การเสริมสร้างประสบการณ์อาชีพคืออะไร

7หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี

การเสริมสร้างประสบการณเ์ พือ่ เข้าสู่อาชีพ

สาระการเรียนรแู้ กนกลาง
• การจดั ประสบการณ์อาชพี ได้แก่ สถานการณแ์ รงงาน ประกาศรบั สมัครงาน ความรู้ ความสามารถของตนเอง ผลตอบแทน
• การเตรยี มตวั เข้าสอู่ าชพี ไดแ้ ก่ การหางาน คุณสมบตั ทิ จ่ี าเปน็
• ทักษะทีจ่ าเปน็ ต่อการประกอบอาชีพ ได้แก่ ทักษะกระบวนการทางาน ทกั ษะกระบวนการแกป้ ญั หา ทักษะการทางานร่วมกัน ทกั ษะการแสวงหาความรู้ ทักษะการจดั การ

การเสริมสร้างประสบการณ์เพ่ือเข้าสู่อาชพี

การเสริมสรา้ งประสบการณอ์ าชีพ การเตรียมตวั เขา้ สู่อาชพี

สถานการณ์ดา้ นแรงงาน

แรงงาน (ตามความหมายของสานักงานราชบัณฑิตยสภา) หมายถึง ประชากรในวัยทางาน ไม่รวมถึงคนพิการ
คนวิกลจริต นักเรียน นักศึกษา แม่บ้าน นักบวช ทหาร ผู้ต้องขัง และผู้ประกอบกิจการเพ่ือหากาไร ความสามารถในการทางาน
เพอ่ื ประโยชน์ในทางเศรษฐกิจ กจิ การทค่ี นงานทาในการผลติ เศรษฐทรพั ย์ ผ้ใู ช้แรงงาน

แรงงานแบง่ เป็น 2 ประเภท ได้แก่

แรงงานมฝี ีมือ (Skilled Labor) แรงงานไร้ฝมี อื (Unskilled Labor)

- ผู้ทีไ่ ดร้ ับการฝึกอบรมเฉพาะทาง มกี ารเสรมิ สร้างประสบการณ์ในวิชาชีพ - ผทู้ ท่ี างานโดยใชก้ าลังแรงกาย ไมไ่ ดร้ ับการฝกึ อบรมความร้เู ฉพาะทาง
- มีความรูท้ างทฤษฎแี ละมีความเช่ยี วชาญดา้ นใดด้านหนึ่งโดยเฉพาะ - ไมจ่ าเปน็ ตอ้ งใช้ความรู้ ความชานาญ เพยี งไดร้ บั คาแนะนาก็สามารถทางานได้
- คดิ วิเคราะห์ แก้ไข และตัดสินใจแก้ปญั หาได้ดว้ ยตนเอง - เปน็ แรงงานที่ตอ้ งการมากในธุรกิจภาคเกษตรกรรมและงานบรกิ าร
- เป็นแรงงานทีข่ าดแคลน จึงไม่กอ่ ใหเ้ กิดปญั หาการวา่ งงาน - เป็นแรงงานท่ไี ม่ขาดแคลน จงึ ก่อใหเ้ กิดปญั หาการวา่ งงาน
- รัฐบาลเร่งผลติ แรงงานประเภทนี้ใหเ้ พยี งพอต่อความต้องการของตลาดแรงงาน - รฐั บาลจัดฝึกอบรมวชิ าชีพระยะสน้ั และยาวให้ เพือ่ ตอ้ งการพฒั นาการทางาน
- ไดร้ ับค่าตอบแทนเปน็ เงินเดือนตามความสามารถและลกั ษณะของงาน - ได้รบั คา่ ตอบแทนเปน็ คา่ แรงข้ันต่า คา่ จา้ งรายวัน รายชั่วโมง หรือเป็นงาน ๆ

การประกาศรับสมัครงาน เว็บไซต์สมคั รงาน

ตัวอย่างเว็บไซตส์ มัครงาน - เปน็ รูปแบบทไี่ ดร้ บั ความนยิ มมากทสี่ ุดในปจั จุบนั
https://www.jobsugoi.com/ - มีความสะดวก รวดเร็ว โดยสมัครผ่านอินเทอรเ์ น็ต
https://www.jobtopgun.com/ หรือเวบ็ ไซต์ของหนว่ ยงานท่ีสนใจ

หน่วยงานราชการ

- เป็นช่องทางการรับสมคั รงานท่ีหนว่ ยงานราชการจัดขึ้น
- ผู้ทวี่ า่ งงานสามารถลงทะเบียนไดท้ ส่ี านกั งานจัดหางาน
ประจาจงั หวดั หรอื เขตท้องท่ีตา่ ง ๆ

สือ่ สิ่งพิมพ์

- ไม่เป็นทน่ี ิยม เนอ่ื งจากมคี า่ ใช้จ่ายค่อนขา้ งสงู
- ประกาศรบั สมัครงานลงในหนงั สอื พมิ พร์ ายวนั
หรอื หนงั สืออ่นื ๆ เช่น นติ ยสาร

ผลตอบแทนทีไ่ ดร้ บั จากการประกอบอาชีพ

ตวั เงิน ท่มี าของข้อมลู https://thaipublica.org/2014/09/salary-survey-2013/

- ค่าจา้ ง หรอื เงนิ เดือนตามท่ีตกลงกนั ระหว่างลกู จา้ งกับนายจ้าง
- จา่ ยตามค่าของงานท่เี พิ่มขึน้ ตามผลของการทางาน

ตวั เงนิ แตต่ อบแทนในทางออ้ ม

- คา่ ตอบแทนในบางตาแหน่ง เชน่ ค่าตาแหนง่ ผจู้ ดั การ
- อยใู่ นรูปแบบของสวัสดิการต่าง ๆ เช่น ค่ารกั ษาพยาบาล

ไม่เปน็ ตวั เงนิ

- การพัฒนาพนักงานดว้ ยการใหเ้ ขา้ รับการฝกึ อบรมในหวั ขอ้
สาคญั ต่าง ๆ ท่ีมีประโยชน์
- จากการไดร้ ับมอบหมายใหป้ ฏบิ ัตงิ านตา่ ง ๆ ทีท่ า้ ทาย

การเตรยี มตวั เข้าสอู่ าชพี

การเตรียมตัวขณะกาลังศึกษา การเตรียมตัวหลงั จบการศกึ ษา การเตรยี มตวั ไปสมัครงาน

ความรทู้ างด้านวิชาการ ศกึ ษาเพ่ิมเติม บคุ ลิกภาพ

- ศึกษาวชิ าการที่กาลงั ศกึ ษาให้เข้าใจอยา่ งถ่องแท้ - เขา้ รับการฝึกอบรมหวั ข้อตา่ งๆ เพือ่ นามาใช้สมัครงาน - พัฒนาบุคลกิ ภาพ ปรบั กริ ยิ ามารยาทใหเ้ รยี บรอ้ ย
- มผี ลการเรียนอยใู่ นระดับดี หรอื ระดบั ท่ีนา่ พงึ พอใจ - ศกึ ษาเพม่ิ เติมเกย่ี วกับภาษาและคอมพวิ เตอร์ - แต่งกายด้วยชดุ ที่สุภาพ ถกู กาลเทศะ

ประสบการณช์ ีวติ เตรียมความรู้เรื่องงานทท่ี า เอกสารสาคัญ

- ทากจิ กรรมนอกหลักสตู รตามความสนใจอยู่เสมอ - ศกึ ษาตาแหน่งงาน หน้าท่ีรบั ผดิ ชอบของงานท่สี นใจ - เตรียมเอกสารและอุปกรณ์ท่ีจาเปน็ ให้พร้อม
- เข้าร่วมกิจกรรม เพ่อื ให้ไดป้ ระสบการณท์ หี่ ลากหลาย - เลือกอาชีพทีเ่ หมาะสมตามความชอบ ความถนดั - เตรียมแฟ้มสะสมผลงาน เพ่ือใช้ประกอบการสัมภาษณ์

ฝกึ ฝนความสามารถพเิ ศษ เตรยี มความรู้ด้านการตลาด การส่อื สาร

- ฝึกฝนตนเองตามความชอบ ความถนดั ความสนใจ - สารวจตลาดแรงงานเก่ยี วกบั อาชีพทส่ี นใจ - พดู จาสภุ าพนมุ่ นวล ใบหนา้ ยม้ิ แย้ม มมี นษุ ยสมั พันธท์ ่ดี ี
- ฝกึ ฝนความสามารถของตนเองอยูเ่ สมอ - คน้ หางานและตาแหนง่ งานจากสือ่ ทหี่ ลากหลาย - พดู ตรงประเด็น กระชบั ชัดเจน เสยี งดงั ฟงั ชัด

การเตรียมความพร้อม วิเคราะห์ตนเอง
กอ่ นการสมคั รงาน
- พิจารณาจากความชอบ ความถนัด และความสนใจ
- พจิ ารณาจากบคุ ลกิ ภาพของตนเองว่าเหมาะสมกบั อาชพี ใด

วิเคราะห์เลอื กอาชพี

- พิจารณาวา่ อาชีพใดทีต่ อ้ งการผทู้ ี่มคี ุณสมบตั สิ อดคลอ้ งกับตนเอง
- พิจารณาถงึ ความตอ้ งการของตลาดแรงงาน ความก้าวหนา้
ค่าตอบแทน สวัสดกิ าร

วิเคราะหเ์ ลือกหนว่ ยงาน

- พจิ ารณาจากขนาดของหนว่ ยงาน สวัสดิการ ความก้าวหน้า
ความม่ันคง
- พจิ ารณาจากคา่ นิยมและเปา้ หมายของหน่วยงานท่ตี รงกับตวั เรา

ตวั อยา่ ง : นายปกรณ์ เปน็ คนละเอยี ดรอบคอบ คิดอย่างเปน็ ระบบ แกป้ ัญหาเฉพาะหนา้ ไดด้ ี มีความรู้เกีย่ วกบั งานช่าง
อุทิศเวลาในการทางานได้อย่างเตม็ ท่ี มนุษยสัมพนั ธ์ดี ชอบทางานเป็นทมี เหมาะสมทีจ่ ะประกอบอาชพี “วศิ วกร”

คณุ สมบตั ทิ จ่ี าเปน็ ในการสมคั รงาน

คณุ วฒุ ิ หรอื วุฒกิ ารศึกษาตรงกับที่หน่วยงานตอ้ งการ มไี หวพรบิ แกป้ ัญหาเฉพาะหน้าได้เปน็ อยา่ งดี
มคี วามเชย่ี วชาญ รอบรูเ้ ฉพาะด้านในงานทที่ าเปน็ อยา่ งดี อดทน รับแรงกดดนั ได้ดี ประพฤตติ นถูกกาลเทศะ
มที ักษะดา้ นการบรหิ ารข้อมลู และการจัดการอยา่ งเป็นระบบ มีความสามารถในการใช้โปรแกรมคอมพวิ เตอร์
เรยี นรเู้ รว็ มคี วามคิดสรา้ งสรรค์ ตอ่ ยอดจินตนาการไดด้ ี มีความสามารถในการสือ่ สารกบั ผ้อู ื่นเปน็ อยา่ งดี
วิเคราะหส์ ถานการณแ์ ละแก้ปัญหาได้อยา่ งสร้างสรรค์ มีความรทู้ างดา้ นภาษาตา่ งประเทศอย่างหลากหลาย
มีความรอบคอบ กระตือรอื ร้นในงานทรี่ ับผดิ ชอบ ตรงต่อเวลา มีความซอ่ื สัตย์ มวี ินัยในการทางาน
รจู้ กั ปรบั ตวั เข้ากบั สงิ่ แวดลอ้ มท่ีเปลี่ยนแปลงไป บคุ ลกิ ภาพดี มนษุ ยสมั พันธ์ดี ทางานเป็นทมี ไดอ้ ย่างราบร่นื

ทกั ษะที่จาเปน็ ต่อการประกอบอาชพี

ทักษะกระบวนการทางาน ทักษะกระบวนการแกป้ ญั หา ทกั ษะการแสวงหาความรู้
การลงมอื ปฏิบตั ิงานด้วยตนเอง เนน้ ฝกึ ฝน ความสามารถในการคดิ แก้ปัญหาเรือ่ ง การศึกษา ค้นควา้ หาความรู้เพิม่ เตมิ เพือ่
วธิ กี ารทางานอยา่ งสมา่ เสมอ ทง้ั งานเดย่ี ว ต่าง ๆ อยา่ งเป็นระบบ สามารถประเมนิ นามาวิเคราะห์ใหเ้ กิดเป็นองค์ความร้ใู หม่
และงานกลุ่ม เพ่อื ให้งานสาเร็จอย่างมี สถานการณ์ เขา้ ใจปัญหา คิดแก้ปญั หา โดยไมไ่ ดจ้ ากดั ว่าความร้ทู ี่ได้จะมาจาก
ประสิทธภิ าพและบรรลุ อย่างทนั ท่วงทแี ละ แหล่งใด แต่ควรเป็นความรู้ทใ่ี ห้ประโยชน์
ตามเปา้ หมาย มขี ั้นตอน ต่อตนเองและผอู้ ่ืน

ทกั ษะการทางานรว่ มกัน ทักษะการจดั การ
มีความเกยี่ วขอ้ งกบั บุคคล สงั คม และการ การทางานอย่างเป็นระบบ โดยวางแผนการทางานไว้
ทางานรว่ มกับผู้อื่นอย่างมปี ระสิทธภิ าพ ลว่ งหน้า เพอ่ื ให้งานสาเร็จลุลว่ งไปไดด้ ้วยดี รวมถึง
การรับฟังความคดิ เหน็ การแสดงพฤติกรรม มกี ารประเมินผล เพือ่ ปรับปรุง แกไ้ ข และพฒั นางาน
ท่ีเหมาะสม เปน็ ทไ่ี ว้วางใจของผอู้ ื่น ใหด้ ยี ่ิงขึ้น

การเสริมสร้างประสบการณ์เพื่อเข้าสู่อาชีพมีความสำคัญอย่างไร

ช่วยสร้างประสบการณ์คืออะไร

ประสบการณ์ด้านการทำงาน คืออะไร

การสร้างอาชีพมีอะไรบ้าง