เบกกิ้งโซดาทำปฏิกิริยากับอะไร

โซเดียมไบคาร์บอเนต (Sodium bicarbonate) หรือ เบคกิ้งโซดา (Baking Soda) เป็นสารประกอบทางเคมีที่มีค่าเป็นด่าง แต่จะมีความเป็นด่างน้อยกว่าโซเดียมคาร์บอเนต สามารถละลายได้เมื่อได้รับความร้อน ข้อเสียของสารประกอบชนิดนี้ คือ จะมีสารเคมีตกค้าง หากใช้ในปริมาณที่มากจนเกินไป และทำให้อาหารมีรสเฝื่อนได้ โดยสามารถแก้ไขได้ด้วยการเติมกรดลงไป เพื่อกำจัดสารตกค้างนั่นเอง

ผงฟู (Baking Powder)

ผงฟู หรือ เบกกิ้งพาวเดอร์ คือ สารเคมีชนิดแห้งที่นิยมนำมาใช้ในการทำขนมเพื่อให้แป้งขึ้นฟู แต่ต้องใช้ในปริมาณที่เหมาะสม ซึ่งผงฟูมีส่วนประกอบ ได้แก่ โซเดียมไบคาร์บอเนต เป็นส่วนประกอบหลักรวมกับสารที่มีฤทธิ์เป็นกรด เนื่องจากโซเดียมไบคาร์บอเนตนั้นมีค่าความเป็นด่างสูง จึงมีความจำเป็นต้องผสมกับสารที่มีฤทธิ์เป็นกรด เพื่อช่วยลดความเป็นด่างและคงค่าความเป็นกลางให้ได้มากที่สุด โดยเมื่อใส่ผงฟูในน้ำจะมีการทำปฏิกิริยากันจนเกิดเป็นฟองก๊าซได้

โซเดียมคาร์บอเนต (Sodium Carbonate)

โซเดียมคาร์บอเนต หรือ โซดา แอช หรืออีกชื่อที่คนทั่วไปรู้จักกันดี คือ โซดาซักผ้า เป็นสารประกอบประเภทเดียวกับเกลือ มีลักษณะเป็นผลึกเล็กๆ ผงสีขาว ไม่มีกลิ่น มีความสามารถในการดูดความชื้นจากอากาศได้ดี สามารถละลายน้ำได้แต่จะละลายในแอลกอฮอล์ได้เพียงเล็กน้อยเท่านั้น และเมื่อละลายน้ำแล้วจะมีฤทธิ์เป็นด่าง โดยปัจจุบันนิยมใช้เป็นสารเคมีในอุตสาหกรรมหลายชนิด ยกตัวอย่างเช่น แก้ว ผงซักฟอก สบู่ เป็นต้น

ประโยชน์ที่นอกเหนือจากการนำมาเป็นส่วนผสมของอาหาร

1. ใช้ผสมน้ำเป็นน้ำยาล้างสารพิษจากผักและผลไม้ โดยนำเบกกิ้งโซดาครึ่งช้อนโต๊ะมาผสมกับน้ำประมาณ 10 ลิตร จากนั้นนำผักผลไม้ที่ต้องการล้างสารพิษมาแช่ไว้ประมาณ 15 นาที แล้วล้างให้สะอาดด้วยน้ำเปล่า 2 ครั้ง จะสามารถลดสารพิษที่อยู่ในผักและผลไม้ได้ถึง 90%
2. สามารถล้างคราบในกาน้ำชาที่เป็นโลหะได้ โดยใส่เบกกิ้งโซดาลงไปในกาน้ำชาประมาณ 2 ช้อนโต๊ะ และน้ำมะนาวครึ่งลูก จากนั้นต้มทิ้งไว้ประมาณ 15 นาที แล้วนำมาล้างตามปกติ
3. ใช้เป็นน้ำยาทำความสะอาดเครื่องสุขภัณฑ์ โดยนำเบกกิ้งโซดาประมาณ 1/2 กล่อง เทลงในถังเก็บน้ำน้ำหลังชักโครก แล้วให้ทิ้งไว้เลยเป็นเวลา 1 คืน จากนั้นกดชักโครก ตัวถังและชักโครกจะสะอาดและช่วยลดกลิ่นไม่พึ่งประสงค์ได้
4. ใช้ดับกลิ่นท่อและแก้ท่อตัน โดยวิธีนี้ให้เทผงเบกกิ้งโซดาลงไปในท่อ 1 ถ้วย จากนั้นใส่เกลือแกงตามลงไป 1/4 ถ้วย และตามด้วยน้ำร้อน
5. ใช้ทำความสะอาดด้านในเตาไมโครเวฟ ด้วยการนำเบกกิ้งโซดา มาผสมกับน้ำอุ่น ในอัตราส่วน 4 ช้อนชา : 1 ลิตร จากนั้นนำผ้าสะอาดชุบแล้วเช็ดให้ทั่วเตาไมโครเวฟ

ข้อควรระวัง

เบกกิ้งโซดาเป็นสารเคมีที่นิยมนำมาใช้ประโยชน์กับการประกอบอาหาร ยกตัวอย่างเช่น ใช้เป็นส่วนผสมหนึ่งในการทำเค้ก หรือคุ้กกี้ เพื่อให้เกิดความฟู นุ่ม น่ารับประทาน ซึ่งการนำมาใช้ควรผสมลงไปในปริมาณที่เหมาะสม เพราะหากใส่มากจนเกินไปจะทำให้ขนมมีรสชาติแปลกๆ ไม่อร่อย และอาจส่งผลเสียต่อระบบย่อยอาหารได้ ส่วนกรณีที่ใช้ผงเบกกิ้งโซดาในการล้างสารเคมีที่คงค้างในผักและผลไม้ ก็ไม่ควรใช้ในปริมาณเยอะจนเกิน เนื่องจากว่าอาจทำให้สารเคมีเหล่านี้แทรกซึมลงไปในผักและผลไม้ได้เช่นกัน

โซเดียมไบคาร์บอเนต ถือได้ว่าเป็นสารเคมีที่จำเป็นมาก ในกระบวนการทำอาหารหรือขนมต่างๆ หากใช้ในปริมาณที่ถูกที่ควร อาหารหรือขนมเหล่านั้นก็จะมีรสชาติดี น่ารับประทาน แต่หากใช้ในปริมาณที่มากเกินควรก็อาจจะทิ้งสารตกค้างไว้ได้เช่นกัน ดังนั้นควรใช้ในปริมาณที่เหมาะสมเสมอ

ไขข้อสงสัย เบกกิ้งโซดา vs ผงฟู ใช้ต่างกันอย่างไร ?

Maysylvie

18 ตุลาคม 2563 ( 10:00 )

30.4K

1

     สายทำขนม อบเบเกอรี่มือใหม่ คงแอบสับสนไม่น้อยกับหน้าที่ของเจ้า เบกกิ้งโซดา (Baking Soda) และ ผงฟู (ฺBaking Powder) ว่ามีหน้าที่ต่างกันอย่างไร ใช้ต่างกันแค่ไหน ทำไมบางสูตรถึงใช้ไม่เหมือนกัน ทั้งที่มีหน้าที่ทำให้ขนมขึ้นฟูเหมือนกัน วันนี้เราจะมาไขข้อสงสัย ให้ฟู้ดทิปส์และเกร็ดความรู้เชิงลึกให้เพื่อนๆ ที่กำลังเป็นนักอบขนมน้องใหม่ ได้เข้าใจกันง่ายๆ ถ้าพร้อมแล้ว ไปดูกันเลย!

 

 

ฟู้ดทิปส์ เบกกิ้งโซดา ผงฟู ใช้ต่างกันอย่างไร

 ดูคลิปขั้นตอนและวิธีทำ ด้านล่าง 

 

เบกกิ้งโซดา (Baking Soda)

     เบกกิ้งโซดา หรือโซเดียมไบคาร์บอเนต มีฤทธิ์เป็นเบส เมื่อเจอกรดหรือความร้อนจะทำปฏิกิริยาเกิดเป็นก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ทำให้ขนมฟูขึ้น เหมาะสำหรับผสมกับขนมที่มีกรด เช่น ผงโกโก้ กล้วยหอม น้ำตาลทรายแดง น้ำผึ้ง นมเปรี้ยว เป็นต้น หากผสมกับขนมที่ไม่มีฤทธิ์เป็นกรด จะทำให้รสชาติมีความเฝื่อน เพราะฉะนั้นควรใส่เบกกิ้งโซดาเฉพาะส่วนผสมที่เป็นกรดเท่านั้น

 

 

ผงฟู (Baking Powder)

      ผงฟูคือการผสมของเบกกิ้งโซดาและกรดหรือเกลือของกรด เช่น ครีมออฟทาร์ทาร์ โมโนแคลเซียมฟอสเฟต โซเดียมอลูมิเนียมซัลเฟต โซเดียมแอซิคไพโรฟอสเฟต เป็นต้น การใช้ผงฟูในส่วนผสมของขนม จะทำให้ขนมเด้งฟูได้นานกว่าปกติ 

ผงฟูแบ่งออกเป็น 2 ชนิด

     ผงฟูชนิดเกิดก๊าซเร็ว (Quick-acting baking powder) เป็นผงฟูที่ทำปฏิกิริยาครั้งเดียวระหว่างการผสม ผงฟูชนิดนี้นิยมนำมาร่อนรวมกับแป้งก่อนนำไปผสมโดนของเหลว เพราะเมื่อนำไปอบ เนื้อจะฟูไม่เพียงพอ

เบกกิ้งโซดาทำปฏิกิริยากับอะไรบ้าง

เบกกิ้งโซดานิยมนำมาใช้สำหรับทำขนมอบที่มีส่วนผสมเป็นกรด เพราะเมื่อเบกกิ้งโซดาทำปฏิกิริยากับน้ำหรือกรดอ่อนๆ ที่มาจากส่วนผสมอื่น ๆ ของอาหาร เช่น แป้งทำขนม, กล้วยหอม, ช็อกโกแลต และน้ำตาลทรายแดง ก็จะทำปฏิกิริยากัน เกิดเป็นฟองแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ขึ้นมา ทำให้เนื้อขนมขยายขนาดหรือฟูขึ้นนั่นเอง

เบกกิ้งโซดา ประกอบด้วยอะไรบ้าง

เบคกิ้งโซดา(Baking Soda) คือโซเดี่ยมไบคาร์บอเนต (Sodium bicarbonate : NaHCO3) มีลักษณะเป็นผงสีขาว มีองค์ประกอบคล้ายกับโซเดียมคาร์บอเนต หรือ โซดา แอช หรืออีกชื่อคือ โซดาซักผ้า สูตรเคมี คือ Na2CO3 ซึ่งการมีองค์ประกอบที่คล้ายกันทำให้ตัวเบคกิ้งโซดา(Baking Soda) สามารถใช้ประโยชน์ในการซัก อบ รีด ได้เช่นเดียวกัน ตั้งแต่เพิ่ม ...

เบกกิ้งโซดากับผงฟูอันเดียวกันไหม

เบกกิ้งโซดา มีชื่อเรียกทางเคมีว่า โซเดียมไบคาร์บอเนต (Sodium bicarbonate : NaHCO3) เป็นผงสีขาว มีรสเค็มเล็กน้อย และมีฤทธิ์เป็นด่างอ่อนๆ บางก็เรียกว่าโซดาทำขนม เบกกิ้งโซดาไม่ใช่ผงฟู แต่เบกกิ้งโซดาเป็นส่วนประกอบอย่างหนึ่งที่มีอยู่ในผงฟู หลายคนอาจสับสนเข้าใจผิดคิดว่าเป็นตัวเดียวกัน เบกกิ้งโซดาสำหรับใช้ทำขนมอบต่าง ๆ เพราะ ...

ผงฟูทำปฏิกิริยากับอะไร

2. ผงฟู (baking powder) เป็น สารเคมีผสมประกอบด้วย เบกกิ้งโซดา (baking soda) หรือโซเดียมไบคาร์บอเนตเป็น ส่วนประกอบหลักของผงฟู กรด หรือเกลือของกรด โดยกรดจะทำปฏิกิริยากับโซเดียมไบคาร์บอเนต ก่อนหรือระหว่างการอบ ได้เป็นก๊าซคาร์บอน ไดออกไซด์