คําว่าพุทธะหมายความว่าอย่างไร

🙏พุทธะนั้นแปลว่า ผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบานด้วยธรรมซึ่งคนทั่วไปนั้นมักเข้าใจว่าหมายถึงเฉพาะพระบรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้า แต่แท้จริงแล้วคำว่า พุทธะนั้นหมายถึงบุคคล 3 ประเภท ดังนี้

1⃣ พระพุทธเจ้า พระสัมมาสัมพุทธะ หรือ สัพพัญญูพุทธะ ผู้ตรัสรู้สรรพสิ่ง หมายถึงท่านผู้ตรัสรู้เองโดยชอบในหลักอริยสัจ 4 และสามารถสอนผู้อื่นให้รู้ตามได้ด้วย ได้แก่ พระผู้มีพระภาคพุทธเจ้าพระบรมศาสดาผู้ก่อตั้งพระพุทธศาสนา

2⃣ พระปัจเจกพุทธะ ผู้ตรัสรู้เฉพาะตน หมายถึงท่านผู้ตรัสรู้บรรลุธรรมเฉพาะตน แต่ไม่สามารถสอนให้ผู้อื่นรู้ตามได้ ได้แก่ พระปัจเจกพุทธเจ้าซึ่งตรัสรู้เฉพาะตนและไม่ขวนขวายที่จะสอนผู้อื่น

3⃣ พระอนุพุทธะ หรือ สาวกพุทธะ ผู้ตรัสรู้ได้เพราะการฟัง หมายถึง ผู้รู้แจ้งในหลักอริยสัจ 4 ได้ด้วยการฟังธรรมเทศนาจากพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแล้วบรรลุธรรมคือสำเร็จมรรคผลโดยทันที หรือนำหลักพุทธธรรมไปประพฤติปฏิบัติเพียรพยายามฝึกหัดกาย วาจาและใจตามแบบอย่างพระสัมมาสัมพุทธเจ้าจนสามารถตัดกิเลสบรรลุมรรคผลตามความแก่กล้าแห่งอินทรียธรรมของตนเองในภายหลัง ได้แก่ พระภิกษุ พระภิกษุณี และหมายรวมถึงพุทธบริษัทฝ่ายคฤหัสถ์ คืออริยอุบาสก อริยอุบาสิกา ผู้ปฏิบัติธรรมสำเร็จเป็นพระอริยบุคคล

บางแห่งจัดเป็น 4 คือ 1.สัพพัญญูพุทธะ 2.ปัจเจกพุทธะ 3. จตุสัจจพุทธะ (=พระอรหันต์) และ 4.สุตพุทธ (=ผู้เป็นพหูสูต)

คำว่า พุทธะ แปลว่า ผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน ดังที่ทราบกันอยู่เป็นอย่างดีแล้ว และเป็นคำแปลที่เหมาะสมที่สุด ท่านเป็นผู้รู้ คือตรัสรู้สิ่งที่ควรจะรู้อย่างครบถ้วน. ท่านเป็นผู้ตื่น หมายความว่าด้วยอำนาจแห่งความรู้นั้นเอง จึงมีอาการเหมือนกับตื่นจากความหลับ ซึ่งหมายถึงกิเลส กล่าวคืออวิชชา อวิชชาเป็นเหมือนกับความหลับ เพราะปราศจากความรู้โดยประการทั้งปวง เมื่อทำลายอวิชชาได้ ก็เรียกว่าเป็นผู้ตื่น ส่วนผู้เบิกบานนั้นหมายความว่า ดับทุกข์ได้สิ้นเชิง เพราะไม่มีความทุกข์รบกวน จึงมีความเบิกบาน ดังนั้นขอให้ถือเอาไว้เป็นหลักว่า คำแปลสามคำนี้ เป็นคำที่เหมาะสมที่สุดสำหรับคำว่าพุทธะ นี้เป็นการแปลโดยพยัญชนะ และโดยตรง

ที่นี้ ยังมีคำแปลที่เนื่องกันอยู่ ในฐานะเป็นสิ่งที่ผนวกกันได้ ก็ยังแปลได้ต่อไปว่า ผู้ปลุกให้ตื่น ความหมายว่า เมื่อพระองค์ตื่นจากหลับ คือกิเลสแล้ว ก็ปลุกผู้อื่นให้ตื่นจากหลับ คือกิเลสด้วย ไม่เสียทีที่เป็นผู้ตื่นก่อนใครๆ ในโลก การปลุกให้ตื่น ก็คือการช่วยให้เบิกบานกันทั่วๆ ไปทุกคนนั่นเอง ทั้งหมดนี้เรียกว่า คำแปล หรือ ความหมายของคำว่า "พุทธะ"

พระพุทธคุณบรรยาย (น.2)
(อารัมภกถาเกี่ยวกับพระพุทธองค์)
พุทธทาสภิกขุ

ก่อนที่นักศึกษาจะทราบถึงวิถีสู่ความเป็นพุทธะเรามารู้จักคำว่า พุทธะŽ เสียก่อนว่า มีความหมาย ว่าอย่างไรบ้าง ซึ่งคำว่าพุทธะนั้น มีกล่าวไว้ในพระไตรปิฎกมากมายในหลายพระสูตร แต่จะขอนำเสนอเพียง บางส่วนที่ครอบคลุมเนื้อหาเท่านั้น


พุทธะ1) หมายถึง ผู้ตรัสรู้แล้ว ผู้ตื่นแล้ว ผู้เบิกบานแล้ว

พุทธะ2) หมายถึง ขจัดซึ่งภัยของสัตว์ทั้งหลายโดยทำสัตว์ทั้งหลายให้เป็นไปในประโยชน์เกื้อกูล และถอยกลับจากสิ่งที่ไม่ใช่ประโยชน์เกื้อกูล

พุทธะ3) หมายถึง ตรัสรู้สรรพธรรมโดยชอบ คือ ไม่วิปริต โดยพระองค์เอง คือ ด้วยพระองค์เอง พระผู้มีพระภาคเจ้านั้น ตรัสธรรมเพื่อละวัฏทุกข์ทั้งสิ้น เห็นปานนี้ ที่เราได้รับอยู่ในบัดนี้ และที่มีความเกิดอย่างนี้ เป็นอย่างหนึ่ง และเพื่อดับไม่เกิดขึ้นอย่างสิ้นเชิง ตรัสธรรมที่ไม่ผิดตรงกันข้ามความจริง ความที่พระศาสดาสำเร็จพระสัมมาสัมโพธิญาณ เพราะทรงแสดงธรรมไม่ผิดแผก พระองค์มีหมู่แห่งอริยบุคคล 8

พุทธะ4) หมายถึง ท่านผู้ตรัสรู้แล้ว ท่านผู้รู้อริยสัจ 4 อย่างถ่องแท้ ซึ่งอาจจะมีการแบ่งได้หลายประเภท แต่หากแบ่งตามอรรถกถาที่มีกล่าวไว้ในพระไตรปิฎกแล้ว ท่านแบ่งออกเป็น 3 ประเภท5) คือ

ประเภทที่ 1 พระสัมมาสัมพุทธเจ้า คือ ท่านผู้ตรัสรู้เองและสอนผู้อื่นให้รู้ตาม

ประเภทที่ 2 พระปัจเจกพุทธเจ้า คือ ท่านผู้ตรัสรู้เองจำเพาะผู้เดียว

ประเภทที่ 3 พระสาวกพุทธะ คือ ท่านผู้ตรัสรู้ตามพระพุทธเจ้า เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า อนุพุทธะ

ดังนั้น คำว่า พุทธะ หากกล่าวโดยรวมแล้วจึงหมายถึง ความเป็นผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน หรือผู้รู้ ผู้ตื่นผู้เบิกบานภายใน

ในบทเรียนที่จะกล่าวต่อไปนี้ ขอให้นักศึกษาทำความเข้าใจว่า เราจะกล่าวถึงการเข้าถึงพุทธะ อันเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าภายในไปตามลำดับ โดยยกตัวอย่างจากการเข้าถึงของพระอัญญาโกณฑัญญะในธัมมจักกัปปวัตนสูตรเป็นสำคัญ เพราะท่านเป็นพระภิกษุรูปแรกที่ปฏิบัติตามคำสอนแล้วได้เข้าถึงและเป็นพยานในการตรัสรู้ธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า

���ҹء���ط���ʹ� ��Ѻ�������Ѿ�� ��о����س��ó� (�.�. ��ص��) ��и����Ԯ� (����ط�� ��ص��)������������ä��Ҥ���� � �ط�� �
����������������������š�ä��� : ��辺�����͢�ͤ�������ͧ���. ���������������������(�ô��Ǩ�ͺ����С� ����������ä����ǹ�������� ����)
��������鹤� ���͢�ͤ��� : [v_seek.php]��������ͤ���������������ǹ�������´���
������������������������ͤ��Ҩҡ���ҹء���ط���ʵ�� ��Ѻ�����Ÿ��� ��о����س��ó� (�.�. ��ص��)
��и����Ԯ� (����ط�� ��ص��)��������鹤� ���͢�ͤ��� : [d_seek.php]��������ͤ���������������ǹ�������´���

บริการ ติดโพย (PopThai) เป็นบริการเปิดพจนานุกรมอัตโนมัติ โดยผู้ใช้สามารถป้อนข้อความ ทีละประโยค หรือ เป็นหน้าเลยก็ได้ ไม่จำเป็นต้องทีละคำสองคำ ระบบจะทำการแนบความหมายของคำหรือวลีภาษาต่างประเทศ (ปัจจุบันสนับสนุน ภาษาอังกฤษ, ญี่ปุ่นและเยอรมัน) ติดกับเนื้อหานั้นๆ และจะแสดงผลความหมายเมื่อเอาเมาส์ไปวางเหนือคำหนึ่งๆ ช่วยให้สามารถเข้าใจเนื้อหาของเวบภาษาต่างประเทศได้สะดวกและรวดเร็วยิ่งขึ้น

ความหมายของคำจะปรากฏขึ้นมาเมื่อท่านเอาเมาส์ไปวางบนคำหรือวลีที่มีอยู่ในพจนานุกรม โดยไม่จำเป็นต้องกดปุ่มใดๆ ดังตัวอย่างในรูปข้างล่างนี้

คําว่าพุทธะหมายความว่าอย่างไร

คุณสมบัติ / Features

  • แสดงความหมายของคำโดยอัตโนมัติ เพียงวางเมาส์ไว้บนคำที่ต้องการทราบความหมาย
  • สนับสนุนเวบหลากภาษา (ปัจจุบัน ภาษาอังกฤษ ญี่ปุ่น และเยอรมัน)
  • ค้นหาความหมายจากพจนานุกรมหลายชุดพร้อมๆกัน ในฐานข้อมูลของ Longdo ได้แก่ Lexitron2, Hope, Nontri, Longdo อังกฤษ-ไทย, Longdo เยอรมัน-ไทย เป็นต้น
  • แสดงได้ทั้งความหมายของคำเดี่ยว และคำผสม ได้อย่างถูกต้อง เช่น Secretary of State=รัฐมนตรีต่างประเทศของสหรัฐฯ (ในภาพตัวอย่าง), High school=โรงเรียนมัธยมปลาย
  • แสดงความหมายของคำที่แปรรูปจากคำในพจนานุกรมได้ เช่น เมื่อวางเมาส์ไว้บนคำว่า executed/abusing ซึ่งไม่มีในพจนานุกรม เครื่องจะแสดงความหมายของคำว่า execute/abuse ให้โดยอัตโนมัติ
  • เรียกใช้งานได้ง่ายเพียงกดปุ่ม PopThai บน Longdo Toolbar เพื่อแนบความหมายหน้าจอที่เปิดชมอยู่ในขณะนั้น
  • แก้ไข Link ในหน้าที่แสดง เพื่อให้สามารถเปิดชม Link เหล่านั้นผ่านบริการ PopThai ได้ทันทีเช่นเดียวกัน
  • สนับสนุนบราวเซอร์ชั้นนำทั่วไป เช่น Internet Explorer, Firefox, Chrome, Safari, Konqueror, etc.
  • แสดง Link ให้ผู้ใช้ช่วยป้อนความหมายสำหรับคำที่ยังไม่มีอยู่ในพจนานุกรม
  • ใหม่: บริการ Vocabulary แสดงสรุปรายการคำศัพท์พร้อมความหมาย สำหรับพิมพ์ออกมาอ่านได้สะดวก วิธีใช้งาน ให้เลือกตรงตัวเลือกบริการด้านบน ให้เป็น Vocabulary แทน PopThai. (PopThai ในโหมดปกติ จะเหมาะกับการใช้งาน on-line หน้าจอคอมพิวเตอร็ ส่วนบริการ Vocabulary เหมาะสำหรับท่านที่ต้องการพิมพ์รายการคำศัพท์และความหมายออกมาบนกระดาษไว้อ่าน off-line)
  • ใหม่: บริการ Pronunciation Guide แสดงคำอ่านของคำใน เว็บ หรือ text ที่ป้อนให้ ข้างบนคำนั้นๆ, นอกเหนือไป จากการแสดง pop-up ความหมาย. วิธีใช้งาน ให้เลือกตรงตัวเลือกบริการด้านบน ให้เป็น Pronunciation. ขณะนี้ใช้ได้กับภาษาอังกฤษ (แสดงคำอ่านภาษาอังกฤษ) และภาษาญี่ปุ่น (แสดง hiragana เหนือคันจิ). บริการนี้ ใช้ extension ของ browser ที่ชื่อ Ruby ปัจจุบันมีแค่ IE browser ที่สนับสนุน ถ้าเป็น browser อื่นๆ จะเห็นคำอ่านปรากฎในวงเล็บแทน

วิธีใช้

ท่านสามารถป้อนเนื้อหาหรือ URL ของเว็บไซต์ที่ต้องการให้แนบความหมายนี้ ในช่องใส่ข้อความค้นหาปกติ

หลังจากนั้นเลือกบริการที่ต้องการ (เช่น ถ้าป้อนข้อความ ให้เลือก PopThai (text) ถ้าป้อน URL ให้เลือก PopThai (URL)) ถ้าท่านไม่เลือกบริการ ระบบจะเดาบริการที่ท่านต้องการ จากข้อความที่ท่านใส่เข้ามา (ว่าเป็นข้อความหรือเป็น URL) โดยอัตโนมัติ, จากนั้นกด Submit เป็นอันเสร็จ

ในกรณีที่ท่านใส่ URL ระบบจะไปทำการดาวน์โหลดเนื้อหาของหน้านั้นๆ มาและแนบความหมาย พร้อมแก้ไขลิงค์ต่างๆ ให้เป็นผ่านบริการ PopThai เ พื่อที่ว่าเมื่อท่านกดที่ลิงค์ใดๆ ต่อไปจากเพจนั้นๆ ก็จะมีการแนบความหมายมาให้ด้วยในทันที

เพื่อเพิ่มความสะดวกในการใช้ท่านสามารถใช้ PopThai ผ่าน Longdo Toolbar โดยเมื่อท่านเปิดดูเว็บไซต์ใดๆ อยู่ตามปกติ และต้องการใช้บริการ PopThai สำหรับ หน้านั้นๆ สามารถทำได้ทันที โดยคลิกที่ปุ่ม PopThai บน Toolbar รายละเอียดเพิ่มเติมโปรดอ่านที่ Longdo Toolbar

คำเตือน ในกรณีของ URL นี้ ถึงแม้ทางผู้ดูแลระบบลองดูจะได้ทำการทดสอบกับหลายเว็บไซต์ แล้วก็ตาม ยังมีบางเว็บไซต์ที่ข้อมูลเวลาที่ระบบไปโหลดมาจะแตกต่างจากที่ท่านเปิดดูโดยใช้ browser โดยตรง โปรดระวังด้วย และไม่ควรใช้กับหน้าเว็บไซต์ที่ ต้องการความถูกต้องสูง)