คำนำ
ตามที่กระทรวงพลังงาน ได้ออกกฎกระทรวงเพื่อกำหนดให้เจ้าของโรงงานควบคุม
และเจ้าของอาคารควบคุมดำเนินการจัดการพลังงานให้เป็นไปตามกฎหมาย และมีหน้าที่ในการจัดส่งรายงานผลการตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงานที่รับรองโดยพนักงานเจ้าหน้าที่ตามกฎหมาย หรือผู้ตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงานที่อธิบดีมอบหมาย ส่งให้กรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ์พลังงาน (พพ.) ภายในเดือนมีนาคมของทุกรอบปี และต่อมากระทรวงพลังงาน ได้ออกกฎกระทรวงกำหนดคุณสมบัติของผู้ขอรับใบอนุญาต หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขการขอรับ
ใบอนุญาต และการอนุญาตตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงาน พ.ศ. 2555 เพื่อกำหนดหลักเกณฑ์
วิธีการ และเงื่อนไขการขอรับใบอนุญาตและการอนุญาตผู้ตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงาน โดยมีผลบังคับใช้แล้วตั้งแต่วันที่ 7 พฤศจิกายน 2555 และ พพ. ได้ออกประกาศกรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ์พลังงาน เรื่องการยื่นขอรับใบอนุญาตตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงาน ประกาศ ณ วันที่ 18 กันยายน พ.ศ.2558 เพื่ออนุญาตให้บุคคลธรรมดาหรือนิติบุคคลที่มีคุณสมบัติและไม่มีลักษณะต้องห้ามตามกฎกระทรวง ยื่นคำขอรับใบอนุญาตตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงาน รวมทั้งได้ออกประกาศ พพ. เรื่อง
การกำหนดประเภทและขนาดโรงงานควบคุมและอาคารควบคุม
ที่ผู้ได้รับใบอนุญาตดำเนินการตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงาน โดยได้ทยอยกำหนดให้ผู้ได้รับใบอนุญาตตรวจสอบและรับรองฯ ในโรงงานควบคุมและอาคารควบคุมแต่ละขนาดโดยเริ่มจากขนาดใหญ่ในรอบปี 2558 จนถึงรอบปี 2560 โรงงานควบคุมและอาคารควบคุมทุกขนาดต้องส่งรายงานผลการตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงานให้ พพ.
ภายในเดือนมีนาคมของทุกปี
ดังนั้น เพื่อให้โรงงานควบคุมและอาคารควบคุมมีความเข้าใจในการดำเนินการด้านการตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงานได้อย่างถูกต้องและเป็นแนวทางเดียวกัน พพ. จึงได้จัดทำคู่มือเล่มนี้ขึ้น เพื่อเป็นข้อมูลและแนวทางให้กับโรงงานควบคุมและอาคารควบคุมในการดำเนินการที่เกี่ยวข้องกับการตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงานต่อไป
สำนักกำกับและอนุรักษ์พลังงาน
กรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ์พลังงาน
กรกฎาคม 2561
1. ระบบการจัดการพลังงานตามกฎหมาย
1.1 โครงสร้างกฎหมายอนุรักษ์พลังงาน
พระราชบัญญัติการส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน พ.ศ. 2535 (ฉบับแก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ. 2550) ได้มีการกำหนดให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพลังงานมีอำนาจออกกฎกระทรวงในการกำหนดมาตรฐานหลักเกณฑ์และวิธีการจัดการพลังงาน โดยกฎกระทรวงดังกล่าวได้มีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 20 พฤศจิกายน 2552 ซึ่งในการดำเนินการให้เป็นไปตามกฎกระทรวงนั้น เจ้าของอาคารควบคุมและเจ้าของโรงงานควบคุมต้องดำเนินการจัดการพลังงานให้เป็นไปตามมาตรฐาน หลักเกณฑ์ และวิธีการจัดการพลังงานตามที่กฎหมายกำหนด นอกจากนี้ยังต้องมีหน้าที่ในการจัดทำรายงานการจัดการพลังงานที่รับรองโดยพนักงานเจ้าหน้าที่ตามกฎหมาย หรือผู้ตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงานที่อธิบดีมอบหมาย ส่งให้กรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ์พลังงาน (พพ.) ภายในเดือนมีนาคมของทุกปี โดยปัจจุบันกฎกระทรวงกำหนดคุณสมบัติของผู้ขอรับใบอนุญาต หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขการขอรับใบอนุญาต และการอนุญาตตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงาน พ.ศ. 2555 ได้มีผลบังคับใช้แล้วตั้งแต่วันที่ 7 พฤศจิกายน 2555
โครงสร้างกฎหมายอนุรักษ์พลังงาน
1.2 ข้อกำหนดของระบบการจัดการพลังงาน
กฎกระทรวงกำหนดมาตรฐาน หลักเกณฑ์ และวิธีการจัดการพลังงานในโรงงานควบคุมและอาคารควบคุม พ.ศ. 2552
กำหนดให้โรงงานควบคุมและอาคารควบคุมต้องจัดทำระบบการจัดการพลังงานเพื่อให้เกิดการใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด โดยวิธีการจัดการพลังงานนั้น ต้องมีการปฏิบัติอย่างเป็นขั้นตอน มีการวางแผนการดำเนินการที่ดี และเหมาะสมกับองค์กร เพื่อให้บรรลุตามเป้าหมายของการจัดการพลังงาน
ซึ่งประกอบด้วย 8 ขั้นตอน ดังนี้
1) การแต่งตั้งคณะทำงานการจัดการพลังงาน
2) การประเมินสถานภาพการจัดการพลังงานเบื้องต้น
3)
การกำหนดนโยบายการอนุรักษ์พลังงาน
4) การประเมินศักยภาพการอนุรักษ์พลังงาน
5) การกำหนดเป้าหมายและแผนอนุรักษ์พลังงานและแผนการฝึกอบรมและกิจกรรมการส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน
6) การดำเนินการตามแผนการอนุรักษ์พลังงานและการตรวจสอบและวิเคราะห์การปฏิบัติตามเป้าหมายและ
แผนอนุรักษ์พลังงาน
7) การตรวจติดตามและประเมินการจัดการพลังงาน
8) การทบทวน วิเคราะห์และแก้ไขข้อบกพร่องของการจัดการพลังงาน
ข้อกำหนดระบบการจัดการพลังงานตามกฎหมาย
1.3 หน้าที่ของเจ้าของอาคารควบคุม และเจ้าของโรงงานควบคุม
พระราชบัญญัติการส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน ได้กำหนดให้เจ้าของโรงงานควบคุมและเจ้าของอาคารควบคุม
มีหน้าที่ต้องดำเนินการอนุรักษ์พลังงาน ดังต่อไปนี้
1) จัดให้มีผู้รับผิดชอบด้านพลังงานประจำในโรงงานควบคุมและอาคารควบคุมแต่ละแห่ง โดยมีจำนวนและคุณสมบัติตามที่กำหนดไว้ในกฎกระทรวงกำหนดคุณสมบัติ หน้าที่ และจำนวนผู้รับผิดชอบด้านพลังงาน พ.ศ. 2552
2) จัดให้มีการจัดการพลังงานในโรงงานควบคุมและอาคารควบคุมตามกฎกระทรวงกำหนดมาตรฐาน หลักเกณฑ์ และวิธีการจัดการพลังงานในโรงงานควบคุมและอาคารควบคุม พ.ศ. 2552
3) ปฏิบัติตามคำสั่งของอธิบดีตามมาตรา 10
หรือมาตรา 21 ประกอบมาตรา 10 แล้วแต่กรณีที่สั่งให้ผู้นั้นแจ้งข้อเท็จจริงเกี่ยวกับการใช้พลังงานเพื่อตรวจสอบให้การอนุรักษ์พลังงานเป็นไปตามมาตรฐาน หลักเกณฑ์และวิธีการที่กำหนดในกฎกระทรวงตาม (1) และ (2)
โรงงานหรืออาคารที่เข้าข่ายเป็นโรงงานควบคุมหรืออาคารควบคุม
- โรงงานหรืออาคารที่ได้รับอนุมัติจากผู้จำหน่ายพลังงานให้ใช้เครื่องวัดไฟฟ้าหรือให้ติดตั้งหม้อแปลงไฟฟ้าชุดเดียวหรือหลายชุดรวมกันมีขนาดตั้งแต่ 1,000 กิโลวัตต์ หรือ 1,175 กิโลโวลต์แอมแปร์ ขึ้นไป หรือ
- โรงงานหรืออาคารที่ใช้ไฟฟ้าจากระบบของผู้จำหน่ายพลังงาน ความร้อนจากไอน้ำจาก
ผู้จำหน่ายพลังงาน หรือพลังงานสิ้นเปลืองอื่นจากผู้จำหน่ายพลังงานหรือของตนเอง อย่างใดอย่างหนึ่งหรือรวมกันตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม ถึงวันที่ 31 ธันวาคมของปีที่ผ่านมา มีปริมาณพลังงานทั้งหมดเทียบเท่าพลังงานไฟฟ้าตั้งแต่ 20 ล้านเมกะจูลขึ้นไป
บทลงโทษสำหรับผู้เกี่ยวข้องที่ไม่ปฏิบัติตาม พ.ร.บ.
ลำดับ | รายละเอียด | มาตรา | บทลงโทษ |
1 | เจ้าของโรงงานควบคุมแห่งใดแจ้งรายละเอียดหรือ เหตุผลตามมาตรา 8 วรรคสามอันเป็นเท็จ “มาตรา 8 วรรค 3 เจ้าของโรงงานควบคุมแห่งใด ใช้พลังงานต่ำกว่าขนาดหรือปริมาณที่กำหนดใน พระราชกฤษฎีกาตามวรรคหนึ่งและจะใช้พลังงาน ในระดับดังกล่าวต่อไปเป็นเวลาติดต่อกันไม่น้อยกว่า หกเดือน เจ้าของโรงงานควบคุมแห่งนั้นอาจแจ้ง รายละเอียดพร้อมด้วยเหตุผล และมีคำขอให้อธิบดี ผ่อนผันการที่ต้องปฏิบัติตามพระราชบัญญัตินี้ ตลอดเวลาดังกล่าวได้ ในกรณีที่มีคำขอดังกล่าว ให้อธิบดีพิจารณาผ่อนผันหรือไม่ผ่อนผันและ มีหนังสือแจ้งให้เจ้าของโรงงานควบคุมทราบโดยเร็ว” | 53 | จำคุกไม่เกิน 3 เดือนหรือปรับไม่เกิน |
2 | เจ้าของโรงงานควบคุมหรือเจ้าของอาคารควบคุม ผู้ใดไม่ปฏิบัติตามคำสั่งของอธิบดีที่สั่งตามมาตรา 10 ซึ่งได้นำมาใช้บังคับโดยอนุโลมตามมาตรา 21 “มาตรา 10 ในกรณีที่มีเหตุอันสมควร อธิบดีมีอำนาจ ออกคำสั่งให้เจ้าของโรงงานควบคุมรายใดแจ้งข้อเท็จจริง เกี่ยวกับการใช้พลังงานเพื่อตรวจสอบให้การอนุรักษ์ พลังงานเป็นไปตามมาตรฐาน หลักเกณฑ์ และวิธีการที่กำหนดในกฎกระทรวงที่ออกตามมาตรา 9 และให้เจ้าของโรงงานควบคุมรายนั้นปฏิบัติตาม ภายในสามสิบวันนับแต่วันที่ได้รับคำสั่งนั้น” | 54 | ปรับไม่เกิน 50,000 บาท |
3 | เจ้าของโรงงานควบคุม เจ้าของอาคารควบคุม หรือผู้รับผิดชอบด้านพลังงานผู้ใดไม่ปฏิบัติตาม กฎกระทรวงที่ออกตามความในมาตรา 9 หรือ มาตรา 21 | 55 | ปรับไม่เกิน 200,000 บาท |
4 | ผู้รับใบอนุญาตตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงาน การใช้พลังงานในเครื่องจักรหรืออุปกรณ์ และคุณภาพ วัสดุหรืออุปกรณ์เพื่อการอนุรักษ์พลังงานตาม มาตรา 48/1 ผู้ใดรายงานผลการตรวจสอบและ รับรองตามมาตรา 47(3) อันเป็นเท็จหรือไม่ตรงตามความเป็นจริง | 56 | จำคุกไม่เกิน 3 เดือนหรือปรับไม่เกิน 200,000 บาท หรือ ทั้งจำทั้งปรับ |
5 | ผู้ใดไม่ส่งเงินเข้ากองทุนหรือส่งเงินเข้ากองทุนไม่ครบ ตามจำนวนที่ต้องส่งตามมาตรา 35 มาตรา 36 หรือมาตรา 37 | 58 | จำคุกตั้งแต่ 3 เดือนถึง 2 ปี หรือ ปรับตั้งแต่ 100,000 บาท ถึง 10,000,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ |
6 | ผู้ใดขัดขวางหรือไม่อำนวยความสะดวกแก่พนักงานเจ้าหน้าที่ซึ่งปฏิบัติหน้าที่ตามมาตรา 47(2) | 59 | ปรับไม่เกิน 5,000 บาท |
1.4 ระบบการตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงาน
กฎกระทรวงกำหนดมาตรฐาน หลักเกณฑ์ และวิธีการจัดการพลังงานในโรงงานควบคุมและอาคารควบคุม พ.ศ. 2552 นอกจากกำหนดให้โรงงานควบคุมและอาคารควบคุมต้องจัดทำระบบการจัดการพลังงานแล้ว ยังต้องจัดให้มีการตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงานโดยผู้ตรวจสอบรับรองการจัดการพลังงานที่ขึ้นทะเบียนกับกรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ์พลังงาน (พพ.)
โดยกระทรวงพลังงาน ได้ออกกฎกระทรวงกำหนดคุณสมบัติของผู้ขอรับใบอนุญาต หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขการขอรับใบอนุญาต และการอนุญาตตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงาน พ.ศ. 2555 เพื่อกำหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขการขอรับใบอนุญาตและการอนุญาตผู้ตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงาน โดยมีผลบังคับใช้แล้วตั้งแต่วันที่ 7 พฤศจิกายน 2555 และ พพ. ได้ออกประกาศ พพ. เรื่องการยื่นขอรับใบอนุญาตตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงาน ประกาศ ณ วันที่ 18 กันยายน พ.ศ. 2558 เพื่ออนุญาตให้บุคคลธรรมดาหรือนิติบุคคลที่มีคุณสมบัติและไม่มีลักษณะต้องห้ามตามกฎกระทรวง ยื่นคำขอรับใบอนุญาตตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงานกับ พพ. เพื่อดำเนินการตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงานให้กับโรงงานควบคุมและอาคารควบคุมต่อไป
ระบบการตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงานตามกฎหมาย
โดยที่ผ่านมา พพ. ได้ทยอยกำหนดให้ผู้ได้รับใบอนุญาตดำเนินการตรวจสอบและรับรองฯ ให้กับโรงงานควบคุมและอาคารควบคุมโดยเริ่มจากขนาดใหญ่ก่อน ซึ่งเริ่มกำหนดให้ผู้ได้รับใบอนุญาต ดำเนินการตรวจสอบและรับรองปีแรกในรอบปี 2558 ในโรงงานควบคุมและอาคารควบคุมเอกชนที่มีการติดตั้งขนาดหม้อแปลงตั้งแต่ 3,000 กิโลวัตต์หรือ 3,530 กิโลโวลต์แอมแปร์ขึ้นไปหรือใช้พลังงานรวมตั้งแต่ 60 ล้านเมกกะจูลขึ้นไป จนถึงรอบปี 2560 โรงงานควบคุมและอาคารควบคุมทุกขนาดต้องส่งรายงานผลการตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงานให้ พพ. ภายในเดือนมีนาคมของทุกปี
ให้กับโรงงานควบคุมและอาคารควบคุมในระยะแรก
2. ผู้ตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงาน
2.1 ผู้ตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงาน
ผู้ตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงาน คือ ผู้มีอำนาจตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงานตามกฎหมายว่าด้วยการส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน
กฎกระทรวงกำหนดคุณสมบัติของผู้ขอรับใบอนุญาต หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขการขอรับใบอนุญาต และการอนุญาตตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงาน พ.ศ. 2555 กำหนดคุณสมบัติและลักษณะต้องห้ามของผู้ขอรับ
ใบอนุญาตไว้ 2 ประเภท ดังนี้
ประเภทบุคคลธรรมดา
1) มีสัญชาติไทย
2)
ได้รับอนุญาตให้เป็นผู้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมตามกฎหมายว่าด้วยวิศวกรในสาขาที่กําหนดให้
การจัดการพลังงานเป็นงานในวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมสาขานั้น
3) เป็นผู้สําเร็จการฝึกอบรมด้านการตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงานตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่อธิบดีประกาศกําหนด
4) มีผู้ชํานาญการและผู้ช่วยผู้ชํานาญการ ตามที่กําหนดไว้ในข้อ 4ของกฎกระทรวง
5)
ไม่อยู่ในระหว่างถูกสั่งพักใช้ใบอนุญาตหรือไม่เคยถูกเพิกถอนใบอนุญาตที่ออกตามกฎหมายว่าด้วยการส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน ในระยะเวลาสามปีก่อนวันขอรับใบอนุญาตหรือไม่เป็นผู้เคยต้องโทษโดยคําพิพากษาถึงที่สุดในความผิดตามกฎหมายว่าด้วยการส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงานเว้นแต่พ้นโทษมาแล้วไม่น้อยกว่าสามปีก่อนวันขอรับใบอนุญาต
ประเภทนิติบุคคล
1) ต้องจดทะเบียนนิติบุคคลตามกฎหมายไทย
และมีวัตถุประสงค์เพื่อประกอบธุรกิจหรือให้บริการเกี่ยวกับการอนุรักษ์พลังงานหรือการแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อมจากการใช้และการผลิตพลังงาน
2) ได้รับอนุญาตให้เป็นผู้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมตามกฎหมายว่าด้วยวิศวกร และมีคุณสมบัติและไม่มีลักษณะต้องห้ามตามข้อ 3 (1) (ง) และ (จ)
3) กรรมการหรือผู้จัดการของนิติบุคคล หรือบุคคลใดซึ่งรับผิดชอบในการดําเนินงานของนิติบุคคลอย่างน้อย
หนึ่งคน ต้องมีคุณสมบัติตาม ข้อ 3 (1) (ก) (ข) และ (ค)
4)
กรรมการหรือผู้จัดการของนิติบุคคล หรือบุคคลใดซึ่งรับผิดชอบในการดําเนินงานของนิติบุคคลต้องไม่มีลักษณะต้องห้ามตาม (1) (จ)
5) ไม่อยู่ในระหว่างถูกสั่งพักใช้ใบอนุญาตหรือไม่เคยถูกเพิกถอนใบอนุญาตที่ออกตามกฎหมายว่าด้วยการส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน ในระยะเวลาสามปีก่อนวันขอรับใบอนุญาตหรือไม่เป็นผู้เคยต้องโทษโดยคําพิพากษาถึงที่สุดในความผิดตามกฎหมายว่าด้วยการส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน เว้นแต่พ้นโทษมาแล้วไม่น้อยกว่าสามปีก่อนวันขอรับใบอนุญาต
2.2 หน้าที่ และเงื่อนไขที่ผู้ตรวจสอบต้องปฏิบัติ
ผู้ได้รับใบอนุญาตแล้วจะทำหน้าที่ในการตรวจสอบและรับรองรายงานการจัดการพลังงานของโรงงานควบคุมและอาคารควบคุม โดยมีหน้าที่และเงื่อนไขที่ต้องปฏิบัติตามกฎกระทรวง ดังนี้
ผู้ชำนาญการ อย่างน้อย 1 คน | ผู้ช่วยผู้ชำนาญการ อย่างน้อย 2 คน |
ทำหน้าที่เป็นผู้ตรวจสอบฯ และจัดทำรายงานผล การตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงาน (กฎกระทรวงข้อ 4) | ทำหน้าที่เป็นผู้ช่วยผู้ชำนาญการในการตรวจสอบฯ และช่วยผู้ชำนาญการจัดทำรายงานผลการตรวจสอบ และรับรองการจัดการพลังงาน(กฎกระทรวงข้อ 4) |
|
ใบอนุญาตตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงาน
2.3 การค้นหาข้อมูลผู้ตรวจสอบ
โรงงานควบคุมและอาคารควบคุมสามารถค้นหารายชื่อผู้ได้รับใบอนุญาตตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงานได้ที่เว็บไซต์ www.dede.go.th และwww.thaienergyauditor.org
2.4 แนวทางการว่าจ้างผู้ตรวจสอบ
ในการสรรหาและว่าจ้างผู้ตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงานในแต่ละรอบปี สิ่งที่โรงงานควบคุมและอาคารควบคุมต้องพิจารณาก่อนการดำเนินการว่าจ้าง มีดังนี้
1. จำนวนผู้ตรวจสอบ
กฎกระทรวงกำหนดคุณสมบัติของผู้ขอรับใบอนุญาต หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขการขอรับใบอนุญาตและ
การอนุญาตตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงาน พ.ศ. 2555 ข้อ 6 กำหนดให้การตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงานในโรงงานควบคุมและอาคารควบคุมแต่ละแห่งต้องดำเนินการโดยผู้ชำนาญการอย่างน้อย 1 คน และผู้ช่วย
ผู้ชำนาญการ อย่างน้อย 2
คน ดังนั้น โรงงานควบคุมและอาคารควบคุมต้องพิจารณาดำเนินการสรรหาผู้ตรวจสอบให้เป็นไปตามเงื่อนไขดังกล่าว
2. จำนวนวันที่ใช้ในการตรวจสอบ
จำนวนวันที่ใช้ในการตรวจสอบขึ้นอยู่กับความซับซ้อนของระบบการจัดการพลังงาน (Complexity) ปัจจัยที่ใช้ในการพิจารณา อาทิ
1) ปริมาณการใช้พลังงานทั้งปี (Annual energy consumption)
2) จำนวนแหล่งพลังงาน
(ไฟฟ้าและความร้อน) (Number of energy sources)
3) จำนวนการใช้พลังงานที่มีนัยสำคัญ (Number of significant energy uses)
4) จำนวนมาตรการการอนุรักษ์พลังงาน
5) จำนวนหลักสูตร/กิจกรรมเพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน
6) จำนวนพนักงาน
3. การตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงานโดยผู้ได้รับใบอนุญาต
3.1
ขั้นตอนการตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงาน
การตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงาน เป็นการตรวจสอบว่าระบบการจัดการพลังงานของโรงงานควบคุมและอาคารควบคุมเป็นไปตามข้อกำหนดของกฎหมายหรือไม่ ขั้นตอนการดำเนินงานของผู้ตรวจสอบ
1) การแต่งตั้งทีมผู้ตรวจสอบ
2) การจัดทำแผนและกำหนดการตรวจสอบ
3) การจัดเตรียมรายการตรวจสอบ
4) การตรวจสอบรายงานการจัดการพลังงาน
5)
การตรวจสอบระบบการจัดการพลังงาน ณ โรงงานควบคุมและอาคารควบคุม
6) การสรุปผลการตรวจสอบ
7) การจัดทำรายงานผลการตรวจสอบฯ และส่งให้กับโรงงานควบคุมและอาคารควบคุม
3.2 การตัดสินความสอดคล้องกับข้อกำหนด
การตัดสินความสอดคล้อง คือ การพิจารณาความสอดคล้องในการดำเนินการจัดการพลังงานของโรงงานควบคุมหรืออาคารควบคุมกับข้อกำหนดของวิธีการจัดการพลังงานตามกฎหมาย โดยต้องมีหลักฐานและเอกสาร
การสัมภาษณ์บุคลากรที่เกี่ยวข้อง และการปฏิบัติจริงที่โรงงานควบคุมและอาคารควบคุม ข้อสรุปของผลการตรวจสอบ ประกอบด้วย
1) สอดคล้องกับข้อกำหนด คือ การปฏิบัติตามข้อกำหนดครบถ้วนและถูกต้องครบทุกข้อ ถือว่าโรงงานควบคุมและอาคารควบคุม “ผ่านการตรวจสอบ”
2) ไม่สอดคล้องกับข้อกำหนดประเภทไม่ร้ายแรง (Minor) คือความไม่สอดคล้องของเอกสารขณะที่ปฏิบัติจริง
ความไม่สอดคล้องหรือความคลาดเคลื่อนในเชิงปฏิบัติ ตามที่กำหนดไว้ในกฎกระทรวง สรุปผลการตรวจสอบในกรณีนี้คือ “ผ่านการตรวจสอบแต่ต้องแก้ไขในปีต่อไป”
3) ไม่สอดคล้องกับข้อกำหนดประเภทร้ายแรง (Major) คือ การไม่มีเอกสารในการดำเนินการจัดการพลังงานหรือไม่มีหลักฐานการปฏิบัติจริงตามข้อใดข้อหนึ่งของวิธีการจัดการพลังงานที่กำหนดไว้ในกฎกระทรวง สรุปผลการตรวจสอบในกรณีนี้คือ “ไม่ผ่านการตรวจสอบ”
3.3 รายงานผลการตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงาน
ภายหลังจากการดำเนินการตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงานเสร็จสิ้น ผู้ตรวจสอบฯ จะส่งรายงานผลการตรวจสอบ ให้กับโรงงานควบคุมหรืออาคารควบคุมที่เข้าดำเนินการตรวจสอบฯ ทั้งนี้ระยะเวลาการส่งมอบรายงานผลการตรวจสอบขึ้นอยู่กับข้อตกลงระหว่างโรงงานควบคุม/อาคารควบคุม และผู้ตรวจสอบ โดยรายงานผลการตรวจสอบที่โรงงานควบคุมและอาคารควบคุมจะได้รับจากผู้ตรวจสอบ จะต้องประกอบด้วย รายการตรวจสอบ และรายงานผลการตรวจสอบ ซึ่ง รายงานแต่ละส่วนจะต้องประกอบไปด้วยรายละเอียด ดังนี้
1) รายการตรวจสอบ (Checklist) ต้องมีรายละเอียดอย่างน้อย ดังนี้
- ชื่อรายการตรวจประเมิน
- ผลการตรวจประเมินว่ามีหรือไม่มีหลักฐาน โดยกรณีที่มีหลักฐานมีการระบุชื่อของหลักฐาน และความสอดคล้องหรือไม่สอดคล้องของหลักฐานกับข้อกำหนด รวมถึงการระบุประเภทของความไม่สอดคล้องว่าไม่สอดคล้องในกรณีร้ายแรงหรือไม่ร้ายแรง
- ข้อเสนอแนะในการปรับปรุงวิธีดำเนินการจัดการพลังงานแต่ละขั้นตอนให้สอดคล้องกับข้อกำหนด
2) รายงานผลการตรวจสอบ ต้องมีรายละเอียดอย่างน้อย ดังนี้
- ชื่อรายการตรวจประเมิน
- ผลการตรวจประเมิน
- ความคิดเห็นหรือข้อเสนอแนะ
ตัวอย่างรายงานผลการตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงาน
4. การจัดส่งรายงานผลการตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงาน
การส่งรายงานผลการตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงาน เป็นหน้าที่ของเจ้าของโรงงานควบคุมและเจ้าของอาคารควบคุม โดยต้องจัดส่งรายงานผลการตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงานที่ได้รับจากผู้ได้รับใบอนุญาต รวมถึงรายงานการจัดการพลังงาน ให้กับ พพ. ภายในเดือนมีนาคมของทุกปี
การจัดส่งรายงานผลการตรวจสอบและรับรองการจัดการพลังงานที่ต้องจัดส่งประกอบด้วยเอกสารต้นฉบับพร้อมแผ่น CD ไฟล์อิเล็กทรอนิกส์ ด้วยวิธีการใดวิธีการหนึ่ง ดังต่อไปนี้
1) นำส่งด้วยตนเอง
2) จัดส่งทางไปรษณีย์ลงทะเบียนตอบรับ โดยถือวันที่ลงทะเบียนเป็นวันส่งรายงาน