โครงงานเรื่อง
บทเรียนออนไลน์ เรื่องการประยุกต์ใช้คอมพิวเตอร์
โดยประยุกต์ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อพัฒนาการเรียนรู้
…………………………………………………………….
บทที่ 1
บทนำ
ความเป็นมาและความสำคัญของปัญหา
การพัฒนาทางเทคโนโลยีสารสนเทศก้าวหน้าขึ้นอย่างรวดเร็ว มีการประยุกต์ใช้งานได้อย่างกว้างขวาง คอมพิวเตอร์และอินเทอร์เน็ตได้เข้ามามีบทบาทสำคัญในชีวิตประจำวัน ทั้งนี้เพราะเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ และระบบสื่อสารโทรคมนาคม สามารถประมวลผลข้อมูลข่าวสารได้เร็ว และสื่อสารได้สะดวก เทคโนโลยีที่กล่าวนั้น จึงเรียกรวมกันว่า ICT : Information and Communication Technology ไอซีที มีบทบาทที่สำคัญต่อการศึกษาอย่างมาก โดยเฉพาะการประยุกต์ในระบบการศึกษาสมัยใหม่ นโยบายการศึกษาของรัฐบาลเน้นการขยายการศึกษาไปยังท้องถิ่นต่าง ๆ ให้มากขึ้น ดังจะเห็นได้จากการดำเนินการจัดตั้งวิทยาเขตสารสนเทศที่กระจายอยู่ทั่วไป การสร้างเครือข่ายอินเทอร์เน็ตเข้าสู่โรงเรียน โดยเน้นการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ โดยเฉพาะไอซีที เข้ามามีส่วนร่วมในการกระจายการศึกษา แนวคิดการจัดการศึกษา การสร้างหลักสูตรการศึกษา และการสร้างองค์ความรู้ จะต้องยืดหยุ่นและปรับตัวได้ ต้องมองสิ่งแวดล้อมภายนอกที่เคลื่อนไหวตลอดเวลา มีวิธีการนำเนื้อหาวิชามาจัดกลุ่มเข้าด้วยกัน หรือหาวิธีการบูรณา-การเพื่อให้ตรงกับความต้องการของผู้ใช้ ลักษณะขององค์ความรู้จึงอยู่ที่การเลือกปรับแต่งให้เหมาะกับความต้องการของผู้เรียนได้ดียิ่งขึ้น จากแนวโน้มสภาวะทางเทคโนโลยีที่มีการพัฒนาอยู่ตลอดเวลา สังคมได้เปลี่ยนแปลงเข้าสู่สังคมใหม่ ที่เป็นสังคมแห่งความรู้และภูมิปัญญา มีการใช้ภูมิปัญญา และความรู้ในการดำเนินกิจการต่าง ๆ มากขึ้น การสร้างสังคมแห่งการเรียนรู้ ต้องใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารโทรคมนาคม โดยการดำเนินกิจกรรมการเรียนรู้ต่าง ๆ ร่วมกันผ่านทางเครือข่ายอินเทอร์เน็ต (e-Collaborative Learning) อันจะก่อให้เกิดกิจกรรมทางด้านการศึกษาที่สำคัญบนเครือข่ายในรูปแบบอิเล็กทรอนิกส์มากมาย การนำคอมพิวเตอร์เข้าใช้ในการเรียนการสอนเป็นการนำคอมพิวเตอร์มาใช้เพื่อเป็นเครื่องมือในการเรียนการสอน โดยที่เนื้อหาวิชา แบบฝึกหัด และการทดสอบ จะถูกพัฒนาขึ้นในรูปของโปรแกรมคอมพิวเตอร์ช่วยสอน แต่ในปัจจุบันเทคโนโลยี ในระบบเครือข่ายพัฒนาสูงมากจนถึงระบบ ไร้สาย ดังนั้นสื่อการเรียนรู้จึงต้องปรับไปตามพัฒนาการของเทคโนโลยี สื่อที่นักพัฒนานิยมทำจากมือสมัครเล่น ไปจนถึงนักลงทุน หลายพันล้าน ที่กล่าวถึงก็คือ บทเรียน ผู้เรียนจะเรียนบทเรียนจากคอมพิวเตอร์ ในระบบเครือข่าย โดยคอมพิวเตอร์จะเสนอเนื้อหาวิชาที่อาจจะเป็นรูปภาพ ตัวหนังสือ และเสียง ในรูป เว็บเพจ Web Page ผู้เรียนสามารถตรวจคำตอบได้ ส่งเสริมให้นักเรียนเรียนตามเอกัตบุคคล สามารถเรียนตามความสามารถของตนเองได้ เพราะบทเรียนคอมพิวเตอร์เป็นสื่อการสอนที่มีความยืดหยุ่นมากกว่าสื่อการสอนประเภทอื่นๆ โดยมีจุดมุ่งหมายที่จะตอบสนองในเรื่องความแตกต่างระหว่างบุคคลของผู้เรียน เพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์เป็นรายบุคคล นักเรียนสามารถเรียนได้ตามเวลาที่สะดวก โดยไม่ต้องมีใครบังคับจะเรียนช้าหรือเร็วขึ้นอยู่กับความรู้พื้นฐาน และความสามารถของผู้เรียนเอง
การเรียนการสอนกับบทเรียนคอมพิวเตอร์จะถูกดำเนินไปอย่างเป็นระบบ และบทเรียนคอมพิวเตอร์ยังเป็นเครื่องมือช่วยสนองความแตกต่างของความสามารถระหว่างบุคคลของนักเรียนได้อีกด้วย ทั้งเป็นการฝึกให้นักเรียนคิดอย่างมีเหตุผล ผู้เรียนจะมีปฏิสัมพันธ์กับข้อมูลที่แสดงผลลัพธ์ ผู้เรียนจะรู้สึกตื่นเต้น เร้าใจ อยากรู้ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้เกิดการเรียนรู้อย่างสนุกสนาน นอกจากนี้คอมพิวเตอร์ยังมีความสามารถในการตอบสนองต่อข้อมูลที่ผู้เรียนป้อนเข้าไปได้ทันที ซึ่งเป็นการเสริมแรงให้แก่ผู้เรียน ดังนั้นจึงมีการใช้บทเรียน กันอย่างแพร่หลายส่งเสริมการเรียนรู้ของนักเรียนและช่วยอำนวยความสะดวกให้แก่ครูผู้สอน ทำให้ครูมีเวลาที่จะคิดพัฒนาการศึกษาให้สมบูรณ์มากยิ่งขึ้น
จากที่ได้กล่าวมาแล้วแสดงให้เห็นว่า บทเรียน เป็นสื่อการสอนที่มีประโยชน์ ช่วยในการส่งเสริมให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ และนักเรียนที่เรียนในรายวิชานี้มีจำนวนมาก จำเป็นต้องใช้สื่อการสอนที่ดีมีประสิทธิภาพ ดังนั้นผู้สอนจึงมีความสนใจที่จะผลิตสื่อ รายวิชาเทคโนโลยีสารสนเทศ ชั้นปริญญาตรีปี 2 คณะศึกษาศาสตร์ สถาบันการพลศึกษา วิทยาเขตชุมพร เพื่อใช้เป็นสื่อการจัดการเรียนรู้ในการจัดการเรียนการสอนปกติ และให้นักเรียนรู้จักการใช้เทคโนโลยีในศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง ได้ตลอดเวลาทางเว็บไซต์เพื่อการศึกษาของโรงเรียนที่มีการจัดทำขึ้น ซึ่งมีความสอดคล้องกับพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.2542 ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ และผู้เรียนมีศักยภาพที่จะเรียนรู้ได้
วัตถุประสงค์ของการวิจัย
1. เพื่อพัฒนาบทเรียนออนไลน์ เรื่องการประยุกต์ใช้คอมพิวเตอร์
2. เพื่อหาคุณภาพบทเรียนออนไลน์ เรื่องการประยุกต์ใช้คอมพิวเตอร์
สมมติฐานของการวิจัย
สมมุติฐานในการวิจัยครั้งนี้ คือ บทเรียนออนไลน์ที่พัฒนาขึ้น มีคุณภาพโดยรวมในระดับดีขี้นไป
กรอบแนวคิดที่ใช้ในการวิจัย
ในการวิจัยครั้งนี้ผู้วิจัยได้นำกรอบแนวคิดในการพัฒนาบทเรียนออนไลน์ ของนักศึกษามา
ใช้ซึ่งมีหลักการดังนี้
ขอบเขตของการวิจัย
กลุ่มเป้าหมาย : นักศึกษา หรือ ผู้สนใจเข้าร่วมเรียนรู้ ในเดือนกันยายน 2555 จำนวนไม่ต่ำกว่า 10 คน
เนื้อหาวิชา
เนื้อหาที่ใช้ในการพัฒนาบทเรียนออไลน์ เรื่องบทเรียนออนไลน์ เรื่องการประยุกต์ใช้คอมพิวเตอร์
ประกอบไปด้วย หน่วยการเรียน คือ
1.ความหมายของคอมพิวเตอร์
2.ความรู้เบื้องต้นเรื่องการใช้คอมพิวเตอร์
3.การประยุกต์ใช้คอมพิวเตอร์ในด้านต่างๆ
3.1.ด้านการศึกษา
3.2.ด้านการท่องเที่ยว
3.3.ด้านหน่อยงานราชการ
3.4.ด้านสาธารณสุข
3.5.ด้านวิทยาศาสตร์
3.6.ด้านกีฬา
3.7.ด้านบันเทิง
นิยามศัพท์เฉพาะ
คุณภาพ หมายถึง ความคิดเห็นของผู้เรียนในด้านความพึงพอใจต่อการเรียนรู้จากบทเรียนออนไลน์ เรื่องการประยุกต์ใช้คอมพิวเตอร์ มีด้านต่อไปนี้
1.ด้านการศึกษา
2.ด้านการท่องเที่ยว
3.ด้านหน่อยงานราชการ
4.ด้านสาธารณสุข
5.ด้านวิทยาศาสตร์
6.ด้านกีฬา
7.ด้านบันเทิง
บทที่ 2
เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง
ในการพัฒนาบทเรียนออนไลน์ ผู้วิจัยได้ศึกษาเอกสาร ที่เกี่ยวข้อง โดยสรุปเป็นประเด็นต่างๆ ดังต่อไปนี้
1. ความหมายของคอมพิวเตอร์
2.ความรู้เบื้องต้นเรื่องการใช้คอมพิวเตอร์
3.การประยุกต์ใช้คอมพิวเตอร์ในด้านต่างๆ
3.1.ด้านการศึกษา
3.2.ด้านการท่องเที่ยว
3.3.ด้านหน่อยงานราชการ
3.4.ด้านสาธารณสุข
3.5.ด้านวิทยาศาสตร์
3.6.ด้านกีฬา
3.7.ด้านบันเทิง
บทที่ 3
วิธีดำเนินการวิจัย
ในการศึกษาครั้งนี้ มีขั้นตอนการดำเนินงานดังนี้
1. กำหนดหัวปัญหาที่สนใจจะศึกษา
2. ค้นหาข้อมูล
3. จัดทำเค้าโครงร่างโครงงานวิจัย
4. ทบทวนเอกสาร และออกแบบเครื่องมือวิจัย
5. พัฒนาและแก้ไขบทเรียนออนไลน์
6. นำไปทดลองใช้และเก็บรวบรวมข้อมูล
7. วิเคราะห์ข้อมูล
8. สรุปผล และจัดทำรายงาน
9. นำเสนอแก่เพื่อนร่วมชั้น และผู้สนใจ
บทที่ 4
ผลการวิเคราะห์ข้อมูล
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเพื่อพัฒนาหาคุณภาพ และประสิทธิภาพบทเรียนการสอนผ่านเว็บ เรื่องอินเทอร์เน็ต วิชาคอมพิวเตอร์เพื่องานอาชีพ ซึ่งจะต้องมีคุณภาพในระดับดีขึ้นไป แล้วนำไปทดลองกับนักเรียนระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ ที่ลงทะเบียนเรียน วิชาคอมพิวเตอร์เพื่องานอาชีพ ภาคการศึกษาที่ ปีการศึกษา 2556 สถาบันการพลศึกษา วิทยาชุมพร เพื่อหาประสิทธิภาพของบทเรียน ตามเกณฑ์ที่กำหนดมีค่าไม่ต่ำกว่า 80/80 โดยวิเคราะห์ด้วยหลักการทางสถิติและเสนอผลการวิเคราะห์ข้อมูลตามลำดับดังนี้
4.1ผลการพัฒนาบทเรียนการสอนผ่านเว็บ
4.2ผลการวิเคราะห์คุณภาพของบทเรียนการสอนผ่านเว็บ
13 คำตอบ
ข้อมูลสรุป
ตอนที่ 1 ข้อมูลทั่วไป
2.สถานะภาพ
นักเรียน / นักศึกษา | 12 | 92% |
ครู/อาจารย์ | 1 | 8% |
บุคคลทั่วไป | 0 | 0% |
ตอนที่ 2 ความพึงพอใจ 1. ความรู้ความเข้าใจด้านเนื้อหา
มากที่สุด | 5 | 36% |
มาก | 7 | 50% |
ปานกลาง | 2 | 14% |
น้อย | 0 | 0% |
น้อยที่สุด | 0 | 0% |
1.2 การจัดลำดับเนื้อหาเป็นขั้นตอน มีความต่อเนื่อง อ่านแล้วเข้าใจ
มากที่สุด | 5 | 38% |
มาก | 8 | 62% |
ปานกลาง | 0 | 0% |
น้อย | 0 | 0% |
น้อยที่สุด | 0 | 0% |
1.3 คำศัพท์ที่ใช้เหมาะสมกับเนื้อหาและผู้เรียน
มากที่สุด | 6 | 46% |
มาก | 6 | 46% |
ปานกลาง | 1 | 8% |
น้อย | 0 | 0% |
น้อยที่สุด | 0 | 0% |
1.4 มีบทสรุปเนื้อหาชัดเจน
มากที่สุด | 4 | 31% |
มาก | 7 | 54% |
ปานกลาง | 2 | 15% |
น้อย | 0 | 0% |
น้อยที่สุด | 0 | 0% |
2. ด้านประโยชน์ที่ได้รับ
มากที่สุด | 3 | 23% |
มาก | 9 | 69% |
ปานกลาง | 1 | 8% |
น้อย | 0 | 0% |
น้อยที่สุด | 0 | 0% |
2.2 ได้รับความรู้ สาระที่เป็นประโยชน์
มากที่สุด | 4 | 31% |
มาก | 8 | 62% |
ปานกลาง | 1 | 8% |
น้อย | 0 | 0% |
น้อยที่สุด | 0 | 0% |
3. ความพึงพอใจ
มากที่สุด | 5 | 38% |
มาก | 8 | 62% |
ปานกลาง | 0 | 0% |
น้อย | 0 | 0% |
น้อยที่สุด | 0 | 0% |
3.2 ความเร็วของการเข้าถึงบทเรียน
มากที่สุด | 3 | 23% |
มาก | 7 | 54% |
ปานกลาง | 3 | 23% |
น้อย | 0 | 0% |
น้อยที่สุด | 0 | 0% |
3.3 ความพึงพอใจในภาพรวม
มากที่สุด | 5 | 38% |
มาก | 8 | 62% |
ปานกลาง | 0 | 0% |
น้อย | 0 | 0% |
น้อยที่สุด | 0 | 0% |
4. ข้อเสนอแนะ
ไม่มีคัฟ เป็นสิ่งที่ดีมากๆทำให้เด็กสามารถศึกษาได้ด้วยตัวเองแม้อาจารย์ไม่ได้เข้าสอนก็ตามเพราะว่าอาจารย์อาจมีภารกิจสำคัญแต่ทั้งนี้และทั้งนั้นเราสามารถศึกษาได้ด้วยตัวเองแค่คลิ๊กก็เจอเลยครับผม ง่ายๆๆๆแค่เนี้ยะ เก่งมากเลยครับ ดีมากๆเลย ความพึงพอใจมีมากเรยครับ ทุกอย่างก็สมบูรณ์แต่ไม่ 100 เปอร์เซน เท่าไหร่ ภาพรวมทุกอย่างดีมาก คับ ไม่มี เนื้อหาดี มีประโยชน์ ก้อ เข้าใจง่าย มีความรู้เพิ่มขึ้นดีมากค่ะ ดีคับ ดีมากคับ
จำนวนการคำตอบรายวัน
บทที่ 5
สรุปผลการดำเนินโครงการ อภิปรายผลการดำเนินโครงการ และข้อเสนอแนะ
1.ได้บทเรียนออนไลน์ วิชาการประยุกต์ใช้คอมพิวเตอร์ ที่มีคุณภาพ
ผลที่ได้รับต่อคณะผู้ศึกษาในการทำโครงงานวิจัยครั้งนี้
ทำให้รู้เรื่องหาที่อยากทำและสามารถนำโครงงานที่ทำมาประยุกต์ใช้ได้ในชีวิตประจำวัน
รู้เกี่ยวกับการเขียนโครงงานมากขึ้น สามารถนำความรู้ที่ได้นำไปแผ่แพร่ให้ผู้อื่นได้รู้และยังเป็นประสบการณ์ต่อเรา