แนวคิด เชิงนามธรรม มี ประโยชน์ อย่างไร ในการแก้ปัญหา

ตัวอย่างที่ 1

หนูออยไปซื้อของที่ตลาด ที่ตลาดมีผัก ผลไม้มากมาย และยังขายของใช้ส่วนตัวอีกด้วย เช่น สบู่ ยาสีฟัน หนูออยซื้อผักบุ้ง 20 บาท ซื้อกระเทียม 10 บาท ซื้อแตงกวา 15 บาท และซื้อยาสีฟัน 25 บาท อยากทราบว่าหนูออยซื้อผักและผลไม้อะไรบ้าง และจ่ายเงินค่าผักและผลไม้ไปทั้งหมดเท่าไร

วิธีการใช้แนวคิดเชิงนามธรรม
1. พิจารณาข้อมูลทั้งหมดที่ได้
ข้อมูลทั้งหมด คือ ตลาดมีผัก ผลไม้ และของใช้ส่วนตัว , ซื้อผักบุ้ง 20 บาท , ซื้อกระเทียม 10 บาท , ซื้อแตงกวา 15 บาท , ซื้อยาสีฟัน 25 บาท

2. คัดเลือกข้อมูลที่จำเป็นต่อการแก้ปัญหาออกจากข้อมูลที่ไม่จำเป็น
ข้อมูลที่จำเป็นในการแก้ปัญหา คือ ซื้อผักบุ้ง 20 บาท , ซื้อกระเทียม 10 บาท , ซื้อแตงกวา 15 บาท
ข้อมูลที่ไม่จำเป็นในการแก้ปัญหา คือ ตลาดมีผัก ผลไม้ และของใช้ส่วนตัว ,ซื้อยาสีฟัน 25 บาท

3. นำข้อมูลที่จำเป็น ไปแก้ไขปัญหา
หนูออยซื้อผักและผลไม้อะไรบ้าง ตอบ ผักบุ้ง , กระเทียม 10 บาท , แตงกวา
จ่ายเงินค่าผักและผลไม้ไปทั้งหมดเท่าไร ตอบ 20 + 10 +15 = 45 บาท

ตัวอย่างที่ 2

น้องแม็ค มีธนบัตร 100 บาท 1 ใบ และมีธนบัตร 20 บาท 3 ใบ น้องแม็คนำธนบัตร 100 ไปแลกเป็นเหรียญ 10 บาท อยากทราบว่าน้องเม็คจะแลกเหรียญ 10 ได้ทั้งหมดกี่เหรียญ และน้องแม็คมีเงินทั้งหมดกี่บาท

วิธีการใช้แนวคิดเชิงนามธรรม
1. พิจารณาข้อมูลทั้งหมดที่ได้
ข้อมูลทั้งหมด คือ ธนบัตร 100 บาท 1 ใบ , มีธนบัตร 20 บาท 3 ใบ , นำธนบัตร 100 ไปแลกเป็นเหรียญ 10 บาท

2. คัดเลือกข้อมูลที่จำเป็นต่อการแก้ปัญหาออกจากข้อมูลที่ไม่จำเป็น

ปัญหาข้อที่ 1 น้องเม็คจะแลกเหรียญ 10 ได้ทั้งหมดกี่เหรียญ
ข้อมูลที่จำเป็นในการแก้ปัญหา คือ ธนบัตร 100 บาท 1 ใบ , นำธนบัตร 100 ไปแลกเป็นเหรียญ 10 บาท
ข้อมูลที่ไม่จำเป็นในการแก้ปัญหา คือ มีธนบัตร 20 บาท 3 ใบ

ปัญหาข้อที่ 2 น้องแม็คมีเงินทั้งหมดกี่บาท
ข้อมูลที่จำเป็นในการแก้ปัญหา คือ ธนบัตร 100 บาท 1 ใบ , มีธนบัตร 20 บาท 3 ใบ
ข้อมูลที่ไม่จำเป็นในการแก้ปัญหา คือ นำธนบัตร 100 ไปแลกเป็นเหรียญ 10 บาท

3. นำข้อมูลที่จำเป็น ไปแก้ไขปัญหา
ปัญหาข้อที่ 1 น้องเม็คจะแลกเหรียญ 10 ได้ทั้งหมดกี่เหรียญ
ตอบ (100 x 1 ) / 10 = 10 เหรียญ

ปัญหาข้อที่2 น้องแม็คมีเงินทั้งหมดกี่บาท
ตอบ (100 x 1) + (20 x 3 ) = 100 + 60 = 160 บาท

ตัวอย่างที่ 3

ต้องการถ่ายทอดอารมณ์ความรู้สึกของผู้หญิงคนนี้ ออกมาเป็นรูปที่เข้าใจง่าย

วิธีการใช้แนวคิดเชิงนามธรรม
1. พิจารณาข้อมูลทั้งหมดที่ได้
สำหรับโจทย์นี้ข้อมูลที่ให้มาเป็นรูปภาพ ให้ระบุรายละเอียดที่ได้จากรูปให้ได้มากที่สุด
ข้อมูลทั้งหมด คือ เป็นภาพผู้หญิง , มีผมยาว , กำลังยิ้ม , ใส่เสื้อสีดำ , ยืนอยู่บนทุ่งหญ้าหรือสวน , พระอาทิตย์กำลังขึ้น/ตก , สวมใส่สร้อยคอ

2. คัดเลือกข้อมูลที่จำเป็นต่อการแก้ปัญหาออกจากข้อมูลที่ไม่จำเป็น
โจทย์ต้องการ รูปภาพที่ถ่ายทอดอารมณ์ความรู้สึกของผู้หญิงคนนี้ออกมา
จากข้อมูลที่ได้ จะพบว่ายังขาดข้อมูลสำคัญอีกหลายอย่าง อาทิเช่น อารมณ์ความรู้สึก และคุณลักษณะที่สำคัญที่บ่งบอกถึงอารมณ์ เมื่อข้อมูลที่ได้ยังไม่เพียงพอแก่การแก้ไข เราสามารถกลับไปหาข้อมูลเพิ่มเติมได้

ข้อมูลที่ได้เพิ่มเติม คือ กำลังมีความสุข , ดวงตาสดใส

ข้อมูลที่จำเป็นในการแก้ปัญหา คือ กำลังมีความสุข , ดวงตาสดใส , กำลังยิ้ม
ข้อมูลที่ไม่จำเป็นในการแก้ปัญหา คือ เป็นภาพผู้หญิง , มีผมยาว , ใส่เสื้อสีดำ , ยืนอยู่บนทุ่งหญ้าหรือสวน , พระอาทิตย์กำลังขึ้น/ตก , สวมใส่สร้อยคอ

3. นำข้อมูลที่จำเป็น ไปแก้ไขปัญหา
จากข้อมูลที่คัดเลือกมา พบว่า ดวงตาสดใส , กำลังยิ้ม คือคุณลักษณะที่สำคัญของคนที่กำลังมีความสุข หรืออารมณ์ดี สามารถนำมาสร้างเป็นภาพใบหน้าใหม่ได้ คือ

ตัวอย่างที่ 4

Google ต้องการออกแบบแผนที่ที่ผู้ใช้สามารถใช้งานได้ง่าย โดยใช้ข้อมู่ลจากภาพถ่ายจากดาวเทียม

แผนที่ทางอากาศ

วิธีการใช้แนวคิดเชิงนามธรรม
1. พิจารณาข้อมูลทั้งหมดที่ได้
แผนที่ทางดาวเทียมประกอบด้วย เส้นทางจากต้นทางไปปลายทาง , ชื่อสถานที่ใกล้เคียงที่สำคัญ , บอกถนนหรือซอย , สีของตึก หลังคา , ต้นไม้ตามมุมต่างๆ , ระยะทาง และเวลาที่ใช้ในการเดินทางด้วยรถยนต์

2. คัดเลือกข้อมูลที่จำเป็นต่อการแก้ปัญหาออกจากข้อมูลที่ไม่จำเป็น
ข้อมูลที่จำเป็นในการแก้ปัญหา คือ เส้นทางจากต้นทางไปปลายทาง, ชื่อสถานที่ใกล้เคียงที่สำคัญ , บอกถนนหรือซอย , ระยะทาง และเวลาที่ใช้ในการเดินทางด้วยรถยนต์
ข้อมูลที่ไม่จำเป็นในการแก้ปัญหา คือ สีของตึก หลังคา , ต้นไม้ตามมุมต่างๆ

3. นำข้อมูลที่จำเป็น ไปแก้ไขปัญหา
จากข้อ 2 พบว่าภาพถ่ายทางดาวเทียมมีข้อมูลที่มากเกินความจำเป็น ดังนั่นจึงตัดข้อมูลที่ไม่จำเป็นออก ได้เป็นแผนที่เส้นทาง ซึ่งแสดงเฉพาะข้อมูลที่จำเป็น ทำให้อ่ายง่าย สบายตา และจดจำได้ง่าย

แผนที่เส้นทาง

ตัวอย่างที่ 5
จากแบบเรียน สสวท. วิทยาการคำนวณชั้น ม.1

โจทย์ ข้อความทั้งหมดต้องการสือความหมายใดร่วมกัน

วิธีการใช้แนวคิดเชิงนามธรรม
1. พิจารณาข้อมูลทั้งหมดที่ได้
ข้อมูลทั้งหมด คือ ทุกคำเป็นคำว่า hello , มีรูปแบบแตกต่างกันออกไป เช่น สี , ขนาดอักษร , ตัวพิมพ์เล็ก- พิมพ์ใหญ่ เป็นต้น

2. คัดเลือกข้อมูลที่จำเป็นต่อการแก้ปัญหาออกจากข้อมูลที่ไม่จำเป็น
ข้อมูลที่จำเป็นในการแก้ปัญหา คือ คำว่า hello
ข้อมูลที่ไม่จำเป็นในการแก้ปัญหา คือ มีรูปแบบแตกต่างกันออกไป เช่น สี , ขนาดอักษร , ตัวพิมพ์เล็ก- พิมพ์ใหญ่

3. นำข้อมูลที่จำเป็น ไปแก้ไขปัญหา
ข้อความทั้งหมดต้องการสือความหมายใดร่วมกัน คือ คำว่า “hello”

อธิบายเพิ่มเติม

โจทย์ข้อนี้ต้องการ ข้อมูลร่วมกันของสิ่งต่างๆที่มีรายละเอียดแตกต่างกัน จะเห็นว่าทุกข้อความต้องการสื่อความหมายเดียวกัน เพียงแตกต่างกันในรูปแบบ ตามจุดประสงค์และประสบการณ์ของผู้เขียน เช่น ต้องการข้อความที่สีสันสดใส หรือ ข้อความที่เป็นทางการ เป็นต้น

หากโจทย์ต้องการถ่ายทอดความละเอียดอื่นๆ เพิ่มเติม ของคำว่า HELLO เช่น

จากตารางจะพบว่า “ปริมาณข้อมูล ขึ้นอยู่กับรายละเอียดที่ต้องการ และปัญหาที่ต้องการแก้ไข”

สรุป

แนวคิดเชิงนามธรรม (abstract thinking หรือ abstraction) คือกระบวนการคัดแยกคุณลักษณะที่สำคัญออกจากรายละเอียดปลีกย่อยในปัญหา หรืองานที่กำลังพิจารณา เพื่อให้ได้ข้อมูลที่จำเป็นและเพียงพอในการแก้ปัญหา เป็นองค์ประกอบหนึ่งของแนวคิดเชิงคำนวณ (computational thinking)

อ้างอิง

หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์เทคโนโลยี (วิทยาการคำนวณ) ชั้น ม.1 – สสวท.

สำหรับคนที่ชอบบทความนี้ อย่าลืมกด share หรือ กด like ที่ช่อง Fackbook: https://www.facebook.com/KidsCodeOnlineTH/ เพื่อเป็นกำลังใจให้กับทีมงานด้วยนะครับ

ข้อใดคือประโยชน์ของการคิดเชิงนามธรรม

ความหมายของแนวคิดเชิงนามธรรมคืออะไร

แนวคิดเชิงนามธรรมคืออะไร จงอธิบาย พร้อมตัวอย่างมา 1 อย่างให้ชัดเจน *

ข้อใดคือประโยชน์ของการคิดเชิงคำนวณ