ข้อ ใด คือ คำ จำกัดความ ของหนี้สาธารณะ

หนี้สาธารณะ ตามคำนิยามของสำนักงานบริหารหนี้สาธารณะ หมายถึง หนี้ที่กระทรวงการคลัง หน่วยงานของรัฐ หรือ รัฐวิสาหกิจกู้ หรือหนี้ที่กระทรวงการคลังค้ำประกัน แต่ไม่รวมถึงหนี้ของรัฐวิสาหกิจที่ทำธุรกิจให้กู้ยืมเงินโดยกระทรวงการคลังไม่ได้ค้ำประกัน [1] หนี้สาธารณะมีความสำคัญต่อประชาชน เนื่องจากประชาชนต้องเสียภาษีเพื่อให้รัฐบาลนำเงินไปใช้จ่ายหนี้ที่กู้ยืมมาเพื่อการพัฒนาประเทศ เช่น การลงทุนสร้างถนน พัฒนาไฟฟ้า การประปา หรือการสนับสนุนช่วยเหลือประชาชนในยามวิกฤติ อาทิ การออกพระราชกำหนดกู้เงินวงเงิน 1 ล้านล้านบาท เพื่อเยียวยาประชาชนในช่วงการแพร่ระบาดของโควิด-19 [2] หากหนี้สาธารณะเพิ่มสูงขึ้นจนทะลุเพดานที่กำหนดไว้ ความมั่นคงทางการเงินของประเทศอาจสั่นคลอน และส่งผลกระทบต่อประชาชนด้วยอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ [3]

สรุปง่าย ๆ ว่าหนี้สาธารณะก็คือหนี้ของรัฐบาลที่ประชาชนทุกคนมีร่วมด้วยช่วยกันในการรับผิดชอบ

ในการบริหารประเทศ รัฐบาลจำเป็นต้องกู้ยืมเงินทั้งจากในประเทศและต่างประเทศเพื่อแก้ไขภาวะเงินฝืดและฟื้นฟูภาวะเศรษฐกิจตกต่ำ พัฒนาโครงสร้างพื้นฐานของประเทศ รวมไปถึงการกู้ยืมเงินสร้างหนี้ครั้งใหม่เพื่อชำระหนี้เก่า โดยแหล่งที่มาของเงินกู้เป็นได้ทั้งเงินกู้จากในประเทศและเงินกู้จากนอกประเทศ ทั้งนี้ การพิจารณาระดับหนี้สาธารณะในประเทศมักเทียบร้อยละจากจีดีพี เพื่อพิจารณาความสามารถในการชำระหนี้ [4]  โดยในปัจจุบัน รัฐบาลไทยได้กำหนดสัดส่วนหนี้สาธารณะต่อจีดีพีไว้ที่ไม่เกินร้อยละ 60 [5] วิกฤตการแพร่ระบาดของไวรัสโควิด-19 ส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจอย่างรุนแรง ในปีพ.ศ. 2563 นี้ คาดว่าสัดส่วนหนี้สาธารณะต่อจีดีพีของไทยอาจขึ้นสูงไปถึงร้อยละ 55 [6] และอาจขึ้นสูงไปถึงร้อยละ 65 ภายในปีพ.ศ. 2564-2566 [7]

สัดส่วนหนี้สาธารณะต่อ GDP มีความสำคัญกับการกู้ยืม

เมื่อสัดส่วนหนี้สาธารณะต่อจีดีพีเพิ่มสูงขึ้น ประชาชนล้วนได้รับผลกระทบ เนื่องจากตัวเลขหนี้สาธารณะต่อจีดีพีที่สูงขึ้นสะท้อนให้เห็นว่ารัฐบาลมีความเสี่ยงในการผิดนัดชำระหนี้ที่สูงขึ้นด้วยเช่นกัน ดังนั้น ในการกู้ยืมเงินครั้งต่อไป รัฐบาลอาจจำเป็นต้องเสนอดอกเบี้ยที่สูงขึ้นแก่เจ้าหนี้ การจ่ายดอกเบี้ยที่สูงขึ้นในการกู้ยืมครั้งต่อไปส่งผลให้เงินภาษีของประชาชนในประเทศถูกนำไปจ่ายดอกเบี้ยมากกว่าการถูกนำมาใช้เพื่อพัฒนาหรือลงทุนให้เกิดประโยชน์กับคนในประเทศ ประชาชนสูญเสียโอกาสในการได้รับโครงการที่เป็นประโยชน์จากรัฐบาล ในขณะเดียวกัน เมื่อดอกเบี้ยที่รัฐบาลจ่ายให้เจ้าหนี้เพิ่มมากขึ้น ต้นทุนการกู้ยืมของธุรกิจภายในประเทศก็จะสูงขึ้นตามไปด้วย ส่งผลให้ธุรกิจต่างๆ ต้องแบกรับค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้น และอาจตัดสินใจขึ้นราคาสินค้าและบริการ ประชาชนในฐานะผู้บริโภคจึงต้องเสียค่าใช้จ่ายมากยิ่งขึ้น [3]

เรียกว่าเรื่องใกล้ตัวกว่าที่คิดก็คงไม่ผิดนัก

ตัวอย่างผลกระทบของหนี้สาธารณะที่มีต่อประชาชนที่เห็นได้ชัดในช่วงที่ผ่านมา ได้แก่ การปรับขึ้นราคาค่ารถเมล์ขององค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพ (ขสมก.) ในปีพ.ศ. 2562 [8] หลังจากที่คณะกรรมการนโยบายรัฐวิสาหกิจ (คนร.) มีมติรับหนี้สินคงค้างของขสมก.ที่มีอยู่ประมาณ 1.18 แสนล้านบาทมาบริหาร [9] ประชาชนต้องเสียค่าเดินทางเพิ่มขึ้น 1-7 บาท ต่อเที่ยว [10] ดัชนีผู้บริโภคชี้ให้เห็นว่า ค่าโดยสารสาธารณะในเดือนกรกฎาคม ปีพ.ศ. 2562 เพิ่มสูงขึ้นร้อยละ 5.91 เมื่อเทียบกับช่วงเดือนเดียวกันในปีพ.ศ. 2561 เนื่องจากการทยอยขึ้นราคาของรถโดยสารขนาดเล็ก รถสองแถว [11] นอกจากประชาชนจะต้องแบกรับค่าใช้จ่ายที่สูงขึ้นอันเป็นผลกระทบมาจากหนี้สาธารณะแล้ว โครงการที่เป็นประโยชน์ต่อประชาชนยังถูกปรับลดงบประมาณในปีพ.ศ. 2563 เช่น โครงการระบบรถไฟชานเมือง สายสีแดงอ่อน ช่วงบางซื่อ-พญาไท-มักกะสัน-หัวหมากและสายสีแดงเข้ม ช่วงบางซื่อหัวลำโพง หรือโครงการความร่วมมือระหว่างรัฐบาลไทย-จีน  ในการพัฒนารถไฟความเร็วสูงเพื่อเชื่อมโยงภูมิภาคช่วงกรุงเทพ-หนองคาย (ระยะที่1 ช่วงกรุงเทพ-นครราชสีมา) รวมถึงโครงการก่อสร้างรถไฟทางคู่ช่วงลพบุรี-ปากน้ำโพ เป็นต้น [12]

หนี้สาธารณะคือปัจจัยที่มองกันระดับประเทศ

หนี้สาธารณะเกิดขึ้นจากการกู้ยืมเงินของรัฐบาลเพื่อใช้บริหารในการพัฒนาประเทศ ประชาชนผู้เสียภาษีเป็นผู้จ่ายหนี้ในครั้งนี้ด้วย ดังนั้น รัฐบาลมีหน้าที่ที่จะต้องบริหารเงินที่ได้จากประชาชนเพื่อให้ประชาชนได้รับประโยชน์สูงสุด เพราะหากรัฐบาลไม่สามารถบริหารหนี้สาธารณะได้อย่างมีประสิทธิภาพ ประเทศไทยจะมีภาพลักษณ์ที่ไม่ดีในการเป็นลูกหนี้ที่ผิดนัดชำระ ส่งผลให้ประเทศถูกประเมินในทางลบ ส่งผลกระทบต่อความเชื่อถือในการลงทุนจากต่างชาติ รัฐบาลต้องกู้เพื่อสร้างหนี้ใหม่มาชดใช้หนี้เก่าเป็นวงจรซ้ำแล้วซ้ำเล่า โดยผู้ที่ได้รับผลกระทบมากที่สุดคือประชาชนทุกคนในประเทศที่ต้องแบกรับการจ่ายหนี้ และสูญเสียโอกาสที่จะได้รับโครงการพัฒนาความเป็นอยู่ให้ดีขึ้น

ลงทุนศาสตร์ – Investerest

ติดตามบทความดีดีกดที่นี่เลย FACEBOOK , OFFICIAL LINE และ WEBSITE

พิเศษ! เข้ากลุ่มเรียนหุ้นออนไลน์ฟรีกับลงทุนศาสตร์แบบไม่มีเงื่อนไขได้ที่ : เรียนหุ้นฟรีกับลงทุนศาสตร์

รายการอ้างอิง

[1] สำนักงานบริหารหนี้สาธารณะ. (ม.ป.ป.). ข้อมูลหนี้สาธารณะ. สืบค้นจาก https://www.pdmo.go.th/th/faq-debt

[2] กรุงเทพธุรกิจ. (27 พฤษภาคม 2563). ไขข้อข้องใจ ‘พ.ร.ก.กู้เงิน’ 1 ล้านล้าน กู้แล้วไปไหน ประชาชนต้องรับหนี้ด้วยไหม?. สืบค้นจาก https://www.bangkokbiznews.com/news/detail/882530

[3] MGR Online. (14 พฤศจิกายน 2556). Money Tips : หนี้สาธารณะไม่ใช่เรื่องไกลตัว. สืบค้นจาก https://mgronline.com/mutualfund/detail/9560000141452

[4] classic ausiris. (ม.ป.ป.). หนี้สาธารณะ หนึ่งองค์ประกอบที่ส่งผลต่อราคาทองคำ. สืบค้นจาก https://www.caf.co.th/2019/หนี้สาธารณะ-หนึ่งองค์ปร/

[5] สำนักงานบริหารหนี้สาธารณะ. (2562). แถลงข่าว สบน. หนี้ต่อGDP วินัยการคลัง. สืบค้นจาก http://www.pdmo.go.th/pdmomedia/documents/2019/ Jan/1.%20แถลงข่าว%20สบน.%20หนี้ต่อGDP%20วินัยการคลัง%20V7.pdf

[6] นิพิฐ วงศ์ปัญญา. (5 สิงหาคม 2563). โควิค-19 กับหนี้สาธารณะ และเสถียรภาพทางการคลัง. สืบค้นจาก https://www.thansettakij.com/content/columnist/444294

[7] ฐานเศรษฐกิจ. (19 มิถุนายน 2563). หนี้สาธารณะอีก 3 ปีจะทะลุ 65%. สืบค้นจาก https://www.thansettakij.com/content/money_market/438959

[8] ไทยพีบีเอส. (24 เมษายน 2562). “ประยุทธ์” แจงปรับขึ้นค่ารถเมล์ ขสมก.แบกหนี้เยอะ. สืบค้นจาก https://news.thaipbs.or.th/content/279521

[9] กรุงเทพธุรกิจ. (15 พฤษภาคม 2562). คนร.ยื่นเงื่อนไขรับหนี้ ขสมก.แสนล้าน. สืบค้นจาก https://www.bangkokbiznews.com/news/detail/835237

[10] ผู้จัดการออนไลน์. (10 เมษายน 2562). รถเมล์ ขสมก.และเอกชน ออกประกาศปรับอัตราค่าโดยสารขึ้น เริ่มใช้ 22 เม.ย. 2562. สืบค้นจาก https://mgronline.com/onlinesection/detail/9620000035266

[11] วัชชิรานนท์ ทองเทพ และ พริสม์ จิตเป็นธม. (25 สิงหาคม 2563). เงินเฟ้อ : ข้าวของแพงขึ้น ค่าครองชีพสูงขึ้น เรื่องจริงหรือแค่ความรู้สึก. สืบค้นจาก https://www.bbc.com/thai/thailand-49446825

[12] กรุงเทพธุรกิจ. (2 พฤษภาคม 2563). ครม.เคาะปรับแผนบริหารหนี้สาธารณะ 63 แผนก่อหนี้ใหม่เพิ่ม 6 แสนล้าน ตาม พ.ร.ก.กู้เงินฯ. สืบค้นจาก https://www.bangkokbiznews.com/news/detail/878738