ระบบประสาทส่วนปลาย (Peripheral Nervous System: PNS) คือส่วนของระบบประสาทที่แตกแขนงออกมาจากระบบประสาทส่วนกลาง (Central Nervous System: CNS) ทำหน้าที่รับและส่งกระแสประสาทหรือข้อมูลที่ได้รับจากส่วนต่างๆ ของร่างกายเข้าสู่สมองและไขสันหลัง ซึ่งเป็นศูนย์กลางการควบคุมและประมวลผล และนำคำสั่งหรือผลของสิ่งเร้าที่ได้จากการประมวลผลส่งต่อไปปฏิบัติยังหน่วยรับความรู้สึกและอวัยวะรับสัมผัสต่างๆ รวมถึงเซลล์ประสาทและเส้นประสาทที่อยู่นอกระบบประสาทส่วนกลาง เพื่อให้ร่างกายตอบสนองต่อสิ่งเร้าได้อย่างถูกต้อง เช่น ความรู้สึกเจ็บปวด ความรู้สึกร้อนและเย็น การรับรู้แรงกดทับที่ผิวหนัง และการเคลื่อนไหวของร่างกาย เป็นต้น Show องค์ประกอบของระบบประสาทส่วนปลาย เส้นประสาทสมอง (Cranial Nerve) 12 คู่ – ทำหน้าที่รับส่งกระแสประสาทสู่สมองและนำคำสั่งการจากสมองส่งต่อไปยังหน่วยปฏิบัติการ เส้นประสาทไขสันหลัง (Spinal Nerve) 31 คู่ – ทำหน้าที่รับส่งกระแสประสาทสู่ไขสันหลังและนำคำสั่งการจากไขสันหลังส่งต่อไปยังหน่วยปฏิบัติการ เช่น กล้ามเนื้อและต่อมต่างๆ เซลล์ประสาท (Neuron) นอกระบบประสาทส่วนกลาง – ทำหน้าที่รับข้อมูลจากร่างกายและนำส่งไปยังสมองและไขสันหลัง การทำงานของระบบประสาทส่วนปลายจำแนกได้ 2 ลักษณะ คือ
นอกจากนี้ ระบบประสาทอัตโนวัติยังทำหน้าที่ควบคุมการตอบสนองกิริยาฉับพลัน หรือ “ปฏิกิริยารีเฟล็กซ์” (Reflex Action) เมื่อมีสิ่งเร้าจากภายนอกเข้ามากระตุ้นที่อวัยวะรับสัมผัส เช่น ข้อศอก หรือหัวเข่า กระแสประสาทจากกล้ามเนื้อดังกล่าวถูกส่งตรงไปยังไขสันหลัง ก่อนที่ไขสันหลังจะสั่งการตอบสนองไปยังกล้ามเนื้อโดยตรง โดยไม่ผ่านกระบวนการประมวลผลในสมอง เพื่อให้กล้ามเนื้อบริเวณรับสัมผัสเกิดการหดตัว หรือหลบหลีกจากสิ่งกระตุ้นทันที ระบบประสาทอัตโนวัติ ยังสามารถแบ่งออกเป็น 2 ระบบย่อย ได้แก่
สืบค้นและเรียบเรียง ข้อมูลอ้างอิง อาจารย์รภัทร เอกนิธิเศรษฐ์ – http://www.elfit.ssru.ac.th/rapat_ek/pluginfile.php/63/mod_page/content/66/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0% B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%97.pdf
1.�к�����ҷ��ǹ��ҧ (Central Nervous System : CNS )
�Ҿ��� 1.17 ��ͧ�����ѹ��ѧ (�к�����ҷ��ǹ��ҧ) 2. �к�����ҷ�ͺ�͡ (Peripheral Nervous System : PNS ) ��Сͺ����
�Ҿ��� 1.18 �.��ѹ��ѧ�����鹻���ҷ��ѹ��ѧ �����ѹ����ᵡ��ҧ�ѹ���ҧ�� ����;Ԩ�óҶ֧��÷ӧҹ�ͧ�к�����ҷ�ͧ�ѵ���ա�д١�ѹ��ѧ����٧�о���� �ա�÷ӧҹ�ͧ�к�����ҷ�ͺ�͡�� 2 �к���� 1.�к������ (afferent system) ���к����ӡ���ʻ���ҷ��������ǹ��ҧ ��Сͺ�����������ҷ 2.�к����͡ (efferent system) ���к����ӡ���ʻ���ҷ�ҡ�к�����ҷ��ǹ��ҧ ��ѧ˹��»�Ժѵԧҹ (effectors) ���� 2 �к��ѧ���
�Ҿ��� 1.19 ����Ͷ١��з�������ҢҨС�еء ��õͺʹͧ�¡�á�еء�� ����Ͷ١��з���������Դ����ͧ�� �ѵ��ѵ����¡��� �Ҿ��� 1.20 �.����硫��͡�ѹ�ͧ��á�еء������Ͷ١��з�� ��� �Ҿ��� 1.21 ����硫�-���� (reflex arc) ��������������˹�������ͧ��кͧྪ� (reflex arc) ��Сͺ���� 5 ˹������´ѧ��� 2.2 �к�����ҷ�ѵ��ѵ� (Autonomic Nervous System : ANS) �к�����ҷ�ѵ��ѵ� ��Сͺ���� �������ҷ���͡ ��觹ӡ���ʻ���ҷ�ҡ ��õͺʹͧ�ѧ������Դ�ҡ��÷ӧҹ�ͧ�к�����ҷ�������͡�ӹҨ�Ե����� ��÷ӧҹ�ͧ�к�����ҷ�ѵ��ѵ� ��Сͺ���� ˹����Ѻ��������֡ ����Ҩ�������� �Ҿ��� 1.22 ���º��ºǧ���к�����ҷ��ҵԡ (�) �Ѻǧ���к�����ҷ�ѵ��ѵ� (�) �Ҿ��� 1.23 ��äǺ�����÷ӧҹ�ͧ����ҷ�����ԡ��� ������������º���͵�����ҧ� ���� ���˴��Ǣͧ��������ͷ�輹ѧ����������� ���� ��û�������� �͡����������� ��������ͻ���ҷ����������ҧ �������ѧ��ṻ�� �ͧ����ͧ�к���� �ͫԵ����չ ��й����;��Թ ���ͫԵ����չ �ФǺ���˹��� ��Ժѵԧҹ�ͧ�к�����ҷ���ҫ���ԡ ������;��Թ �ФǺ���˹��»�Ժѵԧҹ �ͧ�к�����ҷ����ԡ ข้อใดคือการทำงานของของระบบประสาทพาราซิมพาเทติกทํางานของเซลล์ประสาทสั่งการพาราซิมพาเทติก การใช้คำว่าภายใต้อำนาจใจ ที่นำคำสั่งอิสระนอกอำนาจใจ ไปยัง กล้ามเนื้อเรียบ กล้ามเนื้อหัวใจ และต่อมต่าง ๆ ทั่วร่างกาย ทำให้เกิดการควบคุมอัตราหัวใจเต้น ความดันเลือด อัตราการหายใจ การหลั่งเหงื่อและฮอร์โมน และพวกอวัยวะที่ไม่มีประสาทสั่งการมาเลี้ยง
ข้อใดเป็นการทำงานแบบ parasympatheticระบบประสาทพาราซิมพาเทติก (parasympathetic) เป็นระบบประสาทที่ทำงานในสภาวะพักของร่างกาย ในสภาพนี้ ระบบย่อยอาหารทำงาน หัวใจเต้นช้า หายใจเข้าเพื่อนำอากาศเข้าปกติ
ข้อใดเป็นหน้าที่ของระบบประสาทซิมพาเทติก- ระบบประสาทซิมพาเทติก (Sympathetic Nervous System) มีหน้าที่ควบคุมการทำงานของอวัยวะต่างๆภายในร่างกายให้เตรียมพร้อมเผชิญอันตรายหรือภาวะฉุกเฉิน - ระบบประสาทพาราซิมพาเทติก (Parasympathetic Nervous System) มีหน้าที่ควบคุมการสะสมพลังงาน ควบคุมระดับการทำงานของอวัยวะภายใน หลอดเลือดส่วนต่างๆให้อยู่ในสภาพพร้อมที่จะทำงานได้
ข้อใดเป็นหน่วยปฏิบัติการของระบบประสาทซิมพาเทติก1 2. หน่วยปฏิบัติงาน ที่มีเฉพาะระบบประสาทซิมพาเทติก ไปควบคุมมี 3 อวัยวะ คือ อะดรีนัล เมดุลลา ม้าม และต่อม เหงื่อ
|