โครงงาน วิทยาศาสตร์ ดอกกุหลาบสีรุ้ง

โครงงานดอกไม้เปลี่ยนสี

ครูผู้สอน       นางวรรณา  เปลี่ยนศักดิ์

โรงเรียนอนุบาลสระบุรี  

ชั้นอนุบาลปีที่ 1/3  จำนวนนักเรียน 40 คน 

ปีการศึกษา 2554

ระยะเวลา 16 ธันวาคม - 22ธันวาคม รวม 5 วัน

  ที่มาของโครงงาน

             เนื่องจากนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 1/3  ได้ทำกิจกรรมในโครงการบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อย ประเทศไทย เรื่อง อินดิเคเตอร์จากพืช เด็กๆมีความสนใจในกิจกรรมนี้ ที่นำดอกอัญชันมาคั้นน้ำได้สีน้ำเงิน แล้วหยดมะนาวลงไป ทำให้น้ำดอกอัญชันเปลี่ยนสี จากสีน้ำเงินเป็นสีม่วง เด็กๆตื่นเต้นกันมากทำให้เด็กหลายคนสงสัยว่ามีดอกไม้ชนิดอื่นๆคั้นน้ำออกมาจะเป็นสีอะไร บางคนสงสัยว่าถ้าหยดมะนาวลงไปน้ำจะเปลี่ยนสีหรือไม่    จึงเป็นที่สนใจของเด็กที่จะเรียนเรื่อง  สีของดอกไม้ชนิดต่างๆในธรรมชาติและตั้งชื่อว่า โครงงาน

ดอกไม้เปลี่ยนสี  เด็กต่างตั้งคำถามในสิ่งที่สงสัยเช่น  ในโรงเรียนของเรามีดอกไม้อะไรบ้าง ดอกดาวเรืองคั้นน้ำแล้วจะเป็นสีอะไร ดอกชวนชมคั้นน้ำแล้วเป็นสีอะไร บางคนสงสัยว่าถ้าหยดน้ำโซดาลงไปจะเปลี่ยนเป็นสีอะไร              บางคนสงสัยว่า ถ้าหยดน้ำส้มสายชูลงไปจะเปลี่ยนสีเป็นสีอะไร เป็นต้น จากคำถามจึงนำไปสู่กิจกรรมการเรียนรู้ที่เด็กจะได้รับประสบการณ์ตรง จากแหล่งเรียนรู้ จากการทดลอง จากผู้ปกครอง นอกจากนี้ยังส่งเสริมให้เด็กได้รู้จักการทำงานร่วมกับผู้อื่น การสังเกตสิ่งต่างๆรอบตัว การมีทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ และนำไปใช้ในชีวิตประจำวันได้อย่างมีความสุข

วัตถุประสงค์

         1.เพื่อให้เด็กสังเกตและบอกการเปลี่ยนแปลงสีของน้ำดอกไม้ชนิดต่างๆได้

         2.เพื่อให้เด็กนำเสนอผลการสังเกตการเปลี่ยนสีของน้ำดอกไม้ชนิดต่างๆด้วยวิธีการและเหตุผลที่เหมาะสมกับวัยได้

         3.เพื่อให้เด็กกล้าแสดงความคิดเห็น

         4.เพื่อให้เด็กทำงานร่วมกับผู้อื่นได้

         5.เพื่อให้เด็กเรียนรู้อย่างสนุกสนาน

  ระยะที่1 เริ่มต้นโครงงาน

             เด็กสนทนาประสบการณ์เดิมจากการทดลองในกิจกรรมอินดิเคเตอร์จากพืช เด็กๆสงสัย                ไปสำรวจบริเวณสวนหย่อมหน้าอาคารบัวชมพู  สอบถามจากผู้ปกครอง เกี่ยวกับดอกไม้ชนิดต่างๆที่สามารถนำมาคั้นเป็นน้ำได้ เด็กบอกสิ่งที่อยากรู้เกี่ยวกับ อินดิเคเตอร์จากพืชโดยเฉพาะจากดอกไม้ แล้วสรุปประเด็นคำถามในแผนที่ความคิด  ครูแจ้งข่าวสารถึงผู้ปกครอง ว่าเด็กสนใจที่จะเรียนรู้โครงงานดอกไม้เปลี่ยนสี        ขอความร่วมมือ ผู้ปกครองสนทนาและเตรียมสื่อ/อุปกรณ์เกี่ยวกับ  โครงงานดอกไม้เปลี่ยนสี มาที่โรงเรียน

(ระยะเริ่มต้นโครงงานระยะเวลา 1วัน)

ประสบการณ์เดิม เกี่ยวกับดอกไม้

น้องริว       - ที่บ้านริวมีดอกอัญชันด้วยครับ

น้องแพรวา  -คุณแม่ทำขนมจากดอกอัญชันให้ทานค่ะ

น้องนาย    -บ้านน้องนายมีดอกกุหลาบแดงด้วยครับ

น้องฟ้า         -ยายชอบปลูกดอกดาวเรือง

น้องหนึ่ง           -แม่ชอบดอกมะลิ

น้องมิ้ง                 -หนูชอบเก็บดอกปีบหลังตึกค่ะ

น้องเกรล       -ที่บ้านเกรลมีดอกชวนชมสีแดงค่ะ

น้องภัทรพล    -บ้านยายมีดอกชบาสีส้มเยอะเลยครับ

น้องรุริญา      -หนูเห็นดอกไม้สีแดงๆดอกเล็กๆที่หน้าตึกค่ะ

น้องชลธิชา  -ยายปลูกกล้วยไม้ด้วยหลายๆสีเลย

น้องชยพล    -ที่บ้านหนูไม่มีดอกไม้มีแต่ที่บ้านยายดอกอะไรไม่รู้สีส้มๆหนูชอบ

คำถามที่เด็กอยากรู้เกี่ยวกับดอกไม้ชนิดต่างๆ

น้องพชรพล  - ที่โรงเรียนเรามีดอกไม้อะไรบ้าง

น้องธีรวัฒน์   - ดอกอะไรบ้างคั้นออกมาเป็นน้ำได้ครับ

น้องฟ้า         - น้ำอะไรบ้างที่เราจะมาทดลอง

น้องเกรล   - ถ้าหยดมะนาวลงในน้ำดอกไม้ต่างๆจะเป็นสีอะไร

น้องนาย    - ถ้าเทน้ำโซดาลงไปในน้ำดอกไม้ต่างๆจะเป็นสีอะไร

น้องเดี่ยว   - ใส่น้ำส้มสายชูลงไปในน้ำดอกไม้จะเป็นอย่างไร

จากการตั้งคำถามของเด็ก จึงสรุปลงในแผนที่ความคิด(web)

ระยะที่2 พัฒนาโครงงาน

เด็กค้นคว้าหาคำตอบจากแหล่งข้อมูลที่หลากหลายผ่านกิจกรรมที่ปฏิบัติจริง                        การทดลอง   จากผู้ปกครอง สำรวจบริเวณโรงเรียน การแลกเปลี่ยนความคิดเห็น เพื่อให้เด็กได้รับประสบการณ์ตรงมากที่สุด

           1.เด็กสำรวจดอกไม้บริเวณสวนหย่อมหน้าอาคารบัวชมพู

            2.เด็กแบ่งเป็นกลุ่มๆ ละ4-6คน ตัวแทนออกมาเลือกดอกไม้ ที่ครูเตรียมไว้ ได้แก่ ดอกเฟื่องฟ้า,  ดอกชวนชม, ดอกกุหลาบ,ดอกชบา,ดอกเยอร์บีร่า,ดอกเบญจมาศ,ดอกดาวเรือง จำนวน 10ดอก/กลุ่ม โดยเลือกเฉพาะดอกที่สดไม่ใช้ดอกไม้แห้ง

  3.เด็กทดลองหยดน้ำทั้ง3ชนิดวันละ 1 ชนิด ก่อนการทดลองทุกครั้งครูใช้คำถามกระตุ้นให้เด็ก    คาดเดาว่าถ้าหยดน้ำมะนาว,น้ำส้มสายชู,น้ำโซดาลงในน้ำดอกไม้ที่คั้น น้ำจะเปลี่ยน สีหรือไม่ เด็กวาดภาพระบายสี

           4.เด็กแต่ละกลุ่มนำดอกไม้ที่รับมาใส่ถุงขยี้ให้ละเอียด เติมน้ำลงไปเกือบเต็มแก้ว คนให้เข้ากันแล้วกรองน้ำดอกไม้ไว้

     5.เด็กแต่ละกลุ่มแบ่งน้ำดอกไม้ออกเป็น 4 แก้วเท่าๆกัน  แก้วที่1 เก็บไว้เปรียบเทียบ แก้วที่ 2- 4 เด็กใช้สำหรับหยดน้ำมะนาว,น้ำส้มสายชู,น้ำโซดา ผลัดกันหยดคนละ3-5หยดให้ครบทุกคนในกลุ่ม

..

   6.เมื่อเด็กหยดน้ำมะนาว,น้ำส้มสายชู,น้ำโซดาลงในน้ำสีของดอกไม้ชนิดต่างๆในแต่ละวัน ให้เด็กนำน้ำสีของดอกไม้แก้วที่ 1 มาเปรียบเทียบสีว่ามีการเปลี่ยนแปลงจากสีเดิมหรือไม่

เด็กวาดภาพสรุปผลการทดลองทุกครั้ง

ระยะที่ 3 สรุปโครงงาน

 1.เด็กและครูร่วมกันสรุปกิจกรรมและสนทนาแลกเปลี่ยนความรู้ใหม่ออกมานำเสนอหน้าชั้นเรียนทุกกลุ่ม  

 2.เด็กและครูสรุปโครงงานดอกไม้เปลี่ยนสีเป็นแผนผังความคิด

                                                                                                                                             3.เด็กเล่ากิจกรรมการทดลองให้ผู้ปกครองบันทึกในใบงาน

 โครงงานนี้นำเสนอเพื่อเป็นแนวทางให้กับผู้ที่สนใจและครูปฐมวัยที่เข้าโครงการบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อย ประเทศไทย ซึ่งตอนที่ทำก็ไม่มีข้อมูลในการทำว่าจะเริ่มอย่างไร หาข้อมูลใน net ก็ไม่มี พอทำเสร็จแล้วคิดว่าน่าจะเป็นประโยชน์กับเพื่อนชาวปฐมวัยที่ยังไม่ได้ทำบ้างไม่มากก็น้อย อาจจะไม่สมบูรณ์ ท่านใดมีข้อเสนอแนะ ยินดีนะคะ