น้อง ๆ ม.ปลาย ที่เรียนฟิสิกส์พาร์ทกลศาสตร์แล้วรู้สึกว่ายังไม่เข้าใจเลยเพราะสูตรตีกันในหัวเต็มไปหมด พี่ ๆ ATHOME ได้ทำการสรุปย่อและรวบรวมสูตรต่าง ๆ ที่ต้องใช้ในแต่ละบทมาให้แล้วนะคะ น้อง ๆ สามารถอ่านแล้วทำความเข้าใจได้ด้วยตนเอง พร้อมตะลุยโจทย์ตัวอย่างที่พี่ ๆ นำฝากไปพร้อมกันได้เลย Show การเคลื่อนที่แนวตรง แนวราบ สรุปสูตรทั้งหมดสูตรฟิสิกส์ การเคลื่อนที่แนวตรง ( ใส่รูป 1 ) ตัวอย่างโจทย์ : การเคลื่อนที่กรณีความเร็วคงที่ (ไม่มีความเร่ง) ( ใส่รูป 2 ) ตัวอย่างโจทย์ : การเคลื่อนที่กรณีมีความเร่งเป็นค่าคงตัว ( ใส่รูป 3 ) การเคลื่อนที่แนวดิ่ง สรุปสูตรทั้งหมดสูตรฟิสิกส์ การเคลื่อนที่แนวดิ่ง ( ใส่รูป 4 ) ตัวอย่างโจทย์ : การเคลื่อนที่แนวดิ่งภายใต้แรงโน้มถ่วง ( ใส่รูป 5 ) การเคลื่อนที่แบบวงกลม สรุปสูตรทั้งหมดสูตรการเคลื่อนที่แบบวงกลม ( ใส่รูป 6 ) ตัวอย่างโจทย์ : วงกลมระนาบระดับ
ความชันของกราฟ การคำนวณกราฟ
หาปริมาณต่าง ๆ ได้ดังนี้
สมการ Vav = ระยะทางต่อเวลา
สมการ Vav = การกระจัดต่อเวลา หรือ Vav = ความชันกราฟ 2. กราฟความเร็วกับเวลา (กราฟอัตราเร็วกับเวลา) หาปริมาณต่าง ๆ ต่อไปนี้
สมการ a = ความเร็วที่เปลี่ยนต่อเวลา หรือ a = ความชันกราฟ
สมการ s = ความเร็วเฉลี่ยคูณเวลา หรือ s = พื้นที่ใต้กราฟ
สมการ Vav = การกระจัดต่อเวลา หรือ Vav = พื้นที่ใต้กราฟต่อเวลา
สมการ s = อัตราเร็วเฉลี่ยคูณเวลา หรือ s = พื้นที่ใต้กราฟ
สมการ Vav = ระยะทางต่อเวลา หรือ Vav = พื้นที่ใต้กราฟต่อเวลา 3. กราฟความเร่งกับเวลา หาปริมาณต่าง ๆ ได้ดังนี้
สมการ v-u = ความเร่งคูณเวลา หรือ v-u = พื้นที่ใต้กราฟ
ให้เปลี่ยนกราฟ a-t เป็นกราฟ v-t แล้วคำนวณพื้นที่ใต้กราฟ วิธีการหางานจากพื้นที่ใต้กราฟวิธีหางาน จากพื้นที่ใต้กราฟ หาได้ดังนี้
เมื่อมีแรงคงตัวมากระทำวัตถุ แล้วทำให้วัตถุนั้นเคลื่อนที่ตามแนวแรงที่มากระทำ กราฟระหว่างขนาดของแรงที่กระทำต่อวัตถุกับขนาดของการกระจัดตามแนวแรงจะมีลักษณะดังนี้ กราฟระหว่างขนาดของแรงที่กระทำต่อวัตถุกับขนาดของการกระจัดตามแนวแรงจะขนานกับแกน x เมื่อหาพื้นที่ใต้กราฟในส่วนที่แรเงา จะได้ดังนี้ พื้นที่ใต้กราฟ = กว้าง x ยาว = FS จะเห็นได้ว่า พื้นที่ใต้กราฟจะมีค่าเท่ากับงานของแรงคงตัวที่กระทำต่อวัตถุในระยะกระจัด s ดังนี้ จาก w = FScos ; = 0o w = FS ซึ่งมีค่าเท่ากับพื้นที่ใต้กราฟนั่นเอง
เมื่อสปริงเกิดการยืดหรือหดตัวจากสภาพปกติจะทำให้เกิดแรงในตัวสปริง โดยขนาดของแรงจะแปรผันตามระยะยืดและหดของสปริง กำหนดให้สปริงมีความยาว L0 เมื่อถูกดึงหรืออัดด้วยแรงที่มีขนาด F จะทำให้สปริงยืดออกและหดตัวเป็นระยะเท่ากับ x ดังรูป แรงที่ดึงสปริงให้ยืดออกในทิศเดียวกับการยืดออกของสปริง โดยแรงมีขนาดเพิ่มขึ้นอย่างคงตัวจาก 0 ถึง F นิวตัน และทำให้สปริงยืดออกไปโดยมีการกระจัด x เมตร กราฟความสัมพันธ์ระหว่างขนาดของแรง เมื่อหาพื้นที่ใต้กราฟ จะได้ พื้นที่ใต้กราฟ = ½ x ฐาน x สูง = ½ FX
กรณีแรงไม่คงตัวจะหางานด้วยสมการที่กล่าวมาข้างต้นไม่ได้เพราะว่าสมการดังกล่าวจะใช้ได้กับแรงที่คงตัวเท่านั้น
แต่สามารถหาค่างานได้จากพื้นที่ใต้กราฟ โดยแบ่งพื้นที่ใต้กราฟออกเป็นแถบสี่เหลี่ยมผืนผ้าเล็ก ๆ โดยให้ s มีขนาดเล็กมากพอที่จะกล่าวได้ว่า แรง F1 มีขนาดคงตัวตลอดช่วง s1 นั้น ๆ และสมมติว่า F1 กับ s1 อยู่ในแนวเดียวกันตลอด w = s0i=0i=n Fi si w = 0s FdS คำถามที่พบบ่อย (FAQ)สูตรเยอะ ท่องยังไงก็จะไม่ได้ ทำยังไงการจะจำสูตรได้นั้นไม่ได้เกิดจากการท่องเพียงอย่างเดียว เพราะมันจะเป็นความจำที่ไร้ความเข้าใจ วิธีที่ทำให้สูตรฝังเข้าหัวคือการทำโจทย์พื้นฐานที่ทำให้เราได้เลือกใช้สูตรต่าง ๆ ได้ครบถ้วน เมื่อทำจนชำนาญแล้วนั้นจะทำให้จำสูตรได้มากขึ้น ทำโจทย์ไม่ได้ แก้ยังไงการจะทำโจทย์ได้นั้นต้องเข้าใจทฤษฎีให้แม่น จากนั้นค่อยนำสูตรต่าง ๆ มาประยุกต์ใช้กับแต่ละโจทย์ ถ้าไม่เข้าใจอีกให้อ่านเฉลยอย่างละเอียดและย้อนกลับไปดูเนื้อหาที่ยังไม่แม่น สูตรฟิสิกส์ของการเคลื่อนที่ ในหลักสูตรม.ปลาย ค่อนข้างเป็นเนื้อหาที่ต้องอาศัยความจำและความเข้าใจอย่างลึกซึ้ง เพราะถ้าน้อง ๆ จำได้แต่สูตรแต่ไม่เข้าใจว่าใช้งานอย่างไรแบบนี้ไม่ทำให้น้องเข้าใจบทเรียนอย่างแท้จริง น้อง ๆ ควรอ่านทฤษฎีให้เข้าใจและไม่กลัวการทำโจทย์ เมื่อทำโจทย์ที่หลากหลายแล้วจะทำให้เริ่มจำสูตรได้มากขึ้นด้วยนะคะ |