วัตถุประสงค์ เพื่อให้ผู้เข้ารับการอบรม: 1. รู้จักฐานข้อมูล (databases) ที่นิยมใช้ในการสังเคราะห์งานวิจัย 2. เข้าใจวิธีการก าหนดค าส าคัญ (keywords) 3. ปฏิบัติการสืบค้นแบบ repeatable manner ได้ 4. อธิบายวิธีคัดเลือกงานวิจัยที่จะน าไปสังเคราะห์ได้ 5. ก าหนดคุณสมบัติการคัดเข้า – คัดออกได้ 2
เน ื อ ้ หา •Databases •Keywords •How to search with repeatable manner •Study selection •Inclusion criteria and exclusion criteria •Discussion: Are there any magic number of research included (minimum requirement) for research synthesis 3
8 Steps of a Synthesis Research 1. Formulate the review question** 2. Define inclusion and exclusion criteria** 3. Develop search strategy and locate studies** 4. Select studies** 5. Extract data 6. Assess study quality 7. Analyze and interpret results 8. Disseminate findings 4
ท่านเคยประสบปัญหานี้หรือไม่? 5 ไม่ได้วางแผนการค้นหางานวิจัย ไม่รู้เทคนิคการค้นหางานวิจัย ได้ข้อมูลเยอะเกินไป ได้ข้อมูลไม่ตรงกับความต้องการ เพลิดเพลินกับการอ่านข้อมูลที่ไม่เกี่ยวข้อง สิ่งที่สืบค้นได้ล้าสมัยเกินไป หาสิ่งที่ต้องการไม่เจอ เลิกหาซะเลย!!
เทคนิคการสืบค้นสารสนเทศ จ ุ ดเร ิ ่ มต ้ น ถามตว ั เองเสมอว ่ า ✓กำ ลง ั คน ้ หำอะไร ✓จะค้นหำจำกที่ใหน ✓คน ้ หำอยำ ่ งไร ✓ขอ ้ ม ู ลท ี ่ ไดม ้ ำ ตรงตำมควำมตอ ้ งกำรหร ื อไม ่ ✓ได้ข้อมูลเพียงพอหรือยัง 6
Database คืออะไร? •ฐานข้อมูล (Database) คือ กลุ่มของข้อมูลที่มีความสัมพันธ์ เกี่ยวข้องเป็นเรื่องเดียวกัน เช่น กลุ่มข้อมูลเกี่ยวกับชื่อ-สกุลผู้ป่วย การวินิจฉัยโรค เบอร์โทรศัพท์ ยาที่ใช้ในการรักษา ประวัติการ ผ่าตัด เป็นต้น •กลุ่มข้อมูลดังกล่าว ถูกจัดเก็บอยู่รวมกันหลาย ๆ กลุ่ม ซึ่งอาจจะ เก็บอยู่ในรูปแฟ้มเอกสารหรืออยู่ในคอมพิวเตอร์ 7
ฐานข ้ อม ู ลทางด ้ านการแพทย ์ และวท ิ ยาศาสตร ์ ส ุ ขภาพ •ฐานข้อมูลหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ทางการแพทย์ของส านักพิมพ์ McGraw-Hillมีมากกว่า 270 รายการ รวมถึงแบบฝึกหัดทดสอบทาง การแพทย์ คู่มือการรักษา ฐานข้อมูลยา Case Study วีดิโอและ ภาพเคลื่อนไหว 8
ฐานข้อมูลทางด้านการแพทย์และวิทยาศาสตร์สุขภาพ (ต่อ) •ฐานข้อมูลทางด้านกายวิภาคศาสตร์ สรีรวิทยา การตรวจร่างกายและ กายภาพบ าบัด สืบค้นข้อมูลในรูปแบบของหนังสือ และมัลติมีเดีย 9
ฐานข้อมูลทางด้านการแพทย์และวิทยาศาสตร์สุขภาพ (ต่อ) •ฐานข้อมูลทางด้านการพยาบาลศาสตร์และการสาธารณสุขศาสตร์ สามารถสืบค้นย้อนหลังได้ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1937 จนถึงปัจจุบัน 10
ฐานข้อมูลทางด้านการแพทย์และวิทยาศาสตร์สุขภาพ (ต่อ) •ฐานข้อมูลวารสารทางด้านการพยาบาลและสหเวชศาสตร์ที่ให้บริการ ข้อมูลเอกสารทั้งในรูปแบบของบรรณานุกรมและเอกสารฉบับเต็ม (Full Text) สามารถระบุเอกสารที่ผ่านการพิจารณาจากผู้ทรงคุณวุฒิ (Peer Reviews) 11
ฐานข้อมูลทางด้านการแพทย์และวิทยาศาสตร์สุขภาพ (ต่อ) •ฐานข้อมูลทางด้านพยาบาลศาสตร์และสาธารณสุขศาสตร์ ให้ข้อมูลเกี่ยวกับ การตรวจรักษาโรค ทักษะและขั้นตอนการพยาบาลผู้ป่วย ข้อมูลยา และอื่นๆ สืบค้นข้อมูลฉบับเต็มมากกว่า 1,000 ชื่อเรื่อง 12
ฐานข้อมูลทางด้านการแพทย์และวิทยาศาสตร์สุขภาพ (ต่อ) •ฐานข้อมูลวารสารอิเล็กทรอนิกส์ทางด้านวิทยาศาสตร์เทคโนโลยี และ วิทยาศาสตร์สุขภาพ ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1997 จนถึงปัจจุบัน ให้ข้อมูล บรรณานุกรม สาระสังเขป และบทความฉบับเต็ม (Full Text) ครอบคลุม วารสาร 1,500 ชื่อเรื่อง 13
ฐานข้อมูลทางด้านการแพทย์และวิทยาศาสตร์สุขภาพ (ต่อ) •ฐานข้อมูลวารสารอิเล็กทรอนิกส์ บริการบทความวารสารฟรีมากกว่า 12 ล้านรายการ ในฐานข้อมูล MEDLINE ย้อนหลังไปถึงปี 1960 ครอบคลุม วารสารในสาขาวิทยาศาสตร์ชีวภาพและ การแพทย์มากกว่า 10,000 ชื่อ 14
ฐานข้อมูลทางด้านการแพทย์และวิทยาศาสตร์สุขภาพ (ต่อ) •Dissertation & Thesis Full Text •ฐานข้อมูลที่รวบรวมวิทยานิพนธ์ระดับปริญญาโท และปริญญาเอกของ สถาบันการศึกษาทีได้รับการรับรอง จากประเทศสหรัฐอเมริกาและแคนาดา รวมถึงบางสถาบัน การศึกษาจากทวีปยุโรป ออสเตรเลีย เอเชีย และแอฟริกา มากกว่า 1,000 แห่ง ประกอบไปด้วยข้อมูลมากกว่า 2.4 ล้านรายการ 15
ฐานข้อมูลทางด้านการแพทย์และวิทยาศาสตร์สุขภาพ (ต่อ) •The International Health Policy Program, Thailand [IHPP] •ฐานข้อมูลบทความ งานวิจัย และสิ่งตีพิมพ์เกี่ยวกับระบบบริการสุขภาพ แห่งชาติ และการสาธารณสุข ของส านักงานพัฒนานโยบายสุขภาพ ระหว่างประเทศ (The International Health Policy Program, Thailand) 16
Nursing/Health Sciences Databases • CINAHL Complete • Cochrane Library • Journal of the American Medical Assn. (JAMA) • Medline with Full-Text • New England Journal of Medicine (NEJM) • Ovid Nursing Full Text PLUS • PubMed • Science Direct • EBOOKS on EBSCOhost -- Nursing Collection • Web of Science 17
การสืบค้น (Searching) 18 การสืบค้น (Searching)
การสืบค้นผ่าน Google Scholar เป็ นเคร ื ่ องม ื อช ่ วยคน ้ งำนเข ี ยนทำงวช ิ ำกำรไดอ ้ ยำ ่ งกวำ ้ งขวำง สำมำรถคน ้ หำในสำขำวช ิ ำและแหล ่ งขอ ้ ม ู ลต ่ ำง ๆ มำกมำยไดใ้ นจ ุ ดเด ี ยว เช ่ น บทควำมวช ิ ำกำร peer reviewed วท ิ ยำน ิ พนธ ์ หนง ั ส ื อ บทคด ั ยอ ่ และบทควำม วิชำกำรจำกส ำนักพิมพ์ทำงวิชำกำร เป็ นต้น //scholar.google.com/ 19
หน้าหลักของ Google Scholar 20
รายการผลการสืบค้นด้วย Google Scholar 21
ตว ั อยำ ่ งร ู ปแบบกำรอำ ้ งอ ิ งใน Google Scholar คลิก 22
ต ั วอย ่ างฐานข ้ อม ู ลออนไลน ์ ต้องสมัครเป็นสมาชิกก่อน //arit.rmutr.ac.th/?page_id=211 23
การสมัครเป็ นสมาชิกจะต้องกรอกเลขประตัวประชาชน 24
ชื่อ-สกุล ผู้เข้าใช้ระบบ ใส่คำ ค้น 25
Advanced search ขั้นตอน 1. ใ ส่ค ำ ค น้ 2. เลือกเขตข้อมูล 3. กดเครื่องหมำย + - เ พื่อ เ พิ่ม เงื่อนไข 4. เลือกมหำวิทยำลัย /สถำบัน 5. เลือกชนิดเอกสำร 6. เลือกภำษำ 7. กำรจัดเรียงล ำดับข้อมูล 8. คลิก ค้นหำ 26
Browse: ดูรายการเอกสาร 27
Browse: Thesis discipline 28
ฐำนข้อมูลวำรสำรอิเล็กทรอนิกส์ Thai Journals Online (ThaiJO) เป็ นแหล ่ งรวมวำรสำรวช ิ ำกำรท ี ่ ผล ิ ตในประเทศไทยท ุ กสำขำวช ิ ำ ท ้ ง ั สำขำวท ิ ยำศำสตร์/ เทคโนโลยี และมนุษยศำสตร์และสังคมศำสตร์ เข้ำสืบค้นได้ที่ www.tci-thaijo.org. 29
หน้ำหลักของ ThaiJo 30
ผลการสืบค้นผ่าน Thaijo ค าส าคัญ: : พฤติกรรมกำรปฏิบัติตัว : ผู้ป่ วยโรคหลอดเลือด สมอง 31
หน้าหลัก PubMed 32
ผลการสืบค้นใน PubMed 33
ตว ั อย ่ างการเล ื อกใช ้ ฐานข ้ อม ู ลในการส ั งเคราะห ์ งานวจ ิ ย ั 34 Data Sources: The articles published were searched from multiple sources from EBSCOhost Web, namely CINAHL Plus with Full Text, MEDLINE, ERIC, and E-Journals.
ตว ั อย ่ างการเล ื อกใช ้ ฐานข ้ อม ู ลในการส ั งเคราะห ์ งานวจ ิ ย ั (ต่อ) 35 Data Sources: Databases including Ovid, MEDLINE, CINAHL, Embase, PubMed, PsycINFO, Scopus, Science Direct, ProQuest, and Google Scholar were searched.
ตว ั อย ่ างการเล ื อกใช ้ ฐานข ้ อม ู ลในการส ั งเคราะห ์ งานวจ ิ ย ั (ต่อ) 36 Data Sources: Qualitative studies were extracted from MEDLINE, EMBASE, Web of Science, CINAHL, PsycINFO, PubMed, CBM, CNKI and WanFang Database from inception of each database until July 2020.
ตว ั อย ่ างการเล ื อกใช ้ ฐานข ้ อม ู ลในการส ั งเคราะห ์ งานวจ ิ ย ั (ต่อ) 37 Data Sources: The search was conducted between April and June 2019. The following databases were searched: PubMed, SciELO, Cuiden, Lilacs, and Google Scholar.
Keywords ค าส าคัญ 38 หมายถึง ค านาม (noun) ที่แสดงเนื้อหาส าคัญ ของแนวคิด (concept) หรือตัวแปร (variable) ที่จะใช้เป็นค าหลักในการสืบค้น
การกา หนดคา สา ค ั ญเพอ ื ่ ใช ้ ส ื บค ้ น ค าค้น หมำยถ ึ งคำ ท ี ่ ผใ ู ้ ชก ้ ำ หนดข ้ึ นแทนเน ้ ื อหำหร ื อสำระท ี ่ต้องกำร เพื่อใช้ใน กำรค้นหำสำรสนเทศ ค าค้นที่ใช้ในการค้นสารสนเทศ แบ ่ งเป็ น 2 ประเภท ไดแ ้ ก ่ 1. ค ำศัพท์แบบควบคุม (Controlled vocabularies) 2. คำ ศพ ั ทแ ์ บบไม ่ ควบค ุ ม (Uncontrolled vocabularies) 39
1. คา ศ ั พท ์ แบบควบค ุ ม (Controlled vocabularies) คำ กล ุ ่ มคำ หร ื อวล ี ท ี ่ ถ ู กกำ หนดข ้ึ นอยำ ่ งม ี ระเบ ี ยบกฎเกณฑอ ์ ยำ ่ งเคร ่ งคร ั ด เพ ื ่ อใชเ ้ป็ นคำ ท ี ่ เก ี ่ ยวขอ ้ งกบ ั เน ้ ื อหำสำระของทร ั พยำกรสำรสนเทศ คำ ศพ ั ทแ ์ บบควบค ุ มในลก ั ษณะน ้ ีไดแ ้ ก ่ - หัวเรื่อง (Subject heading) -อรรถำภิธำน (Thesaurus) เช ่ น พจนำน ุ กรมคำ พอ ้ ง (synonyms) 40
2. คา ศ ั พท ์ แบบไม ่ ควบค ุ ม (Uncontrolled vocabularies) เป็ นภำษำธรรมชำติ (Natural language) ไดแ ้ ก ่ค ำ (Words) กล ุ ่ มคำ (Terms) และวลี (Phases) ท ี ่ พบหร ื อร ู ้ จก ั กน ั ทว ั ่ ไปและปรำกฏอยใ ู ่ นเน ้ ื อหำของทรัพยำกร สำรสนเทศเช ่ น จำกช ื ่ อเร ื ่ อง สำระสง ั เขป เช ่ น ค ำส ำคัญ (Keyword) 41
วิธีก าหนดค าส าคัญ 1. เขียน 1-2 ประโยคท ี ่ อธ ิ บำยเก ี ่ ยวกบ ั เร ื ่ อง หร ื อส ิ ่ งท ี ่ ตอ ้ งกำรหำ 2.ข ี ดเส้ นใต ้ หร ื อด ึ งคำ ท ี ่ ค ิ ดวำ ่ เป็ นคำ เฉพำะ หร ื อคำ สำ คญ ั ที่อธิบำยถึงเรื่องที่ ต้องกำรออกมำ 3. List คำ เหล ่ ำน ้ น ั ออกมำแลว ้ หำควำมหมำยของคำ ท ี ่ ใกลเ ้ ค ี ยงหร ื อเก ี ่ ยวขอ ้ ง กบ ั คำ เหล ่ ำน ้ น ั ดง ั ต ่ อไปน ้ ี 42
ตัวอย่างการก าหนดค าส าคัญ ความสามารถในการท ากจ ิ วต ั รประจ าวน ั ของผ ้ ู ป่ วยโรคหลอดเล ื อดสมอง 43 กำรท ำก ิ จวต ั รประจำ วน ั (Activity of daily living) ผู้ป่ วยโรคหลอดเลือดสมอง (Patients with stroke)
ตัวอย่างการก าหนดค าส าคัญ (ต่อ) ค ุ ณภำพช ี วต ิ ของผป ู ้่ วยโรคหลอดเล ื อดสมอง เป็ นอยำ ่ งไร? 44 ค ุ ณภาพช ี วต ิ (Quality of life) โรคหลอดเลือดสมอง (Stroke)
ต ั วอย ่ างการกา หนดคา สา ค ั ญจากชอ ื ่ เร ื ่ อง ชื่อเรื่อง: ประส ิ ทธ ิ ผลของโมบำยแอพพล ิ เคชน ั ่ ต ่ อควำมร ่ วมม ื อในกำรร ั บประทำนยำในผป่ วย ู ้ โรคหลอดเลือดสมอง ค าส าคัญ: - นวัตกรรม - แอพพล ิ เคชน ั ่ - ควำมร ่ วมม ื อในกำรร ั บประทำนยำควำมร ่ วมม ื อในกำรใชย ้ ำ - ผู้ป่ วยโรคหลอดเลือดสมอง 45
ตัวอย่างการก าหนดค าส าคัญ ต ้ องการข ้ อม ู ล“ปั จจ ั ยท ี ่ ส ั มพน ั ธ ์ กบ ั ค ุ ณภาพช ี วต ิ ของผ ้ ู ป่วยโรคหลอดเลือด สมอง” ประเด็นหลัก: คุณภำพชีวิต (Quality of life) ผู้ป่ วยโรคหลอดเลือดสมอง (Patients with stroke) ประเด็นที่เกี่ยวข้อง: ปัจจัย (Factors) สำเหตุ (Causes) ค าค้น:คุณภำพชีวิต ผู้ป่ วยโรคหลอดเลือดสมอง ปัจจัย 46
ตัวอย่างการก าหนดค าส าคัญ (ต่อ) 47 Keywords: preterm infants’ cues AND breastfeeding, preterm infants’ cues AND instrument, tool or measures scales, preterm infants AND breastfeeding cues, preterm infants AND cues AND breastfeeding.
ตัวอย่างการก าหนดค าส าคัญ 48
Four key elements of this study 1.Factors: Existing independent variables 2.Dependent variable: Functional status 3.Target population: Persons with liver cirrhosis 4.Research design: Systematic review and Metaanalysis