เลิกได้แล้วปลอดภัยค้ะคำตอบ: การติดเหล้าหนักมาก ไม่สามารถเลิกได้ตัวเองค่ะเนื่องจากการหยุดเหล้าแบบทันทีทันใดจะส่งผลกระทบต่อระบบต่างๆในร่างกายโดยเฉพาะระบบประสาทค่ะ ดังนั้นควรพบจิตแพทย์เพื่อรับการบำบัดจากผู้เชี่ยวชาญจะดีกว่านะคะ หรือเบื้องต้นลองลดปริมาณในการดื่มเหล้าลงมาทีละน้อยๆก่อน - ตอบโดย ศิรินทิพย์ ผอมน้อย (นักจิตวิทยาคลินิก) อยากให้คุณแม่เลิกเหล้าจากการดื่มมากกว่าหลาย10ปี คือพยายามทำทุกอย่างทุกวิธีคุณแม่ก็ไม่เลิกอะค่ะ เป็นห่วงมากๆแต่ไม่รู้จะทำยังไงคือเวลาคุณแม่ดื่มเหล้าจะมีการทะเลาะและอาละวาดทั้งที่บ้านและเพื่อนบบ้าน ล่าสุดได้ทะเลาะกับแม่และมีการตบตีแม่ได้ทำร้ายร่างกายตัวดิฉัน ปกติคุณแม่จะด่าแต่ไม่เคยทำร้ายร่างกายจนตอนนี้ไม่ได้คุยกับคุณแม่มากจะเดือนละค่ะ อยากปรึกษามากๆเป็นลูกคนเดียว ไม่รู้จะหาวิธีไหนแล้วค่ะเพราะเป็นสิ่งที่ไม่สามารถควบคุมได้จริงๆ รบกวนด้วยนะคะคำตอบ: เป็นปัญหาที่แก้ไขได้ยากจริงๆครับ แต่ปัจจุบันหากต้องการบำบัดเลิกสุรา ตาม รพ.จะมีแผนกจิตเวช ที่ใช้ตัวยาช่วยในการเลิกสุราได้ครับ ลองไปปรึกษา รพ.ใกล้บ้านดูครับ - ตอบโดย ชยากร พงษ์พยัคเลิศ (นพ.) ปกติเคยกินเหล้ากับน้องก้อกินได้ปกตินะค่ะ จนกระทั่งมีอยุ่วันนึงมากินเล่นแค่ full moon แอลกอฮอล 5% กินเร็ว ประมาณ 3-4 ขวด หัวใจเต้นแรงใจสั่น หายใจไม่ออก เลยพักไปนอนหลังจากนั้นหลายเดือนต่อมา กินfull moon แอลกอฮอล 7.5% แค่ ขวดเดียว ก้อมีอาการแบบเดิม ทั้งที่กินชิลๆ ไม่ได้รีบกินอะไร หายใจไม่ออก หัวใจเต้นแรง ใจสั่น เป็นเพราะอะไรค่ะคำตอบ: อาจเป็นอาการแพ้นะคะ..ทานแล้วมีอาการก็ควรหลีกเลี่ยงค่ะ..หากมีอาการแพ้รุนแรงอาจทำให้เกิดอาการช็อคและเสียชีวิตได้ค่ะ - ตอบโดย ศิรินทิพย์ ผอมน้อย (นักจิตวิทยาคลินิก) อยากทราบวิธีเลิกเหล้าค่ะ พี่ชายติดเหล้า ต้องกินทุกวันเเละเมาเร็วกว่าคนอื่นคำตอบ: การเลิกสุราในคนที่รับประทานมานาน จนเป็นโรคพิษสุราเรื้อรัง การเลิกสุราแบบฉับพลัน ให้หยุดทันทีผู้ป่วยอาจจะมีอาการของคนขาดเหล้าได้ค่ะ ซึ่งมักจะเกิดภายใน 48-72 ชม.หลังหยุดสุรา บางรายถ้าเป็นน้อยๆ จะมีอาการกระสับกระส่าย มือสั่น เป็นมากจะโวยวาย บางคนสับสน เวลาสถานที่ ในกรณีที่เป็นมากอาจมีอาการชักจากการขาดสุราได้ค่ะ ดังนั้นจึงแนะนำ ให้พาผู้ป่วยไปบำบัดสุรากับแพทย์ ซึ่งมียาให้รับประทานเพื่อช่วยบำบัดการติดสุราอย่างปลอดภัยค่ะ - ตอบโดย วิภา สุวรรณชีวะศิริ (พญ.) ความดันต่ำทำไงดี กินเหล้าหรือไวน์ช่วยมั้ยคำตอบ: ภาวะความดันต่ำอาจเกิดได้หลายสาเหตุทั้งที่เกิดจากโรค และพบได้ในคนสุขภาพดี การกินเหล้าหรือไวน์ในการเพิ่มหรือลดความดันยังมีงานวิจัยที่ผลแตกต่างกัน ถ้ามีความดันต่ำและได้รับการตรวจจากแพทย์ว่าไม่มีความผิดปกติอื่นใดอาจดูแลตัวเองง่ายๆโดยออกกำลังเคลื่อนไหวในตอนเช้าให้เลือดสูบฉีดดี รวมทั้งไม่เปลี่ยนท่าลุกนั่งอย่างรวดเร็วค่ะ ติดตามบทความเกี่ยวกับผิวหนัง ความงามและสุขภาพจากหมอหนื่ง พ.ญ.ชุลีกร วรยิ่งยง ได้ที่ www.dr1wellness.blogspot.comและwww.facebook.com/dr1chuleekorn - ตอบโดย ชุลีกร วรยิ่งยง (พ.ญ.) |