คุณหมอให้ข้อมูลว่า ในรายที่อาการรุนแรงไม่มาก แพทย์อาจให้สังเกตและติดตามอาการเป็นระยะ ในรายที่มีอาการพอสมควรแพทย์อาจรักษาโดยใช้ยา แต่ในความเป็นจริงแล้วส่วนใหญ่รักษาด้วยยาแทบจะไม่เป็นผลเท่าไหร่ยังไงก็ต้องผ่าตัด ซึ่งการผ่าตัดในปัจจุบันนี้แพทย์ก็จะเลือกใช้วิธีการผ่าตัดส่องกล้อง(Laparoscopic Surgery) เป็นวิธีมาตรฐานในการผ่าตัด ในปัจจุบันส่วนใหญ่ก็จะใช้วิธีการนี้ ซึ่งเนื่องจากเป็นวิธีที่ทันสมัย มีแผลเล็ก เจ็บน้อย และฟื้นตัวเร็วซึ่งไม่น่ากลัวแต่อย่างใด อย่างไรก็ตาม ผู้ที่เคยเป็นช็อกโกแลตซีสต์และผ่าตัดออกไปแล้ว ยังมีโอกาสกลับมาเป็นซ้ำได้ สิ่งที่คุณหมอย้ำเตือนให้คุณสาว ๆ ตระหนักไว้ก็คือ โรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ เป็นโรคที่มีอยู่ในตัวของคุณสุภาพสตรีท่านนั้นอยู่แล้ว เพียงรอเวลาที่จะเติบโตขึ้นเท่านั้น ซึ่งตรงจุดนั้นเองที่เป็นปัญหา เพราะเราไม่อาจรู้ได้ว่าอาการจะรุนแรงขึ้นเมื่อใด จึงยากที่จะหลีกเลี่ยงจริง ๆ ดังนั้น คุณผู้หญิงทุกคนจึงควรหมั่นตรวจสุขภาพเป็นประจำ แม้เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ จะไม่ใช่โรคที่ร้ายแรง แต่ก็ไม่ควรปล่อยไว้ ทางที่ดีควรไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจโดยด่วน หากพบว่าเป็นก็จะได้ทำการรักษาแต่เนิ่น ๆ จะเป็นการดีที่สุด อาการของเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ผู้ป่วยภาวะ Endometriosis จะมีอาการของโรคแตกต่างกันไป พบได้ตั้งแต่ระดับไม่รุนแรงไปจนถึงขั้นรุนแรง อย่างไรก็ตาม ความรุนแรงของอาการไม่ใช่ตัวบ่งบอกความรุนแรงของโรคเสมอไป บางรายเป็นน้อยแต่อาจมีอาการปวดรุนแรง ในขณะที่บางรายเป็นหนักแต่ไม่รู้สึกปวดหรือปวดเพียงเล็กน้อย อาการของ Endometriosis ที่สังเกตได้โดยทั่วไปมีดังต่อไปนี้
สาเหตุของเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ปัจจุบันยังไม่ทราบสาเหตุของภาวะ Endometriosis ที่ชัดเจน แต่มีการตั้งข้อสันนิษฐานบางประการและเชื่อว่ามีปัจจัยหลายอย่างที่อาจทำให้เกิดภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ได้ ดังนี้
นอกจากนี้ ผู้ที่มีภาวะต่อไปนี้อาจเสี่ยงเกิดภาวะ Endometriosis ได้มากกว่าคนทั่วไป
การวินิจฉัยเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ผู้ป่วยภาวะ Endometriosis จะมีอาการคล้ายกับโรคอื่น เช่น ซีสต์ในรังไข่ ภาวะอุ้งเชิงกรานอักเสบ เป็นต้น แพทย์จึงต้องตรวจอย่างละเอียด โดยจะซักอาการและประวัติการรักษาของผู้ป่วยและบุคคลในครอบครัว รวมทั้งตรวจเพิ่มเติมด้วยวิธีอื่น ๆ ดังนี้
การรักษาเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ผู้ป่วยภาวะ Endometriosis ที่มีอาการไม่รุนแรงหรือไม่มีปัญหามีลูกยากอาจไม่ต้องเข้ารับการรักษา โดยเฉลี่ยแล้วผู้ป่วยจำนวน 3 ใน 10 ราย จะหายดีได้เอง อย่างไรก็ตาม หากอาการไม่ดีขึ้นหรือเกิดปัญหามีลูกยาก แพทย์จะเลือกใช้วิธีรักษาโดยพิจารณาจากระดับความรุนแรงของอาการและความต้องการมีลูกของผู้ป่วย ดังนี้
นอกจากนี้ ผู้ป่วยภาวะนี้ควรดูแลตัวเองควบคู่ไปด้วย โดยรับประทานยาแก้ปวดตามแพทย์สั่งเพื่อบรรเทาอาการปวดท้องประจำเดือน ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ รวมทั้งอาบน้ำอุ่นหรือหมั่นประคบถุงน้ำร้อนเพื่อลดอาการปวดบีบที่ท้องและช่วยให้กล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานคลายตัวมากขึ้น ภาวะแทรกซ้อนจากเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ผู้ป่วยภาวะ Endometriosis เสี่ยงเกิดภาวะแทรกซ้อนได้ดังนี้
นอกจากนี้ งานวิจัยบางชิ้นชี้ให้เห็นว่าผู้ป่วยโรคนี้อาจเกิดปัญหาสุขภาพอื่น ๆ ได้ เช่น มะเร็งเต้านม อาการเหนื่อยล้าเรื้อรัง ไฮโปไทรอยด์ โรคพุ่มพวง โรคหืด เป็นต้น การป้องกันเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ภาวะ Endometriosis เป็นปัญหาสุขภาพที่ไม่มีวิธีป้องกัน เนื่องจากยังไม่ทราบสาเหตุของการเกิดภาวะนี้อย่างแน่ชัด แต่มีงานวิจัยบางชิ้นชี้ให้เห็นว่าการใช้ยาคุมกำเนิด การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ และการตั้งครรภ์ตั้งแต่อายุยังน้อยมีส่วนช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่และช่วยลดความรุนแรงของอาการเมื่อเกิดภาวะนี้ขึ้น นอกจากนี้ การดูแลสุขภาพร่างกายให้แข็งแรงและหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงก็อาจช่วยลดโอกาสในการเกิดภาวะนี้ เช่น รับประทานอาหารครบถ้วนตามหลักโภชนาการ รักษาน้ำหนักตัวให้อยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน งดดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ เป็นต้น |