เลือกตั้งนายกรัฐมนตรี 2565

วันที่ 22 พฤศจิกายน 2565 น.ส.ไตรศุลี  ไตรสรณกุล รองโฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี กล่าวว่า คณะรัฐมนตรี(ครม.)อนุมัติงบกลาง รายการเงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็นวงเงิน 540 ล้านบาท เพื่อเป็นค่าใช้จ่ายในการเลือกตั้งสมาชิกสภาเกษตรกรจังหวัด และการเลือกสมาชิกสภาเกษตรกรแห่งชาติ ปีงบประมาณ 2566 ตามที่สำนักงานสภาเกษตรกรแห่งชาติเสนอ

ทั้งนี้ เนื่องจากสมาชิกสภาเกษตรกรแห่งชาติที่ปฏิบัติหน้าที่อยู่ในปัจจุบันครบวาระการดำรงตำแหน่ง เมื่อวันที่ 23 มีนาคม 2559 และสมาชิกสภาเกษตรกรจังหวัดครบวาระการดำรงตำแหน่งเมื่อวันที่ 15 สิงหาคม 2559 โดยนายกรัฐมนตรีได้เห็นชอบในเรื่องนี้แล้วและจะเดินทางไปมอบนโยบายเกี่ยวกับการเลือกตั้งสมาชิกสภาเกษตรกรจังหวัด ประเภทผู้แทนเกษตรกร ในวันที่  25 พ.ย. 2565

สำหรับกำหนดการเลือกตั้งฯ จะมีขึ้นในวันที่ 25 ธ.ค. 2565 นี้ ซึ่งการสนับสนุนจากรัฐบาลจะมีส่วนให้เกิดการเลือกตั้งสมาชิกสภาเกษตรกรจังหวัด และการเลือกสมาชิกสภาเกษตรกรแห่งชาติโดยสุจริตและเป็นธรรม ได้มาซึ่งสภาเกษตรกรที่เป็นตัวแทนของเกษตรกรเพื่อดำเนินกิจกรรมต่างๆ ทั้งการคุ้มครองและรักษาผลประโยชน์ของเกษตรกรในการผลิต แปรรูป การตลาด สนับสนุนสิทธิและการมีส่วนร่วมของเกษตรกรในการกำหนดนโยบาย วางแผนงานอย่างเป็นระบบ ให้เกษตรกรได้รับประโยชน์สูงสุด พัฒนาภาคเกษตรกรรมและเศรษฐกิจภาพรวมของประเทศอย่างยั่งยืนต่อไป

โดยการเลือกตั้งสมาชิกสภาเกษตรกรจังหวัด และการเลือกสมาชิกสภาเกษตรกรแห่งชาตินี้ เป็นไปตามพระราชบัญญัติสภาเกษตรกรแห่งชาติ พ.ศ. 2553 มาตรา 8 และมาตรา 37 ซึ่งกำหนดวาระการดำรงตำแหน่งสมาชิกสภาเกษตรกรแห่งชาติ และสมาชิกสภาเกษตรกรจังหวัด คราวละ 4 ปี นับแต่วันที่ประกาศในราชกิจจานุเบกษา

สำหรับสมาชิกสภาเกษตรกรแห่งชาติที่ปฏิบัติหน้าที่อยู่ในปัจจุบันครบวาระการดำรงตำแหน่งไปตั้งแต่ปี 2559 แล้ว แต่ในมาตรา 8 วรรค 2 กำหนดให้สมาชิกสภาเกษตรกรแห่งชาติซึ่งพ้นจากตำแหน่งตามวาระยังคงปฏิบัติหน้าที่ต่อไปจนกว่าจะมีประกาศชื่อสมาชิกสภาเกษตรกรแห่งชาติชุดใหม่  ซึ่งทางสำนักงานสภาเกษตรกรแห่งชาติ ได้ทำหนังสือถึงเลขาธิการนายกรัฐมนตรีนำเสนอนายกรัฐมนตรีเพื่อขอความเห็นชอบจัดการเลือกตั้งสมาชิกสภาเกษตรกรจังหวัดและสมาชิกสภาเกษตรกรแห่งชาติที่ครบวาระการดำรงตำแหน่ง ซึ่งเลขาธิการนายกรัฐมนตรีได้แจ้งว่า นายกรัฐมนตรีพิจารณาแล้วเห็นชอบในหลักการตามที่สภาเกษตรกรแห่งชาติเสนอ จึงได้นำเรื่องเข้าสู่การพิจารณาของครม.ในวันนี้

โดยที่ในร่างแผนการเลือกตั้งของ กกต. ได้กำหนดว่า วันที่ 30 มีนาคม 2566 จะเป็นวันสุดท้ายที่คาดว่าพระราชกฤษฎีกาให้มีการเลือกตั้ง ส.ส.มีผลบังคับใช้  และวันที่ 31 มีนาคม เป็นวันที่ กกต. ประกาศกำหนดวันเลือกตั้งและประกาศกำหนดวันรับสมัคร ก่อนเปิดให้ว่าที่ผู้สมัคร ส.ส.ยื่นใบสมัครเป็นเวลา 5 วัน ตั้งแต่วันที่ 3-7 เมษายน 2566  

ซึ่ง กกต.จะประกาศรายชื่อผู้สมัคร ส.ส. ในวันที่ 14 เมษายน  ทั้งนี้ เบื้องต้นกกต.ได้กำหนดให้วันที่ 7 พฤษภาคม 2566  เป็นวันเลือกตั้งทั่วไป  โดยกำหนดให้ในวันที่   30 เมษายน เป็นวันลงคะแนนเลือกตั้งล่วงหน้าทั้งในเขตและนอกเขตเลือกตั้ง  รวมทั้งเปิดให้แจ้งเหตุที่ไม่อาจไปใช้สิทธิเลือกตั้งได้ภายใน 7 วันก่อนและหลังวันหย่อนบัตรเลือกตั้ง คือ ระหว่างวันที่ 1-6 พฤษภาคม หรือ ระหว่างที่  8-14 พฤษภาคม 2566  

นอกจากนี้ กกต.ยังกำหนดแผนการเลือกตั้งกรณีที่มีการยุบสภา ซึ่งกกต.จะต้องกำหนดวันเลือกตั้งไม่น้อยกว่า 45 วัน แต่ไม่เกิน 60 วัน ซึ่งภายใน 5 วันนับแต่วันที่มีพระราชกฤษฎีกายุบสภากกต.จะต้องประกาศวันเลือกตั้งภายใน 5 วัน และวันรับสมัครเลือกตั้งในราชกิจจานุเบกษา  

อันวาร์ อิบราฮิม สาบานตนรับตำแหน่งนายกรัฐมนตรีคนที่ 10 แห่งประเทศมาเลเซียแล้ว เมื่อวันพฤหัสบดีที่ 24 พ.ย. 2565 ที่ผ่านมา หลังจากได้รับเลือกจากสมเด็จพระราชาธิบดี สุลต่าน อับดุลเลาะห์ ให้เป็นผู้จัดตั้งรัฐบาลใหม่ เพื่อยุติภาวะสภาแขวน ที่เกิดขึ้นหลังการเลือกตั้งเมื่อช่วงสุดสัปดาห์ไม่มีผู้ชนะเด็ดขาด

ตำแหน่งนายกรัฐมนตรี เป็นสิ่งที่นายอันวาร์เฝ้ารอมาหลายทศวรรษ หลังจากเดินทางในแวดวงการเมืองมาเลเซียมาอย่างยาวนาน เขาเคยเกือบคว้าเก้าอี้ตัวนี้มาแล้วถึง 2 ครั้ง แต่ก็หลุดมือไปทั้งหมด และถึงขั้นเคยถูกจำคุกนานหลายปีในยุคการปกครองของ มหาเธร์ โมฮัมหมัด ผู้ที่เป็นอาจารย์และคู่ปรับทางการเมืองของเขา

อย่างไรก็ตาม เส้นทางหลังจากนี้ของนายอันวาร์ในวัย 75 ปี ยังคงเต็มไปด้วยความท้าทายมากมายที่รอเขาอยู่ ทั้งรัฐบาลชุดใหม่ที่ผสมหลายกลุ่มการเมือง และการผ่านร่างกฎหมายงบประมาณแห่งชาติฉบับใหม่ ซึ่งถูกมองว่าเป็นเสมือนการลงมติไม่ไว้วางใจจากทั้งรัฐสภา เพื่อพิสูจน์ว่า เขาครอบเสียงข้างมากในสภาอย่างแท้จริง

อันวาร์ อิบราฮิม นักการเมืองดาวโรจน์

อันวาร์ อิบราฮิม เกิดเมื่อวันที่ 10 ส.ค. 2490 ที่รัฐปีนัง จบปริญญาตรีจากมหาวิทยาลัยมาลายา เริ่มเป็นที่รู้จักขึ้นมาจากการเป็นแกนนำกลุ่มนักศึกษาผู้ก่อตั้งกลุ่มเคลื่อนไหวเยาวชนอิสลาม ABIM เคยถูกจับกุมในปี 2517 ระหว่างการประท้วงสนับสนุนชาวไร่ในชนบท และถูกตัดสินจำคุก 20 เดือน

ต่อมาในปี 2525 นายอันวาร์สร้างความประหลาดใจด้วยการเข้าร่วมพรรคอัมโน ของมหาเธร์ โมฮัมหมุด นายกรัฐมนตรีในยุคนั้น และไต่เต้าอย่างรวดเร็วจนได้รับตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม, เยาวชน และการกีฬา ในปีต่อมา ก่อนจะย้ายไปเป็นรัฐมนตรีกระทรวงเกษตรในปี 2527 และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการในปี 2529

นายอันวาร์ได้เป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลังตั้งแต่ปี 2534 จนถึงปี 2541 และได้เป็นรองนายกรัฐมนตรีของมหาเธร์ในปี 2536 จนเป็นที่คาดหมายกันอย่างกว้างขวางว่า นายอันวาร์จะได้เป็นนายกรัฐมนตรี สืบต่อจากมหาเธร์ แต่กลับเกิดวิกฤติการเงินเอเชีย (วิกฤติต้มยำกุ้ง) ขึ้นในปี 2540 และทั้งคู่ก็แตกหักกันทั้งเรื่องเศรษฐกิจและการคอร์รัปชัน

โดนจำคุกครั้งแล้วครั้งเล่า

ความขัดแย้งที่เกิดขึ้นทำให้นายอันวาร์ถูกปลดในเดือนกันยายน 2541 ทำให้เขาปลุกระดมมวลชนหลายหมื่นคนออกมาเดินขบวนประท้วงต่อต้านรัฐบาลของ ดร.มหาเธร์ ในกรุงกัวลาลัมเปอร์ในวันที่ 20 ก.ย. 2541 ทำให้นายอันวาร์ถูกจับกุม และถูกตั้งข้อหาคอร์รัปชัน กับร่วมเพศทางทวารหนัก ที่หลายฝ่ายรวมถึงตัวนายอันวาร์เชื่อว่ามีแรงจูงใจทางการเมือง

นั่นคือจุดเริ่มต้นของการไต่สวนอันอื้อฉาว สัปดาห์ต่อมา นายอันวาร์ขึ้นศาลฟังการพิจารณาคดีในสภาพมีรอยช้ำสีเข้มรอบดวงตา ก่อนที่ผู้บัญชาการตำรวจมาเลเซียในสมัยนั้นจะออกมายอมรับว่า มีการใช้กำลังทำร้ายร่างกายในอันวาร์ขณะอยู่ในคุก อย่างไรก็ตาม ในปี 2542 เขาก็ถูกตัดสินจำคุก 6 ปี ข้อหาคอร์รัปชัน ตามด้วยโทษจำคุก 9 ปีข้อหาร่วมเพศทางทวารหนักในปี 2543

ตลอดมานายอันวาร์ยืนยันว่า ข้อกล่าวหาที่เขาได้รับเป็นส่วนหนึ่งของแผนป้ายสีเพื่อกำจัดเขา ซึ่งเป็นภัยคุกคามทางการเมืองของ ดร.มหาเธร์ ขณะที่ตัวมหาเธร์เองเคยกล่าวในงานแถลงข่าวเมื่อปี 2541 ว่า “ชายคนนี้ไม่ควรได้รับอนุญาตให้เป็นผู้นำของประเทศอย่างมาเลเซีย”

หลังมหาเธร์ลงจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรีในช่วงปลายปี 2547 ศาลสูงสุดของมาเลเซียก็กลับคำตัดสินของศาลชั้นก่อน ในคดีร่วมเพศทางทวารหนัก และปล่อยตัวนายอันวาร์ ซึ่งกลายมาเป็นผู้นำกลุ่มพันธมิตรฝ่ายค้านที่ก่อตั้งขึ้นใหม่ และทำผลงานได้ดีในการเลือกตั้งปี 2551

ในปีเดียวกันนั้น นายอันวาร์ถูกฟ้องร้องคดีร่วมเพศทางทวารหนักอีกครั้ง ก่อนที่ศาลสูงมาเลเซียจะตัดสินในเดือนมกราคม 2555 ให้นายอันวาร์ไม่มีความผิดเนื่องจากขาดหลักฐาน ทำให้เขามีโอกาสนำพากลุ่มฝ่ายค้านลงศึกเลือกตั้งปี 2556 และเอาชนะคะแนนป๊อปปูลาร์โหวต เหนือกลุ่มพันธมิตรรัฐบาล บาริซาน นาซิอองนาล (Barisan Nasional) ได้เป็นครั้งแรก

แต่ความทะเยอทะยานของนายอันวาร์ก็ถูกหยุดไว้อีกครั้ง ในขณะที่เขากำลังเตรียมตัวสู้ศึกเลือกตั้งระดับรัฐในปี 2557 คำตัดสินของศาลที่ให้เขาพ้นผิดข้อหาร่วมเพศทางทวารหนักก็ถูกคว่ำโดยศาลสูงสุด ทำให้เขาถูกส่งเข้าคุกอีกครั้ง แต่ยังทำหน้าที่เป็นผู้นำฝ่ายค้านเรื่อยมา

กลับสู่โลกการเมือง ตำแหน่งนายกฯ หลุดมือ

ในขณะที่นายอันวาร์ถูกจำคุก คู่ปรับของเขาอย่าง มหาเธร์ โมฮัมหมัด ก็สร้างเซอร์ไพรส์ด้วยการประกาศออกจากการเกษียณอายุ กลับมาท้าชิงตำแหน่งผู้นำมาเลเซียอีกครั้ง ด้วยเหตุผลว่า เขาเบื่อหน่ายกับข้อกล่าวหาเรื่องการคอร์รัปชันมากมายที่กำลังครอบงำรัฐบาลของ นาจิบ ราซัค นายกรัฐมนตรีในขณะนั้น และอีกหนึ่งคนในอุปถัมภ์ของมหาเธร์

มหาเธร์สร้างความตกตะลึงขึ้นไปอีกด้วยการประกาศจับมือกับนายอันวาร์อีกครั้งในปี 2561 เนื่องจากนายอันวาร์มีคะแนนนิยมสูงมากในหมู่ผู้สนับสนุนฝ่ายค้าน และมหาเธร์ก็นำกลุ่มพันธมิตร ปากาตัน ฮาราปัน (Pakatan Harapan) คว้าชัยชนะในการเลือกตั้งปีเดียวกัน ยุติการครองอำนาจ 61 ปีติดต่อกันของ บาริซาน นาซิอองนาล

หลังสิ้นอำนาจ นาจิบ ราซัค ก็ถูกตัดสินใจคุกในคดีที่เกี่ยวข้องกับการยักยอกเงินหลายพันล้านดอลลาร์จากกองทุน 1MDB ขณะที่มหาเธร์ขอพระราชทานอภัยโทษแก่นายอันวาร์ และสัญญาว่าจะส่งมอบตำแหน่งนายกรัฐมนตรีให้เขาภายใน 2 ปี เนื่องจากมหาเธร์มีอายุมากกว่า 90 ปีแล้ว

ทว่าการเมืองไม่มีมิตรแท้และศัตรูถาวร เมื่อเวลาผ่านไป รัฐบาลร่วมกลับเริ่มสั่นคลอน และจนแล้วจนรอดมหาเธร์ก็ไม่ยอมกำหนดวันถ่ายโอนอำนาจที่แน่ชัด ทำให้รอยร้าวขยายตัวมากขึ้นท่ามกลางการต่อสู้ภายใน แล้วจู่ๆ ในเดือนกุมภาพันธ์ 2563 มหาเธร์ก็ประกาศลาออก ทำให้รัฐบาลล่ม และตำแหน่งนายกรัฐมนตรีหลุดมือนายอันวาร์ไปอีกครั้ง

การเมืองปั่นป่วน และนายกรัฐมนตรีคนที่ 10

การลาออกของมหาเธร์ทำให้การเมืองมาเลเซียปั่นป่วนอย่างไม่เคยเป็นมาก่อน พรรคอัมโนกลับมาครองอำนาจอีกครั้ง นายมูห์ยิดดิน ยัสซิน ได้รับเลือกเป็นนายกรัฐมนตรีคนใหม่ แต่ผ่านไปเพียงปีกว่า ในเดือนสิงหาคม 2564 ช่วงที่การระบาดของไวรัสโควิด-19 กำลังอยู่ในจุดสูงสุด นายมูห์ยิดดินก็ลาออก หลังสูญเสียเสียงข้างมากในรัฐสภา

นายอิสมาอิล ซาบรา ยาคอบ รับสืบทอดตำแหน่งต่อจากนายยัดซิน และประกาศยุบสภาในเดือนตุลาคม 2565 เพื่อจัดการเลือกตั้งใหม่ภายใน 60 วัน โดยพรรคอัมโนหวังจะใช้ชัยชนะในการเลือกตั้งเพื่อฟื้นฟูอำนาจอีกครั้ง แต่กลายเป็นว่ากลุ่ม ปากาตัน ฮาราปัน ของนายอันวาร์ เป็นฝ่ายที่ได้เก้าอี้ในสภามากที่สุดแต่ไม่ถึงเสียงข้างมาก จนเกิดภาวะชะงักงันทางการเมือง

ตลอด 5 วันหลังการเลือกตั้งจบลง เกิดการเจรจากันอย่างเคร่งเครียดเพื่อบรรลุข้อตกลงจัดตั้งรัฐบาลใหม่ โดยมีการหารือและเสนอจัดตั้งกลุ่มพันธมิตรมากมาย แต่ถูกปฏิเสธ ทำให้สมเด็จพระราชาธิบดี สุลต่าน อับดุลเลาะห์ ต้องเชิญผู้นำพรรคการเมืองทุกกลุ่มเข้าเฝ้าที่พระราชวัง เพื่อหาข้อตกลงร่วมกัน

สุดท้าย คิงอับดุลเลาะห์ก็ตัดสินพระทัยเลือกนายอันวาร์ อิบราฮิม เป็นนายกรัฐมนตรีคนที่ 10 ของมาเลเซีย โดยนายอันวาร์สาบานตนรับตำแหน่งในช่วงเย็นวันพฤหัสบดีที่ 24 พ.ย. สิ้นสุดการรอคอยหลังจากเดินทางบนเส้นทางขวากหนามมานานถึง 25 ปี

ความท้าทายที่รออยู่หลังจากนี้

ตำแหน่งนายกรัฐมนตรีเป็นเพียงจุดเริ่มต้นใหม่สำหรับอันวาร์ อิบราฮิม เส้นทางข้างหน้ายังคงเต็มไปด้วยความท้าทาย เขาต้องจัดตั้งรัฐบาลโดยจับมือเป็นพันธมิตรกับกลุ่มการเมืองหลายกลุ่มที่มีความคิดเห็นทางการเมืองแตกต่างกัน แม้แต่กลุ่ม บาริซาน นาซิอองนาล ที่กลับลำมาขอร่วมรัฐบาลแห่งชาติ จากที่ประกาศจะเป็นฝ่ายค้าน

นอกจากนั้น ยังมีเรื่องร่างกฎหมายงบประมาณแห่งชาติปี 2566 มูลค่า 3.72 แสนล้านริงกิตมาเลเซีย ซึ่งมีการยื่นญัตติเข้าสู่สภาตั้งแต่ก่อการยุบสภาเมื่อเดือนตุลาคมแล้ว แต่ยังไม่มีการอภิปรายหรือลงมติใดๆ โดยนายอันวาร์จำเป็นต้องผ่านร่างงบประมาณนี้ให้สำเร็จ เพื่อพิสูจน์ว่าเขาครองเสียงข้างมาในรัฐสภา ท่ามกลางการท้าทายของอดีตนายกรัฐมนตรีมูห์ยิดดิน ยัสซิน ที่อ้างว่าตัวเขามีเสียงสนับสนุนถึง 115 เสียงจากทั้งหมด 222 เสียง

การลงมติผ่านร่างกฎหมายงบประมาณของมาเลเซีย เปรียบเสมือนการลงมติไม่ไว้วางใจรัฐบาล ในขณะที่เหลือเวลาอีกไม่ถึง 1 เดือนจะเริ่มต้นปีงบประมาณใหม่ เขายังต้องดึงอัตราเงินเฟ้อให้ลดลง สร้างงานมากขึ้น และรับรองความมั่นคงทางอาหารของประเทศ ต้องจับตาดูกันต่อไปว่า รัฐบาลของ นายกรัฐมนตรีอันวาร์ อิบราฮิม จะไปรอดหรือไม่