จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี ฟ้าร้อง คือเสียงที่เกิดจากเหตุการณ์ฟ้าแลบ ซึ่งขึ้นอยู่กับลักษณะของฟ้าแลบและระยะห่างของผู้สังเกตด้วย โดยอาจเป็นเพียงเสียงแหลมบางเหมือนของแตก ไปจนถึงเสียงคำรามต่ำๆ ยาวๆ ทั้งนี้เนื่องจากฟ้าแลบทำให้ความดันและอุณหภูมิของอากาศเพิ่มขึ้นอย่างฉับพลัน ทำให้อากาศรอบๆ บริเวณนั้นเกิดการขยายตัวอย่างรวดเร็ว และทำให้เกิดคลื่นโซนิคซึ่งสร้างเสียงฟ้าร้องขึ้น ศัพทมูลวิทยา[แก้]ฟ้าร้อง ในภาษาอังกฤษตรงกับคำว่า "Thunder" (ทันเดอร์) โดยมีรากศัพท์มาจากคำว่า "Thor" (ทอร์) ซึ่งเป็นเทพเจ้าแห่งสายฟ้า และเป็นหนึ่งในเทพเจ้าสูงสุดตามเทพปกรณัมนอร์ส[1] ต้นเหตุ[แก้]ต้นเหตุของฟ้าร้องนั้นเป็นประเด็นที่มีการถกเถียงกันมานานนับศตวรรษ ทฤษฏีแรกที่ถูกบันทึกไว้นั้นเขียนขึ้นโดยนักปราชญ์ชาวกรีกโบราณ อาริสโตเติล โดยสันนิษฐานแรกๆนั้น สงสัยว่าการเกิดจากการชนกันของก้อนเมฆ ต่อมามีหลายทฤษฏีด้วยกันที่ถูกตั้งขึ้น ภายในกลางศตวรรษที่ 19 ทฤษฏีที่เป็นที่ยอมรับคือ ทฤษฏีที่ว่าฟ้าร้องเกิดขึ้นจากการที่ฟ้าแลบสร้างสุญญากาศ ในศตวรรษที่ 20 ความคิดเห็นของคนส่วนใหญ่โน้มไปในทางที่ว่าฟ้าร้องเริ่มจากการขยายตัวอย่างรวดเร็วของความร้อนจากพลาสมาขณะฟ้าแลบทำให้เกิดคลื่นกระแทกในอากาศ[2] อุณหภูมิถายในฟ้าแลบนั้นเปลี่ยนไปเรื่อยๆในระยะเวลา 50 ไมโครวินาที ที่เกิดฟ้าแลบ โดยเพิ่มขึ้นจากประมาณ 20,000 เคลวิน(K)ไปจนถึง 30,000 เคKจากนั้นจึงลดลงเหลือประมาณ 10,000 เคKอุณหภูมิเฉลี่ยอยู่ใกล้กับ 20,400 K (20,100 °C; 36,300 °F)[3] ความร้อนที่เพิ่มขึ้นทำให้เกิดการขยายตัวอย่างรวดเร็ว และกระแทกกับอากาศรอบๆที่เย็นกว่าในความเร็วเหนือความเร็วที่เสียงเดินทาง ส่งผลให้เกิดคลื่นกระแทกเป็นจังหวะ[4] หลักการนี้คล้ายกับคลื่นกระแทกที่เกิดจากการระเบิดหรือข้างหน้าของเครื่องบินที่มีความเร็วเหนือเสียง การทดลองโดยการเลียนแบบฟ้าแลบได้ให้ผลในทางเดียวกับต้นแบบนี้ แม้ยังมีข้อถกเถียงเกี่ยวกับกลไกในการเกิดที่แน่นอน[5][2] นอกจากนี้ยังมีต้นเหตุอื่นๆที่ถูกเสนอบนฐานของผลกระทบจากพลศาสตร์ไฟฟ้าของกระแสขนาดใหญ่กับพลาสมาในฟ้าแลบ คลื่นกระแทกในฟ้าร้องนั้นเพียงพอที่จะทำให้เกิดการบาดเจ็บต่อบุคคลที่อยู่ใกล้ เช่น การฟกช้ำภายใน[6] การคำนวณระยะทาง[แก้]ฟ้าแลบที่เกิดก่อนฟ้าร้องเสมอ เป็นตัวชี้ว่าเสียงนั้นเดินทางช้ากว่าแสงอย่างชัดเจน เพราะงั้น เราจึงสามารถประมาณระยะห่างระหว่างเรากับฟ้าแลบ โดยการจับเวลาระหว่างการที่เราเห็นฟ้าแลบและการได้ยินเสียงฟ้าร้อง ความเร็วของเสียงในอากาศแห้งอยู่ที่ประมาณ 343 m/s หรือ 1,236 km/h ใน 20 °C[7] ซึ่งเปลี่ยนเป็นประมาณ 3 วินาทีต่อกิโลเมตร[8] ความเร็วของแสงนั้นเยอะพอที่จะมองว่าไม่มีที่สิ้นสุดในการคำนวณนี้ ด้วยความสั้นของระยะทางที่ใช้คำนวณ ดังนั้นทุกๆ 3 วินาทีระหว่างแสงของฟ้าแลบและเสียงของฟ้าร้องนั้นแปลว่าฟ้าแลบนั้นห่างออกไปประมาณหนึ่งกิโลเมตร บางครั้งนั้น เราสามารถได้ยินฟ้าร้องจากระยะทางถึง 20 กิโลเมตร แสงจ้าของฟ้าแลบที่เห็นเป็นร้อยบอกได้ว่าฟ้าผ่านั้นอยู่ไม่ไกลออกไป อ้างอิง[แก้]
แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]
|