ใครเคยเป็นบ้าง ? สายพานเสียงดังจี้ดๆตอนเครื่องเย็น แต่พอขับไปสักพักเสียงหาย หรือบางคันตอนเครื่องเย็นไม่มีเสียง แต่พอขับไปสักพักเสียงเริ่มดังจี้ดๆน่ารำคาญ แถมอายคนข้างๆด้วยตอนจอดรถติด ควรปล่อยไว้มั้ย หรือ จะแก้ไขยังไง Show
ก่อนอื่นเลยขออธิบายก่อน ที่ว่าสายพานเสียงดัง นี่หมายถึง สายพานหน้าเครื่องนะครับ ไม่ใช่สายพานราวลิ้น (หรือที่เรียกกันว่าสายพานไทม์มิ่ง) เนื้อหาด้านล่างนี้อธิบายเฉพาะปัญหาเสียงดังที่เกิดในสายพานหน้าเครื่องเท่านั้น ปัญหาเสียงที่เกิดในสายพานราวลิ้นมีวิธีสังเกตุอาการและความอันตรายต่อเครื่องยนต์ที่ต่างออกไป สายพานหน้าเครื่อง สายพานราวลิ้น สายพานหน้าเครื่อง มีความสำคัญต่อเครื่องยนต์มากมาย รถทุกรุ่นมีระยะเปลี่ยนสายพานที่กำหนดไว้ตามคู่มือรถ โดยทั่วอยู่ที่ หกหมื่น แปดหมื่น หรือแสนโล บางท่านคิดว่าถ้าสายพานยังไม่มีเสียง หรือมีเสียงนิดหน่อย ก็ไม่เห็นเป็นไร ก็ขับต่อได้ จริงๆแล้วเสียงที่ดังนั้นเกิดจากการหมุนที่ไม่ได้ประสิทธิภาพ ซึ่งจะทำให้ชิ้นส่วนอื่นๆทำงานหนักเกินจำเป็น เช่น สายพานแอร์เสื่อมอาจทำให้คอมแอร์ทำงานหนัก พังเร็ว แอร์ไม่เย็น เอารถไปแก้ตู้แอร์บ้าง แล้วคุณจะฝืนใช้สายพานเก่าหรือเปลี่ยนเส้นใหม่ตามระยะที่กำหนดเรามาว่าถึงเรื่องเสียงกันต่อ สาเหตุหลักๆที่ทำให้สายพานหน้าเครื่องเสียงดัง ก็คือ (1) สายพานชำรุด เนื่องจากใช้มาเป็นเวลาหลายปี หรือบางคันใช้งานได้ไม่กี่ปีแต่ใช้งานหนักทั้งวันทั้งคืนเป็นต้น โดยแต่ละรุ่นก็จะมีระยะการใช้งานสายพานต่างกันไป บางรุ่นแค่ 3 ปีสายพานก็หย่อนหมดสภาพแล้ว บางรุ่น 7-8 ปีก็ยังไม่มีปัญหา วิธีสังเกตุเบื้องต้น ใช้ไฟฉายส่องที่ตัวสายพาน หากพบว่าด้านบนสายพานแตกลายงา หรือท้องสายพานมีรอยแตก แสดงว่าสายพานเสื่อมคุณภาพแล้ว ควรเปลี่ยนเส้นใหม่ได้เลย หรืออาจลองใช้ผลิตภัณฑ์สเปรย์หล่อลื่นฉีดที่ตัวสายพานเพียงเล็กน้อย จะช่วยให้เสียงหายได้ อย่างไรก็ตามพบว่าวิธีนี้สามารถแก้ปัญหาได้เพียงชั่วคราว สุดท้ายเสียงก็จะกลับมาดังอีกในไม่ช้า วิธีที่ดีที่สุด คือหากได้ระยะใกล้แสนโลแล้วมีเสียงแนะนำให้เปลี่ยนเส้นใหม่เลย หากฝืนใช้งานไปนานๆอาจก่อให้เกิดผลเสียถึงอุปกรณ์ข้างเคียงที่ทำงานร่วมกับสายพานได้เช่น ปั้มพาวเวอร์ คลัทช์แอร์ คอมเพรสเซอร์แอร์ ปั้มน้ำ ไดชาร์จ เพราะการหมุนที่ไม่ได้ประสิทธิภาพจะทำให้ชิ้นส่วนอื่นๆทำงาน ท้องสายพานแตก ท้องสายพานแตก อีกสาเหตุที่ทำให้สายพานเกิดชำรุด คือ ฟันของสายพานหลุด (สายพานฟันหลอ) ซึ่งอาจเกิดจากเศษหินกระเด็นหลุดเข้าไปติดในมูลเล่ย์ซึ่งมีร่องแหลมคม พอไปขัดกันก็ทำให้มูเล่ยไปกัดฟันของสายพานขาดกระเด็นไป เมื่อฟันสายพานอยู่ไม่ครบ ก็ย่อมเกิดอาการสั่นหรือกระดุก และเกิดเสียงได้ สายพานฟันหลอสาเหตุสุดท้าย คือ การติดตั้งที่ผิดพลาด เช่นการใช้ไขควงไปงัดฟันสายพานให้เข้าในมูเลย์ อาจทำให้ฟันของหลุดออกจากท้องสายพาน ใช้ไปแป้ปเดียวฟันก็หลุดกระเด็นออกมา (2) สายพานหย่อน ซึ่งเป็นสาเหตุหลักของปัญหาเสียง สังเกตุง่ายๆโดยการลองเอานิ้วกดสายพานดู หากสามารถกดสายพานลงได้เกิน 1 นิ้วถือว่าหย่อนแล้ว สายพานหย่อนอาจจากการเสื่อมคุณภาพของสายพาน หรือการติดตั้งสายพานเส้นใหม่ที่ผิดพลาด (หย่อนเกินไป) วิธีแก้ไขง่ายๆ คือการตั้งสายพานใหม่ให้ความตึงพอเหมาะ (3) อุปการณ์ข้างเคียงเสื่อม (มักเกิดกับรถอายุเยอะๆ หรือใช้งานหนัก) มีคำถามบ่อยๆว่าทำไมเปลี่ยนสายพานเส้นใหม่แล้ว เสียงไม่หายดังสักที หรือว่าสายพานที่เพิ่งซื้อมาคุณภาพไม่ดี คำตอบคือ ยังมีอุปการณ์ข้างเคียงที่ทำงานร่วมกับสายพานอีกมากมาย ประกอบด้วย ปั้มพาวเวอร์ คลัทช์แอร์ คอมเพรสเซอร์แอร์ ปั้มน้ำ ไดชาร์จ มูเล่ย์ข้อเหวี่ยง ชิ้นส่วนบางตัวมีลูกปืนอยู่ ซึ่งหากลูกปืนดังกล่าวเสื่อม ก็เป็นสาเหตุให้เกิดเสียงได้เช่นกัน ที่พบบ่อยๆคือ ลูกปืนมูเล่ย์คอมแอร์ ลูกปืนคลัทช์แอร์ และลูกปืนไดชาร์ท หรือ แม้แต่ปั้มน้ำและมูเล่ย์ข้อเหวี่ยง ก็เป็นสาเหตุของเสียงดังได้เช่นกัน ตัวอย่างเช่น คลัทช์แอร์เริ่มตายจากการชำรุดของลูกปืน หรืออาจเป็นที่ตัวคอมเพรสเชอร์แอร์กินกำลังมากผิดปกติ เช่นคอมเพรสเซอร์ชำรุดวาล์วตาย หรือเกิดปัญหาที่เรียกกันว่า “คอมล็อก” ทำให้สายพานฉุดไม่ค่อยไปจนเกิดการลื่นไถลเกิดเป็นเสียงดังขึ้นมา หรืออาจจะเป็นที่ตัวไดชาร์จ ปั๊มน้ำ ปั๊มเพาเวอร์ ชำรุดลูกปืนเสียหาย การหมุนหนักแรงกว่าปกติจนกระทั่งสายพานเกิดการลื่นไถล มูเล่ย์ข้อเหวี่ยงเสื่อม (มูเล่ย์หน้าเครื่อง) ก็เป็นอีกสาเหตุหนึ่ง มักพบในรถอายุเยอะๆ อาการคือมูเล่ย์ข้อเหวี่ยงจะส่ายกระพือ สาเหตุเกิดจากยางที่อัดอยู่ตรงกลางมูเลย์เสื่อมจนขาด ทำให้มูเลย์ส่ายไปส่ายมาเวลาหมุนและเกิดเสียงดัง มูเล่ยืข้อเหวี่ยงพัง มูเล่ยืข้อเหวี่ยงพัง
สรุป เปลี่ยนสายพานหน้าเครื่องตามระยะที่กำหนด ช่วยลดปัญหาเกี่ยวกับเครื่องยนต์ และลดอุบัติเหตุได้ เสียงดังที่เกิดจากสายพานหน้าเครื่อง เกิดจากหลากหลายสาเหตุ ถ้าเปลี่ยนสายพานเส้นใหม่ ตั้งความตึงดีแล้ว ก็ยังไม่หาย ลองเช็คอุปการณ์ข้างเคียงดูครับ สายพานรถ เปลี่ยนนานหมสายพานหน้าเครื่องมีอายุการใช้งานอย่างน้อย 50,000 กิโลเมตร หรือ 2 – 3 ปี แต่ถ้าไม่มั่นใจก่อนถึงระยะให้เปิดฝากระโปรงหน้าสามารถตรวจเช็คเองได้ เพราะมันอยู่ในตำแหน่งที่มองเห็นชัดเจน เพียงแค่สังเกตดูว่ามีรอยแตกลายงา เนื้อยางแตกเป็นบั้งๆ หรือสายพานมีเส้นด้ายหลุดหลุ่ยออกมามากหรือไม่ ฯลฯ หากมีอาการตามที่กล่าวมา ให้เปลี่ยนใหม่ ...
ควรเปลี่ยนสายพานหน้าเครื่องตอนไหนสายพานหน้าเครื่องสามารถตรวจเชคได้ง่าย เพราะอยู่ในตำแหน่งที่มองเห็นได้ชัดเจน อายุการใช้งานประมาณ 50,000 กม. หรือระยะเวลา 2-3 ปี ถ้ามีรอยแตกลายงา เนื้อยางแตกเป็นบั้งๆ หรือมีเส้นใยบริเวณหลังสายพานเริ่มแยกตัวออกจากกัน ต้องเปลี่ยนใหม่ อย่าฝืนใช้ต่อไป เพราะถ้าขาด ระบบที่เกี่ยวข้องกับสายพานเส้นนั้น จะใช้งานไม่ได้ทันที
เปลี่ยนสายพานหน้าเครื่องกี่บาทราคาสายพานหน้าเครื่องเฉลี่ยต่อเส้นอยู่ประมาณ 600-1,000 บาท ต่อ 1 เส้น ขึ้นอยู่กับยี่ห้อสายพานนั้น ๆ อีกที ซึ่งเวลาที่คุณเปลี่ยนสายพาน แนะนำให้เปลี่ยนพร้อมกันทุกเส้น เพื่อให้ความสึกหรอของสายพาน ตลอดจนความเสื่อมสายพานใกล้เคียงกันนั้นเอง
สายพานหน้าเครื่อง เปลี่ยน เอง ได้ ไหมส่วนมากแล้วสายพานหน้าเครื่องในคู่มือรถจะไม่มีบอกระยะให้เปลี่ยน ต้องตรวจเช็กไปพร้อมกับตอนที่ถ่ายน้ำมันเครื่อง คุณสามารถสังเกตสายพานด้วยตาเปล่า หรือเอานิ้วกดที่สายพานหากหย่อน หรือเสื่อมสภาพก็เปลี่ยนได้ทันทีไม่ต้องรอให้ขาดจะได้ไม่ต้องเสียเวลา เรียกรถยกมาเอาเข้าอู่ ถึงเวลานั้นจะมีแต่เสียกับเสียเงิน...
|