โซเชียลมีเดีย เป็นสังคมออนไลน์ที่ผู้ให้บริการเว็บไซต์และแอพพลิเคชั่นต่าง ๆ พัฒนาขึ้นเพื่อทำให้ผู้คนสามารถสื่อสารกันได้ทั้งภาพและเสียงในรูปแบบต่าง ๆ อย่างรวดเร็วผ่านอินเทอร์เน็ตความเร็วสูง ผู้คนทั่วโลกจึงสามารถสื่อสารและส่งผ่านข้อความ ภาพ เสียง คลิปวีดีโอ รวมไปถึงการถ่ายทอดสดได้ทันทีในเวลาพร้อม ๆ กัน ปัจจุบันมีผู้ให้บริการของเครือข่ายสังคมที่ได้รับความนิยมสูงอาทิ เฟซบุ๊ก ไลน์ อินสตาแกรม ทวิตเตอร์ วอตส์แอปป์ และอื่น ๆ ซึ่งผู้ให้บริการเหล่านี้ต่างพยายามพัฒนาระบบของตนเองให้รองรับและตอบโจทย์ความต้องการของผู้ใช้มากขึ้นเรื่อย ๆ Show
เมื่อเครือข่ายสังคมเหล่านี้สามารถเข้าถึงได้ง่ายจากผู้คนมากมาย และเป็นสังคมที่มีขนาดใหญ่ขึ้นเรื่อย ๆ ความสะดวกสบายในการติดต่อสื่อสารกันจึงเป็นประโยชน์อย่างยิ่งสำหรับผู้ที่ใช้อินเทอร์เน็ตอย่างสร้างสรรค์ ขณะเดียวกัน เมื่ออยู่ร่วมกันในสังคมหมู่มากก็จำเป็นที่จะต้องมีความเคารพซึ่งกันและกัน ที่เรียกว่า จริยธรรมและมารยาท เพื่อให้อยู่ร่วมกันได้เป็นปกติสุข
ทำอย่างไรจึงจะถูกจริยธรรม มารยาท ปัจจุบันมีผู้คนจำนวนไม่น้อยที่ใช้งานโซเชียลมีเดียทั้งเพื่อการทำงาน การผ่อนคลาย ไม่ว่าจะเป็นการติดตามข่าวสารสาระบันเทิงต่าง ๆ การโพสต์ข้อความ การแสดงความคิดเห็น การใช้ภาษาในการโต้ตอบ การส่งรูปภาพหรือคลิป หลายครั้งที่บุคคลสาธารณะที่เกิดเป็นข่าวขึ้นมา ก็จะมีคนเข้าไปแสดงความคิดเห็นทั้งในช่องทางส่วนตัวหรือหน้าสาธารณะ ตั้งแต่การชื่นชม ยินดี ให้กำลังใจไปจนกระทั่ง การใช้คำหยาบ การด่าทอ การเยาะเย้ย การส่อเสียด การเสียดสี การเผยแพร่ภาพ เสียง คลิปที่ส่งผลกระทบต่อผู้อื่นในทางเสียหายและไม่เป็นธรรม ดังนั้น การใช้สื่อโซเชียลมีเดียที่ดี คือ ผู้ใช้ทุกคนควรตระหนักถึงจริยธรรมและมารยาทในการใช้ร่วมกัน เพื่อป้องกันการก่อให้เกิดความเสียหายและแตกความสามัคคีในสังคม
มารยาทที่พึงปฏิบัติร่วมกันในการใช้สื่อสังคมออนไลน์ การใช้สติในการรับฟังและแสดงความคิดก่อนจะโพสต์ หรือเผยแพร่ข้อความ ภาพ หรือเสียง
จริยธรรมที่ดีในการใช้สื่อโซเชียลมีเดีย หน้าที่ของผู้ใช้งานสื่อโซเชียลมีเดียทุกคนคือ ต้องมีจริยธรรมเป็นตัวนำ ควรรู้จักคิด พิจารณา แยกแยะ สิ่งที่ควรทำ ไม่ควรทำ คำนึงถึงคุณธรรมเป็นสำคัญ และเลือกใช้สื่อในทางสร้างสรรค์ เพื่อประโยชน์ทั้งต่อตนเอง ครอบครัว สังคม และประเทศชาติ
โครงการ “Healthy Digital Family เสพสื่อ ใช้สติ มีสไตล์ ให้สตรอง” โดยราชวิทยาลัยจุฬาภรณ์ จึงอยากช่วยเตรียมความพร้อมคนไทยให้รู้เท่าทันการใช้สื่อดิจิทัลที่เกิดประโยชน์แก่ตนเองและสังคม สร้างความรักความอบอุ่นในครอบครัว สร้างความรักความสามัคคีในหมู่คณะ สร้างความตื่นตัวให้คนไทยในยุคประเทศไทย 4.0 ใช้สื่อออนไลน์ต่าง ๆ อย่างเข้าใจ มีคุณธรรม จริยธรรม และมีมารยาท เลือกใช้สื่อในทางสร้างสรรค์ เพื่อให้สังคมไทยก้าวทันและใช้สื่อดิจิทัลอย่างชาญฉลาด ก่อนส่งอีเมล หรือโพสต์ข้อความอะไรบนอินเทอร์เน็ต คุณต้องถามตัวเองว่า ถ้าเจอกันต่อหน้าคุณจะพูดแบบนี้กับเขาหรือไม่ ถ้าคำตอบคือไม่ ก็จงแก้ข้อความนั้นแล้วอ่านใหม่อีกครั้ง ทำแบบนี้ซ้ำๆ จนรู้สึกว่าไม่ลำบากใจที่จะพูดแบบนี้กับใครแล้วจึงค่อยส่ง 2. ให้ยึดมาตรฐานความประพฤติเดียว กับการสื่อสารในชีวิตจริงในชีวิตจริง คนส่วนใหญ่มักจะเคารพกฎหมาย เพราะกลัวโดนจับ แต่ในโลกอินเทอร์เน็ต โอกาสถูกจับมีน้อย ก็เลยปฏิบัติต่อกันโดยมีมาตรฐานทางศีลธรรมต่ำกว่าในโลกจริง ถ้าอยากทำอะไรผิดกฎหมายในไซเบอร์สเปซ สิ่งที่คุณกำลังจะทำนั้นก็น่าจะผิดด้วย 3. รู้ว่าคุณอยู่ที่ไหนในไซเบอร์สเปซการกระทำอะไรก็ตามอาจเป็นเรื่องยอมรับได้ในที่หนึ่ง แต่ถ้าเป็นที่อื่นอาจจะไม่ใช่ ลองใช้เวลาสักพักสังเกตการณ์ก่อนว่า ที่นั่นเขาคุยอะไรกัน ปฏิบัติต่อกันอย่างไร หรือเข้าไปอ่านข้อความเก่าๆ จากนั้นค่อยเข้าไปมีส่วนร่วมกับเขา 4. เคารพเวลาและการใช้แบนด์วิธปัจจุบันดูเหมือนคนจะมีเวลาน้อยลงกว่าที่เคยเป็นมามากนัก เมื่อคุณส่งอีเมลหรือโพสต์ข้อความลงเน็ต รู้ไว้ว่าคุณกำลังทำให้คนอื่นเสียเวลามาอ่าน ดังนั้นเป็นความรับผิดชอบที่คุณควรแน่ใจก่อนส่ง ว่าข้อความหรืออีเมลนั้นไม่ทำให้ผู้รับเสียเวลา 5. ทำให้ตัวเองดูดีเวลาออนไลน์โลกอินเทอร์เน็ตก็เหมือนโลกจริง คนที่สื่อสารกันในนั้นอยากให้คนอื่นชอบ แต่คุณไม่ต้องถูกตัดสินด้วย สีผิว, สีตา, สีผม, น้ำหนัก, อายุ หรือการแต่งตัวของคุณ คุณจะถูกตัดสินผ่านคุณภาพของสิ่งที่คุณเขียน ดังนั้น การสะกดคำให้ถูกและเขียนให้ตรงตามหลักไวยากรณ์ จึงเป็นเรื่องสำคัญ ควรรู้ว่าตัวเองกำลังพูดอะไรอยู่ และพูดอย่างมีเหตุมีผล 6. แบ่งปันความรู้ของผู้เชี่ยวชาญจุดแข็งของไซเบอร์สเปซ คือ มีผู้เชี่ยวชาญมากมายที่อ่านคำถามบนอินเทอร์เน็ต และถึงแม้ว่าจะมีส่วนน้อยมากในจำนวนนั้นที่ตอบคำถาม ความรู้โดยรวมของโลกก็เพิ่มขึ้นอยู่ดี แม้ว่ามารยาทเน็ตจะมีข้อห้ามยาวเหยียด คุณก็มีความรู้ที่เป็นประโยชน์กับคนอื่น อย่ากลัวที่จะแบ่งปันในสิ่งที่คุณรู้ 7. ช่วยกันควบคุมสงครามการใส่อารมณ์เวลาที่ต้องการแสดงความคิดเห็นอย่างรุนแรง ควรรู้จักยับยั้งชั่งใจหรือพยายามควบคุมอารมณ์ให้มาก 8. เคารพความเป็นส่วนตัวของผู้อื่นคุณไม่ควรไปเปิดอ่านอีเมลของคนอื่น การไม่เคารพความเป็นส่วนตัวของผู้อื่นไม่ได้เป็นแค่มารยาทเน็ตที่ไม่ดี มันยังอาจทำให้คุณเสียงานด้วย 9. อย่าใช้อำนาจในทางไม่สร้างสรรค์การรู้มากกว่าคนอื่นหรือมีอำนาจมากกว่า ไม่ได้แปลว่าคุณมีสิทธิที่จะเอาเปรียบคนอื่นได้ เช่น ผู้ดูแลระบบ ไม่ควรอ่านอีเมลส่วนตัวของคนอื่น 10. ให้อภัยในความผิดพลาดของผู้อื่นทุกคนเคยเป็นมือใหม่มาก่อน บางคนจึงทำผิดพลาดในแง่มารยาทเน็ต จงใจเย็นเข้าไว้ ถ้าคุณตัดสินใจจะบอกคนที่ทำผิดมารยาทเน็ต ก็จงบอกอย่างสุภาพและเป็นส่วนตัว ดีกว่าไปป่าวประกาศให้คนอื่นรับรู้ด้วย จงให้โอกาสในความไม่รู้ของคน มารยาทในการอยู่สังคมออนไลน์มีอะไรบ้างมารยาททั่วไปในการใช้อินเทอร์เน็ต. 1. ไม่ใช้อินเทอร์เน็ตเพื่อการทำร้ายหรือรบกวนผู้อื่น. 2. ไม่ใช้อินเทอร์เน็ตเพื่อการทำผิดกฎหมายหรือผิดศีลธรรม. 3. ไม่เจาะระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ตของตนเองและผู้อื่น. 4. ไม่ใช้บัญชีอินเทอร์เน็ตของผู้อื่นและไม่ใช้เครือข่ายที่ไม่ได้รับอนุญาต. พฤติกรรมที่สร้างความรำคาญไม่เหมาะสมในสังคมออนไลน์มีอะไรบ้างผลสรุปของประเทศไทยพบว่า พฤติกรรมที่น่าหงุดหงิด 5 ลำดับของผู้ใช้อินเทอร์เน็ตคือ (1) การใช้คำพูดหยาบคาย 43% (2) การแพร่กระจายข่าวลือที่เป็นเท็จ 40% (3) การส่งคำเชิญชวนเล่นเกมออนไลน์ 32% (4) การโพสต์ข้อความก่อกวนเพื่อยั่วยุ 28% และ (5) การเผยแพร่เนื้อหาที่ไม่เหมาะสม 20%
ข้อใด เป็นมารยาทในการสื่อสารบนโลกโซเชียลมีเดียไม่ใช้ข้อความหยาบคายในการส่งข้อความ ไม่ใช้ภาพที่ไม่เหมาะสม ไม่ควรใช้ตัวอักษรตัวพิมพ์ใหญ่ทั้งหมด ควรเคารพในสิทธิส่วนบุคคลของผู้อื่น
ข้อใดเป็นมารยาทในการใช้บริการพูดคุยกันแบบออนไลน์1. ควรเรียกสนทนาจากผู้ที่เรารู้จักและต้องการสนทนาด้วย หรือมีเรื่องสำคัญที่จะติดต่อด้วย 2. ควรใช้วาจาสุภาพและให้เกียรติซึ่งกันและกัน 3. ก่อนเรียกสนทนา ควรตรวจสอบสถานะการใช้งานของคู่สนทนาที่ต้องการเรียก เพราะการเรียกแต่ละครั้งจะมีข้อความไปปรากฎบนจอภาพของฝ่ายที่ถูกเรียกซึ่งจะทำให้สร้างปัญหาในการทำงานได้
|