ก่อนอื่นเลยขออธิบายก่อน ที่ว่าสายพานเสียงดัง นี่หมายถึง สายพานหน้าเครื่องนะครับ ไม่ใช่สายพานราวลิ้น (หรือที่เรียกกันว่าสายพานไทม์มิ่ง) เนื้อหาด้านล่างนี้อธิบายเฉพาะปัญหาเสียงดังที่เกิดในสายพานหน้าเครื่องเท่านั้น ปัญหาเสียงที่เกิดในสายพานราวลิ้นมีวิธีสังเกตุอาการและความอันตรายต่อเครื่องยนต์ที่ต่างออกไป
สายพานหน้าเครื่อง
สายพานราวลิ้น
สายพานหน้าเครื่อง มีความสำคัญต่อเครื่องยนต์มากมาย รถทุกรุ่นมีระยะเปลี่ยนสายพานที่กำหนดไว้ตามคู่มือรถ โดยทั่วอยู่ที่ หกหมื่น แปดหมื่น หรือแสนโล บางท่านคิดว่าถ้าสายพานยังไม่มีเสียง หรือมีเสียงนิดหน่อย ก็ไม่เห็นเป็นไร ก็ขับต่อได้ จริงๆแล้วเสียงที่ดังนั้นเกิดจากการหมุนที่ไม่ได้ประสิทธิภาพ ซึ่งจะทำให้ชิ้นส่วนอื่นๆทำงานหนักเกินจำเป็น เช่น สายพานแอร์เสื่อมอาจทำให้คอมแอร์ทำงานหนัก พังเร็ว แอร์ไม่เย็น เอารถไปแก้ตู้แอร์บ้าง
ล้างแอร์บ้างก็ไม่หาย บางคันสายพานพัดลมหม้อน้ำขาด ความร้อนขึ้น รถติดๆเจ้าของไม่รู้ตัวถึงกับเครื่องพัง บางคันสายพานปั้มพวงมาลัยพาวเวอร์ขาด ขับมาแรงๆอยู่ดีๆพวงมาลัยหนักขึ้นมากอันตรายแน่นอน
แล้วคุณจะฝืนใช้สายพานเก่าหรือเปลี่ยนเส้นใหม่ตามระยะที่กำหนด
เรามาว่าถึงเรื่องเสียงกันต่อ สาเหตุหลักๆที่ทำให้สายพานหน้าเครื่องเสียงดัง ก็คือ
(1) สายพานชำรุด เนื่องจากใช้มาเป็นเวลาหลายปี หรือบางคันใช้งานได้ไม่กี่ปีแต่ใช้งานหนักทั้งวันทั้งคืนเป็นต้น โดยแต่ละรุ่นก็จะมีระยะการใช้งานสายพานต่างกันไป บางรุ่นแค่ 3 ปีสายพานก็หย่อนหมดสภาพแล้ว บางรุ่น 7-8 ปีก็ยังไม่มีปัญหา วิธีสังเกตุเบื้องต้น ใช้ไฟฉายส่องที่ตัวสายพาน หากพบว่าด้านบนสายพานแตกลายงา หรือท้องสายพานมีรอยแตก แสดงว่าสายพานเสื่อมคุณภาพแล้ว ควรเปลี่ยนเส้นใหม่ได้เลย หรืออาจลองใช้ผลิตภัณฑ์สเปรย์หล่อลื่นฉีดที่ตัวสายพานเพียงเล็กน้อย จะช่วยให้เสียงหายได้ อย่างไรก็ตามพบว่าวิธีนี้สามารถแก้ปัญหาได้เพียงชั่วคราว สุดท้ายเสียงก็จะกลับมาดังอีกในไม่ช้า วิธีที่ดีที่สุด คือหากได้ระยะใกล้แสนโลแล้วมีเสียงแนะนำให้เปลี่ยนเส้นใหม่เลย หากฝืนใช้งานไปนานๆอาจก่อให้เกิดผลเสียถึงอุปกรณ์ข้างเคียงที่ทำงานร่วมกับสายพานได้เช่น ปั้มพาวเวอร์ คลัทช์แอร์ คอมเพรสเซอร์แอร์ ปั้มน้ำ ไดชาร์จ เพราะการหมุนที่ไม่ได้ประสิทธิภาพจะทำให้ชิ้นส่วนอื่นๆทำงาน
หนักเกินจำเป็น เข้าทำนองเสียน้อยเสียยาก เสียมากเสียง่าย
ท้องสายพานแตก
ท้องสายพานแตก
อีกสาเหตุที่ทำให้สายพานเกิดชำรุด คือ ฟันของสายพานหลุด (สายพานฟันหลอ) ซึ่งอาจเกิดจากเศษหินกระเด็นหลุดเข้าไปติดในมูลเล่ย์ซึ่งมีร่องแหลมคม พอไปขัดกันก็ทำให้มูเล่ยไปกัดฟันของสายพานขาดกระเด็นไป เมื่อฟันสายพานอยู่ไม่ครบ ก็ย่อมเกิดอาการสั่นหรือกระดุก และเกิดเสียงได้
สาเหตุสุดท้าย คือ การติดตั้งที่ผิดพลาด เช่นการใช้ไขควงไปงัดฟันสายพานให้เข้าในมูเลย์ อาจทำให้ฟันของหลุดออกจากท้องสายพาน ใช้ไปแป้ปเดียวฟันก็หลุดกระเด็นออกมา
(2) สายพานหย่อน ซึ่งเป็นสาเหตุหลักของปัญหาเสียง สังเกตุง่ายๆโดยการลองเอานิ้วกดสายพานดู หากสามารถกดสายพานลงได้เกิน 1 นิ้วถือว่าหย่อนแล้ว สายพานหย่อนอาจจากการเสื่อมคุณภาพของสายพาน หรือการติดตั้งสายพานเส้นใหม่ที่ผิดพลาด (หย่อนเกินไป) วิธีแก้ไขง่ายๆ คือการตั้งสายพานใหม่ให้ความตึงพอเหมาะ
(3) อุปการณ์ข้างเคียงเสื่อม (มักเกิดกับรถอายุเยอะๆ หรือใช้งานหนัก)
มีคำถามบ่อยๆว่าทำไมเปลี่ยนสายพานเส้นใหม่แล้ว เสียงไม่หายดังสักที หรือว่าสายพานที่เพิ่งซื้อมาคุณภาพไม่ดี
คำตอบคือ ยังมีอุปการณ์ข้างเคียงที่ทำงานร่วมกับสายพานอีกมากมาย ประกอบด้วย ปั้มพาวเวอร์ คลัทช์แอร์ คอมเพรสเซอร์แอร์ ปั้มน้ำ ไดชาร์จ มูเล่ย์ข้อเหวี่ยง ชิ้นส่วนบางตัวมีลูกปืนอยู่ ซึ่งหากลูกปืนดังกล่าวเสื่อม ก็เป็นสาเหตุให้เกิดเสียงได้เช่นกัน ที่พบบ่อยๆคือ ลูกปืนมูเล่ย์คอมแอร์ ลูกปืนคลัทช์แอร์ และลูกปืนไดชาร์ท หรือ แม้แต่ปั้มน้ำและมูเล่ย์ข้อเหวี่ยง ก็เป็นสาเหตุของเสียงดังได้เช่นกัน
ตัวอย่างเช่น คลัทช์แอร์เริ่มตายจากการชำรุดของลูกปืน หรืออาจเป็นที่ตัวคอมเพรสเชอร์แอร์กินกำลังมากผิดปกติ เช่นคอมเพรสเซอร์ชำรุดวาล์วตาย หรือเกิดปัญหาที่เรียกกันว่า “คอมล็อก” ทำให้สายพานฉุดไม่ค่อยไปจนเกิดการลื่นไถลเกิดเป็นเสียงดังขึ้นมา หรืออาจจะเป็นที่ตัวไดชาร์จ ปั๊มน้ำ ปั๊มเพาเวอร์ ชำรุดลูกปืนเสียหาย การหมุนหนักแรงกว่าปกติจนกระทั่งสายพานเกิดการลื่นไถล
อ้างอิงที่มา //car.kapook.com/view75110.html
มูเล่ย์ข้อเหวี่ยงเสื่อม (มูเล่ย์หน้าเครื่อง) ก็เป็นอีกสาเหตุหนึ่ง มักพบในรถอายุเยอะๆ อาการคือมูเล่ย์ข้อเหวี่ยงจะส่ายกระพือ สาเหตุเกิดจากยางที่อัดอยู่ตรงกลางมูเลย์เสื่อมจนขาด ทำให้มูเลย์ส่ายไปส่ายมาเวลาหมุนและเกิดเสียงดัง
มูเล่ยืข้อเหวี่ยงพัง
มูเล่ยืข้อเหวี่ยงพัง