วิจัยในชั้นเรียน เกี่ยวกับ สมาธิ

สมาธิมีหลายความหมายนะครับ แต่ที่ผมจะพูดถึงสมาธินี้ในความหมายของการที่มีจิตมุ่งมั่นแน่วแน่อยู่กับการเรียนรู้ในชั้นเรียน ซึ่งประกอบด้วยกิจกรรมต่างๆ ได้แก่ การฟังครูสอน การลงมือปฏิบัติ การทำกิจกรรม การทำการบ้าน ฯลฯ สมาธิเป็นเรื่องที่ฝึกฝนได้และมักได้กับตัวเฉพาะบุคคล มีการศึกษาวิจัยยังพบอีกว่า สมาธิอาจเชื่อมโยงกับสภาวะแวดล้อม สังคม และภาวะทางโภชนาการครับ (อย่างเช่น ถ้าเด็กขาดสารอาหารบางชนิด จะกลายเป็นเด็กสมาธิสั้นประมาณนั้นนะครับ)

สมาธิของชั้นเรียนเป็นพฤติกรรมหมู่นะครับ อาจจะเชื่อมโยงกับสมาธิส่วนบุคคลมากบ้างน้อยบ้าง จากการสังเกต ผมพบว่าสมาธิของชั้นเรียนจะเพิ่มตามอายุ วุฒิภาวะ และความรับผิดชอบ เช่น กลุ่มเด็กเล็กอาจมีสมาธิเพียง 3-5 นาทีที่จะอดทนฟังครูสอนเท่านั้น กลุ่มนิสิตป.ตรี อาจมีสมาธิประมาณ 20-30 นาที ส่วนนิสิตป.โท-เอก อาจมีสมาธิประมาณ 45-60 นาที ในขณะที่คณาจารย์ ผู้บริหาร อาจมีสมาธิต่อเนื่องยาวนาน 3-4 ชั่วโมง

การพัฒนาสมาธิมีประโยชน์หลายอย่างนะครับ เพราะจิตที่มุ่งมั่นแน่วแน่นั้นจะทำให้การรับรู้ดีขึ้นอย่างมาก และสิ่งที่รับรู้จะคงอยู่ในจิตใจความทรงจำไปได้นานมาก สมองทำงานทั้งจิตสำนึกและจิตใต้สำนึก เมื่อถึงยามจำเป็น สมองสามารถนำสิ่งที่เรียนรู้มาก่อนหน้านั้นมาใช้งานได้ทันที เมื่อการรับรู้ดีแล้ว ความเข้าใจลึกซึ้งก็จะตามมาด้วย และที่สำคัญที่สุดก็คือ สมาธิทำให้เกิดปัญญา ครับ

โจทย์ที่เราน่าจะคิดต่อคือ

1.ทำอย่างไรให้ชั้นเรียนมีสมาธิยาวนานขึ้น การฝึกสมาธิทั้งกลุ่มหรือทั้งชั้นเรียนจะช่วยไหม สำหรับเด็กที่ต้องเรียนคาบละ 50 นาที มันจะดีกว่าไหม ถ้าชั้นเรียนมีสมาธิเต็ม 50 นาที

2.สมาธิส่วนบุคคลมีผลมากน้อยอย่างไรกับสมาธิของชั้นเรียน การที่เด็กแต่ละคนมีสมาธิดี ส่งผลให้ชั้นเรียนมีสมาธิดีขึ้นด้วยหรือไม่

3.ความทนทานต่อการรบกวนเป็นอย่างไร ชั้นเรียนที่มีสมาธิสูงจะมีความทมทานต่อการรบกวนได้ดี แม้จะมีคนจำนวนหนึ่งหมดสมาธิ พฤติกรรมหมู่จะชักนำให้คนเหล่านั้นกลับมามีสมาธิใหม่ แต่ถ้าชั้นเรียนมีสมาธิต่ำ คนเพียง 1-2 คนก็สามารถทำลายสมาธิของชั้นเรียนได้ครับ

4.สมัยผมเป็นเด็ก จะมีชั่วโมง home room ซึ่งมีเจตนารมย์ให้ครูประจำชั้นได้พูดคุยกับชั้นเรียนของตนเอง เราจะใช้ชั่วโมงแบบนี้ฝึกสมาธิของชั้นเรียนได้หรือไม่

5.สมาธิของชั้นเรียนเชื่อมโยงกับความตั้งใจเรียน การมีวินัยในชั้นเรียนมากน้อยแค่ไหน

6.สมาธิของชั้นเรียน (ดี ไม่ดี สูง ต่ำ) ส่งผลกับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนอย่างไร ส่งผลในระยะยาวด้วยหรือไม่ครับ

งานวิจัยในชั้นเรียน : การพัฒนาสมาธิของเด็กด้วยกิจกรรมเชิญเทียน

งานวิจัยในชั้นเรียน : การพัฒนาสมาธิของเด็กด้วยกิจกรรมเชิญเทียน

วิจัยในชั้นเรียน เกี่ยวกับ สมาธิ
ดารารัตน์ จันทร์กาย

Abstract

การฝึกสมาธิเป็นพื้นฐานในการเรียนรู้ และพัฒนาทักษะด้านอื่น ๆ อันส่งผลให้การเรียนในอนาคต และการทำกิจกรรมต่าง ๆ สำเร็จลุล่วงไปด้วยดี การเสริมสร้างสมาธิให้กับเด็กในเบื้องต้น โดยการใช้กิจกรรมเชิญเทียน ทำให้เด็กได้รู้จักการระมัดระวัง มีใจจดจ่อกับสิ่งหนึ่งสิ่งใด และรู้จักมีมารยาทในการไหว้ ทำให้เป็นคนนอบน้อมถ่อมตน

���ͧҹ�Ԩ�� ��ý֡��Ҹ�㹵͹��ҡ�͹�Ѵ�Ԩ����������¹����͹ �ͧ�ѡ���¹��鹻�ж��֡�һշ�� 3

���ͼ���Ԩ�� �ҧ��Թ�� ���ѹ

��������С�����¹��� ��çҹ�Ҫվ���෤�����

�����Ӥѭ��з����

���ͧ�ҡ��èѴ�Ԩ����������¹�͹�ͧ�ѡ���¹����ҹ��㹻� ����֡�� 2561 �ѡ���¹��ǹ�˭�ТҴ��Ҹ�㹡�����¹ ������èѴ�Ԩ����������¹����͹�����ʺ��������� �ѡ���¹��ǹ�ҡ���������ö�Ѻ��� ������ �����ҷ��س��ٹ��ʹ͵�͹ѡ���¹ ��Ъͺ��͡��͡ѹ������ͧ���¹ �Ҵ��������㹡�����¹ �����ķ���ҧ������¹ �ѧ����繷���Ҿ֧��� ��Ҿ��Ҩ֧��Դ��ѭ�ҷ���Դ��� ���¡�þ����ӨԵ����ѡ���¹ʧ���� ���Դ��駫�ҹ�����ͧ��� ʹ������ͧ�����ѧ��з� ���¡�ùӡԨ������ý֡��Ҹ�㹵͹��� ��͹��èѴ�Ԩ����������¹����͹ ����Ѻ�ѡ���¹��鹻�ж��֡�һ���� 3

�ѵ�ػ��ʧ��

1. ���ͽա���ѡ���¹��鹻�ж��֡�һշ�� 3 ����Ҹ�㹡�����¹

2.�������º��º�����ķ���ҧ������¹ �ͧ�ѡ���¹��鹻�ж��֡�һշ�� 3 ��������Ѵ�Ԩ������á�ý֡��Ҹ�㹵͹��� ��͹��èѴ�Ԩ����������¹����͹ 㹻ա���֡�� 2561 �Ѻ�ѡ���¹��鹻�ж��֡�һշ�� 3 �����Ѵ�Ԩ������á�ý֡��Ҹ�㹵͹��� ��͹��èѴ�Ԩ����������¹���

�ա���֡�� 2562

���ص԰ҹ

��ý֡��Ҹ� ���������ķ���ҧ������¹ �ͧ�ѡ���¹��鹻�ж��֡�һշ�� 3 �������

����ª��ͧ����Ԩ�·��Ҵ��Ҩ����Ѻ

1.�ѡ���¹��鹻�ж��֡�һշ�� 3 ����Ҹ�㹡�����¹ �դ�������㹡�����¹ ����ö���ҧͧ������������µ��ͧ

2.�ѡ���¹��鹻�ж��֡�һշ�� 3 �ռ����ķ���ҧ������¹�������

�ͺࢵ�ͧ����Ԩ��

�ѡ���¹��鹻�ж��֡�һշ�� 3 �ա���֡�� 2562 �ç���¹��ҹ���� ����ͻ�ҧ����

�ѧ��Ѵ�������

����õ�

�Ԩ������ý֡��Ҹ�

����õ��

�ѡ���¹�� ��Ҹ�㹡�����¹ ��м����ķ���ҧ������¹ �ͧ�ѡ���¹��鹻�ж��֡�һշ�� 3

�ա���֡�� 2562 �������

�Ըմ��Թ����Ԩ��

1. ���ѡ���¹�֡�Ԩ������ù����Ҹ� 㹵͹��ҡ�͹��èѴ�Ԩ����������¹����͹ ���¡�ý֡��Ҹ����ͧ�� ������������ѡ���¹����ǡѺ��ý֡��Ҹ�Ẻ����� ������ѡ���¹�֡��ԺѵԵ�� �������駹��ʹ��Ҿ�ҧ�ͷ��� �����ͧ��ù����ҸԷ��١��ͧ �¡���׺�鹢����Ũҡ �Թ������

2. ���ѡ���¹�֡�Ԩ������ù����Ҹ� �¤���Դ�ŧ ��������� � �������͡ �ͧ�����ѹʹ��� �ͧ�ʶ��ø���ʶҹ �ء���� ������ 5- 10 �ҷ� �����Ѻ���¡�ý֡��Ҹ� ���µ��ͧ

3. �ӡԨ�����蹹�������� 1 ��͹ �֧��������ͺ�Ե㨢ͧ�ѡ���¹ ���¡���ѧࡵ�ĵԡ����ͧ�ѡ���¹����ա������¹�ŧ��ѡɳ��

4. �ӡԨ�����蹹������������ ����ѧࡵ�ĵԡ����ͧ�ѡ���¹����ա������¹�ŧ��ѡɳ�� 㹷ء� ��͹

5. ���������Ҥ���¹���1 �ӡ�û����Թ�žĵԡ����ͧ�ѡ���¹�ͧ�ѡ���¹���¡����Ẻ�ѧࡵ�ĵԡ��� ��л����Թ�����ķ���ҧ������¹

6. ������Դ�Ҥ���¹��� 2 �֡�Ԩ������ù����Ҹ� 㹢�ͷ�� 1- 5 �������ҧ�������� ������ѡ���¹�֡��任�ԺѵԷ���ҹ���¡���Ǵ���������� ��й����Ҹԡ�͹�͹�������繡Ԩ�ѵû�Ө��ѹ

7. ��ػ�š�ô��Թ�ҹ�������鹻ա���֡�� 2562

�š���������������

�ҡ��÷ӡԨ������ý֡��Ҹ�㹵͹������Ѻ�ѡ���¹ �����ѡ���¹�ըԵ㨷��ʧ���� ����駫�ҹ �����͡��͡ѹ������ͧ���¹ �դ�������㹡�����¹ �ҡ������ҧ�����Ѵ 㹡�÷����Чҹ�դ�������㹡�÷ӧҹ ����ö���ҧͧ������������µ��ͧ �觼��������ķ���ҧ������¹�ͧ�ѡ���¹ ��� ��Ԫ���ѡ��� �ԪҴ�ҹ�ӹdz ��ҹ���� ��д�ҹ��������ö �դ�ṹ �������

��ػ��

�ҡ��ùӡԨ������á�ý֡��Ҹ�㹵͹��� ��͹��èѴ�Ԩ����������¹����͹ �ҽ֡�Ѻ�ѡ���¹��鹻�ж��֡�һշ�� 3 ������Դ�Ŵյ�͹ѡ���¹�ѧ�����

1. �ѡ���¹��鹻�ж��֡�һշ�� 3 ����Ҹ�㹡�����¹

2. �����ķ���ҧ������¹ �ͧ�ѡ���¹��鹻�ж��֡�ҷ�� 3 㹻ա���֡�� 2562 �դ�ṹ����� �������

����ʹ���

����ա�ý֡��ù����Ҹ����ҧ������ͧ ��ШѴ�Ԩ�����蹹��㹪�鹻�ж��֡����� � ����