Amnesty International Thailand Show เมื่อพูดถึงเรื่องของสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ ภาพในความทรงจำที่หลายคนมักนึกถึงคงจะเป็นเสียงของปืน ควันระเบิด ความขัดแย้ง และการพับนกกระดาษ รวมไปถึงความเป็นภาพสะท้อนของการใช้กฎหมายพิเศษ ที่ทำให้เกิดการอุ้มหายและทรมานเกิดขึ้นอยู่บ่อยครั้ง ทว่าในความเป็นจริงแล้ว สามจังหวัดชายแดนภาคใต้นั้นมีเรื่องราวที่ซ่อนอยู่มากเกินกว่าการรับรู้เรื่องเหล่านั้นผ่านหน้าสื่อ และวันนี้ เราจึงขอชวนคุณมาคุยกับนักกิจกรรมเยาวชน “มิน” หรือ สูฮัยมี ลือแบซา เจ้าของสุนทรพจน์ทรงพลังที่เรียกร้องความยุติธรรมให้คืนกลับมาสู่ผู้ถูกบังคับให้สูญหายและถูกทรมาน ที่บริเวณหน้ารัฐสภาเมื่อวันที่ 8 กันยายนที่ผ่านมา เศรษฐกิจ ยาเสพติด และอำนาจ
มินกล่าวว่า แม้จะมีนโยบายเรียนฟรีเหมือนพื้นที่อื่น ๆ ทั่วประเทศ แต่สิ่งสำคัญคือสภาพแวดล้อมในพื้นที่ ที่ทำให้เด็กกลุ่มหนึ่งหลงใหลไปกับยาเสพติดจนเสียอนาคตของตนเอง
ปัญหาเรื่องปากท้องของคนในพื้นที่ ที่จุดประกายขึ้นมาจากความยากจนและเรื่องความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจ จึงกลายเป็นหนึ่งในสิ่งที่ทำให้มินลุกขึ้นมาทำกิจกรรมครั้งแรก เมื่อครั้งที่เขาอยู่ชั้นมัธยม
มินเล่าว่า หลังจากลงพื้นที่ครั้งแรก เขาได้เดินทางไปที่อำเภอสายบุรี จังหวัดปัตตานี และพบกับครอบครัวหนึ่งที่ ในหมู่บ้านใหญ่ที่อยู่ติดริมทะเล
มินตั้งคำถามว่าผู้นำชุมชนสนับสนุนอะไรเขาบ้าง ผู้นำท้องถิ่นทำไมถึงไม่ช่วยเหลือคนเหล่านี้ให้ชีวิตดีขึ้นกว่านี้ เพราะสุดท้ายการที่คนในหมู่บ้านช่วย ก็ช่วยได้เพียงระดับหนึ่งเท่านั้น และองค์การที่จะสามารถช่วยเหลือเขาได้โดยที่เกี่ยวข้องกับเรื่องนี้โดยตรง คือกระทรวงพัฒนาสังคม ที่จะสามารถทำให้เกิดความเหลื่อมล้ำน้อยลงกว่านี้
หลังจากจบมัธยม มินได้เข้าเรียนที่คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ และเกิดความสนใจในเรื่องของการเมืองมากขึ้น รวมถึงได้เริ่มต้นจับไมค์ขึ้นปราศรัย เพื่อสื่อสารเกี่ยวกับปัญหาสังคมในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ ก่อนได้เข้าร่วมโครงการแลกเปลี่ยนไปยังมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์เป็นเวลาหนึ่งเทอม
ไฟใต้: ผลพวงจากประวัติศาสตร์การเมืองไทย มินเล่าต่อว่า สาเหตุหลัก ๆ ของปัญหาในสามจังหวัด เป็นเรื่องที่คนไม่ค่อยจะพูดถึงเท่าไหร่ มีเพียงเรื่องผิวเผินเท่านั้นที่ถูกถ่ายทอดออกไป แต่แท้จริงแล้ว มันคือปัญหารากเหง้าและบาดแผลทางประวัติศาสตร์ ที่รวมไปถึงความไม่เป็นธรรมที่เกิดในพื้นที่ ก่อนจะพาเราย้อนประวัติศาสตร์ไปยังจุดเริ่มต้นของความขัดแย้ง ผ่านมุมมองของเขาซึ่งเป็นคนในพื้นที่ที่สนใจเรื่องของการเมืองและประวัติศาสตร์
มินเล่าให้ฟังว่า ก่อนจะเกิดเหตุการณ์กรือเซะ - ตากใบ ได้มีเหตุการณ์ทำนองนี้เกิดขึ้นมาก่อนแล้ว ย้อนไปสมัยหลังสงครามโลก หลังเปลี่ยนแปลงการปกครองปี 2475 คนในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้เองก็ได้รับผลกระทบเช่นเดียวกัน เนื่องจากนโยบายรัฐนิยมของจอมพลป. พิบูลสงครามที่กดทับอัตลักษณ์และศาสนาของคนในพื้นที่
หะยีสุหลง อับดุลกอเดร์ โต๊ะมีนา คือผู้นำทางศาสนาและการเมืองคนสำคัญของปัตตานี
การบังคับให้สูญหายของหะยีสุหลงได้นำมาสู่การลุกขึ้นมาจับอาวุธของประชาชนเพื่อต่อสู้กับรัฐในป่าด้วยความรุนแรง จากนั้นไม่นาน เมื่อถึง พ.ศ. 2518 ได้เกิดการชุมนุมใหญ่ขึ้นที่ปัตตานี เนื่องจากทหารนาวิกโยธินกลุ่มหนึ่งได้ทำการฆาตรกรรมชาวบ้านห้าศพ และนำไปทิ้งสะพานที่คั่นระหว่างปัตตานีกับนราธิวาส ที่อำเภอสายบุรี แต่มีผู้รอดชีวิตกลับมาหนึ่งคนและเล่าให้ชาวบ้านฟังว่าเพื่อนอีกสี่คนเสียชีวิต
นี่ทำให้คนในพื้นที่ไม่เชื่อมั่นในกระบวนการสันติวิธีอีกต่อไป ในตอนนั้นแกนนำโดนไล่ล่า จับกุม โดนตีตราว่าเป็นกบฎแบ่งแยกดินแดน ทั้ง ๆ ที่เขาเรียกร้องด้วยสันติวิธี ไม่ได้ใช้อาวุธเลย.. หลายปีต่อมา ก็เกิดกรณีตากใบขึ้นมา มินเล่าต่อว่า เหตุการณ์ตากใบเกิดขึ้นจากการปล้นปืนที่ค่ายปิเหล็ง หรือ กองพันพัฒนาที่ 4 ค่ายกรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ใน ต.ปิเหล็ง อ.เจาะไอร้อง จ.นราธิวาส เมื่อมีคนร้ายได้อาวุธปืนประจำกายของเจ้าหน้าที่ทหารจำนวนมากรวม 413 กระบอก ทั้งอาวุธปืนไรเฟิลเป็นส่วนใหญ่ ปืนพก และปืนกล มีเจ้าหน้าที่ทหารเสียชีวิตไปด้วยกัน 4 นาย ส่วนคนร้ายหนีไปอย่างลอยนวล ก่อนที่ต่อมา อาวุธปืนเหล่านี้ถูกส่งต่อไปยังกลุ่มคนร้ายในแต่ละพื้นที่นำไปใช้ก่อเหตุยิงประชาชน เจ้าหน้าที่รัฐ สูญเสียชีวิตในเวลาต่อมา โดยเจ้าหน้าที่ฝ่ายความมั่นคงในพื้นที่บอกว่าคนปล้นปืนคือชาวบ้าน เขาจับกุมชาวบ้านไปขังไว้ที่โรงพัก ต่อมาชาวบ้านออกมาชุมนุมให้ปล่อยตัว เพราะเขาเชื่อว่าพวกเขาไม่ได้ทำความผิด เขาคือคนที่เป็นแพะ คนกระทำลอยนวลไปแล้ว
มินยกตัวอย่างประเทศในยุโรป ที่เขาเล็งเห็นว่ารัฐบาลได้ยอมรับความหลากหลายทางวัฒนธรรม ทำให้ความแตกต่างเหล่านั้นสามารถอยู่ร่วมกันได้ และสามารถแสดงความคิดเห็นต่าง ๆ ได้ในที่สาธารณะ
ชีวิตของมินเปลี่ยนไปแค่ไหนหลังกรณีตากใบ? มินเกิดปี 2542 ตอนที่เกิดเหตุการณ์ตากใบเขาอายุประมาณห้าขวบ เขาจำได้ว่ามีการพูดคุยเรื่องนี้จากคนในพื้นที่ว่าตำรวจทำแบบนี้กับผู้ชุมนุมนะ มีคนหาย มีคนถูกจับกุม คนในพื้นที่กลัวกันมาก
คนใกล้ตัวที่ได้รับผลกระทบจากกฎหมายพิเศษ มินเล่าว่า มีญาติห่าง ๆ ของเขาได้รับผลกระทบจากกฎหมายพิเศษนี้ วันนั้นเขาขายของตามปกติ แต่ตำรวจจับสัญญาณได้ว่าเพื่อนคนหนึ่งได้โทรศัพท์มาหา จากนั้นก็ได้ล้อมบ้าน และเข้าจับกุมเข้าไปในค่ายทหาร แม้จะบอกว่าไม่ได้เป็นผู้ที่ก่อความไม่สงบ แต่ผู้ต้องสงสัยคือเพื่อนที่แค่โทรมา
ไม่มีใครรู้เลยว่า ช่วงเวลาที่สอบสวนเจ้าหน้าที่ใช้วิธีการแบบไหนบ้าง แต่ได้ยินมาว่าเขาถูกกดดันให้รับสารภาพว่าเป็นผู้กระทำความผิดทั้ง ๆ ที่ไม่ได้ทำ
แล้วถ้ามินเป็นนายก ตอนนี้มินจะแก้ไขปัญหาความขัดแย้งอย่างไร?
มุมส่วนตัวของมิน นอกเหนือไปจากมุมมองของนักกิจกรรม มินคือนักศึกษาที่มีงานอดิเรกคือการไปนั่งคุยกับเพื่อนที่ร้านกาแฟ เพื่อถกเถียงปัญหาสังคมกับเพื่อน ๆ เช่นเดียวกับเยาวชนหลาย ๆ คน ก่อนหน้านี้เขาคือคนที่ไม่รู้มาก่อนว่าสิ่งที่ตนได้ผ่านมาคือการใช้อำนาจนิยม ก่อนจะเจอ “จุดเบิกเนตร” คือเวทีเสวนาทางการเมือง ที่เขาได้รับรู้ว่าสิ่งที่เคยกระทำในวัยเด็กคือการใช้อำนาจกดขี่ กดทับ ให้รุ่นน้องอยู่ในระบบในฐานะของสภานักเรียน และครั้งหนึ่งที่เขาได้เปิดใจรับรู้เรื่องสิทธิมนุษยชนแล้ว มินก็ไม่สามารถหันกลับไปจุดเดิมจุดนั้นได้อีกเลย พร้อมลงมือทำเพื่อให้ประเทศไทยได้ก้าวไปสู่วันที่สดใสมากขึ้นกว่านี้ ก่อนจบบทสนทนา เราจึงชวนมินมาถามตอบคำถาม เพื่อให้เราทุกคนได้รู้จักกับนักกิจกรรมเยาวชนคนนี้ให้มากขึ้น
3 จังหวัดชายแดนภาคใต้มีอะไรบ้าง3 พื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ ได้แก่ จังหวัดปัตตานี ยะลา นราธิวาส มีประชากรประมาณ 1.8 ล้านคน จํานวน 1,521 หมู่บ้าน 250 ตำบล คิดเป็นร้อยละ 21 ของประชากรในภาคใต้ทั้งหมด อีกร้อยละ 80 ของประชากร จะนับถือศาสนาอิสลาม โดยมีองค์กรชุมชนประมาณ 1,300 องค์กร
4 ชายแดน ภาคใต้ มี อะไร บ้างกระทู้ เรื่อง การจัดระเบียบสังคมใน 4 จังหวัดชายแดนภาคใต้ คือ จังหวัดปัตตานี ยะลา นราธิวาส และสตูล
จังหวัดใดอยู่ในพื้นที่ชายแดนภาคใต้อดีตรัฐสุลต่านปัตตานีซึ่งกินอาณาเขตสามจังหวัดชายแดนใต้ของไทยปัจจุบัน ได้แก่ จังหวัดปัตตานี จังหวัดยะลา จังหวัดนราธิวาส ตลอดจนบางส่วนของจังหวัดสงขลาที่อยู่ใกล้เคียง และส่วนตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศมาเลเซียส่วนที่อยู่ปลายคาบสมุทรมลายูปัจจุบันถูกราชอาณาจักรรัตนโกสินทร์พิชิตในปี พ.ศ. 2328 สนธิสัญญาอังกฤษ–สยาม พ.ศ. 2452 ...
3จังหวัดชายแดนภาคใต้ พูดภาษาอะไร○ ภาษามลายูถิ่น จัดเป็นภาษาถิ่นของภาษามลายูในตระกูลภาษาออสโตรนีเซียนหรือกลุ่มภาษา มาลาโย-โพลีเนเซียเป็นภาษามลายูถิ่นใต้ส าเนียงฝั่งทะเลตะวันออก ที่ใช้พูดกันในบริเวณสาม จังหวัดชายแดนภาคใต้ ได้แก่ปัตตานี ยะลา และนราธิวาส
|