1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด
ว 2.2 เข้าใจธรรมชาติของแรงในชีวิตประจำวัน ผลของแรงที่กระทำต่อวัตถุ ลักษณะการเคลื่อนที่แบบต่างๆ ของวัตถุ รวมทั้งนำความรู้ไปใช้ประโยชน์
ว 2.2 ป.4/1 ระบุผลของแรงโน้มถ่วงที่มีต่อวัตถุจากหลักฐานเชิงประจักษ์
ป.4/2
ใช้เครื่องชั่งสปริงในการวัดน้ำหนักของวัตถุ
ป.4/3 บรรยายมวลของวัตถุที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงการเคลื่อนที่ของวัตถุจากหลักฐานเชิงประจักษ์
2. สาระการเรียนรู้
2.1
สาระการเรียนรู้แกนกลาง
1) แรงโน้มถ่วงของโลกเป็นแรงดึงดูดที่โลกกระทำต่อวัตถุต่างๆ บนโลก มีทิศทางเข้าสู่จุดศูนย์กลางของโลกจึงมีผลทำให้วัตถุตกลงสู่พื้นโลกเสมอ
2) แรงโน้มถ่วงของโลกทำให้วัตถุมีน้ำหนัก โดยวัดน้ำหนักของวัตถุได้จากเครื่องชั่งสปริง
3) มวลของวัตถุ คือ ปริมาณเนื้อของสารทั้งหมดที่ประกอบกันเป็นวัตถุ ซึ่งมีผลต่อการเปลี่ยนแปลงการเคลื่อนที่ของวัตถุ
3. สาระสำคัญ
แรงโน้มถ่วงของโลกเป็นแรงดึงดูดที่โลกกระทำต่อมวลของวัตถุทุกชนิดที่อยู่บนโลกและที่อยู่ใกล้โลก ซึ่งเป็นแรงไม่สัมผัส และมีทิศทางเข้าสู่จุดศูนย์กลางของโลก ทำให้วัตถุมีน้ำหนักและตกลงสู่พื้นโลกเสมอ ซึ่งเราสามารถวัดน้ำหนักของวัตถุได้โดยใช้เครื่องชั่งสปริง
คำแนะนำ
1. ศึกษาเนื้อหาวิชาตามหัวข้อต่าง ๆ ในหน่วยการเรียนรู้
2. ทำกิจกรรมการเรียนรู้จากกิจกรรมที่ 1.5
กิจกรรมที่ 1.5 ดาวน์โหลดใบงาน
เฉลยกิจกรรมที่ 1.5 ดาวน์โหลดเฉลย
มวล คือ ปริมาณเนื้อของสารทั้งหมดที่ประกอบกันเป็นวัตถุ
ตัวอย่างภาพที่ 1
วัตถุมีขนาด ปริมาตร (Volume) ของ วัตถุที่ 1 และวัตถุที่ 2 จะเท่ากัน แต่ก็ไม่ได้หมายความว่ามวลและน้ำหนักของวัตถุทั้ง 2 ชนิดจะเท่ากันตามขนาดของวัตถุ เพราะมวลภายใน วัตถุที่ 2 มีความหนาแน่นมากกว่า วัตถุที่ 1 จึงทำให้ วัตถุที่ 2 มีน้ำหนักมากกว่า วัตถุที่ 1 โดยสรุปน้ำหนักของวัตถุขึ้นกับมวลของวัตถุ วัตถุที่มีมวลมากจะมีน้ำหนักมาก และวัตถุที่มีมวลน้อยจะมีน้ำหนักน้อย
ตัวอย่างภาพที่ 2
ขวดที่ 1 วัสดุภายในคือเหรียญโลหะ ขวดที่ 2 วัสดุภายในคือลูกบอลโฟม
แรงโน้มถ่วงของโลกเป็นแรงเป็นแรงดึงดูดที่โลกกระทำต่อมวลของวัตถุทุกชนิดบนโลกและวัตถุที่อยู่ใกล้ใกล้โลกเช่นโลกดึงดูดดาวเทียมโลกดึงดูดดวงจันทร์โดยที่วัตถุนั้นไม่ได้สัมผัส
กับผิวโลกแรงโน้มถ่วงของโลกจึงเป็นแรงไม่สัมผัสซึ่งแรงโน้มถ่วงของโลกจะมีลักษณะดังนี้
1. แรงโน้มถ่วงของโลกมีทิศทางพุ่งเข้าหาจุดศูนย์กลางของโลกเมื่อลากเส้นสมมติตามทิศทางที่วัตถุทั้งหลายตกลงสู่พื้นเส้นทั้งหมดจะมาพบกันที่จุดศูนย์กลางของโลก
2. ที่ตำแหน่งเดียวกันแรงโน้มถ่วงของโลกกระทำต่อวัตถุต่างๆจะเพิ่มขึ้นตามมวลของวัตถุนั้นๆเช่นมวลของวัตถุเช่นส้มหนึ่งลูกมวลน้อยน้ำหนักน้อย แตงโมขนาดมวลใหญ่ทำให้มีน้ำหนักมากกว่า
3. แรงโน้มถ่วงของโลกจะลดลงเมื่อระยะห่างของวัตถุจากจุดศูนย์กลางของโลกเพิ่มขึ้นหรือวัตถุอยู่ห่างไกลจากโลกเพิ่มมากขึ้นค่าแรงโน้มถ่วงจะลดลง เช่น ก้อนหินก้อนเดิมชั่งผิวโลกจะมีน้ำหนักมากกว่าขึ้นไปชั่งบนยอดตึกสูงๆ