เทคนิคการสอนโดยใช้กระบวนการกลุ่ม หมายถึง กลวิธีที่ครูใช้ในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนไปตามลำดับต่อเนื่องกันให้ได้มาซึ่งการรวมตัวกันเป็นกลุ่มของนักเรียนและการดำเนินกิจกรรมของกลุ่มนักเรียนเพื่อช่วยให้นักเรียนเกิดการเรียนรู้เนื้อหาสาระตามวัตถุประสงค์ วัตถุประสงค์ของการสอนโดยใช้กระบวนการกุล่ม 1. ให้นักเรียนรู้จักการทำงานร่วมกัน รู้จักแบ่งงานกันทำและช่วยเหลือกัน 2. ให้เกิดการปะทะสัมพันธ์ ระหว่างกลุ่ม 3. สร้างบรรยากาศในชั้นเรียนให้น่าสนใจมากยิ่งขึ้น 4. ให้นักเรียนรู้จักแสวงหาความรู้ด้วยตนเอง 5. ผสมผสานวิธีสอนหลายๆแบบเข้าด้วยกัน 6. ครูสามารถรู้จักนักเรียนเป็นรายบุคคล 7. เปิดโอกาสให้นักเรียนรู้จักและทำความเข้าใจซื่งกันและกัน 8. ให้นักเรียนมีโอกาสอภิปรายและแสดงความคิดเห็น 9. สามารถใช้ประสบการณ์จากกลุ่มช่วยพัฒนาการเรียนการรู้เป็นราบบุคคล องค์ประกอบของกลุ่ม 1. ผู้นำ คือผู้ที่ทำหน้าที่เป็นผู้นำกลุ่มให้สามารถทำงานจนบรรลุเป้าหมายของกลุ่มได้ ส่วนหนึ่งขึ้นอยู่กับความสามารถของผู้นำ หากกลุ่มใดมีผู้นำที่ดี กลุ่มนั้นก็ย่อมจะมีโอกาสประสบความสำเร็จ 2. สมาชิกกลุ่ม สมาชิกกลุ่มที่ดีนั้น จำเป็นต้องมีความรู้ ความเข้าใจในบทบาทหน้าที่ของตน โดยรู้ว่าตนควรจะทำอะไรที่จะช่วยเอื้ออำนวยให้การทำงานเป็นทีมบรรลุผลสำเร็จ 3. กระบวนการทำงาน คือ วิธีกลุ่มที่ใช้ในการทำงาน ผลงานของกลุ่มจะออกมาดีมากน้อยเพียงใดขึ้นอยู่กับวิธีการและขั้นตอนที่กลุ่มที่ใช้ในการทำงานด้วย หากกลุ่มใช้วิธีการทำงานที่เหมาะสมกับลักษณะงาน และลักษณะกลุ่มแล้ว ผลงานก็มักมีคุณภาพตามไปด้วย ลำดับขั้นตอนการทำงาน 3.1 ทำความเข้าใจในเป้าหมาย จุดมุ่งหมายของงาน 3.2 วางแผนปฏิบัติในรายละเอียด 3.3 แบ่งงานและมอบหมายงาน 3.4 ปฏิบัติตามแผนงานและติดตามงาน 3.5 ประเมินผลและปรับปรุงงาน สรุปสาระสำคัญของหลักการใช้กระบวนการกลุ่มในชั้นเรียน 1. สอนโดยเน้นนักเรียนเป็นสำคัญ 2. ยึดกลุ่มเป็นแหล่งความรู้ 3. เน้นให้นักเรียนค้นคว้าและสร้างสรรค์ความรู้ด้วยตนเอง 4. เน้นการใช้กระบวนการกลุ่ม 5. ให้ความสำคัญต่อกระบวนการเรียนรู้ในรูปแบบต่างๆ ที่หลากหลาย เพื่อนำมาใช้ควบคู่ เชื่อมโยง ผสมผสานร่วมกับกระบวนการกลุ่ม แหล่งที่มาของข้อมูล ... ณรงค์ กาญจนะ .เทคนิคและทักษะการสอนเบื้องต้น.โปรแกรมวิชาหลักสูตรและการจัดการเรียนรู้ .คณะครุศาสตร์ แหล่งข้อมูลอื่นๆ วิธีสอนแบบแบ่งกลุ่มทำงาน เป็นวิธีสอนที่ครูมอบหมายให้นักเรียนทำงานร่วมกันเป็นกลุ่มร่วมมือกันศึกษาค้นคว้าหาวิธีการแก้ปัญหาหรือปฏิบัติกิจกรรมตามความสามารถ ความถนัด หรือความสนใจ เป็นการฝึกให้นักเรียนทำงานร่วมกันตามวิถีแห่งประชาธิปไตย ความมุ่งหมายของวิธีการสอนแบบแบ่งกลุ่มทำงาน 1. เพื่อให้นักเรียนมีความรับผิดชอบร่วมกันในการทำงานนั่นคือส่งเสริมการทำ งานเป็นทีม 2. เพื่อสร้างวัฒนธรรมในการทำงานร่วมกันอย่างมีระบบและมีระเบียบวินัย รู้จักทำหน้าที่ 3. เพื่อฝึกทักษะในการแก้ปัญหา การศึกษาค้นคว้าและแสวงหาความรู้ด้วยตนเอง โดย ปฏิบัติงานทั้งเป็นรายบุคคลและเป็นกลุ่ม และมีประสบการณ์ตรงในการทำงาน 4. เพื่อให้นักเรียนได้ทำงานตามความสนใจ ความถนัด และความสามารถ ขั้นตอนในการสอนแบบแบ่งกลุ่มทำงาน 1. ครูและนักเรียนร่วมกันกำหนดความมุ่งหมายของการทำงานในแต่ละกลุ่ม ขั้นตอนนี้เป็น ขั้นที่กำหนดความมุ่งหมายและวิธีการทำงานอย่างละเอียด 2. ครูเสนอแนะแหล่งวิทยาการที่จะใช้ค้นคว้าหาความรู้ ได้แก่ บอกรายละเอียดของหนังสือที่ ใช้ในการศึกษาค้นคว้า 3. นักเรียนร่วมกันวางแผนและปฏิบัติงานตามที่ได้รับมอบหมาย 4. ครูและนักเรียนประเมินผลการทำงาน ในกรณีที่เป็นครูให้สังเกตพฤติกรรมของนักเรียน ในการปฏิบัติงาน ในกรณีนักเรียนร่วมกันประเมินผลการปฏิบัติงานในกลุ่มตนเองโดยบอกขั้นตอนการปฏิบัติงาน ผลที่ได้รับ และการพัฒนางานในโอกาสต่อไป ข้อดีของวิธีการสอนแบบแบ่งกลุ่มทำงาน 1. นักเรียนได้แสดงความคิดเห็นของตนเองอย่างเต็มที่ 2. นักเรียนได้ทำงานตามความถนัด ความสามารถ และความสนใจของตนเอง ข้อสังเกตของวิธีการสอนแบบแบ่งกลุ่มทำงาน 1. ถ้าครูเพิ่งเริ่มใช้วิธีการสอนแบบแบ่งกลุ่มทำงานเป็นครั้งแรก ครูควรดูแลนักเรียนใกล้ชิด เช่น ต้องดูแลให้นักเรียนทุกคนทำหน้าที่ตามที่ได้รับมอบหมาย นักเรียนผู้ที่เป็นหัวหน้ากลุ่มต้องทำหน้าที่ประสานงานระหว่างสมาชิกในกลุ่มและนอกกลุ่ม รวมทั้งประสานงานกับครู 2. หน้าที่การเป็นหัวหน้ากลุ่ม ควรหมุนเวียนสับเปลี่ยนกัน เพื่อฝึกการเป็นผู้นำและผู้ตามที่ดี 3. การปฏิบัติกิจกรรมในกลุ่มควรปฏิบัติตามหลักเกณฑ์อย่างเคร่งครัด แหล่งที่มาของข้อมูล .... ttp://sites.google.com/site/prapasara/15-1 |