ระบบเศรษฐกิจนี้อยู่ภายใต้การควบคุมของรัฐบาลทั้งทรัพยากรต่างๆและปัจจัยการผลิตทุกชนิด เอกชนไม่มีกรรมสิทธิ์ในการเลือกใช้ปัจจัยการผลิตได้ กลไกราคาไม่มีบทบาทในการแก้ไขปัญหาพื้นฐานทางเศรษฐกิจ การตัดสินใจมักจะทำอยู่ในรูปของการวางแผนแบบบังคับ จากส่วนกลาง (central planning) โดยคำนึงถึงสวัสดิการของสังคมเป็นสำคัญ
ข้อดีของระบบเศรษฐกิจแบบสังคมนิยม[แก้ไข | แก้ไขต้นฉบับ]
1.เป็นระบบเศรษฐกิจที่ช่วยลดปัญหาการเหลื่อมล้ำทางฐานะและรายได้ของบุคคลในสังคม
2.ภายใต้ระบบเศรษฐกิจนี้เอกชนจะทำการผลิตและบริโภคตามคำสั่งของรัฐ
1.ประชาชนไม่มีเสรีภาพในการผลิตหรือบริโภคอะไรได้ตามใจ
2.สินค้ามีคุณภาพไม่ดีเท่าที่ควรเนื่องจากผู้ผลิตขาดแรงทุนทรัพย์ในการผลิต
3.การใช้ทรัพยากรทางเศรษฐกิจอาจเป็นไปอย่างไม่มีประสิทธิภาพ
�к����ɰ�Ԩ�
����ѡɳС�ô��Թ�Ԩ�����ҧ���ɰ�Ԩ�ͧ�����ѧ��� ���ͺ���بش�����٧�ش�ҧ���ɰ�Ԩ (����ՠ �Թ�ՠ ��觤��)� ����Ǵ������лѨ��µ�ҧ � �ͧ�����ѧ����ҧ�ѹ� �֧������ѡɳС�ô��Թ�Ԩ�����ҧ���ɰ�Ԩ�ͧ�����ѧ��ᵡ��ҧ�ѹ�
�к����ɰ�Ԩ��š��������������¹�� ���� 4 �к� ��� �к��ع���� �������չ��� �к������ǹ�ʵ� �к��ѧ������ ����к����ɰ�ԨẺ���
Ἱ���Է���ʴ������繶֧�����Ѻ�Դ�ͺ㹡�ô��Թ�Ԩ�����ҧ���ɰ�Ԩ�����ҧ�Ѱ��šѺ�͡��� ������к����ɰ�Ԩ� ����մѧ���
�ѡɳ��蹵�ҧ � ��ʹ���Т�����¢ͧ�к����ɰ�Ԩ��ҧ �
- �Ѱ�������Ңͧ�Ѩ���
��ü�Ե��������ԧ
�ҧ���ɰ�Ԩ������
- �͡��������Է�Է� �Ԩ�������ɰ�Ԩ� �
��ü�Ե����Ӥѭ- �Ѱ��ŷӡԨ�����ҧ
���ɰ�Ԩ����բ�Ҵ�˭������
�٧����Ǣ�ͧ�Ѻ��ЪҪ��ҡ �
- �͡�����Է�ԷӸ�áԨ��ҧ �
����Ѱ�������
(��áԨ��Ҵ���)�
���ЪҪ�
- �к��ع�����Ѻ�ѧ��
- �Ԩ�����ҧ���ɰ�Ԩ��ǹ�˭�
�繢ͧ�͡�� �����ع����
- �Ѱ�������ҷӸ�áԨ����
������ͧ�Ż���ª��
������ЪҪ�
- �к��ع�����Ѻ�ѧ��
- �Ԩ�����ҧ���ɰ�Ԩ��ǹ�˭�
�繢ͧ�͡�� �����ع����
- �Ѱ�������ҷӸ�áԨ����
������ͧ�Ż���ª��
������ЪҪ�
- �͡������ͧ�Ѻ�Դ�ͺ
�ҧ��ҹ���ɰ�Ԩ
- ��Ѿ�ҡö١�Ǻ���
�����ҡ�Ѱ��������١�����
�������ǹ�˭��繢ͧ�Ѱ
��ЪҪ����������
���ᵡ��ҧ �ѹ�ҡ
- ��ЪҪ����Ѻ��ä�����ͧ��
����ª��ҡ�Ѱ��ٻ�ͧ
���ʴԡ������Թ��Һ�ԡ��
����Ѱ��
- ��ЪҪ��������Ҿ�ҧ
���ɰ�Ԩ
- �Թ�����к�ԡ�����ҡ
�س�Ҿ������Ҥ����
- ��ЪҪ����Ѻ��ä�����ͧ
�Ż���ª��ҡ�Ѱ���
��ٻ�ͧ���ʴԡ�ø�áԨ���
�������ä�ͧ�վ
- �͡���ա��ѧ�㹡�÷�
��áԨ�����ա������ç�٧�
-��͡���������Ҿ�ҧ���ɰ�Ԩ
- �Թ�����к�ԡ�����ҡ
�س�Ҿ������Ҥ����
- �Ѱ����ͧ�Ѵ��ç�����ҳ
�ҷӸ�áԨ
- ��ЪҪ�������Է�������Ҿ
�ҧ���ɰ�Ԩ
(�Ѱ��ŷӷ�����) �
- �Թ�����к�ԡ���չ���
��д��¤س�Ҿ
��������ա���觢ѹ
- �ż�Ե��� ����
��ЪҪ�����բ�ѭ���
���ѧ�㹡�÷Ӹ�áԨ�
- �͡���١�ӡѴ�Է�������Ҿ
�ҧ��ǹ
- �Ѱ��ŵ�ͧ�Ѵ��ç�����ҳ
�ҷӸ�áԨ����ѡ�ТҴ�ع
�Ԩ������ҧ � �դس�Ҿ���
- �Ѱ��ŵ�ͧ�Ѵ��ç�����ҳ
�ҷӸ�áԨ��ѡ�ТҴ�ع
- ��á�Ш����������ՠ
�����������ǹ�˭�
�����·ع
- ��ЪҪ��Ҩ�ջѭ�Ҩҡ�Ҥ�
�Թ��ҢҴ�Ź���ͧ�ҡ��·ع
�����ǡѹ
- ������Ѿ�ҡÿ������
�к����ɰ�ԨẺ��� ����к�������Ѻ��������������� ��л�����¡��頠 �к����
ระบบเศรษฐกิจ
ระบบเศรษฐกิจ หมายถึง การรวมตัวกันเป็นกลุ่มของหน่วยเศรษฐกิจ ซึ่งประกอบด้วยบุคคลหรือสถาบันที่ทำหน้าที่เฉพาะอย่างในทางเศรษฐกิจ เพื่อแก้ไขปัญหาพื้นฐานทางเศรษฐกิจและพัฒนาระบบเศรษฐกิจให้มีความเจริญก้าวหน้ายิ่งขึ้น การจำแนกระบบเศรษฐกิจ
การตัดสินปัญหาพื้นฐานทางเศรษฐกิจมีหลายวิธี โดยจะเลือกวิธีใดขึ้นอยู่กับระบบเศรษฐกิจของสังคมนั้น โดยทั่วไปนิยมแบ่งระบบเศรษฐกิจออกเป็น 4 ระบบ ดังนี้
1.ระบบเศรษฐกิจแบบคอมมิวนิสต์ (Communism) ระบบเศรษฐกิจแบบคอมมิวนิสต์เป็นระบบเศรษฐกิจที่รัฐบาลเป็นเจ้าของทรัพยากรต่างๆ รวมทั้งปัจจัยการผลิตทุกชนิด เอกชนไม่มีกรรมสิทธิ์ ตลอดจนเสรีภาพที่จะเลือกใช้ปัจจัยการผลิตได้ รัฐบาลเป็นผู้ประกอบการและทำหน้าที่จัดสรรทรัพยากรต่างๆ หน่วยธุรกิจและครัวเรือน จะผลิตและบริโภคตามคำสั่งของรัฐ กลไกราคาไม่มีบทบาทในการแก้ไขปัญหาพื้นฐานทางเศรษฐกิจ การแก้ไขปัญหาพื้นฐานทางเศรษฐกิจกระทำโดยรัฐบาล จะมีลักษณะเด่นอยู่ที่การรวมอำนาจทุกอย่างไว้ที่ส่วนกลาง ข้อดีของระบบเศรษฐกิจแบบคอมมิวนิสต์ จุดเด่นของระบบเศรษฐกิจแบบคอมมิวนิสต์ก็คือ เป็นระบบเศรษฐกิจที่ช่วยลดปัญหาความเหลื่อมล้ำทางฐานะและรายได้ของบุคคลในสังคม ภายใต้ระบบเศรษฐกิจนี้เอกชนจะทำการผลิตและ บริโภคตามคำสั่งของรัฐ ผลผลิตที่ผลิตขึ้นมาจะถูกนำส่งเข้าส่วนกลาง และรัฐจะเป็นผู้จัดสรรหรือแบ่งปัน สินค้าและบริการดังกล่าวให้ประชาชนแต่ละคนอย่างเท่าเทียมกันโดยไม่มีการได้เปรียบหรือเสียเปรียบ ข้อเสียของระบบเศรษฐกิจแบบคอมมิวนิสต์ ประชาชนไม่มีเสรีภาพที่จะผลิตหรือบริโภคอะไรได้ตามใจเพราะจะถูกบังคับหรือสั่งการจากรัฐ สินค้ามีคุณภาพไม่ดีเท่าที่ควร เนื่องจากผู้ผลิตขาดแรงจูงใจ และการใช้ทรัพยากรทางเศรษฐกิจอาจเป็นไปอย่างไม่มีประสิทธิภาพ เนื่องจากรัฐบาลไม่สามารถที่จะมีข่าวสารที่สมบูรณ์ในทุก ๆ เรื่อง
2. ระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยม
ระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยม เป็นระบบเศรษฐกิจที่เปิดโอกาสให้บุคคลทั่วไปเลือกตัดสินใจดำเนินกิจกรรมทางเศรษฐกิจตามความสามารถและโอกาสของตนโดยอาศัยตลาดและราคาในการเลือก โดยรัฐหรือเจ้าหน้าที่จากส่วนกลางมีบทบาทเกี่ยวข้องน้อยมาก
ลักษณะสำคัญของระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยม ได้แก่
- ทรัพย์สินและปัจจัยการผลิตเป็นของเอกชน
- เอกชนเป็นผู้ดำเนินการกิจกรรมทางเศรษฐกิจ โดยผ่านกลไกราคา และมีกำไรเป็นแรงจูงใจ - มีการแข่งขันเป็นรากฐานของระบบเศรษฐกิจ
- รัฐไม่เข้าแทรกแซงทางเศรษฐกิจ มีบทบาทเพียงการรักษาความสงบเรียบร้อย ความยุติธรรม
ข้อดีของระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยม คือ ประชาชนสามารถใช้ความรู้ความสามารถ โอกาส ความคิดริเริ่ม ของตนในการผลิตและบริโภคเพื่อประโยชน์ทางเศรษฐกิจของตนได้อย่างเต็มที่
ข้อเสียของระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยม คือ จากความสามารถและโอกาสของบุคคลที่แตกต่างกัน ทำให้มีระดับรายได้แตกต่างกัน นำไปสู่ปัญหาการกระจายรายได้ระหว่างคนรวยกับคนจน ส่วนการผลิตในระบบทุนนิยมเป็นที่มาของการแข่งขันกันผลิต นำไปสู่การทำลายทรัพยากรและสิ่งแวดล้อมตามธรรมชาติจนกลายเป็นปัญหาของโลกในปัจจุบัน
ประเทศที่มีระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยม เช่น ประเทศสหรัฐอเมริกา ญี่ปุ่น อังกฤษ สิงคโปร์
3. ระบบเศรษฐกิจแบบสังคมนิยม
ระบบเศรษฐกิจแบบสังคมนิยม เป็นระบบเศรษฐกิจที่รัฐเป็นเจ้าของปัจจัยการผลิต วางแผนและควบคุมการผลิตบางประเภท โดยเฉพาะการผลิตที่เป็นผลประโยชน์ร่วมกันของประชาชน เช่น การสาธารณูปโภค ต่างๆ สถาบันการเงิน ป่าไม้ เอกชนถูกจำกัดเสรีภาพในกิจกรรมทางเศรษฐกิจโดยเฉพาะส่วนที่เป็นผลประโยชน์ของส่วนรวม ดำเนินการได้เพียงอุตสาหกรรมและเกษตรกรรมขนาดย่อม ทั้งนี้เพื่อแก้ไขปัญหาความแตกต่างด้านฐานะระหว่างคนรวยและคนจน
ลักษณะสำคัญของระบบเศรษฐกิจแบบสังคมนิยม ได้แก่
- รัฐคุมการดำเนินกิจกรรมทางเศรษฐกิจทุกรูปแบบ
- ไม่มีการแข่งขันเกิดขึ้น -รัฐสั่งการผลิตคนเดียว
- มีการวางแผนจากส่วนกลาง
ข้อดีของระบบเศรษฐกิจแบบสังคมนิยม คือ สร้างความเสมอภาคด้านฐานะทางเศรษฐกิจของบุคคลในสังคม ประชาชนได้รับสวัสดิการจากรัฐบาลกลางโดยเท่าเทียมกันและสามารถกำหนดนโยบายเป้าหมายตามที่รัฐบาลกลางต้องการได้
ข้อเสียของระบบเศรษฐกิจแบบสังคมนิยม คือ ประชาชนขาดแรงจูงใจในการทำงาน เศรษฐกิจของประเทศอาจเผชิญวิกฤติหากรัฐกำหนดความต้องการผิดพลาดและการไม่มีระบบแข่งขันแบบทุนนิยมทำให้ไม่มีการพัฒนาสินค้าและบริการใหม่ๆ
ประเทศที่ใช้ระบบเศรษฐกิจแบบสังคมนิยม เช่น เกาหลี ลาว เวียดนาม
4. ระบบเศรษฐกิจแบบผสม
ระบบเศรษฐกิจแบบผสม เป็นระบบเศรษฐกิจที่ผสมระหว่างระบบทุนนิยมกับสังคมนิยม มีรัฐเป็นเจ้าของปัจจัยการผลิตหรือควบคุมการผลิตขนาดใหญ่ แต่ปัจจัยการผลิตส่วนใหญ่เป็นของเอกชน การกำหนดราคาขึ้นกับกลไกแห่งราคาของตลาด
ลักษณะสำคัญของระบบเศรษฐกิจแบบผสม ได้แก่
- เอกชนมีเสรีภาพ
- มีการแข่งขัน แต่รัฐอาจแทรกแซง การผลิตได้บ้าง
- รัฐดำเนินกิจการบางอย่างในรูปของรัฐวิสาหกิจ เช่น สาธารณูปโภค ( ไฟฟ้า ประปา )
- มีการวางแผนจากส่วนกลางและมีสวัสดิการจากรัฐ
ประเทศที่ใช้ระบบเศรษฐกิจแบบผสม เช่น ไทย มาเลเซีย อินโดนีเซีย ฟิลิปปินส์ บรูไน กัมพูชา พม่า เป็นต้น
//mosszyeuei.blogspot.com/