ตัวอย่าง 1 โรงเรียน 1 นวัตกรรม สิ่งแวดล้อม

Description: รางวัลเหรียญทอง ระดับภูมิภาค หนึ่งโรงเรียนหนึ่งนวัตกรรม คุรุสภา 2564

Read the Text Version

No Text Content!

Pages:

• 1 - 28

แบบ นร. ๑ การนาเสนอผลงาน “หนึง่ โรงเรยี น หน่งึ นวตั กรรม” ประจาปี ๒๕๖๔ ๑. หน้าปก ประกอบดว้ ย ๑) ช่ือผลงานหนึง่ โรงเรียน หนงึ่ นวัตกรรม “JD Zero Waste” ๒) การสง่ ผลงานหน่งึ โรงเรียน หน่งึ นวตั กรรม ( กรณุ าระบุ √ ลงใน  ทีต่ รงกับผลงาน )  เป็นผลงานทีไ่ มเ่ คยส่งเข้ารบั การคัดสรรกับคุรุสภา  เปน็ ผลงานที่เคยส่งเข้ารบั การคัดสรรกบั ครุ ุสภา ปี ...... เรอ่ื ง ......แตไ่ ม่ได้รับรางวัลของครุ สุ ภา  เปน็ ผลงานท่ีเคยไดร้ ับรางวลั ของครุ สุ ภาและมีการนามาพฒั นาเพ่มิ เตมิ หรอื ตอ่ ยอดนวัตกรรม (ตอ้ งกรอกแบบ นร. ๒) ๓) ประเภทผลงานหนึ่งโรงเรียน หนึง่ นวตั กรรม ( กรณุ าระบุ √ ลงใน ทต่ี รงกับผลงาน) (เลอื กได้เพยี ง ๑ ด้านเท่านน้ั )  การจัดการเรียนรู้ (A)  สื่อและเทคโนโลยีเพ่อื การเรยี นรู้ (B)  การบรหิ ารและการจดั การสถานศกึ ษา (C)  การสง่ เสรมิ และพฒั นาผเู้ รียนให้เตม็ ศักยภาพ (D)  การวัดและประเมินผล (E)  อ่ืน ๆ โปรดระบุ (I) ....................................... ๔) ผู้บริหารสถานศกึ ษา ช่อื ผ้บู รหิ ารสถานศกึ ษา นายเอกพงษ์ ตรีเนตร เลขบัตรประชาชน ๓๑๐๒๐๐๒๖๐๑๗๓๒ ตาแหน่ง ผอู้ านวยการโรงเรยี น วทิ ยฐานะ ชานาญการพเิ ศษ โทรศัพท์เคลอ่ื นท่ี ๐๘๖-๕๘๘-๓๕๐๗ E-mail : [email protected] ๖) คณะผ้รู ่วมพฒั นาผลงานนวตั กรรม ( ครู /นกั เรยี น/ผู้ทมี่ ีสว่ นเกย่ี วขอ้ ง จานวนตามจริง )  นางพรพรรณ ปน่ิ เงิน เลขบตั รประชาชน ๑๑๐๑๘๐๐๒๕๕๑๒๕ ตาแหนง่ ครู วิทยฐานะ (ไม่ม)ี โทรศัพท์เคล่อื นท่ี ๐๘๓-๖๙๗-๔๕๑๗ E-mail : [email protected]  นางสาวสมุ าลี ชูบญุ เลขบัตรประชาชน ๑๑๐๐๗๐๑๔๙๖๙๘๑ ตาแหน่ง ครู วิทยฐานะ (ไมม่ ี) โทรศัพท์เคลอ่ื นท่ี ๐๙๙-๐๕๑-๖๔๔๖ E-mail : [email protected]  นางสาวสนุ สิ า สินสถาน เลขบตั รประชาชน ๑๑๐๓๗๐๐๔๙๓๙๑๓ ตาแหน่ง ครู วิทยฐานะ (ไมม่ )ี โทรศพั ท์เคลือ่ นท่ี ๐๙๕-๙๐๙-๗๙๕๑ E-mail : [email protected]  นางสาววาสนา มดั ทองหลาง เลขบตั รประชาชน ๑๓๐๐๖๐๐๑๓๘๘๑๕ ตาแหน่ง ครู วทิ ยฐานะ (ไม่ม)ี โทรศพั ท์เคลอ่ื นที่ ๐๙๘-๘๙๙-๖๒๕๒ E-mail : [email protected]  นางสาวสุพรรษา เลิศเสม เลขบัตรประชาชน 1160500007338 ตาแหน่ง ครู วิทยฐานะ (ไมม่ ี) โทรศัพท์เคลอื่ นที่ 082-793-4751 E-mail : [email protected]  นางสาวเจนจิรา เพยี รงาน เลขบตั รประชาชน 1301500163363 ตาแหนง่ ครู วทิ ยฐานะ (ไม่ม)ี โทรศพั ท์เคลอ่ื นที่ 087-975-8421 E-mail : [email protected]  นายเอกพงศ์ ปนิ่ เงนิ เลขบตั รประชาชน ๑๖๔๐๑๐๐๐๙๑๑๖๗ ตาแหน่ง ครูอัตราจ้าง วทิ ยฐานะ (ไม่มี) โทรศพั ทเ์ คลื่อนท่ี ๐๙๔-๔๒๕-๑๖๕๒ E-mail : [email protected]  นายนันทวฒั น์ เลก็ สุวฒั น์ เลขบตั รประชาชน 1119900314392 ตาแหนง่ ครูอัตราจ้าง วิทยฐานะ (ไม่ม)ี โทรศพั ท์เคลอื่ นที่ 095-902-5905 E-mail : [email protected] ๗) ขอ้ มูลสถานศกึ ษา ชอื่ สถานศกึ ษา โรงเรียนอนุบาลพระสมทุ รเจดยี ์ เลขท่ี ๑๔๑ หมู่ท่ี ๓ ตาบลปากคลองบางปลากด อาเภอพระสมุทรเจดีย์ จังหวัดสมทุ รปราการ รหสั ไปรษณยี ์ ๑๐๒๙๐ โทรศพั ท์ ๐๒-๔๒๕-๘๔๑๓ โทรสาร ๐๒-๔๒๕-๙๗๕๓ ๘) สงั กดั  ๑. สพป.สมุทรปราการ เขต ๑  ๒. สพม. เขต ..........จังหวดั ............................  ๓. สอศ.  ๔. สช.  ๕. กทม.  ๖. อปท. .............  ๗. กศน.  ๘. การศึกษาพิเศษ  ๙. อ่ืน ๆ (โปรดระบุ)............................................ ๒. บทสรุป หนึ่งโรงเรียนหน่ึงนวัตกรรม เร่ือง “JD Zero Waste” เป็นการดาเนินกิจกรรมการบริหารจัดการ สถานศึกษาด้านสิ่งแวดล้อม ซึ่งโรงเรียนอนุบาลพระสมุทรเจดีย์ ตระหนักถึงความสาคัญของการอนุรักษ์ ส่ิงแวดล้อม ดังกาหนดไว้ในวิสัยทัศน์ และพันธกิจของโรงเรียน ดาเนินการบริหารจัดการปรับรูปแบบการ ดาเนินกิจกรรมประจาวันของโรงเรียน ลด ละ เลิกการใช้ถุงพลาสติกและโฟม ตลอดจนจัดการเรียนรู้บูรณา การสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี และฐานกิจกรรมการเรียนรู้ เก่ียวกับการรณรงค์ลดขยะ พลาสติกและโฟม การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม “เลิก ลด ใช้” วัสดุอย่างคุ้มค่า โดยน้อมนาศาสตร์พระราชาสู่การ พัฒนาท่ีย่ังยืน ยึดหลัก ๓ ประการ คือ ความพอประมาณ มีเหตุผล และมีภูมิคุ้มกัน โดยมีเป้าหมายหลัก ๒ ประการ คอื ๑) ผูบ้ รหิ าร ครู บคุ ลากรทางการศกึ ษา และนกั เรียน โรงเรยี นอนุบาลพระสมุทรเจดีย์ ตระหนักถึง ความสาคัญของการอนุรักษ์ส่ิงแวดล้อม ปรับเปล่ียนพฤติกรรมประจาวันในโรงเรียน “เลิก ลด ใช้” ขยะ ประเภทถุงพลาสติกและโฟม ๒) นักเรียน โรงเรียนอนุบาลพระสมุทรเจดีย์ มีความรู้ความเข้าใจ และนาไป ปฏิบัติ เก่ียวกับการลดขยะพลาสติกและโฟม การอนุรกั ษ์สิ่งแวดลอ้ ม “เลิก ลด ใช้” วัสดอุ ย่างคุ้มค่า โดยน้อม นาศาสตรพ์ ระราชาสกู่ ารพัฒนาทยี่ ั่งยนื ยึดหลัก ๓ ประการ คือ ความพอประมาณ มเี หตุผล และมภี มู ิคุ้มกนั การดาเนนิ กิจกรรมมีรปู แบบ ดังนี้ ๑) การกาหนดการดาเนินกิจวัตรประจาวันของโรงเรยี น : รณรงค์ คดั แยกขยะ (ขวดน้าพลาสติก), การพบั กล่องนมก่อนท้ิงเพ่ือลดพ้ืนที่ขยะ, เลิก ลดใช้ถุงพลาสติก และโฟม ,ใช้ ภาชนะใส่อาหารของตนเอง ๒) การจัดการเรียนรู้บูรณาการการอนุรักษ์ส่ิงแวดล้อม กลุ่มสาระการเรียนรู้ วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ประกอบด้วยชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ 1 : การจาแนกประเภทขยะ, ชัน้ ประถมศึกษาปี ที่ 2 : วัสดุที่ใช้แล้วนากลับมาใช้ใหม่, ชั้นประถมศึกษาปีท่ี 3 : การใช้ทรัพยากรอย่างประหยัดและคุ้มค่า, ช้ัน ประถมศึกษาปีท่ี 4 : สมบัติวัสดุ (การย่อยสลายของขยะประเภทต่างๆ), ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 : การจัด กระทาข้อมูลปริมาณขยะ และเส้นทางขยะ, ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 : การใช้พลังงานไฟฟ้าอย่างประหยัด และปลอดภัย, กิจกรรมสัปดาห์วิทยาศาสตร์ : กิจกรรมนิทานรักษ์โลกรักษ์ส่ิงแวดล้อม ๓) กิจกรรมฐานการ เรียนรู้การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม : Avoid ตระหนักคดิ ก่อนใช้, Reduce ถุงผ้าคู่ใจ, Reuse ขวดเดียว แก้วเดิม, Recycle คิดใหม่ ทาใหม่, Separation แยกขยะก่อนท้ิง, Decrease ย่ิงนับยิ่งลด, Save energy ประหยัด พลงั งาน ผลการดาเนินกิจกรรมพบว่าปริมาณขยะในโรงเรียนลดลง นักเรียนมีความรู้ในเร่ืองการคัดแยกขยะ และสามารถคัดแยกขยะได้อย่างถูกต้อง ผู้บริหาร คณะครู บุคลากรทางการศึกษา และนกั เรียนมีจติ สานกึ และ ตระหนักในเร่ืองความสะอาด การรักษาสิ่งแวดล้อมภายในโรงเรียนและชมุ ชนมากขึน้ ดาเนนิ กจิ วัตรประจาวัน ในโรงเรียนด้วยความตระหนักรู้ ลด ละ เลิกใช้พลาสติกและโฟม ตลอดจนรู้จักนาสิ่งของ “เหลือใช้” มา ประดิษฐ์เป็นของใช้-ของตกแต่ง ในรปู แบบทห่ี ลากหลาย มีความคิดริเรม่ิ สร้างสรรค์ รู้จักการใชป้ ระโยชน์จาก ของเหลือใช้มากข้ึน ซึ่งเป็นปัจจัยสาคัญที่ช่วยลดขยะได้ และยังสามารถนาความรู้ที่ได้รับไปปรับใช้ใน ชวี ิตประจาวนั ทง้ั ทโ่ี รงเรยี นและทบี่ ้าน ๓. ความเปน็ มาและความสาคญั ความมุ่งหมายตอ่ การพัฒนาในปัจจุบันน้ันควรท่ีจะดาเนินอย่างควบคู่กันทั้ง 4 มิติคือเศรษฐกิจสังคม วัฒนธรรมและสิ่งแวดล้อมจึงจะเป็นไปเพื่อความสมดุลและยั่งยืนในสังคมทั้งนี้เพราะแต่ละมิติล้วนแล้วแต่มี ความเกี่ยวเนื่องเช่ือมโยงและสัมพันธ์กันเสมอโดยเฉพาะอย่างยิ่งศาสตร์พระราชาซ่ึงเป็นหลักการอ่าน ประกอบดว้ ยเหตแุ ละผลอยา่ งบรบิ ูรณ์ท่สี ุดแห่งยคุ เกิดจากการเรียนรู้หลักการทรงงานของพระบาทสมเดจ็ พระ เจ้าอย่หู ัวภูมิพลอดุลยเดชทีไ่ ดท้ รงปฏิบัติพระราชกรณยี กจิ เพื่อพสกนกิ รชาวไทยให้อยู่เย็นเปน็ สขุ ถึงพรอ้ มในทุก แง่ทุกมิติของการดารงชีวิตของมวลมนุษยชาติได้แก่มิติเศรษฐกิจมิติสังคมมิติวัฒนธรรมและมิติส่ิงแวดล้อมมี เจตจานงมุ่งหมายให้ประชาชนพน้ จากความขาดแคลนมภี มู คิ วามรู้ (จริ ายุ อิศรางกูร ณ อยธุ ยา 2557) ศาสตร์พระราชา คือ ศาสตร์เพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน ด้วยหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ปรากฏความหมายเป็นเชิงนยั ครัง้ แรกในพระบรมราโชวาทและพระราชดารสั ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอย่หู ัว รชั กาลที่ 9 ในปี พ.ศ.2517 ซึ่งเป้าหมายในการพัฒนาของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว คือ “การพัฒนาท่ี ยั่งยืน” เพ่ือปรับปรุงชีวิตความเป็นอยู่ของคน โดยไม่ทาลายสิ่งแวดล้อม ให้คนมีความสุข โดยต้องคานึงเร่ือง สภาพภูมิศาสตร์ ความเชื่อทางศาสนา เชื้อชาติ และภูมิหลังทางเศรษฐกิจ สังคม แม้ว่าวิธีการพัฒนามี หลากหลาย แต่ที่สาคัญ คอื นักพัฒนาจะต้องมีความรัก ความห่วงใย ความรับผิดชอบ และการเคารพในเพื่อน มนษุ ย์ จะเหน็ ไดว้ า่ การพัฒนาเก่ยี วขอ้ งกับมนุษยชาติ และเป็นเรือ่ งของจติ ใจ (ม.ร.ว.ดิศนดั ดา ดิศกุล, 2555) ปจั จุบันปัญหาส่ิงแวดล้อมถือเป็นปัญหาระดับชาติ ซึ่งมีแนวทางพัฒนาระบุไว้ดังแผนยุทธศาสตร์ชาติ ระยะ 20 ปี (พ.ศ. 2560-2579) ด้านการสรา้ งการเติบโตบนคุณภาพชวี ิตทเี่ ปน็ มิตรกบั สิ่งแวดลอ้ ม โรงเรียน จงึ เป็นหน่วยงานหน่งึ ท่ีจะช่วยในการปรบั ทศั นคตแิ ละปลกู ฝงั ค่านยิ มในการดารงชวี ิตใหอ้ ยบู่ นพ้นื ฐานของความ พอเพียง เพื่อนาไปสู่การใช้ทรัพยากรต่าง ๆ และการอยู่ร่วมกันในสังคม บนหลักการของความพอประมาณ ใช้เหตุผลและไม่ประมาท (มีภูมิคุ้มกัน) ผ่านการนาหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงบรรจุไว้ในหลักสูตร การศึกษาขั้นพื้นฐาน เพ่ือใหเ้ ป็นกรอบและแนวทางในการพัฒนาเยาวชนรุ่นใหม่ให้มีคา่ นิยมและอุปนิสัย “อยู่ อย่างพอเพยี ง” โรงเรียนอนุบาลพระสมทุ รเจดยี ์ ตระหนักถึงความสาคญั ของการอนุรักษ์สิง่ แวดลอ้ ม ดังกาหนดไว้ใน วิสัยทัศน์ และพันธกิจของโรงเรียน ดาเนินการบริหารจัดการปรับรูปแบบการดาเนินกิจกรรมประจาวันของ โรงเรยี น ลด ละ เลิกการใชถ้ ุงพลาสติกและโฟม ตลอดจนจดั การเรียนรู้บรู ณาการสาระการเรียนรวู้ ิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี และฐานกิจกรรมการเรียนรู้ เก่ียวกับการรณรงค์ลดขยะพลาสติกและโฟม การอนุรักษ์ สิ่งแวดล้อม “เลิก ลด ใช้” วัสดุอย่างคุ้มค่า โดยน้อมนาศาสตร์พระราชาสู่การพัฒนาท่ียั่งยืน ยึดหลัก 3 ประการ คือ ความพอประมาณ มเี หตุผล และมีภมู คิ ้มุ กัน ๔. วตั ถุประสงค์ ๑) เพื่อสร้างความรู้ ความเข้าใจเก่ียวกับการรณรงค์ลดขยะพลาสติก การอนุรักษ์ส่ิงแวดล้อม “เลิก ลด ใช”้ วัสดุอยา่ งคมุ้ ค่า (K) ๒) เพ่ือดาเนินกิจกรรมประจาวันของโรงเรียนเลิกการใช้ถุงพลาสติกและโฟม และการเรียนรู้บูรณาการ ดา้ นส่ิงแวดลอ้ ม (P) ๓) เพ่ือสรา้ งความตระหนกั ถึงความสาคญั ของการอนุรักษส์ ิ่งแวดล้อม (A) ๕. กระบวนการพฒั นาผลงานหนึ่งโรงเรยี น หนึ่งนวัตกรรม ๑) สภาพปญั หากอ่ นการพฒั นา - นกั เรยี น : ขาดความรูค้ วามเข้าใจ กระบวนการคดั แยกขยะแต่ละประเภท การเลกิ ลด ใช้พลาสติก และโฟม รวมถึงการอนรุ ักษส์ ่งิ แวดลอ้ ม - ครู : ขาดการพัฒนาสอ่ื กิจกรรม และวิธีการจัดการเรียนการสอนท่ีบรู ณาการเนื้อหาเร่ืองการจดั การ ขยะ การคัดแยกขยะแต่ละประเภท รวมถึงการเลกิ ลด ใช้พลาสติก และโฟม ตลอดจนการอนรุ ักษ์สงิ่ แวดลอ้ ม - โรงเรยี น : ขาดการกาหนดวิสยั ทศั น์ พันธกิจ และแนวทางรูปแบบการดาเนินงานกบรหิ ารจดั การ ด้านสิ่งแวดล้อมท่ชี ดั เจน ครอบคลุมถึงปัญหาขยะ และการอนรุ ักษส์ ิ่งแวดลอ้ มในโรงเรยี น ๒) การออกแบบนวัตกรรมเพอื่ การพฒั นา ขน้ั เตรียมการ ๒.1) ประชุมช้ีแจง สร้างความเข้าใจ กับคณะครู บุคลากรทางการศึกษา และคณะกรรมการ สถานศึกษา เพอื่ วางแผนดาเนินงานตามวิสัยทศั น์ และพนั ธกิจของโรงเรียน ดา้ นการอนรุ ักษส์ งิ่ แวดล้อม - วเิ คราะหส์ ภาพปัญหาปัจจุบันด้านส่ิงแวดล้อมในโรงเรยี น - วเิ คราะห์หลกั สตู รสถานศึกษาด้านการบรู ณาการด้านสิง่ แวดล้อมในโรงเรยี น ๒.2) ประชมุ หวั หนา้ งานบรหิ ารงาน และคณะดาเนนิ งาน เพอ่ื กาหนดวตั ถปุ ระสงค์ และเป้าหมาย ร่วมกนั ๒.3) ออกแบบ/กาหนดรูปแบบการดาเนนิ งาน ภาพที่ 1 ผังแสดงรูปแบบการดาเนนิ งานดา้ นสิ่งแวดลอ้ ม โรงเรียนอนบุ าลพระสมุทรเจดีย์ ๓) ขั้นตอนการดาเนนิ งานพฒั นา ขน้ั ดาเนนิ การ ๓.1) ประชาสัมพนั ธ์ถึงวัตถปุ ระสงค์ เปา้ หมาย และรูปแบบการดาเนนิ งานด้านส่ิงแวดลอ้ มในระดบั กลุ่มงานบริหาร ระดับสายชนั้ และระดับนักเรยี น ๓.2) การดาเนนิ กจิ วตั รประจาวันของโรงเรียน ดว้ ยการประสานงานและความร่วมมือของฝ่าย บริหารงานทง้ั 6 กลุ่มงาน (วิชาการ งบประมาณ บคุ คล บรหิ ารท่ัวไป กิจการนกั เรยี น และแผนงานฯ) ดังน้ี - การรณรงค์คัดแยกขยะประเภทต่างๆ โดยเฉพาะขยะประเภทขวดพลาสติกท่ีมีการจัดเก็บเพื่อ จาหนา่ ยเปน็ ขยะทีส่ ามารถนาไปรไี ซเคิลตอ่ ได้ (แยกขยะ สรา้ งวินยั สร้างรายได้ ใสใ่ จส่ิงแวดลอ้ ม) และการดแู ล ความสะอาดบริเวณต่างๆในโรงเรียน ด้วยระบบกลุ่มคณะสี (สีเหลือง สีชมพู สีเขียว สีแสด และสีฟ้า) โดย นักเรยี นแต่ละคณะสี แตล่ ะระดบั ชน้ั โดยจะดูแลรกั ษาความสะอาดตามเขตรบั ผดิ ชอบในโรงเรียน ภาพการคัดแยกขยะและการดูแลสิ่งแวดลอ้ มภายในโรงเรยี น ภาพการคดั แยกขยะและการดูแลสงิ่ แวดลอ้ มภายในโรงเรียน - กจิ กรรมการพับกล่องนมเพ่อื ลดพน้ื ท่ีขยะ และการนาถุงนมนาไปทางานประดษิ ฐจ์ ากวสั ดุเหลอื ใช้ ภาพการพับกลอ่ งนมเพือ่ ลดพื้นทข่ี ยะและการจดั เกบ็ ถงุ นมไวใ้ ชป้ ระโยชน์ - กจิ กรรมการลด ละ เลิกใชถ้ ุงพลาสติก และโฟม โดยมกี ารประชาสัมพันธผ์ า่ นเสยี งตามสาย การโฮมรูม และคณะครูเปน็ ต้นแบบการ ลด ละ เลิกใช้ถุงพลาสติก และโฟม ภาพคณะครแู ละบุคลากรทางการศกึ ษาเปน็ ตน้ แบบการ ลด ละ เลิกใช้ถงุ พลาสติก และโฟม ภาพนักเรยี น ลด/เลกิ ใชถ้ ุงพลาสตกิ และโฟม - การใชภ้ าชนะใสอ่ าหารของตนเอง ลด ละ เลกิ ใช้ถงุ พลาสตกิ และโฟม ภาพนักเรยี นใชภ้ าชนะใสอ่ าหารของตนเอง ลด/เลกิ ใช้ถุงพลาสตกิ และโฟม ๓.3) การจัดการเรยี นรบู้ รู ณาการการอนุรกั ษ์สง่ิ แวดล้อม และศาสตรพ์ ระราชา (ปรชั ญาของเศรษฐกิจ พอเพียง) กลมุ่ สาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ระดบั ชนั้ ประถมศึกษาปที ่ี 1 ถงึ ช้นั ประถมศึกษาปีที่ 6 - ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1: บรู ณาการเรยี นรเู้ รื่องการจาแนกประเภทขยะ - ชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ 2: บรู ณาการเรียนรู้เรื่องวัสดทุ ใ่ี ชแ้ ล้วนากลบั มาใชใ้ หม่ - ชนั้ ประถมศึกษาปีท่ี 3: บูรณาการเรยี นร้เู รอ่ื งการใช้ทรัพยากรอยา่ งประหยดั และคุ้มคา่ - ชัน้ ประถมศกึ ษาปีที่ 4: บูรณาการเรยี นร้เู รื่องสมบัตวิ สั ดุ (การย่อยสลายของขยะประเภท ต่างๆ) - ชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ 5: บรู ณาการเรยี นรเู้ ร่ืองการจดั กระทาขอ้ มลู ปริมาณขยะ และเส้นทาง ขยะ - ชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ 6: การใชพ้ ลงั งานไฟฟา้ อยา่ งประหยดั และปลอดภยั ภาพการจดั การเรียนรบู้ ูรณาการการอนุรักษ์สิ่งแวดลอ้ ม ภาพการจดั การเรยี นรู้บรู ณาการการอนรุ กั ษ์ส่งิ แวดลอ้ ม - กิจกรรมสัปดาหว์ ทิ ยาศาสตร์ : ดาเนนิ กจิ กรรมนทิ านรักษ์โลกรักษ์ส่งิ แวดล้อม ดาเนนิ การ เปน็ คณะสี โดยแสดงละครเสรมิ สร้างความรู้ความเข้าใจ และสรา้ งความตระหนกั รักษ์โลกรกั ษส์ ่ิงแวดลอ้ ม ใน กจิ กรรมช่วงเช้าหลังการเขา้ แถวทุกวนั ในช่วงสปั ดาห์วทิ ยาศาสตร์ ภาพกิจกรรมนิทานรักษ์โลกรกั ษ์สง่ิ แวดล้อม ๓.4) การจดั กจิ กรรมฐานการเรียนรอู้ ย่างย่ังยืน เรียนรู้การอนรุ ักษส์ ่ิงแวดลอ้ ม 7 หัวขอ้ หลัก ดังนี้ - Avoid ตระหนักคิดก่อนใช้ : เรียนรสู้ รา้ งความตระหนักการใชว้ ัสดทุ ่ีกอ่ ใหเ้ กิดขยะท่ยี าก ตอ่ การกาจดั /การจดั การขยะ - Reduce ถุงผา้ คใู่ จ : เรยี นรู้การลดการใช้ บรโิ ภคแบบพอเพยี ง ละเวน้ ของฟมุ่ เฟอื ย เลือก ใช้สินค้าท่ีสามารถนากลับมาใช้ซ้าได้ เช่น ลดการใช้ถุงพลาสติกหันมาใช้ถุงผ้าหรือตะกร้าแทน พกแก้วน้า ส่วนตัว ซือ้ สนิ ค้าชนดิ เติม ใชก้ ลอ่ งใส่อาหารชนิดย่อยสลายได้ หลีกเล่ียงสินคา้ ท่หี ีบหอ่ บรรจุภัณฑ์หลายช้ัน ใช้ ผ้าเช็ดหนา้ ผา้ เช็ดมอื แทนกระดาษชาระ และการซื้อของจานวนนอ้ ยไมร่ บั ถุง เป็นต้น - Reuse ขวดเดยี ว แก้วเดมิ : เรยี นรกู้ ารใช้ซ้า นากลับมาใชอ้ กี เปน็ การลดการใช้ทรัพยากร ใหม่ และยังช่วยประหยัดคา่ ใช้จ่าย เช่นการขวดแกว้ มาใช้ซ้า นากระดาษมาใชใ้ ห้ครบท้ัง 2 หนา้ ซ่อมแทนการ ซื้อใหม่ การบริจาคเส้อื ผ้าแทนการท้ิง การใช้บรรจุภัณฑ์ซ้าหลายครงั้ ก่อนท้ิง และการเช่านิตยสารหรือการอ่าน อบี คุ๊ - Recycle คดิ ใหม่ ทาใหม่ : เรยี นรูก้ ารนากลับมาใชใ้ หม่ การคดั แยกขยะทสี่ ามารถรไี ซเคิล ได้ เช่น กระดาษ แก้ว พลาสติก และโลหะ ออกจากขยะประเภทอ่ืนๆ เพ่ือยากลับมาใช้ใหม่ ตลอดจนการนา ขยะอินทรยี ์กลบั มาใช้ประโยชน์ เชน่ ทานา้ หมกั ชวี ภาพ ปยุ๋ หมกั และการผลิตแกส๊ ชวี ภาพเป็นตน้ - Separation แยกขยะก่อนทิง้ : เรียนรวู้ ธิ ีการพน้ื ฐานในการคัดแยกขยะจากทบ่ี า้ นได้ดว้ ย ตนเอง โดยการคดั แยกขยะเป็น 4 ประเภท คอื 1) ขยะยอ่ ยสลายได้ เช่น ขยะอินทรีย/์ ขยะที่ย่อยสลายได้ง่าย 2) ขยะรไี ซเคิล สามารถนาไปผ่านกระบวนการแปรรูปกลับมาใช้ใหม่ได้ เช่น กระดาษ แก้ว และโลหะ เปน็ ต้น 3) ขยะท่ีมีองค์ประกอบของสารอันตราย ต้องนาไปกาจัดอย่างถูกวิธี เพ่ือไม่ให้บนเปื้อนหรอื รั่วซึมสู่แหล่งน้า และพ้ืนดิน 4) ขยะทั่วไป จะเป็นขยะที่ไม่ย่อยสลาย/ย่อยสลายได้ยาก ไม่คุ้มค่าในการรีไซเคิล เช่น ถุงขนม ถงุ พลาสติก และกลอ่ งโฟม เปน็ ต้น - Decrease ย่ิงนบั ยง่ิ ลด : เรียนรู้การนับจานวนขยะทเี่ ราสามารถลดไดใ้ นชีวิตประจาวนั โดยนบั จานวนขยะท่เี ราสรา้ งในแตล่ ะวนั และหาวธิ กี ารลดปริมาณขยะลง - Save energy ประหยัดพลงั งาน : เรยี นรูก้ ารผลิตและการใชพ้ ลงั งานอย่างมีประสทิ ธิภาพ และประหยัด อนรุ ักษ์พลังงาน ลดปริมาณการใช้พลงั งานซ่ึงเป็นการประหยัดค่าใชจ้ ่ายในกจิ การแล้วยังจะช่วย ลดปญั หาสง่ิ แวดลอ้ มท่เี กิดจากแหลง่ ใชแ้ ละผลิตพลังงานดว้ ย การจดั กิจกรรมฐานการเรยี นรู้อยา่ งยั่งยนื เรยี นร้กู ารอนุรกั ษส์ ิ่งแวดลอ้ ม การจดั กิจกรรมฐานการเรยี นรู้อยา่ งยั่งยนื เรยี นร้กู ารอนุรกั ษส์ ิ่งแวดลอ้ ม การจดั กิจกรรมฐานการเรียนรอู้ ยา่ งย่ังยืน เรยี นร้กู ารอนุรักษส์ ง่ิ แวดลอ้ ม ๔) ผลงานท่ีเกดิ ขน้ึ จากการดาเนินงาน 4.1) ปรมิ าณขยะในโรงเรยี นลดลง และนกั เรยี นมคี วามร้ใู นเร่ืองการคดั แยกขยะ และสามารถคัดแยก ขยะไดอ้ ย่างถูกต้อง 4.2) ผูบ้ รหิ าร คณะครู บุคลากรทางการศกึ ษา และนกั เรียนมีจิตสานกึ และตระหนักในเรอื่ งความ สะอาด และการรักษาส่งิ แวดล้อมภายในโรงเรยี นและชุมชนมากขึน้ 4.3) ผ้บู ริหาร คณะครู บุคลากรทางการศึกษา และนักเรยี นดาเนินกจิ วตั รประจาวนั ในโรงเรยี นด้วย ความตระหนกั รู้ ลด ละ เลกิ ใช้พลาสติกและโฟม 4.4) นักเรยี นรู้จักนาส่งิ ของ “เหลือใช้” มาประดิษฐ์เป็นของใช้-ของตกแต่ง ในรปู แบบท่ีหลากหลาย 4.5) นกั เรยี นได้ลงมอื ทาดว้ ยตวั เอง มีความคดิ รเิ ริ่มสร้างสรรค์ รูจ้ ักการใชป้ ระโยชน์จากของเหลอื ใช้ มากขน้ึ ซึ่งเป็นปจั จยั สาคัญท่ีชว่ ยลดขยะได้ 4.6) นกั เรียนนาความรทู้ ่ีได้รบั ไปปรบั ใช้ในชวี ิตประจาวันท้งั ทโ่ี รงเรยี นและทีบ่ า้ น ๖ ๕ ๔ ๓ ๒ ๑ ๐ แผนภมู ิแสดงระดับความพงึ พอใจจากการสงั เกต ก่อน-หลังการใช้นวตั กรรม (5 ระดับ: 1=นอ้ ย 2=ค่อนขา้ งน้อย 3=ปานกลาง 4=คอ่ นข้างมาก 5=มาก) 4.2) ผลสมั ฤทธิ/์ ประโยชนท์ ไี่ ด้รับ 4.2.1) นักเรียนมวี ินัยมากขึ้น ในเร่อื งการท้ิงขยะ 4.2.2) นักเรียนมีจิตสานกึ ในการคดั แยกขยะและรักษาสง่ิ แวดล้อมในโรงเรียน 4.2.3) นักเรยี นมีความรู้เกย่ี วกบั ขยะ การคัดแยกขยะ การแปรรูปขยะให้เกดิ ประโยชน์ และ นาไปใชใ้ นชวี ิตจริง ตลอดจนขยายความร้สู ูบ่ ้านและชุมชนได้ 4.2.4) นกั เรียนมนี ิสยั รักการประหยดั รูจ้ กั คณุ ค่าของการประหยัดพลงั งานตา่ งๆ 4.2.5) โรงเรยี นสะอาด ร่มร่ืน สวยงาม มีส่ิงแวดลอ้ มทด่ี ี มบี รรยากาศท่ีเหมาะสมแก่ การ เรียนรู้ ๕) สรปุ ส่ิงทเ่ี รยี นรูแ้ ละการปรับปรุงใหด้ ีขน้ึ ๕.๑) ความรู้ ความเข้าใจ และความตั้งใจจริงของผู้บริหาร ด้านการการอนุรักษ์ส่ิงแวดล้อมและ พลังงาน กาหนดความสาคัญไว้ในวิสัยทัศน์ และพันธกิจของโรงเรียน มีความสาคัญอย่างมากต่อการสนับสนุนและ ขบั เคลื่อนนวตั กรรม JD Zero Waste ๕.๒) ความรู้ ความเข้าใจ และทักษะของครูและบุคลากรทางการศึกษา มีส่วนสาคัญท่ีจะทาให้ นวัตกรรม JD Zero Waste ของโรงเรียนเกิดข้ึนได้จริง และประสบความสาเร็จ ครูและบุคลากรทางการศึกษาจึง จาเป็นตอ้ งมีความรู้ความเขา้ ใจในสาระสาคญั และทักษะการจดั การเรียนรู้ดา้ นสิง่ แวดล้อมศึกษาเพอ่ื การพฒั นาท่ีย่งั ยนื ใน รปู แบบทีห่ ลากหลายอยา่ งเพียงพอและตอ่ เนื่อง ๕.๓) การคดิ วิเคราะห์และพัฒนางานอย่างเปน็ ระบบและสร้างสรรคบ์ คุ ลากรทุกระดับของโรงเรียนตอ้ ง มีความกล้าที่จะคิดและสร้างสรรค์แนวทางใหม่ๆ ท่ีผ่านการคิดวเิ คราะหแ์ ล้วว่านา่ จะเกดิ ผลสาเร็จ ในบริบทและข้อจากัด ต่างๆ ผ่านการรว่ มคดิ ร่วมตัดสินใจอยา่ งเปน็ ระบบและสามคั คใี นทกุ ฝา่ ยกลุ่มงาน ๕.4) การสร้างการมีสว่ นรว่ มและการเรียนรู้ร่วมกันอยา่ งแท้จริง ระหวา่ งโรงเรยี นกับชุมชน การมีสว่ น รว่ มของผปู้ กครองและชุมชนมคี วามสาคญั อย่างย่งิ ในการพฒั นากระบวนการเรยี นรู้ของนกั เรยี น ๖) การขยายผลและเผยแพร่ผลการพัฒนา จากการดาเนินนวัตกรรม JD Zero Waste ได้นารปู แบบการบริหารจัดการการดาเนินงานภายในโรงเรียน การจัดการเรียนรู้บูรณาการส่ิงแวดล้อม ขยายผลสู่ 1 โรงเรียน 1 นวัตกรรมของโรงเรียนคุณภาพประจาตาบล โครงการห้องเรียนสเี ขียว โรงเรียนต้นแบบด้านการอนุรกั ษ์พลังงานและรักษาสิ่งแวดล้อม ของการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่ง ประเทศไทย และเผยแพรก่ ารดาเนินงานผ่าน ดังน้ี - เวบ็ ไซดข์ องโรงเรยี น: www.anubanjd.ac.th - การประชาสมั พันธ์ผา่ น facebook fanpage: https://www.facebook.com/anubanjd รางวลั ทไ่ี ดร้ บั : จากแนวทางการดาเนนิ งานนวัตกรรม “JD Zero Waste” ของโรงเรียน อนบุ าลพระสมทุ รเจดีย์ ระดับโรงเรียน - รางวัลรองชนะเลศิ อันดับ ๑ เป็นสถานศึกษาทมี่ ผี ลการปฏิบตั ิงานเปน็ เลิศ (Best Practice) ๑ โรงเรียน ๑ นวัตกรรม สิ่งแวดล้อม ระดับ ดีเยี่ยม ในโครงการโรงเรียนคุณภาพประจาตาบล ปีการศึกษา ๒๕๖๓ - โรงเรยี นสเี ขียว โรงเรียนต้นแบบด้านการอนุรักษพ์ ลงั งานและรักษาส่ิงแวดล้อม ของการไฟฟา้ ฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย ระดบั ครผู ู้สอน - นางพรพรรณ ปิน่ เงนิ และนางสาวสมุ าลี ชูบญุ ได้รับรางวัล ครูดีของแผน่ ดิน ชน้ั ที่ 5 จากมูลนิธิครูดีของแผ่นดิน เด็กดีของแผน่ ดิน ข้ันพ้ืนฐาน โครงการเด็กดีของแผ่นดิน (Z-IDOL) จากการสร้าง เด็กดนิ ของแผน่ ดินขั้นพ้ืนฐาน ด้านจิตอาสา ระดบั นักเรียน - นักเรียนได้รับคัดเลือกเป็นตัวแทนต่อยอดกิจกรรมค่ายเยาวชน...รักษ์พงไพร เฉลิมพระ เกียรติ 60 พรรษา สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ปี 5 รุ่นที่ 2 ระหว่างวันที่ 6 -8 มถิ นุ ายน 2562 ณ สวนศรนี ครเขอ่ื นขันธ์ (เด็กชายกิตติ์ดนยั พาจนั ทะเนตร)์ - นักเรียนได้รับรางวัลเด็กดีของแผ่นดิน ข้ันพื้นฐาน โครงการเด็กดีของแผ่นดิน (Z-IDOL) จากมูลนิธิครดู ีของแผ่นดิน ปีการศึกษา 2563 โดยการพัฒนาตนเองตามการดาเนินงานนวัตกรรม JD Zero Waste ดังภาพประกาศเกียรตคิ ุณ ตวั อยา่ ง ๖. ขอ้ เสนอแนะและแนวทางการพฒั นาอยา่ งต่อเนอื่ ง - ควรวางแผนการบริหารจดั การด้านสิ่งแวดล้อม ดังนวตั กรรม JD Zero Waste เป็นกรอบการดาเนินงานที่ ชัดเจน ในแผนพัฒนาคุณภาพสถานศึกษา และแผนปฏบิ ตั ิการประจาปี อย่างต่อเน่ือง พรอ้ มท้ังมีการพัฒนานวตั กรรม ตามรปู แบบวงจรคณุ ภาพ PDCA ทุกปีการศึกษา - นาผลการประเมินการงาน และการใช้นวัตกรรม มาพฒั นาอย่างต่อเน่อื งในการจดั กจิ กรรมต่างๆเพื่อรณรงค์ ลดขยะพลาสตกิ และโฟม ตลอดจนการอนรุ กั ษส์ ิ่งแวดล้อม “เลิก ลด ใช้” วัสดุอย่างคุม้ คา่ ในปีการศึกษาตอ่ ไป - ควรมีการเผยแพร่ สร้างเครือข่ายในชุมชน และโรงเรียนอื่นๆ ในการบริหารจัดการขยะ รณรงค์ลดขยะ พลาสตกิ และโฟม ตลอดจนการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม “เลิก ลด ใช้” วัสดุอยา่ งค้มุ ค่า ๗. จดุ เดน่ หรอื ลกั ษณะพิเศษของผลงานนวัตกรรม - นวัตกรรม JD Zero Waste เป็นการดาเนินกิจกรรมการบริหารการจัดการสถานศึกษาด้าน ส่ิงแวดล้อม ซึ่งโรงเรียนอนุบาลพระสมุทรเจดีย์ ตระหนักถึงความสาคัญของการอนุรักษ์ส่ิงแวดล้อม โดย กาหนดการดาเนินงานผ่านวสิ ยั ทัศน์ และพันธกิจของโรงเรยี น ดาเนินการบริหารจดั การปรับรปู แบบการดาเนิน กิจกรรมประจาวันของโรงเรยี น ลด ละ เลกิ การใชถ้ งุ พลาสติกและโฟม ตลอดจนจดั การเรียนรูบ้ ูรณาการสาระ การเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี และฐานกิจกรรมการเรียนรู้ เก่ียวกับการรณรงค์ลดขยะพลาสติก และโฟม การอนุรักษ์ส่ิงแวดล้อม “เลิก ลด ใช้” วัสดุอย่างคุ้มค่า โดยน้อมนาศาสตร์พระราชาสู่การพัฒนาที่ ยั่งยนื - การดาเนนิ กจิ กรรม ประกอบด้วย ๓ ด้านหลกั ดังน้ี ๑) การกาหนดการดาเนินกจิ วัตรประจาวันของโรงเรียน : รณรงคค์ ดั แยกขยะ (ขวดน้าพลาสตกิ ), การพบั กลอ่ งนมกอ่ นทง้ิ เพ่ือลดพื้นที่ขยะ, เลกิ ลดใช้ถงุ พลาสติก และโฟม ,ใชภ้ าชนะใส่อาหารของตนเอง ๒) การจัดการเรียนรู้บูรณาการการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และ เทคโนโลยี ทกุ ระดับชนั้ และการจัดกิจกรรมนทิ านรกั ษ์โลกรกั ษ์ส่ิงแวดลอ้ มในสปั ดาห์วทิ ยาศาสตร์ ๓) กจิ กรรมฐานการเรียนรกู้ ารอนรุ ักษ์สิ่งแวดลอ้ ม : Avoid ตระหนกั คิดกอ่ นใช้, Reduce ถงุ ผ้า คู่ใจ, Reuse ขวดเดียว แก้วเดิม, Recycle คิดใหม่ ทาใหม่, Separation แยกขยะก่อนทิ้ง, Decrease ยิ่งนับ ย่ิงลด, Save energy ประหยัดพลงั งาน ๘. บรรณานุกรม คณะกรรมการพฒั นาการเศรษฐกิจและสังคมแหง่ ชาติ, สานักงาน. “ยทุ ธศาสตรช์ าติ ระยะ 20 ปี พ.ศ. 2561 - 2580”. ทิศนา แขมมณี. (2550). ศาสตร์การสอน: องค์ความรู้เพื่อการจัดกระบวนการเรียนรู้ ท่ีมี ประสทิ ธิภาพ. (พิมพ์ครงั้ ท่ี 6). กรุงเทพฯ: สานกั พิมพจ์ ุฬาลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั . จิรายุ อิศรางกูร ณ อยุธยา. รวมพลังขับเคลื่อนประเทศไทย ลดทุกข์ เพ่ิมสุขจากภายในด้วยใจท่ีรู้ “พอเพียง”. กรงุ เทพฯ: ดาวฤกษ์ คอมมูนิเคชน่ั ส์, 2554. ดิศนัดดา ดิศกุล, ม.ร.ว. ศาสตร์พระราชา. บทสัมภาษณ์รายการ ฮาร์ทคอร์ข่าว สถานีวิทยุโทรทัศน์ กองทพั บก ชอ่ ง 5 เมอื่ วนั ที่ 4 ธันวาคม ๒๕๕๗. ภาคผนวก ภาคผนวก (ตอ่ ) แผนการจดั การเรียนรู้บรู ณาการการอนรุ กั ษส์ ิง่ แวดล้อม กลมุ่ สาระการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ประกอบด้วย ชน้ั ประถมศกึ ษาปีที่ 1 : การจาแนกประเภทขยะ ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ี่ 2 : วัสดุที่ใชแ้ ลว้ นากลบั มาใช้ใหม่ ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี 3 : การใช้ทรัพยากรอย่างประหยดั และคมุ้ ค่า ช้ันประถมศึกษาปที ่ี 4 : สมบัติวัสดุ (การย่อยสลายของขยะประเภทตา่ งๆ) ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ี่ 5 : การจัดกระทาข้อมลู ปรมิ าณขยะ และเส้นทางขยะ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 : การใชพ้ ลังงานไฟฟา้ อยา่ งประหยัด และปลอดภัย คลิปวดี ีโอ นวัตกรรม JD Zero Waste www.youtube.com/watch?v=FJ6h9o72vHc