-1- -2- บนั ทกึ ข้อความ สว่ นราชการ ฝ่ายวชิ าการ โรงเรยี นโคกโพธิไ์ ชยศึกษา ท่ี 1/2563 วนั ที่ 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2563 เร่อื ง ขออนญุ าตใชแ้ ผนการจดั การเรยี นรู้ เรียน ผอู้ านวยการโรงเรยี นโคกโพธ์ิไชยศึกษา ส่ิงทสี่ ่งมาด้วย 1. แผนการจัดการเรยี นรู้ จานวน 16 แผน ด้วยข้าพเจา้ นางสาวจดิ าภรณ์ ถนิ่ ตองโขบ ตาแหน่ง ครผู ู้ชว่ ย โรงเรียนโคกโพธไ์ิ ชยศกึ ษา อาเภอ โคกโพธิ์ไชยศึกษา จงั หวัดขอนแก่น สงั กัดสานกั งานเขตพื้นทีก่ ารศึกษามัธยมศึกษา เขต 25 ไดร้ บั มอบหมาย ให้ทาการสอนรายวชิ าสงั คมศึกษา สาระการเรยี นรู้ภมู ิศาสตร์ รหัสวิชา ส 22101 ช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 2 ใน ภาคเรยี นที่ 1 ปกี ารศึกษา 2563 ความดังแจ้งแลว้ น้ัน ในการนข้ี ้าพเจา้ ได้จดั เตรยี มการสอนโดยการวเิ คราะห์ผเู้ รียนและพบสภาพทเ่ี ปน็ ปัญหาในการเรยี น การสอน จึงได้วางแผนเพ่ือพัฒนาการเรียนการสอนในส่วนทร่ี บั ผิดชอบโดยไดจ้ ัดทาแผนการเรียนรทู้ ี่เนน้ ผเู้ รียนเป็นสาคญั จงึ ขออนุญาตดาเนนิ การสอนตามแผนการจัดการเรยี นรทู้ แี่ นบมานี้ จึงเรียนมาเพ่ือโปรดพจิ ารณา ลงชอ่ื ................................................................ ความเหน็ หัวหน้ากลุ่มสาระการเรยี นรู้ ลงชื่อ................................................................ หวั หน้ากลมุ่ สาระการเรยี นรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ความเหน็ ของหัวหนา้
กลุ่มงานวิชาการ ลงชือ่ ............................................................... ตาแหนง่ หวั หน้ากลุ่มงานวชิ าการ ลงชื่อ............................................................... ตาแหนง่ ผู้อานวยการโรงเรียนโคกโพธ์ไิ ชยศึกษา - 3 -ก คานา พระราชบัญญัตกิ ารศึกษาแหง่ ชาติ พ.ศ. 2542 กาหนดให้การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ โดยยึดผู้เรียน แผนการจัดการเรยี นร้วู ิชาสังคมศกึ ษา เลม่ น้ี ได้เสนอกิจกรรม การจัดการเรียนรู้ที่นักเรียนมีโอกาส ผูจ้ ดั ทาหวงั เป็นอยา่ งย่งิ วา่ แผนการจดั การเรียนรเู้ ล่มน้ี คงเป็นประโยชน์ตอ่ การจดั กิจกรรม นางสาวจดิ าภรณ์ ถ่นิ ตองโขบ - 4 ข- สารบัญ ข เรอ่ื ง หนา้ คานา ก สารบัญ ข ตอนที่ 1 ส่วนนา วิสยั ทศั น์หลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขัน้ พ้ืนฐาน 5 วสิ ยั ทศั น์หลกั สตู รโคกโพธิไ์ ชยศกึ ษา 5 วสิ ยั ทัศน์หลกั สตู รกลุ่มสาระการเรียนรู้ 6 สมรรถนะสาคญั ของผูเ้ รยี น 7 ตอนที่ 2 การวเิ คราะห์หลกั สูตร ตารางวิเคราะห์หลกั สูตร 10 คาอธบิ ายรายวิชา 13 โครงสรา้ งรายวิชา 14 โครงสรา้ งแผนการจัดการเรียนรู้ 15 ตอนที่ 3 แผนการจดั การเรียนรู้ สาระการเรยี นรภู้ ูมสิ าสตร์ หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 1 เรอ่ื ง เครื่องมือทางภมู ิศาสตร์ 16 แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ 1 ประเภทเครอ่ื งมือทางภมู ิศาสตร์ 17 แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ 2 การใชเ้ ครือ่ งมือทางภูมิศาสตร์ 30 หน่วยการเรยี นรทู้ ี่ 2 ภมู ิศาสตร์ทวีปยโุ รป 38 แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี 3 ลักษณะทวั่ ไปของทวปี ยุโรป 39 แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 4 ภูมลิ ักษณ์ของทวปี ยโุ รป 52 แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 5 ภมู อิ ากาศและพืชพรรณธรรมชาตขิ องทวปี ยุโรป 66 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 6 ทรัพยากรธรรมชาตขิ องทวปี ยโุ รป 80 แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 7 ประชากร สังคม และวฒั นธรรมของทวปี ยุโรป 90 แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 8 ลกั ษณะทว่ั ไปทางเศรษฐกจิ ของทวปี ยโุ รป 104 แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 9 การเปล่ียนแปลงทางเศรษฐกิจของทวีปยุโรป 118 แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 10 ปฏิสมั พนั ธร์ ะหวา่ งมนษุ ย์กับส่งิ แวดล้อมในทวีปยุโรป 126 แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 11แนวทางการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดล้อมในทวีปยโุ รป 134 หน่วยการเรยี นรทู้ ่ี 3 ภมู ศิ าสตรท์ วีปแอฟรกิ า 150 แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 12 ลักษณะทั่วไปของทวปี แอฟริกา 151 แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี 13 ภูมลิ ักษณข์ องทวปี แอฟรกิ า 164 แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี 14 ลกั ษณะภมู อิ ากาศและพืชพรรณธรรมชาติของทวีปแอฟริกา 179 แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี 15 ลักษณะทรัพยากรธรรมชาติของทวีปแอฟริกา 193 แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 16 ลกั ษณะทางประชากร สังคมและวัฒนธรรมของทวีปแอฟริกา 208 ตอนท่ี 4 แบบประเมิน 227 -5- วสิ ัยทัศน์หลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพื้นฐาน หลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาข้นั พน้ื ฐาน มงุ่ พฒั นาผู้เรียนทุกคน ซ่ึงเป็นกาลังของชาติให้เป็นมนุษย์ท่ี หลกั การ เปา้ หมายสาหรบั พฒั นาเด็กและเยาวชนให้มีความรู้ ทักษะ เจตคติ และคุณธรรมบนพ้ืนฐานของความเป็นไทย 2. เป็นหลักสูตรการศึกษาเพื่อปวงชน
ที่ประชาชนทุกคนมีโอกาสได้รับการศึกษาอย่างเสมอภาค และมี 3. เป็นหลักสูตรการศึกษาที่สนองการกระจายอานาจ ให้สังคมมีส่วนร่วมในการจัดการศึกษา 4. เปน็ หลกั สูตรการศึกษาที่มีโครงสร้างยืดหย่นุ ท้งั ด้านสาระการเรียนรู้ เวลาและการจัดการเรียนรู้ จดุ หมาย มีศักยภาพในการศึกษาต่อ และประกอบอาชีพ จึงกาหนดเป็นจุดหมายเพ่ือให้เกิดกับผู้เรียน เม่ือจบ 1. มคี ุณธรรม จรยิ ธรรม และคา่ นยิ มท่ีพงึ ประสงค์ เหน็ คณุ ค่าของตนเอง มีวินัยและปฏิบัติตนตาม 2. มีความรู้ ความสามารถในการส่ือสาร การคดิ การแก้ปญั หา
การใช้เทคโนโลยี และมีทกั ษะชีวิต 5. มีจิตสานกึ ในการอนุรักษว์ ัฒนธรรมและภมู ิปญั ญาไทย การอนุรกั ษแ์ ละพฒั นาสง่ิ แวดล้อม วิสยั ทัศนโ์ รงเรยี นโคกโพธไิ์
ชยศึกษา ตามหลักปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพียง ภายในปี 2565 -6- พนั ธกิจ (MISSION) 1. สง่ เสรมิ คณุ ภาพผ้เู รียนให้ให้ไดม้ าตรฐานการศกึ ษา เป้าประสงค์ (GOAL) 1. ผเู้ รยี นมคี ุณธรรม นาความรู้ อยูร่ ่วมสงั คมอยา่ งมคี วามสุข กลยทุ ธ์โรงเรียน 1. พัฒนาคุณภาพผ้เู รียนตามมาตรฐานการศกึ ษา 5. ส่งเสริมผบู้ รหิ าร ครู บุคลากร และนกั เรยี นมที กั ษะชีวติ ตามหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง กลุ่มสาระการเรยี นรสู้ ังคมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม ส่งเสริมผู้เรียนให้เป็นคนดี มีปัญญา มีความสุข
พัฒนาศักยภาพของผู้เรียนให้มีความสามารถในการคิด พันธกจิ มุ่งเน้น ใหเ้ กิดประสทิ ธภิ าพ / ประสิทธผิ ล ตามหลักธรรมาภิบาล และหลกั ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี ง ภายนอกโรงเรียน วิชาสังคมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม เป้าประสงค์ ประกอบอาชีพและดารงชวี ิตในสังคมไดอ้ ยา่ งมีความสขุ กลยุทธ์ -7- 1. พัฒนาหลกั สตู รและกระบวนการการจัดการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและ 2. เสรมิ สร้างศกั ยภาพบุคลากรในกลุ่มสาระการเรียนรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม ให้เป็น 3. พัฒนาสมรรถนะในการใช้เทคโนโลยี สารสนเทศและการสื่อสาร และภูมิปัญญาท้องถิ่นของกลุ่ม 4. จัดบรรยากาศสิ่งแวดลอ้ มและแหล่งเรียนรภู้ ายในโรงเรียนใหเ้ ออ้ื ต่อการเรยี นรู้ สมรรถนะสาคัญของผู้เรยี น ถา่
ยทอดความคดิ ความรูค้ วามเข้าใจ ความรู้สกึ และทศั นะของตนเองเพ่ือแลกเปลย่ี นขอ้ มูลขา่ วสารและ 2. ความสามารถในการคิด เป็นความสามารถในการคิดวิเคราะห์ การคิดสังเคราะห์ การคิด อย่าง 3. ความสามารถในการแกป้ ัญหา เป็นความสามารถในการแกป้ ัญหาและอปุ สรรคตา่ ง ๆ ทีเ่ ผชญิ ได้ 4. ความสามารถในการใช้ทกั ษะชีวติ เป็นความสามารถในการนากระบวนการตา่ งๆ ไปใชใ้ น 5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี เป็นความสามารถในการเลือก และใช้ เทคโนโลยีด้านต่าง ๆ และ คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 8 ประการ สามารถอยูร่ ว่ มกบั ผ้อู น่ื ในสังคมได้อยา่ งมคี วามสุข ในฐานะเปน็ พลเมืองไทยและพลโลก ดงั นี้ -8- 1. รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ทาไมตอ้ งเรยี นสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม สังคมโลกมกี ารเปลยี่ นแปลงอย่างรวดเร็วตลอดเวลา กลมุ่ สาระการเรียนรสู้ งั คมศึกษา ศาสนา และ เรยี นรอู้
ะไรในสงั คมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม สัมพนั ธ์กนั และมีความแตกต่างกนั อย่างหลากหลาย เพ่ือช่วยให้สามารถปรบั ตนเองกับบรบิ ทสภาพแวดลอ้ ม ศาสนา ศีลธรรมและจริยธรรม แนวคิดพ้ืนฐานเก่ียวกับศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม หลักธรรม หน้าท่ีพลเมือง วัฒนธรรม และการดาเนินชีวิต ระบบการเมืองการปกครองในสังคมปัจจุบัน เศรษฐศาสตร์ การผลิต การแจกจ่าย และการบริโภคสินค้าและบริการ การบริหารจัดการ -9- ประวัติศาสตร์ เวลาและยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ วิธีการทางประวัติศาสตร์ พัฒนาการของ ภมู ิศาสตร์ ลักษณะของโลกทางกายภาพ ลกั ษณะทางกายภาพ แหล่งทรัพยากร และภูมิอากาศ - 10 - ตารางวเิ คราะหห์ ลกั สูตร รายวชิ า สังคมศกึ ษา รหัสวชิ า ส 22101 ภาคเรยี นที่ 1 ผู้สอน นางสาวจดิ าภรณ์ ถ่นิ ตองโขบ จานวน 1.5 หน่วยกิต 3 ชวั่ โมง/สัปดาห์ ชั้นมัธยมศกึ ษาปีท่ี 2 สดั ส่วนคะแนน ระหว่างภาค ปลายภาค = 70 : 30 มาตรฐานรายวชิ า ตวั ชี้วัดชว่ งชนั้ /ชนั้ ปี จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ มาตรฐาน ส 5.1 ม 2/1 วเิ คราะห์ลักษณะทาง 1. นกั เรียนมีความร้คู วามเข้า ทวปี แอฟริกาโดยใชเ้ คร่ืองมือทาง ภูมิศาสตรส์ ืบคน้ ข้อมลู (P) 3. นักเรยี นเห็นคุณค่าความสาคญั ของการใช้เคร่ืองมือทางภูมิศาสตร์ ม 2/2 อธบิ ายมาตราส่วน ทศิ และ (A) สัญลักษณ์ 1. นกั เรยี นมีความรคู้ วามเขา้ เกี่ยวกับมาตราสว่ น ทิศ และ สัญลกั ษณ์(K) 2. นกั เรยี นสามารถวิเคราะห์ ขอ้ มลู และมที ักษะในการใช้ เทคโนโลยใี นการอธบิ ายมาตรา ส่วน ทศิ และสัญลักษณไ์ ด้ (P) 3. นักเรยี นมีเจตคติที่ดตี ่อการ เรียนรู้เร่อื งมาตราส่วน ทิศและ ม 2/3 วเิ คราะห์สาเหตุการเกิดภัย สัญลกั ษณ์(A) พบิ ัติและผลกระทบในทวีปยุโรป 1. นักเรียนมีความเขา้ ในในระบบ และทวปี แอฟริกา ธรรมชาติของมนุษย์ สามารถให้ เหตุผลเกี่ยวกับสาเหตุของการเกิด ภยั พบิ ตั ิได้(K) 2. นกั เรยี นสามารถวเิ คราะห์ ขอ้ มลู และมีทักษะในการแปล ความข้อมูลทางภมู ิศาสตร์ (P) 3. นักเรยี นมีเหน็ คุณค่า ความสาคญั ของการเกิดภยั พิบตั ิ และตระหนักถึงวิธกี ารป้องกันการ เกิดภัยพิบตั ิ(A) - 11 - มาตรฐานรายวชิ า ตัวชี้วดั ช่วงชัน้ /ช้ันปี จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ มาตรฐาน ส 5.2 ม 2/1 สารวจและระบุทาเลท่ีต้งั 1. นักเรยี นมคี วามรเู้ กี่ยวกับ เขา้ ใจปฏสิ มั พันธร์ ะหว่างมนุษยก์ บั ของกิจกรรมทางเศรษฐกิจและ กจิ กรรมทางเศรษฐกจิ ของทวีป สภาพแวดลอ้ มทางกายภาพท่ี สังคมในทวีปยโุ รป และทวปี ยโุ รปและแอฟริกา(K) กอ่ ใหเ้ กิดการสรา้ งสรรค์วิถกี าร แอฟริกา 2. นกั เรียนสามารถวิเคราะห์ทาเล ดาเนินชีวิต มีจิตสานกึ และมสี ่วน ที่ต้งั ทมี่ ผี ลต่อกิจกรรมทาง ร่วมในการจัดการทรพั ยากรและ เศรษฐกิจของทวปี ยุโรปและ ส่ิงแวดลอ้ มเพ่ือการพฒั นาท่ยี ั่งยนื แอฟริกาได้ (P) 3. นักเรียนเห็นคณุ ค่าความสาคัญ ของทาเลท่ตี งั้ ทีม่ ีผลตอ่ กิจกรรม ทางเศรษฐกจิ ของทวปี ยโุ รปและ แอฟริกา (A) ม 2/2 วิเคราะหป์ ัจจัยทาง 1. นักเรียนมคี วามร้เู ก่ียวกบั ปัจจยั กายภาพและปจั จัยทางสงั คมท่ี ทางกายภาพทส่ี ง่ ผลต่อทาเลท่ตี ง้ั ส่งผลต่อทาเลทตี่ ั้งของกจิ กรรมทาง ของกิจกรรมทางเศรษฐกจิ ของ เศรษฐกิจและสังคมในทวีปยโุ รป ทวีปยโุ รปและแอฟรกิ า(K) และทวีปแอฟริกา 2. นกั เรียนสามารถวิเคราะห์และ แปลขอ้ มลู เก่ยี วกับปจั จัยทาง กายภาพและสงั คมท่ีส่งผลตอ่ ทาเล ที่ตง้ั ของกจิ กรรมทางเศรษฐกิจของ ทวปี ยโุ รปและแอฟริกาได้ (P) 3. นักเรียนเห็นคณุ ค่าความสาคญั ของปจั จยั ทางกายภาพและสังคมท่ี สง่ ผลตอ่ ทาเลทีต่ ้ังของกิจกรรมทาง เศรษฐกิจของทวปี ยโุ รปและ แอฟริกา (A) ม 2/3 สบื ค้น อภิปรายประเด็น 1. นกั เรียนมคี วามรูเ้ กี่ยวกบั ปัญหา ปัญหาจากปฏสิ ัมพนั ธร์ ะหวา่ ง จากปฏิสมั พันธ์ของส่งิ แวดล้อมทาง สงิ่ แวดล้อมทางกายภาพกบั มนุษย์ กายภาพกับมนุษย์ท่เี กิดขนึ้ ในทวีป ทเ่ี กิดข้ึนในทวปี ยโุ รป และทวีป ยุโรปและแอฟริกา(K) แอฟริกา 2. นักเรยี นสามารถสืบค้น และ อภปิ รายปญั หาจากปฏสิ มั พนั ธ์ของ ส่ิงแวดลอ้ มทางกายภาพกับมนษุ ย์ ที่เกดิ ข้ึนในทวปี ยโุ รปและแอฟริกา ได้ (P) - 12 - มาตรฐานรายวิชา ตวั ชวี้ ดั ช่วงชั้น/ช้นั ปี จดุ ประสงค์การเรียนรู้ ม 2/4 วเิ คราะหแ์ นวทางการ 3. นกั เรยี นเหน็ คณุ ค่าความสาคญั 1. นักเรียนมีความรเู้ ก่ียวกับแนว - 13 - คาอธิบายรายวชิ า รายวชิ า ภูมิศาสตร์ กลุ่มสาระการเรียนรสู้ งั คมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ศึกษาการใช้เคร่ืองมือทางภูมิศาสตร์ในการรวบรวม วิเคราะห์ และนาเสนอข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะ โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการสืบค้นข้อมูล กระบวนการทางสังคม
กระบวนการเผชิญ เพ่ือให้เกิดความรู้ความเข้าใจ สามารถส่ือสารส่ิงท่ีเรียนรู้ มีความสามารถในการใช้เทคโนโลยีในการ ตัวชว้ี ัด ม.2/1 ม.2/2 ม.2/3 รวม 7 ตวั ชวี้ ัด - 14 - โครงสรา้ งรายวชิ า วิชาสงั คมศกึ ษา ส 22101 ช้นั มัธยมศึกษาปีท่ี 2 ภาคเรียนที่ 1 ลาดบั ชอ่ื หน่วยการเรียนรู้ มาตรฐานการเรียนรู้/ สาระสาคัญ เวลา น้าหนกั 1 เครอื่ งมอื ทางภูมศิ าสตร์ ส 5.1 เคร่อื งมอื ทางภมู ิศาสตร์มคี วามสาคญั ใน 4 10 2 ภมู ศิ าสตร์ทวีปยุโรป ส 5.1 ลักษณะทางกายภาพของทวปี ยโุ รปมี 18 20 สง่ิ แวดล้อมใหม่ทางสังคมเปน็ ผลจากการ เปลย่ี นแปลงทางธรรมชาติและสงั คม ทา ใหเ้ กิดปัญหาสิง่ แวดล้อมและส่งผล กระทบตอ่ ดินแดนอื่นรวมทั้งประเทศไทย ดงั นน้ั ทุกคนจึงตอ้ งร่วมมือกันหาแนวทาง อนรุ ักษ์ทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละ สิง่ แวดล้อมใน ทวปี ยโุ รป ภมู ิศาสตร์ทวีปแอฟรกิ า ส 5.1 ลกั ษณะทางกายภาพของทวปี แอฟริกามี 18 20 ส 5.2 เศรษฐกจิ ของทวปี แอฟริกามีความสัมพนั ธ์ - 15 - โครงสรา้ งแผนการจดั การเรยี นรู้ สงั คมศกึ ษา 3 ส 22101 ชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 2 ภาคเรยี นท่ี 1 จานวน 0.5 หนว่ ยกติ 3 ชั่วโมง ตอ่ สัปดาห์ สัดส่วนคะแนน ระหว่างภาค ปลายภาค = 70 : 30 หน่วยการเรยี นรู้/แผนการ เรอื่ ง เวลา จดั การเรยี นรู้ (ชวั่ โมง) สาระการเรยี นรู้ ภมู ศิ าสตร์ 1 แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 9 การเปล่ียนแปลงทางเศรษฐกิจของทวีปยโุ รป แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 10 ปฏสิ ัมพนั ธ์ระหวา่ งมนษุ ย์กบั สงิ่ แวดลอ้ มในทวีปยโุ รป แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 11 ปัญหาเกยี่ วกบั สง่ิ แวดล้อมในทวีปยโุ รป หนว่ ยการเรยี นร้ทู ่ี 3 ภูมศิ าสตรท์ วปี แอฟรกิ า แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 12 ลักษณะทว่ั ไปของทวปี แอฟริกา แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 13 ภมู ลิ กั ษณ์ของทวปี แอฟรกิ า แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 14 ลกั ษณะภมู ิอากาศและพืชพรรณธรรมชาตขิ องทวีปแอฟริกา แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ 15 ลักษณะทรัพยากรธรรมชาตขิ องทวีปแอฟริกา แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 16 ลักษณะทางประชากร สังคมและวัฒนธรรมของทวปี แอฟริกา สอบกลางภาค รวมทั้งส้นิ - 16 - แผนการจดั การเรียนรู้ หนว่ ยการเรียนรู้ท่ี 1 เครอ่ื งมือทางภมู ิศาสตร์ - 17 - แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 1 กลมุ่ สาระการเรียนรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ช้ันมธั ยมศึกษาปีที่ 2 หนว่ ยการเรียนรทู้ ี่ 1 เรื่อง เครื่องมือทางภมู ศิ าสตร์มาตราสว่ น ทศิ และสญั ลักษณ์ ภาคเรียนที่ 1 แผนการจดั การเรียนรูท้ ี่ 1 ประเภทของเครื่องมือทางภมู ศิ าสตร์ เวลา 2 ชัว่ โมง ผู้สอน นางสาวจิดาภรณ์ ถิน่ ตองโขบ 1.ตวั ชี้วัด/จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ 1.1 ตัวช้ีวัด ส 5.1 ม.2/1 ใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการรวบรวม วิเคราะห์และนาเสนอข้อมูล เกย่ี วกบั ลักษณะทางกายภาพและสงั คมของทวีปยุโรปและแอฟริกา 1.2 จดุ ประสงค์การเรียนรู้ - อธบิ ายลักษณะสาคัญของเครื่องมือทางภูมิศาสตรแ์ ตล่ ะประเภทได้ 2.สาระสาคัญ/ความคดิ รวบยอด เคร่อื งมอื ทางภูมศิ าสตร์ในแต่ละประเภทมีลักษณะสาคัญท่ีใชใ้ นการสบื คน้ ข้อมูล และนาเสนอขอ้ มลู เกย่ี วกับลักษณะทางกายภาพและสังคม 3. สาระการเรียนรู้ 3.1 สาระการเรยี นรู้แกนกลาง - เคร่ืองมือทางภมู ิศาสตร์ท่แี สดงลกั ษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปยุโรปและแอฟริกา 4.สมรรถนะสาคญั ของผูเ้ รียน 4.1 ความสามารถในการสื่อสาร 4.2 ความสามารถในการคิด 1) ทกั ษะการสารวจค้นหา 2) ทกั ษะการรวบรวมขอ้ มูล 3) ทักษะการวเิ คราะห์ 4.3 ความสามารถในการใชท้ ักษะชีวติ 5. คณุ ลักษณะอนั พึงประสงค์ 1. มวี ินัย 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. มงุ่ มั่นในการทางาน 6. กิจกรรมการเรยี นรู้ วิธสี อนตามรปู แบบ โมเดลซปิ ปา (CIPPA Model) ชั่วโมงที่ 1 นกั เรียนทาแบบทดสอบกอ่ นเรียน หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 1 ข้ันท่ี 1 ทบทวนความรเู้ ดมิ 1. ครูขออาสาสมัครนักเรยี นออกมาเลา่ ประสบการณ์ในการใช้เคร่อื งมือทางภูมิศาสตร์ ในการหา - 18 - - ลกู โลก - แผนทีโ่ ลก แผนทที่ วปี ตา่ งๆ แผนทีป่ ระเทศไทย แผนท่ี จงั หวดั ต่างๆ ในประเทศไทย แผนที่ แสดงอาเภอ ตาบลที่นักเรียนมภี มู ลิ าเนา - ภาพถา่ ยจากดาวเทียม - แหลง่ ข้อมูลสารสนเทศ - หนังสือพิมพ์ - วารสาร - นิตยสาร 2. นกั เรยี นตอบคาถามกระตนุ้ ความคดิ นกั เรียนชอบใช้เครื่องมือทางภูมศิ าสตร์ประเภทใดมากท่สี ุด อธิบายเหตผุ ล (พจิ ารณาตาม คาตอบของนักเรียน โดยใหอ้ ยูใ่ น ดลุ ยพนิ จิ ของครูผูส้ อน) ขัน้ ที่ 2 แสวงหาความรใู้ หม่ 3. ครใู หน้ ักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 8 คน ตามความสมัครใจ และใหแ้ ตล่ ะกลมุ่ จบั คู่กันศึกษาความรู้ เร่ือง ประเภทของเคร่ืองมือทางภูมศิ าสตร์ จากหนังสือเรียน หนังสอื ค้นคว้าเพิ่มเติม หอ้ งสมุด และแหลง่ ข้อมูล สารสนเทศ ตามประเด็นที่กาหนด ดังนี้ - คทู่ ่ี 1 ศกึ ษาความรเู้ รื่อง ลูกโลก - คทู่ ี่ 2 ศกึ ษาความรเู้ รื่อง แผนทีเ่ ล่ม - คทู่ ี่ 3 ศกึ ษาความรู้เร่อื ง ภาพจากดาวเทยี ม - คู่ท่ี 4 ศกึ ษาความร้เู ร่อื ง เว็บไซต์และเครือ่ งมอื ทางภูมิศาสตร์อ่นื ๆ ข้ันที่ 3 ศึกษาทาความเข้าใจข้อมูล/ความรู้ใหม่ และเชื่อมโยงความรใู้ หม่กับความรเู้ ดิม 4. สมาชิกแตล่ ะคู่ศึกษาคน้ คว้าความรเู้ ก่ยี วกับประเภทของเครื่องมือทางภมู ศิ าสตร์ โดยเชือ่ มโยงกับ ความรู้เดิมในประเดน็ ต่อไปน้ี 1) ความหมาย 2) ลักษณะสาคัญ 3) การใช้ประโยชน์ 5. นักเรียนตอบคาถามกระตุ้นความคดิ การศกึ ษาข้อมลู จากเวบ็ ไซต์ในเครือข่ายอนิ เทอร์เนต็ มีความสาคญั อย่างไร (ทาใหไ้ ด้ข้อมูล เปน็ จานวนมากและทนั สมัย) ข้นั ที่ 4 แลกเปล่ียนความร้คู วามเข้าใจกบั กลุ่ม สื่อการเรียนรู้ : ใบงานที่ 1.1 6. สมาชิกแตล่ ะคู่ผลัดกันอธิบายความร้ทู ่ีตนไดศ้ ึกษาค้นคว้ามา ให้สมาชกิ คนอ่นื ๆ ภายในกลุ่มฟงั พรอ้ มทัง้ ผลดั กนั ซักถามจนมีความเขา้ ใจตรงกัน 7. สมาชกิ แต่ละกลุ่มร่วมกนั ทาใบงานท่ี 1.1 เรื่อง เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ เสร็จแลว้ ตรวจสอบความ ถูกต้องและนาสง่ ครตู รวจ ชวั่ โมงที่ 2 ขน้ั ที่ 5 สรุปและจัดระเบียบความรู้ 1. สมาชิกแตล่ ะกลุ่มรว่ มกนั สรุปความรูเ้ กยี่ วกับเครอ่ื งมอื ทางภูมิศาสตร์แต่ละประเภทและการ นาไปใช้ประโยชน์ โดยเขยี นเป็นแผนผังความคิด 2. นักเรยี นตอบคาถามกระตุ้นความคิด - 19 - เพราะเหตุใด จึงต้องใช้เครื่องมือทางภูมศิ าสตร์หลายชนิดผสมกนั (เพราะเคร่ืองมือทาง 3. ตวั แทนกลุ่มนาเสนอแผนผงั ความคดิ หน้าช้นั เรียน โดยมีครูเปน็ ผตู้ รวจสอบความถูกต้อง 4. ครใู หน้ ักเรยี นแตล่ ะกล่มุ นาความร้เู กีย่ วกบั การใช้เคร่ืองมือทางภมู ิศาสตรไ์ ปประยกุ ต์ใชใ้ นการ 5. ครูใหน้ ักเรยี นแตล่ ะคนทากิจกรรมตามตวั ช้วี ัด : กิจกรรมท่ี 1.1-1.4 จากแบบวัดฯ เป็นการบา้ น 7. การวัดและประเมนิ ผล วธิ ีการ เครอ่ื งมือ เกณฑ์ ตรวจแบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยการเรยี นรทู้ ี่ 1 แบบทดสอบกอ่ นเรียน หนว่ ยการเรียนรู้ ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ ตรวจใบงานท่ี 1.1 ใบงานที่ 1.1 ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ ประเมินการนาเสนอผลงาน แบบประเมินการนาเสนอผลงาน ระดับคุณภาพ 2 ผา่ นเกณฑ์ สังเกตพฤตกิ รรมการทางานรายบุคคล แบบสงั เกตพฤติกรรมการทางาน ระดับคุณภาพ 2 ผา่ นเกณฑ์ สงั เกตพฤติกรรมการทางานกลมุ่ แบบสงั เกตพฤติกรรมการทางานกลุ่ม ระดบั คุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ สงั เกตความมวี ินัย ใฝ่เรียนรู้ และมุง่ ม่ันในการ แบบประเมนิ คุณลักษณะอนั พึงประสงค์ ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 8 สอ่ื /แหล่งการเรยี นรู้ - 20 - แบบทดสอบก่อนเรยี น หนว่ ยการเรียนรูท้ ่ี 1 1 คาชแี้ จง ให้นักเรยี นเลือกคาตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงข้อเดียว 1. ลกู โลกเปน็ เคร่อื งมือทางภูมิศาสตร์ทีใ่ ห้ข้อมลู ใน 6. การนาเสนอขอ้ มลู ทางภูมิศาสตร์แบบบรรยาย ดา้ นใดเปน็ หลกั ควรมลี ักษณะอยา่ งไร ก. เศรษฐกิจ ข. ประชากร ก. บรรยายอย่างละเอยี ด ค. ทางกายภาพ ง. สังคมและวัฒนธรรม ข. ใช้ข้อความสน้ั ๆ กระชับ 2. การใช้แผนที่เลม่ (Atlas) แต่ละเล่มควรทาความ ค. บรรยายขยายข้อมลู และมีภาพประกอบ เข้าใจ ในเรอื่ งใดเปน็ เบื้องต้น ง. มีภาพจานวนมากเพ่ือสื่อความหมายให้ ก. แผนที่ ข. ช่ือผ้แู ต่ง ชัดเจน ค. สญั ลกั ษณ์ ง. ภาพประกอบ 7. การนาเสนอขอ้ มลู ทางภูมิศาสตร์แบบตาราง มี 3. การใชภ้ าพจากดาวเทยี มท่ีไม่ได้แสดงเส้นอาณา ผลสาคัญในข้อใด เขตและตาแหน่งที่ตั้งทางภมู ิศาสตรน์ น้ั ผใู้ ช้จะตอ้ งใช้ ก. มีข้อมูลจานวนมาก เคร่ืองมือ ในขอ้ ใดประกอบ ข. ทาความเข้าใจข้อมูลได้งา่ ย ก. แผนท่ี ค. มีความละเอยี ดกวา่ การบรรยาย ข. สัญลกั ษณ์ ง. มีความถูกตอ้ งชัดเจนกว่าแบบอื่น ค. ภาพอ่ืนประกอบ 8. การนาเสนอข้อมูลทางภูมิศาสตรแ์ บบแผนภมู ิ ง. หนังสอื เรียนภมู ศิ าสตร์ จะทาใหง้ ่ายต่อความเขา้ ใจในเร่ืองใด 4. การใช้ข้อมูลจากเวบ็ ไซต์ท่ีมีคุณภาพ สามารถ ก. ตัวเลขจานวนมาก เลอื กได้จากหลายแหลง่ ขอ้ มลู ยกเว้นข้อใด ข. ความรพู้ ้ืนฐานทว่ั ไป ก. หน่วยราชการ ค. การเปรยี บเทยี บในแตล่ ะเร่ืองหรือแตล่ ะสว่ น ข. บุคคลท่มี ชี ื่อเสียง ง. การเคลื่อนไหวของข้อมลู ท่ีมีการ ค. สถาบันทางการศึกษา เปลยี่ นแปลงเสมอ ง. องค์กรทีด่ ูแลรบั ผดิ ชอบในเรอ่ื งน้ัน 9. การนาเสนอขอ้ มลู อณุ หภูมเิ ฉลี่ยทวีปยโุ รป 5. โหนง่ และเพื่อนๆ ต้องการคน้ ควา้ ขอ้ มูลเกยี่ วกับ ยอ้ นหลัง 25 ปี ควรนาเสนอในรปู แบบใด ลกั ษณะทรัพยากรธรรมชาติ และสังคมวฒั นธรรมใน ก. แบบกราฟ ข. แบบตาราง ทวีปยโุ รป ควรใช้เคร่อื งมือทางภมู ิศาสตรใ์ นข้อใด ค. แบบแผนที่ ง. แบบบรรยาย ก. แผนท่ี 10. การนาเสนอขอ้ มูลพ้นื ที่ของทวปี ยโุ รปทม่ี คี วาม ข. ลูกโลก อุดม-สมบูรณ์ ควรนาเสนอในรปู แบบใด ค. เว็บไซต์ ก. แบบกราฟ ข. แบบตาราง ง. ใช้เครื่องมือหลากหลายผสมกัน ค. แบบแผนภูมิ ง. แบบแผนที่ เฉลย - 21 - ใบงานที่ 1.1 - 22 - ตอนท่ี 1 คาชี้แจง ใหน้ กั เรยี นตอบคาถามตอ่ ไปนี้ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. แผนท่ีเลม่ จะรวมแผนที่ประเภทใดมาไวด้ ้วยกัน 3. ข้อมลู ทบ่ี รรจุอยู่ในแผนท่ีเล่มส่วนใหญจ่ ะแสดงเกีย่ วกับเร่ืองใด 4. แผนทเี่ ลม่ มจี
ุดอ่อนในเร่ืองใด 5. ในการศกึ ษาข้อมลู จากแผนที่เลม่ นัน้ จะต้องเรยี นรู้สิง่ ใดเป็นลาดบั แรก จงอธิบายเหตุผล - 23 - 9. ขดี จากดั ในเร่อื งของข้อมลู จากเว็บไซต์ ไดแ้ กอ่ ะไรบ้าง - 24 - ตอนท่ี 2 คาชี้แจง ให้นักเรยี นอา่ นกรณศี ึกษา แล้วตอบคาถาม เรื่อง ท่องเทีย่ วแดนไกล คาถาม ยกตวั
อย่างประกอบ เฉลยใบงานที่ 1.1 - 25 - ตอนที่ 1 คาชแี้ จง ให้นกั เรยี นตอบคาถามตอ่ ไปนี้ 1. ลูกโลกใหข้ อ้ มลู สาคัญอย่างไร ทาใหท้ ราบตาแหน่งทต่ี ้ังของประเทศ ของเมือง ลกั ษณะภมู ิประเทศ บอกตาแหนง่ ต่างๆ บนพืน้ ผิวโลก 2. แผนทีเ่ ลม่ จะรวมแผนที่ประเภทใดมาไวด้ ้วยกัน แผนทเ่ี ฉพาะเรื่อง แผนที่แสดงลกั ษณะภูมิประเทศ แผนท่ีเศรษฐกจิ แผนที่ทางหลวง 3. ข้อมูลทบี่ รรจอุ ยู่ในแผนทเ่ี ล่มส่วนใหญ่จะแสดงเกย่ี วกบั เร่อื งใด ลักษณะภูมิประเทศ ตาแหนง่ ท่ตี งั้ ของประเทศ เมือง อาณาเขตพรมแดน เสน้ ทางคมนาคม ละตจิ ู ลองจิจูด แผนท่ี .............................................................................................................................................. ลักษณะภมู ิอากาศ ความหนาแน่นของประชากร แหล่งเพาะปลูกและชนดิ ของพชื ทเ่ี พาะปลูก แหลง่ แร่ และชนิดของแร่ ปรมิ าณสินค้าเข้า สนิ ค้าออก................................................................................................ 4. แผนทเ่ี ลม่ มีจดุ อ่อนในเรื่องใด ถา้ แผนท่ีผลิตออกมานานขอ้ มลู จะไม่ทนั สมยั โดยเฉพาะข้อมลู ทางเศรษฐกจิ และสังคมทีม่ ีการ เปลีย่ นแปลงไป......................................................................................................................................... ........... 5. ในการศึกษาข้อมลู จากแผนท่ีเลม่ นน้ั จะต้องเรียนร้สู ิ่งใดเป็นลาดบั แรก จงอธบิ ายเหตุผล เรียนรูส้ ัญลักษณ์ทีป่ รากฏอยู่ในแผนที่แตล่ ะเล่มก่อน เพราะจะได้ช่วยป้องกันการเกิดความเขา้ ใจ คลาดเคลื่อน อาจจะนาไปสู่การตีความข้อมูลทป่ี รากฏบนแผนที่....................................................................... 6. ภาพจากดาวเทยี มจะใหข้ ้อมลู ทเ่ี หมือนจรงิ เก่ียวกับเร่ืองใดบา้ ง - ลักษณะภมู ปิ ระเทศ - พืน้ ทกี่ ารเกดิ ภยั ธรรมชาติ - ตาแหนง่ ท่ตี ้งั ชมุ ชน 7. ภาพจากดาวเทียมมีขีดจากัดอยา่ งไรบา้ ง ภาพบางภาพจะต้องมีการแปลความหมายของขอ้ มูลก่อน บางภาพไม่ได้แสดงเสน้ อาณาเขต ไม่ได้ระบุ ตาแหน่งทตี่ งั้ ทางภมู ศิ าสตร์ ผู้ใช้งานจาเป็นต้องดปู ระกอบกับแผนที่ และเครื่องมืออ่ืนๆ ทางภมู ศิ าสตร์ 8. การใชข้ อ้ มูลจากอนิ เทอร์เน็ตประกอบการศึกษาเรื่องราวทางภมู ิศาสตร์มปี ระโยชน์อย่างไร มขี อ้ มูลทางสถิติ เช่น รายได้ประชาชาติ ความหนาแน่นของประชากร จานวนพลเมอื ง มูลค่าสินค้าเข้า สนิ คา้ ออก มีภาพถา่ ย ภาพวดิ ีโอ ซงึ่ จะชว่ ยทาใหเ้ ข้าใจเร่ืองท่ีศกึ ษาได้ดียงิ่ ขึ้น................................................... 9. ขีดจากดั ในเรื่องของข้อมูลจากเวบ็ ไซต์ ได้แกอ่ ะไรบ้าง ขอ้ มูลเป็นภาษาองั กฤษ ถงึ แม้วา่ บรษิ ัทผจู้ ัดทาโปรแกรมช่วยคน้ หา จะจดั ทาโปรแกรมแปลเป็นภาษาไทย บา้ งแล้ว แต่ก็ยงั ไม่ค่อยมีคุณภาพเทา่ ท่ีควร......................................................................................................... 10. โปรแกรม google earth มจี ดุ เดน่ อยา่ งไร เป็นโปรแกรมทีใ่ ชใ้ นการดภู าพทว่ั ทุกมมุ โลกจากดาวเทียม ซ่ึงมีความละเอียดสูงมาก สามารถขยายภาพ จาก โลกทั้งหมดไปสู่ประเทศ เปน็ การท่องโลกแบบ 3 มิติ และสามารถปรับให้เป็น google map แสดง เสน้ ทางตา่ งๆ ได้................................................................................................................................................... - 26 - 11. ขอ้ จากดั ในการใชง้ านโปรแกรม google earth คืออะไร ใน google earth เป็นข้อมูลท่ีจดั ทาไวก้ ่อนล่วงหน้า 1-3 ปี ไม่ใช่ข้อมลู ปจั จุบัน หนงั สอื พมิ พ์ วารสาร นิตยสาร สอื่ มวลชนทีเ่ ปน็ โทรทัศน์ วทิ ยุ ซึง่ ใหข้ ้อมลู ประเภทรายงานข่าว 1) เลอื กใช้แผนทที่ ใ่ี ชส้ ัญลักษณ์ท่ีเปน็ สากล.............................................................................................. - 27 - ตอนที่ 2 คาชี้แจง ให้นักเรยี นอ่านกรณศี ึกษา แลว้ ตอบคาถาม
เร่ือง ท่องเท่ียวแดนไกล คาถาม ยกตัวอยา่
งประกอบ - 28 - ความเหน็ ของหัวหน้ากลุ่มสาระการเรยี นร้สู งั คมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม มาตรฐานการเรียนรู้และตวั ช้ีวดั มีความเช่ือมโยงกนั อยา่ ง เหมาะสม ไม่เหมาะสม เนน้ นกั เรียนเป็ นสาคญั เหมาะสม - ความเหมาะสมของสื่อ อุปกรณ์ และแหลง่ การเรียนรู้ เหมาะสม - ความเหมาะสมของเคร่ืองมือวดั และประเมินผลการเรียนรู้ เหมาะสม - กิจกรรมการเรียนรู้สอดแทรกคณุ ธรรม จริยธรรมคา่ นิยมท่ีดีงาม และคุณลกั ษณะที่พึงประสงค์ เหมาะสม ลงชื่อ..................................................ผตู้ รวจสอบ หวั หนา้ กลุ่มสาระสงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม ความเห็นของหัวหน้ากลุ่มงานวชิ าการ - มาตรฐานการเรียนรู้และตวั ช้ีวดั มีความเช่ือมโยงกนั อยา่ ง เหมาะสม ไมเ่ หมาะสม - จุดประสงคก์ ารเรียนรู้มีความชดั เจนครอบคลมุ เน้ือหาสาระ เหมาะสม ไม่เหมาะสม ระบุการพฒั นานกั เรียนดา้ นความรู้ ทกั ษะกระบวนการและ เจตคติ (K P A) เหมาะสม ไมเ่ หมาะสม - กิจกรรมการเรียนรู้เป็ นกิจกรรมท่ีส่งเสริมกระบวนการคดิ และ เนน้ นกั เรียนเป็ นสาคญั เหมาะสม ไม่เหมาะสม - ความเหมาะสมของส่ือ อุปกรณ์ และแหล่งการเรียนรู้ เหมาะสม ไม่เหมาะสม - ความเหมาะสมของเคร่ืองมือวดั และประเมินผลการเรียนรู้ เหมาะสม ไม่เหมาะสม - กิจกรรมการเรียนรู้สอดแทรกคณุ ธรรม จริยธรรมค่านิยมท่ีดีงาม และคุณลกั ษณะที่พงึ ประสงค์ เหมาะสม ไมเ่ หมาะสม ลงชื่อ.............................................. ผตู้ รวจสอบ (นางพรพิรุณ แจง้ ใจ) หวั หนา้ กลมุ่ งานวชิ าการโรงเรียนโคกโพธ์ิไชยศึกษา ความเหน็ ของผบู้ รหิ ารสถานศึกษา .................................................................................................................................................................................................. ลงช่ือ.............................................. ผตู้ รวจสอบ ผอู้ านวยการโรงเรียนโคกโพธ์ิไชยศึกษา - 29 - บนั ทกึ การสอน 1.ผลการจัดการเรยี
นรู้ 2.ปญั หาและอปุ
สรรค ลงชือ่ .................................................ผูบ้ นั ทกึ - 30 - แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 2 กลมุ่ สาระการเรยี นร้สู งั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ช้นั มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 2 หนว่ ยการเรยี นร้ทู ่ี 1 เรื่อง เครอ่ื งมือทางภมู ิศาสตร์มาตราสว่ น ทิศและสญั ลักษณ์ ภาคเรยี นท่ี 1 แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 2 การใช้เคร่ืองมือทางภูมิศาสตร์ เวลา 2 ช่ัวโมง ผ้สู อน นางสาวจิดาภรณ์ ถิน่ ตองโขบ 1. ตวั ชีว้ ดั /จุดประสงค์การเรียนรู้ 1.1 ตัวช้ีวดั ส 5.1 ม.2/1 ใชเ้ ครื่องมือทางภมู ิศาสตร์ในการรวบรวม วเิ คราะหแ์ ละนาเสนอขอ้ มลู เกยี่ วกับลกั ษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปยโุ รปและแอฟริกา 1.2 จุดประสงค์การเรยี นรู้ - ใชเ้ ครือ่ งมือทางภมู ิศาสตรใ์ นการสบื คน้ และนาเสนอข้อมูลเกย่ี วกับลกั ษณะภมู ปิ ระเทศ และภูมอิ ากาศของทวีปยโุ รปและแอฟริกาได้ 2. สาระสาคัญ/ความคิดรวบยอด การใช้เครอ่ื งมือทางภูมิศาสตรม์ ีความสาคัญในการรวบรวมข้อมูล และเสนอขอ้ มูลเกีย่ วกับ ลกั ษณะทางกายภาพและสงั คม 3. สาระการเรยี นรู้ 3.1. สาระการเรยี นรูแ้ กนกลาง - เครอื่ งมือทางภมู ศิ าสตร์ทแ่ี สดงลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปยโุ รปและแอฟรกิ า 4. สมรรถนะสาคัญของผ้เู รยี น 4.1 ความสามารถในการส่ือสาร 4.2 ความสามารถในการคิด 1) ทกั ษะการสารวจคน้ หา 2) ทกั ษะการรวบรวมข้อมลู 3) ทกั ษะการวิเคราะห์ 4.3 ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต 5. คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวนิ ัย 2. ใฝเ่ รียนรู้ 3. ม่งุ มั่นในการทางาน 6. กิจกรรมการเรียนรู้ วธิ สี อนแบบ สืบเสาะหาความรู้ (Inquiry Method : 5E) ชั่วโมงที่ 1 ข้นั ที่ 1 กระตนุ้ ความสนใจ 1. ครูใหน้ กั เรยี นดแู ผนทีโ่ ลกท่แี สดงลกั ษณะภูมิประเทศในทวีปต่างๆ และให้นักเรียนร่วมกัน 2. นกั เรยี นตอบคาถามกระตนุ้ ความคดิ ถ้านกั เรยี นจะเดินทางไปทศั นศึกษาในประเทศเพอ่ื น - 31 - (พิจารณาตามคาตอบของนกั เรียน โดยให้อยู่ใน ดลุ ยพนิ จิ ของครูผสู้ อน) 3. นกั เรยี นกลมุ่ เดิม (จากแผนการจัดการเรียนร้ทู ี่ 15) ร่วมกันศึกษาความรู้ จากหนงั สือเรยี น 1) แนวทางการใชเ้ ครอื่ งมอื ทางภูมิศาสตร์ ช่วั โมงที่ 2 สอ่ื การเรยี นรู้ : เครอื่ งมอื
ทางภมู ศิ าสตร์ ข้อมลู ทวีปยโุ รปและแอฟริกา ยโุ รป จะใช้เครอื่ งมือทางภูมิศาสตรช์ นิดใดและจะนาเสนอข้อมูลอยา่ งไร ครูมอบหมายใหน้ ักเรียนแตล่ ะกลุ่มสืบคน้ ข้อมลู ลกั ษณะภูมปิ ระเทศและภูมิอากาศของทวีปยุโรปและ ข้นั ที่ 5 ตรวจสอบผล กาหนดให้ในขั้นท่ี 4 ครูตรวจสอบความถูกต้อง - 32 - 7. การวดั และประเมินผล วธิ ีการ เครื่องมอื เกณฑ์ ตรวจแบบบันทกึ การอา่ น แบบบันทึกการอ่าน ระดบั คุณภาพ 2 ผา่ นเกณฑ์ ประเมนิ การนาเสนอผลงาน แบบประเมินการนาเสนอผลงาน ระดบั คุณภาพ 2 ผา่ นเกณฑ์ สงั เกตพฤติกรรมการทางานรายบคุ คล แบบสังเกตพฤติกรรมการทางาน ระดบั คุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ รายบุคคล สงั เกตพฤตกิ รรมการทางานกล่มุ แบบสงั เกตพฤติกรรมการทางานกล่มุ ระดับคุณภาพ 2 ผา่ นเกณฑ์ สังเกตความมวี นิ ยั ใฝ่เรยี นรู้ และมุง่ มนั่
ในการ แบบประเมนิ คุณลักษณะอนั พึงประสงค์ ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ ตรวจแบบทดสอบหลงั เรยี น หนว่ ยการเรียนรู้ แบบทดสอบหลงั เรยี น หนว่ ยการเรยี นรู้ รอ้ ยละ 60 ผา่ นเกณฑ์ 8. สอ่ื /แหล่งการเรียนรู้ - guru.sanook.com>…> - 33 - เอกสารประกอบการสอน แผนที่โลก ท่ีมา : http://canadacitiesmap.blogspot.com/2013/03/map-of-canada-on-world-pictures.html - 34 - แบบทดสอบหลังเรียน หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 11 1 คาชี้แจง ใหน้ กั เรยี นเลอื กคำตอบท่ถี ูกต้องท่สี ุดเพยี งขอ้ เดยี ว 1. การนาเสนอขอ้ มลู ทางภูมศิ าสตร์แบบตาราง มี 6. การใชภ้ าพจากดาวเทยี มที่ไม่ได้แสดงเสน้ อาณา ผลสาคัญในข้อใด เขตและตาแหนง่ ทต่ี ั้งทางภมู ิศาสตรน์ น้ั ผใู้ ช้จะต้องใช้ ก. มคี วามถูกตอ้ งชดั เจนกวา่ แบบอน่ื เคร่อื งมือ ในข้อใดประกอบ ข. มีความละเอียดกว่าการบรรยาย ก. หนังสอื เรยี นภูมิศาสตร์ ค. ทาความเข้าใจข้อมลู ไดง้ า่ ย ข. ภาพอื่นประกอบ ง. มขี ้อมูลจานวนมาก ค. สญั ลักษณ์ 2. การนาเสนอข้อมูลอณุ หภมู เิ ฉลี่ยของทวีปยโุ รป ง. แผนท่ี ย้อนหลงั 25 ปี ควรนาเสนอในรปู แบบใด 7. การใช้แผนท่เี ลม่ (Atlas) แตล่ ะเล่มควรทาความ ก. แบบบรรยาย เขา้ ใจในเรื่องใดเปน็ เบื้องตน้ ข. แบบแผนท่ี ก. ภาพประกอบ ข. สญั ลักษณ์ ค. แบบตาราง ค. ชอื่ ผแู้ ต่ง ง. แผนท่ี ง. แบบกราฟ 8. การใชข้ ้อมลู จากเว็บไซตท์ ี่มีคุณภาพ สามารถ 3. การนาเสนอข้อมูลทางภูมศิ าสตร์แบบบรรยาย เลือกไดจ้ ากหลายแหลง่ ขอ้ มูล ยกเว้นข้อใด ควรมีลักษณะอย่างไร ก. องค์กรท่ดี ูแลรับผดิ ชอบในเร่ืองนน้ั ก. มีภาพจานวนมากเพื่อส่ือความหมายให้ ข. สถาบันทางการศึกษา ชัดเจน ค. บคุ คลท่มี ีชื่อเสยี ง ข. บรรยายขยายข้อมลู และมภี าพประกอบ ง. หน่วยราชการ ค. ใช้ขอ้ ความส้ันๆ กระชบั 9. การนาเสนอขอ้ มูลพน้ื ท่ีของทวปี ยโุ รปทม่ี คี วาม ง. บรรยายอย่างละเอียด อดุ ม-สมบรู ณ์ ควรนาเสนอในรูปแบบใด 4. การนาเสนอขอ้ มลู ทางภูมิศาสตรแ์ บบแผนภูมิ ก. แบบแผนภมู ิ ข. แบบแผนที่ จะทาให้ง่ายตอ่ ความเขา้ ใจในเร่อื งใด ค. แบบตาราง ง. แบบกราฟ ก. การเคลอื่ นไหวของข้อมลู ท่ีมีการ 10. โหนง่ และเพื่อนๆ ตอ้ งการคน้ ควา้ ข้อมูลเกี่ยวกบั เปลยี่ นแปลงเสมอ ลกั ษณะทรัพยากรธรรมชาติ และสงั คมวัฒนธรรมใน ข. การเปรยี บเทียบในแต่ละเร่ืองหรือแตล่ ะส่วน ทวปี ยุโรป ควรใชเ้ ครอ่ื งมือทางภมู ิศาสตรใ์ นข้อใด ค. ความรพู้ ืน้ ฐานทว่ั ไป ก. ใชเ้ ครอื่ งมือหลากหลายผสมกัน ง. ตัวเลขจานวนมาก ข. เว็บไซต์ 5. ลกู โลกเป็นเครอื่ งมือทางภมู ิศาสตร์ทใ่ี หข้ ้อมลู ใน ค. ลกู โลก ดา้ นใดเปน็ หลกั ง. แผนที่ ก. สังคมและวฒั นธรรม ข. ทางกายภาพ ค. ประชากร ง. เศรษฐกิจ - 35 - เฉลย - 36 - ความเหน็ ของหัวหนา้ กลุ่มสาระการเรยี นรูส้ ังคมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม มาตรฐานการเรียนรู้และตวั ช้ีวดั มีความเชื่อมโยงกนั อยา่ ง เหมาะสม ไม่เหมาะสม - ความเหมาะสมของสื่อ อปุ กรณ์ และแหล่งการเรียนรู้ เหมาะสม - ความเหมาะสมของเครื่องมือวดั และประเมินผลการเรียนรู้ เหมาะสม - กิจกรรมการเรียนรู้สอดแทรกคุณธรรม จริยธรรมคา่ นิยมท่ีดีงาม และคุณลกั ษณะท่ีพึงประสงค์ เหมาะสม ลงชื่อ..................................................ผตู้ รวจสอบ หวั หนา้ กลุม่ สาระสงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม ความเหน็ ของหัวหน้ากลุ่มงานวชิ าการ เหมาะสม ไม่เหมาะสม ลงชื่อ.............................................. ผตู้ รวจสอบ หวั หนา้ กลมุ่ งานวชิ าการโรงเรียนโคกโพธ์ิไชยศึกษา ความเห็นของผ้บู ริหารสถานศึกษา ลงช่ือ.............................................. ผตู้ รวจสอบ ผอู้ านวยการโรงเรียนโคกโพธ์ิไชยศึกษา - 37 - บนั ทกึ การสอน 1.ผลการจัดการเรยี
นรู้ 2.ปญั
หาและอุปสรรค ลงชือ่
.................................................ผบู้ นั ทกึ - 38 - แผนการจัดการเรยี นรู้ - 39 - แผนการจดั การเรยี นร้ทู ี่ 3 กลมุ่ สาระการเรยี นรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม ชั้นมธั ยมศึกษาปีท่ี 2 หน่วยการเรียนร้ทู ่ี 2 ภูมิศาสตร์ทวีปยุโรป ภาคเรยี นท่ี 1 แผนการจัดการเรียนร้ทู ่ี 3 ลกั ษณะทัว่ ไปของทวีปยุโรป เวลา 1 ชว่ั โมง ผสู้ อน นางสาวจิดาภรณ์ ถิ่นตองโขบ 1. ตัวชี้วัด/จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ 1.1 ตัวชว้ี ัด ส 5.1 ม.2/1 ใชเ้ ครอ่ื งมือทางภมู ศิ าสตรใ์ นการรวบรวม วเิ คราะหแ์ ละนาเสนอขอ้ มลู เก่ียวกับลักษณะทางกายภาพและสงั คมของทวีปยโุ รปและแอฟริกา 1.2 จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ - ใชเ้ ครอื่ งมือทางภูมิศาสตรใ์ นการอธบิ ายทาเลทีต่ ้ัง และอาณาเขตติดตอ่ ของทวีปยุโรปได้ 2. สาระสาคัญ/ความคดิ รวบยอด ทาเลที่ตัง้ ของทวีปยโุ รป ทมี่ ีความเหมาะสมมผี ลต่อการดาเนนิ ชวี ติ ของมนุษย์ 3. สาระการเรียนรู้ 3.1 สาระการเรยี นรู้แกนกลาง - เครือ่ งมือทางภูมิศาสตรท์ ีแ่ สดงลกั ษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปยโุ รป 4. สมรรถนะสาคญั ของผ้เู รยี น 4.1 ความสามารถในการสอ่ื สาร 4.2 ความสามารถในการคิด 1) ทกั ษะการสารวจค้นหา 3) ทกั ษะการวิเคราะห์ 2) ทกั ษะการรวบรวมข้อมูล 4.3 ความสามารถในการใชท้ ักษะชีวติ 5. คณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ 1. มีวนิ ยั 2. ใฝเ่ รยี นรู้ 3. มุ่งมน่ั ในการทางาน 6. กิจกรรมการเรยี นรู้ วิธสี อนโดยการจัดการเรียนรู้แบบร่วมมือ : เทคนคิ คคู่ ิดสีส่ หาย นักเรยี นทาแบบทดสอบก่อนเรยี น หนว่ ยการเรียนรู้ที่ 2 ขัน้ นาเขา้ สู่บทเรียน สื่อการเรียนรู้ : เคร่ืองมอื ทางภมู ศิ าสตร์ 1. ครใู หน้ กั เรียนดูแผนทีโ่ ลก และใหอ้ าสาสมัคร 2-3 คน ออกมาชตี้ าแหนง่ ทวีปต่างๆ บนแผนที่ 2. ครูนาแผนทีท่ วีปยโุ รป มาให้นกั เรยี นดู แลว้ ใหอ้ าสาสมัครชี้อาณาเขตตดิ ต่อของทวปี ยโุ รป ดงั นี้ -ทศิ เหนือ จดมหาสมทุ รอารก์ ติกและขว้ั โลกเหนือ -ทิศตะวันออก จดทวีปเอเชีย -ทิศตะวันตก จดมหาสมทุ รแอตแลนติก -ทศิ ใต้ จดทะเลเมดิเตอรเ์ รเนียน - 40 - 3. นกั เรียนตอบคาถามกระตุ้นความคิด ถ้านักเรียนจะเดนิ ทางโดยเครื่องบินจากประเทศไทยไปทวีปยโุ รป (พิจารณาตามคาตอบของนกั เรยี น โดยให้อยู่ใน ดลุ ยพนิ จิ ของครผู ้สู อน) 3. ครูชต้ี าแหนง่ พื้นที่ของยุโรปเหนอื ยุโรปตะวนั ตก ยโุ รปตะวนั ออก และยุโรปใต้
แล้วช้ี 4. นกั เรียนแบง่ เป็นกลุ่มใหญ่ 2 กลมุ่ กลุม่ ละเทา่ ๆ กนั แข่งขนั กันชตี้ าแหนง่ อาณาเขตตดิ ตอ่ ของทวปี 5. ครแู บง่ นักเรยี นเป็นกลมุ่ กล่มุ ละ 4 คน คละกันตามความ สามารถ คือ เก่ง ปานกลางคอ่ นขา้ งเก่ง 6. นกั เรียนแต่ละคนู่ าความรู้ทไี่ ดจ้ ากการศึกษามาทาใบงานท่ี 2.1 เรือ่ ง ท่ีตงั้ และอาณาเขตของทวีป 7. ครแู ละนักเรยี นช่วยกนั สรุปความร้เู กีย่ วกับลักษณะทัว่ ไปของทวปี ยโุ รป 7. การวดั และประเมนิ ผล วธิ ีการ เครือ่ งมือ เกณฑ์ ตรวจแบบทดสอบก่อนเรยี น หน่วยการเรียนรู้ท่ี 2 แบบทดสอบกอ่ นเรยี น หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 2 รอ้ ยละ 60 ผ่านเกณฑ์ ตรวจใบงานท่ี 2.1 ใบงานที่ 2.1 ร้อยละ 60 ผา่ นเกณฑ์ ประเมินการนาเสนอผลงาน แบบประเมินการนาเสนอผลงาน ระดับคณุ ภาพ 2 ผา่ นเกณฑ์ สังเกตพฤติกรรมการทางานรายบคุ คล แบบสงั เกตพฤตกิ รรมการทางานรายบคุ คล ระดับคณุ ภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ สงั เกตพฤตกิ รรมการทางานกลุ่ม แบบสังเกตพฤติกรรมการทางานกลุ่ม ระดับคณุ ภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ สังเกตความมวี ินัย ใฝ่เรยี นรู้ และมงุ่ มนั่ ในการทางาน แบบประเมนิ คุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ ระดับคณุ ภาพ 2 ผา่ นเกณฑ์ 8.สอ่ื /แหล่งการเรยี นรู้ -
http://th.wikipedia.org/wiki/ทวีปยุโรป - 41 - แบบทดสอบกอ่ นเรยี น หน่วยการเรียนรทู้ ี่ 2 คาชแ้ี จง ใหน้ กั เรียนเลือกคาตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงข้อเดียว 1. อาณาเขตทางดา้ นตะวันตกของทวีปยุโรปจดบริเวณใด 7. แหลง่ ปา่ ไมส้ าคญั และมีจานวนมากของทวีปยุโรป 3. เขตภูเขาหินใหมท่ างตอนใตข้ องทวปี ยุโรป ก.
ทะเลเหนือ และทร่ี าบด้านตะวนั ตกของไซบีเรยี แปรปรวน บางประเทศ - 42 - 13.ประชากรยโุ รปจะอาศยั อยกู่ ันอยา่ งหนาแนน่ ในแถบ ค. อากาศหนาวจดั ในฤดูหนาว การคมนาคมไม่ ส่ิงแวดลอ้ ม ไมน่ ยิ มมบี ตุ รมาก เครง่ ครดั ในระเบยี บวนิ ยั 18. ถงึ แมว้ า่ ชาวยโุ รปในแต่ละประเทศจะมีความแตกตา่ ง ข. การนับถือศาสนาครสิ ต์ ค. การใชภ้ าษาอังกฤษเหมอื นกัน ง. การรับประทานอาหารประเภทเดยี วกัน 19. สภาพสงั คมในยโุ รปตอนใด ทีเ่ คยมรี ะบอบการ ปกครองแบบคอมมวิ นสิ ต์ ก. ตอนใต้ ข. ตะวนั ตก ค. ตะวันออก ง. ตอนเหนือ 20. ประเทศใดใชภ้ าษาในกลุ่มภาษาตวิ ตอนิก ก. องั กฤษ ข. รัสเซยี ค. ฝรั่งเศส ง. โปรตเุ กส - 43 - เฉลย 1. ง 2. ข 3. ง 4. ง 5. ข 6. ค 7. ง 8. ก 9. ง 10. ง - 44 - เอกสารประกอบการสอน แผนทีโ่ ลก ทีม่ า : www.oknation.net/blog/print.php?id=146426 - 45 - แผนท่ที วีปยโุ รป ที่มา : วิโรจน์ เอี่ยมเจริญ และอภิสิทธิ์ เอี่ยมหน่อ. [ม.ป.ป.]. หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์ ม.2 - 46 - ใบงานท่ี 2.1 ที่ต้งั และอาณาเขตของทวีปยโุ รป ตอนที่ 1 ให้นกั เรียนศึกษาแผนท่ขี องทวีปยุโรป แลว้ นาหมายเลขในแผนทีไ่ ปใส่หน้าข้อความที่กาหนด 14 11 13 15 1412 อิตาลี ฟนิ แลนด์ - 47 - ตอนที่ 2 ทศิ เหนือ จด ทศิ ตะวันตก จด ทวีปยโุ รป ทศิ ตะวันออก จด ทิศใต้ จด - 48 - เฉลยใบงานที่ 2.1 ตอนท่ี
1 ให้นกั เรียนศึกษาแผนท่ีของทวปี ยโุ รป แล้วนาหมายเลขในแผนทีไ่ ปใส่หน้าขอ้ ความที่กาหนด 14 11 13 15 1412 4 อติ าลี 8 ฟนิ แลนด์ - 49 - ตอนท่ี 2 ทิศเหนือ จด มหาสมทุ ร อารก์ ติก และขัว้ โลกเหนอื ทศิ ตะวันตก จด ทวีปยโุ รป ทศิ ตะวนั ออก จด มหาสมุทรแอตแลนตกิ ทวีปเอเชีย ทศิ ใต้ จด ทะเลเมดเิ ตอรเ์ รเนยี น - 50 - ความเหน็ ของหัวหนา้ กลุ่มสาระการเรยี นรสู้ งั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม มาตรฐานการเรียนรู้และตวั ช้ีวดั มีความเชื่อมโยงกนั อยา่ ง เหมาะสม ไม่เหมาะสม - ความเหมาะสมของสื่อ อุปกรณ์ และแหล่งการเรียนรู้ เหมาะสม - ความเหมาะสมของเครื่องมือวดั และประเมินผลการเรียนรู้ เหมาะสม - กิจกรรมการเรียนรู้สอดแทรกคุณธรรม จริยธรรมค่านิยมที่ดีงาม และคุณลกั ษณะที่พงึ ประสงค์ เหมาะสม
ลงช่ือ..................................................ผตู้ รวจสอบ หวั หนา้ กลุม่ สาระสงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม ความเหน็ ของหัวหน้ากลุ่มงานวชิ าการ เหมาะสม ไม่เหมาะสม ลงชื่อ.............................................. ผตู้ รวจสอบ หวั หนา้ กลมุ่ งานวชิ าการโรงเรียนโคกโพธ์ิไชยศึกษา ความเห็นของผ้บู ริหารสถานศึกษา ลงช่ือ.............................................. ผตู้ รวจสอบ ผอู้ านวยการโรงเรียนโคกโพธ์ิไชยศึกษา |