แม้แต่ชื่อเรียกยุคสมัยต่างๆ แห่งประวัติศาสตร์ของตะวันตก ก็เป็นถ้อยคำที่มีความหมายเกี่ยวข้องกับคริสต์ศาสนา ตั้งขึ้นโดยปรารภความเป็นไปที่เกี่ยวข้องกับคริสต์ศาสนา หรือแม้แต่เป็นคำเรียกเหตุการณ์ในคริสต์ศาสนาโดยตรง กล่าวคือ
๑. Middle Ages หรือ สมัยกลาง (แห่งยุโรป) ค.ศ.476-1453 เป็นระยะเวลา ๑ พันปีที่คริสต์ศาสนามีกำลังและอิทธิพลเป็นเอกอันเดียวในยุโรป วัฒนธรรมมีแหล่งกำเนิดจากคริสต์ศาสนาแผ่ครอบคลุมชีวิตทุกด้านของสังคม รวมทั้งเศรษฐกิจ การเมือง และการทหาร
แต่ในสมัยกลางเองนั้น คำว่า “สมัยกลาง” หรือ “Middle Ages” ยังไม่เกิดขึ้น
ต่อมา เมื่อชาวยุโรปหลุดพ้นออกมาจากยุคสมัยนี้ พวกนักปราชญ์ตะวันตกผู้มองเห็นว่ายุโรปมีโอกาสหวนกลับคืนสู่ศิลปวิทยาการของกรีกและโรมันโบราณอีกครั้งหนึ่ง จึงเรียกชื่อยุคสมัยที่ผ่านมา นั้นว่า “Middle Ages” (“สมัยกลาง”) ในความหมายว่าเป็นช่วงเวลาท่ามกลางระหว่างการเสื่อมสลายของศิลปวิทยาของกรีกและโรมันโบราณ จนกระทั่งศิลปวิทยานั้นกลับฟื้นคืนขึ้นมาใหม่อีกในยุคของพวกตน ที่เรียกว่า Renaissance
อนึ่ง ในระยะที่หลุดพ้นออกมาใหม่ๆ นั้น (จนถึงยุค Enlightenment ในคริสต์ศตวรรษที่ ๑๘) ความรู้สึกที่เป็นปฏิกิริยาต่อสภาพของสมัยกลางนั้นยังเด่นแรงอยู่ คนยุโรปจึงเรียกชื่อสมัยกลางนั้นอีกอย่างหนึ่งว่า Dark Ages แปลว่า ยุคมืด หมายถึงช่วงเวลาอันยาวนาน ที่อารยธรรมคลาสสิกอันอุดมด้วยศิลปวิทยาการของกรีกและโรมันโบราณได้เลือนลับไป ทำให้ยุโรปตกอยู่ในความมืดมนอับปัญญา
พวกนักมนุษยนิยม (humanists) ที่คิดศัพท์ Middle Ages ขึ้นมาใช้ มองช่วงเวลาที่ล่วงผ่านไปก่อนยุคของพวกเขาว่า เป็นพันปีแห่งความมืดมัวและโมหะ (a thousand-year period of darkness and ignorance; บางทีก็เรียกสั้นๆว่า the age of ignorance หรือ a period of intellectual darkness and barbarity คือ ยุคแห่งความโหดและโฉดเขลา หรือยุคเฉาโฉดโหดเหี้ยม) จึงเรียกว่าเป็น Dark Ages
(บางทีนักประวัติศาสตร์ก็จำกัดช่วงเวลาให้จำเพาะลงไปอีกว่า Dark Ages เป็นช่วงต้นๆ ของสมัยกลางนั้น คือ ราว ค.ศ. 500-1000 และบางทีก็จำกัดสั้นลงไปอีกเป็น ค.ศ.476-800)
ต่อมา คนสมัยหลังที่ห่างเหตุการณ์มานาน มีความรู้สึกที่เป็นปฏิกิริยาต่อสภาพของยุคสมัยนั้นเบาบางลง ก็เริ่มกลับไปเห็นคุณค่าบางอย่างของความเป็นไปในสมัยกลางนั้น เช่นว่า ถึงอย่างไรสมัยกลาง หรือยุคมืดนั้น ก็เป็นรากฐานที่ช่วยให้เกิด Renaissance
โดยเฉพาะที่สำคัญยิ่ง คือการที่ศาสนจักรคริสต์ได้เผชิญและผจญกับศาสนาอิสลาม ในสงครามครูเสดเป็นต้น ในหลายแห่งที่ฝ่ายคริสต์ชนะ ก็พลอยได้ตำรับตำราวิชาการต่างๆ ของกรีกและโรมันโบราณ ที่ชาวมุสลิมนำไปเก็บรักษา ถ่ายทอดและพัฒนาสืบมา
ตำรับตำราเหล่านี้ นักบวชคริสต์ได้คัดลอก เก็บรักษา หรือไม่ก็แปลกลับจากภาษาอาหรับเป็นภาษาละติน ซึ่งกลายมาเป็นแหล่งความรู้ให้แก่ยุค Renaissance (ยุคคืนชีพ)
ต่อมา ปราชญ์ชาวตะวันตกยุคหลังๆ จึงเห็นว่า ในสมัยกลางนั้น ประทีปแห่งวิทยาการยังส่องแสงอยู่บ้าง แม้จะริบหรี่ แต่ก็ไม่ถึงกับดับมืดเสียทีเดียว
ดังนั้น บัดนี้คำว่า Dark Ages จึงไม่เป็นที่นิยมใช้กันอีก (บางท่านแปลคำว่า ยุคมืด/Dark Ages นั้นให้หมายความว่าเป็นช่วงเวลาแห่งประวัติศาสตร์ที่เรารู้เรื่องกันน้อย)
ในสมัยกลางนี้ ผู้ที่จะเป็นจักรพรรดิก็ต้องให้องค์สันตะปาปา (Pope) สวมมงกุฏให้ จักรวรรดิโรมันที่เจ้าเยอรมันรื้อฟื้นตั้งขึ้นใหม่ ก็มาเรียกโดยเติมคำว่า “holy” เข้าข้างหน้า เป็น the Holy Roman Empire (ช่วง ค.ศ.962-1806)
การที่ศาสนาคริสต์มีอำนาจยิ่งใหญ่ครอบคลุมอย่างนี้ ก็ทำให้เกิดมีความคิดที่ให้ถือยุโรป(ตะวันตก) เป็นศาสนรัฐที่กว้างใหญ่อันหนึ่งอันเดียว เรียกว่า “Christendom” (แปลได้ว่า “คริสต์จักร” หรือ “คริสต์อาณาจักร”)
Christendom นี้ ประกอบด้วยเจ้าหน้าที่หรือข้าราชการ ๒ ฝ่าย คือ ฝ่ายศาสนาธิการ (sacerdotium) ซึ่งองค์สันตะปาปา (Pope) มีอำนาจสูงสุด กับฝ่ายรัฏฐาธิการ (imperium) ซึ่งมีจักรพรรดิ (Emperor) ทรงอำนาจสูงสุด โดยทั้งสองฝ่ายปฏิบัติงานเสริมซึ่งกันและกัน (นี้เป็นเพียงทฤษฎี แต่ในทางปฏิบัติสองฝ่ายได้ขัดแย้งแย่งชิงอำนาจกันมาตลอด)
ในสมัยกลางนี้เช่นกัน ที่คริสต์ศาสนจักรได้รวมพลังกษัตริย์ ขุนพล และพลเมืองของประเทศทั้งหลายทั่วยุโรป ทำสงครามศักดิ์สิทธิ์ หรือสงครามเพื่อพระผู้เป็นเจ้า (holy war) เพื่อปลดปล่อยดินแดนศักดิ์สิทธิ์ (Holy Land คือ เมืองเยรูซาเลม) จากการยึดครองของพวกมุสลิมเตอร์กส์ อันมีชื่อเรียกเฉพาะว่า “ครูเสด” (Crusades) ซึ่งเป็นสงครามกับมุสลิมที่ยืดเยื้อยาวนานประมาณ ๒๐๐ ปี (ค.ศ.1096-1270) นับเป็นครูเสดครั้งใหญ่ทั้งหมด ๘ ครั้ง กับครูเสดเด็กอีก ๒ ครั้ง
�˵ء�ó��Ӥѭ㹵���¢ͧ�ѡ���ô����ѹ
㹵���¢ͧ�ѡ���ô����ѹ ���˵ء�ó��Ӥѭ 2 ��С�� ���������������¹�ŧ�ҧ��ҹ��Ż�Է�ҡ�âͧ�š���ѹ�� ����
1. �����ԭ�Ժⵢͧ���ʵ���ʹ� ���ʵ���ʹ���Ѳ���Ҩҡ�ѷ�Ԩٴ� (Judaism) �ͧ������㹴Թᴹ�����䵹� ��ا��������ҡ�������ͧ���ʵ���ʹ�����觵�ͧ���� ��������ѡ��÷���з�����ӹҨ��Ф�����������ͧ�ǡ�� �� ��ùѺ��;�����ͧ������ ��觵�ҧ�ҡ����������������ͧ����Ẻ�ͧ��ա������ѹ ��С�������������դ����ѡ�դس������͡ѹ �����ӹ֧�֧����ᵡ��ҧ�ҧ���ͪҵ� ��Ǥ�����¹����¹�鹨֧�١��Һ�������ҧ˹ѡ �����駡�û����ê��Ե����«��µ�֧������ҧࢹ ����з��� �.�. 312 �ѡ���ôԤ�ᵹ�Թ�֧�ç��С�ȵ��繤��ʵ���ʹԡ�� ��С������բѹ�Ը����ҧ��ʹ� �繼������ʵ���ʹ�����������ҧ�Ǵ����㹨ѡ���ô����ѹ
2. ����ء�ҹ�ҡ��ª������ѹ �ѡ���ô����ѹ�١�ء�ҹ�ª���������ѹ�������㹪�ǧ���ʵ�ȵ���ɷ�� 5 ����з�� �.�.476 ��ا����֧������� �ǡ��ª�����һ���ͧ�Թᴹ�ѡ���ô����ѹ᷹��� ��Ф���� ����Ѻ���¸������ѹ����٧�����繢ͧ��
�ѡɳТͧ�ѧ�����¡�ҧ
㹪�ǧ���ʵ�ȵ���ɷ�� 5-16 �Ѻ��������ء�ҹ��С������ִ��ͧ�Թᴹ�ͧ�ǡ��ª������ѹ ���¡����ѵ���ʵ���ǧ������ "���¡�ҧ" �����ؤ�״���ͧ���û �ѡɳ��蹢ͧ�ѧ�����¡�ҧ��� ������������Է�ԾŢͧ���ʵ�ѡ� ����к��ѧ���ѷ�Կ�Ǵ�� (Feudalism)
1. �Է�ԾŢͧ���ʵ���ʹ�����ӹѡ�ѹ�лһ� (Pope) 㹪�ǧ���Ҵѧ����Ǥ��ʵ���ʹ��դ�����ԭ������ͧ������ӹҨ�˹���ҳҨѡ� ���ͧ�ҡ����������ѹᵡ�¡����������鹹����ҡ��� ����Ҩ���������ѹ˹���ѹ���ǡѹ�� ������ӹѡ�ѹ�лһҷ���ا������Ѻ�������Ѻ��ӹҨ��Т��º��ҷ�Է�ԾŢͧ�����ҧ��蹤� �����ӹҨ�˹���ҳҨѡ÷��㹴�ҹ��ú����� �ԵԺѭ�ѵ� ��С�����
2. �к��ѧ���ѷ�Կ�Ǵ�� (Feudalism) ���ѡɳФ���¤�֧�Ѻ�к��ѡ�ԹҢͧ�� ����Ǥ�� �ǡ��ҹ�¢ع�ҧ (Lords) ����Ңͧ���Թ ����չѡú����Թ (Knight) �Ң����ѧ�Ѵ ���´��š�û���ͧ�ҳҨѡâͧ�ع�ҧ ��駹������Թ����ŵͺ᷹�ҡ��������ª��㹷��Թ �� �����ռ�Ե�Ũӹǹ˹�觨ҡ��ɮ÷������ҷ����ҡԹ㹷��Թ���鹹Ѻ����� �к��ѧ���ѷ�Կ�Ǵ�� ���ѡɳТͧ��á�Ш���ӹҨ�ҧ������ͧ��С�û���ͧ�������ҹ�¢ع�ҧ�ҡ���� �������ٹ���ӹҨ�������ǹ��ҧ�������ҧ�ѡ���ô����ѹ
������������ѧ�����¡�ҧ
1. ����鹻���ͧ ���� �����ҡ�ѵ���� �ع�ҧ ����Թ �����ǹ�˭��繼���ͺ��ͧ���Թ�ӹǹ�ҡ
2. ���ѭ�� ���� ��ǹ������ (����Ңͧ���Թ��Ҵ���) ��з�ʵԴ���Թ (Serf) �繪�ǹҷ�����������Ѻ��Ңͧ���Թ ��е��������ӹҨ��Ңͧ���Թ
3. �ѡ�Ǫ ������ѡ�Ǫ���ʹҤ��ʵ����Է�Ծŵ���ô�ç���Ե�ͧ��ЪҪ�
��Ż��Ѳ�������ѡ�ҧ
���¡�ҧ�դ�����ԭ����˹�ҷҧ��Ż�Ѳ�������ṡ�� 3 ����� ��Сͺ������Ż��䷹� ��Ż������ʵ� �����Ż�⡸ԡ
1. ��Ż��䷹� (Bizantine Arts)
2. ��Ż������ʡ� (Romanesque Arts)
3. ��Ż�⡸ԡ (Gothic Arts)
�ҹ��ó�����ͧ���¡�ҧ
1. �ҹ��ó�������¡�ͧ��� (���ʵ�ȵ���ɷ�� 6-10)
1.1 ��ó�����ҧ��ʹ� ������ͧ��Ƿ������Ǣ�ͧ�Ѻ���ʵ���ʹ� �Ѻ�������Դ�ͧ���ʵ���ʹ� ������������ͧ������ҧ�š�ͧ������ �����һ ����ѹ�Ծҡ�Ҥ����ش���� ��ʹ����ѡ���������� ����з��֧������ѷ�����ʹ����ҧ�ç���� �ҹ��¹����Ӥѭ "�ǹ��" (The City of God) �¹ѡ�ح�͡�ʵԹ (St. Augustine) ��ó�����ҧ��ʹҢͧ���¡�ҧ��¹���������еԹ ���������˹ѧ��ͪ���٧���¹��
1.2 ��ó�����ҧ�š ������ͧ��Ƿ���з����Ե�ͧ�ѧ����кͺ��Ǵ�� �鹡�õ����� ��ü����� ��С��������ҹ���㹴�ҹ���������ѵ����Ф������ѡ�ѡ�յ�͢ع�ҧ��ҹҢͧ��
2. �ҹ��ó�������¡�ҧ����� (���ʵ�ȵ���ɷ�� 13-14)
2.1 �������ҷ������Ǣ�ͧ�Ѻ����ͧ�ҧ�š�ҡ��� ���ѡɳзҧ����¹��� ���������蹡Ѻ����ͧ�ҧ��ʹ�������� �繧ҹ��¹��駻������������������¡�ͧ �ѡ���������ҷ�ͧ��蹢ͧ���û᷹�����еԹ �� �����ѧ��� ���ҽ������ �����Ե����¹ �繵�
2.2 �ѡ��¹��мŧҹ�Ӥѭ ���� �ѧ� (Dante) ��ժ���Ե����¹����� "The Divine Comdy" �������ҡ������͡�ͧ���¡�ҧ ����Ƕ֧���Ե��ѧ������� �з��֧��������ö㹴�ҹ�Թ��ҡ����С�����˵ؼ� ������� ���� ����� (Chaucer) ��кͤ�Ѫ���� (Boccaccio) ��觧ҹ��¹������ѡ��ҡ���ٻ�ͧ�Էҹ���ͤ����ѹ�ԧ������´����ʹ�ѡ�
����Է��������¡�ҧ
1. ����֡�Ңͧ���¡�ҧ������á� ��˹ѡ�ҧ��ҹ���Է�� ������������繼�����ʹ� �����Ѵ�繤��ʵ���ʹ��繷���������¹ ������ա�èѴ���ʶҹ�֡�ҷ���¡�͡�ҡ�Ѵ�����Ե��� ���������ٹ�ԪҤ������������������������繾������٧��觢�� ��觵���������ѹҡ�á���������Է�����
2. ����Է���������á�ͧ���¡�ҧ ��� ����Է�������ŭ�� (Bologna) ��Ե��� ��駢������ͻ���ҳ����¤��ʵ�ȵ���ɷ�� 11 �鹡���֡�ҡ��������ѹ ᾷ����ʵ�� ��л�Ѫ�� �͡�ҡ���������Է����»���� ��������������ٹ���ҧ����֡�Ҵ�ҹ���Է�Ңͧ���¡�ҧ �������Է������͡������������Է���������Դ����ѧ��� �Ҩ���������� �������ʵ�ȵ���ɷ�� 12 �繵��� ����֡����дѺ����Է�����������价������û
3. ����֡�Ңͧ����Է��������¡�ҧ����Ż��ʵ�� 7 ᢹ� ����Ǥ�� 3 ᢹ��á�դ����Ӥѭ����ش ���� ���ҡó� �ҷ��Ż� ��е�á�Է�� ����ͧŧ�� ��� �Ţ��Ե ������ʵ�� ��д���� �չѡ�֡��������¹�Ѻ�ѹ�� ������Ըա���ͺ�ҡ����