การอ านข อม ลจากแผนผ ง แผนท แผนภ ม และกราฟ ภาษาไทย

หน่วยการเรียนรู้ที่ 6 วิชาภาษาไทย 6 (ท16101) กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 เรื่อง การอ่านแผนที่ แผนผัง แผนภูมิ กราฟ ครูผู้สอน ชลนิชา นามสีพันธ์

เพื่อน ๆ เคยเห็นภาพ เหล่านี้บ้างหรือไม่

การอ่านแผนที่แผนผัง แผนภูมิ กราฟ ในข้อความต่าง ๆ ที่อ่านจะพบเครื่องช่วยอ่านหลายชนิด เช่น ภาพ แผนที่ แผนผัง แผนภูมิ กราฟ ใช้แทนข้อความ จึงจ าเป็นต้องเรียนรู้วิธีอ่านให้ถูกต้อง ดังนี้

4 แผนที่ แผนที่ คือ แบบเขียนย่อ จากสถานที่จริง เพื่อแสดงรายละเอียด ทางภูมิประเทศ

5 แผนที่ แ ผ น ที่ ใช้เครื่อ งห ม า ยที่เป็น ส า กล ทั่วไป แ ท น สิ่ง ที่เขียน ย่อ เช่น หมายถึง จังหวัด/เมืองใหญ่ หมายถึง แม่น ้า หมายถึง ทางหลวง หมายถึง ทางรถไฟ

6 แผนที่ ใช้เครื่องหมายที่เป็นสากลทั่วไปแทนสิ่งที่เขียนย่อ เช่น แผนที่ หมายถึง เส้นกั้นเขต อาณาเขตประเทศ หมายถึง เส้นกั้นเขตจังหวัด หมายถึง ภูเขา

แผนที่ การอ่านแผนที่ ต้องท าความเข้าใจสัญลักษณ์ที่ใช้แสดงในแผนที่ก่อนที่จะอ่าน หมา ย ถ ึง แม่ น า

แผนผัง แผนผัง คือ แบบจ าลองที่เขียนย่อ หรือขยายจากของจริงของสิ่งต่าง ๆ เพื่อแสดงต าแหน่งของสิ่งของหรืออาคาร สถานที่ต่าง ๆ

แผนผัง การอ่านแผนผัง ต้องท าความเข้าใจแบบจ าลองและสัญลักษณ์ต่าง ๆ ที่ใช้แสดงในแผนผังก่อนที่จะอ่าน

แผนผัง กา ร อ่า น แ ผ น ผั ง แผนผังสวนสาธารณะ เป็นภาพย่อส่วนแสดงสถานที่ต่าง ๆ ในสวนสาธารณะ เช่น ที่จอดรถ สนามเด็กเล่น ห้องน ้า

ฝึกอ่านแผนผัง

ฝึกอ่านแผนผัง แผ นผังนี้เป็นแผ นผังแ ส ด ง ส ถ า นที่ใด อ ะไรอ ยู่ติด กับโรงอ า หา ร เมื่อ อ ยู่ที่อ าคา รเรีย น 1 จะเดินไ ปห้องน ้ า หลังใด ส ะด วกที่สุด 1. 2. 3. โรงเรี ย น ส นา มเด็กเล่นแล ะ ห้องส มุด ห้องน ้ า 1

ฝึกอ่านแผนผัง ถ้านักเรียนอยู่ห้องสมุดแล้วจะไปสนามเด็กเล่น ต้องเดินผ่านสถานที่ใดบ้าง ห้องสมุดและโรงอาหารอยู่ตรงข้ามกับสถานที่ใด สถานที่ใดตั้งอยู่ตรงกลางของโรงเรียนแห่งนี้ 4. 5. 6. โรง อ า หา ร อ าคา รเรีย น 2 ส นา มฟุตบอ ล

แผนภูมิ คือ การน าเสนอข้อมูลแสดงจ านวนของ สิ่งต่าง ๆ เพื่อเปรียบเทียบ ให้เห็นอย่างชัดเจน แผนภูมิ

แผนภูมิ แผนภูมิ แบ่งออกเป็น 3 ประเภท คือ แผ นภูมิ แท่ง แผ นภูมิ วงกล ม แผ นภูมิ รูปภ า พ แต่ล ะประเภ ท เป็นอ ย่างไร ไปดูกันครับ

แผนภูมิ แผนภม ู ิ แทง ่ เป็นการแสดงจ านวนหรือปริมาณของสิ่งต่าง ๆ โดยใช้ความสูง หรือความยาวของแท่งแต่ละรูป ต้องดูว่าแท่งที่แสดงจ านวนนั้น ๆ ไปตัดกับจุดใดที่ระบุไว้ ที่แกนตั้ง จุดนั้นคือปริมาณที่อ่านได้ การอ่านแผนภูมิแท่ง

แผนภูมิ 17 ตัวอย่าง แผนภูมิแท่ง แสดงจ านวนนักเรียนที่เดินทางมาโรงเรียนโดยวิธีต่าง ๆ ของนักเรียน ชั้น ป. 6 ของโรงเรียนแห่งหนึ่ง

แผนภูมิ 18 เรื่องน่ารู้ ลักษณะของแผนภูมิแท่ง ภาพแผนภูมิแท่ง นิยมใช้แกนนอนแทนชนิดข้อมูล และแกนตั้งแทนปริมาณของข้อมูล ความสูงของแกนตั้งให้พิจารณาจากข้อมูลที่มีปริมาณมากที่สุด และน้อยที่สุด เพื่อน ามาก าหนดระยะบนแกนให้เหมาะสม

แผนภูมิ 19 แผนภูมิวงกลม เป็นการแสดงข้อมูลโดยใช้พื้นที่ภายในวงกลมแทนปริมาณข้อมูล การอ่านแผนภูมิวงกลม ต้องดูข้อมูลที่ระบุในพื้นที่ของวงกลม เพื่อให้อ่านข้อมูลได้ถูกต้อง

แผนภูมิ ตัวอย่าง แผนภูมิวงกลม แสดงจ านวนนักเรียนที่ชอบเลี้ยงสัตว์ชนิดต่าง ๆ ๙ คน

แผนภูมิ แผนภูมิรูปภาพ เป็นการแสดงจ านวนหรือปริมาณของสิ่งต่าง ๆ โดยใช้รูปภาพ แทนสิ่งที่เป็นอย่างเดียวกัน การอ่านแผนภูมิรูปภาพ ต้องดูว่าแต่ละภาพใช้แทนจ านวนหรือปริมาณเท่าใดของสิ่งนั้น ๆ น าจ านวน ภาพมาคูณกับจ านวนที่ก าหนดจะได้จ านวนหรือปริมาณสิ่งที่อยู่ในแผนภูมิ

ตัวอย่าง แผนภูมิ แผนภูมิรูปภาพ แสดงจ านวนสัตว์เลี้ยงในแต่ละประเภทของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6

การอ่านแผนภูมิรูปภาพ ตัวอย่าง แผนภูมิ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 เลี้ยงสุนัขมากที่สุด คือ 50 ตัว นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 เลี้ยงกระรอกจ านวนน้อยที่สุด คือ 10 ตัว นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 เลี้ยงแมวและปลาจ านวนเท่ากัน คือ 30 ตัว นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 เลี้ยงกระต่ายมากเป็นอันดับ 2 ของสัตว์เลี้ยงทั้งหมด นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 เลี้ยงนกเป็นจ านวนน้อยกว่าสุนัข 30 ตัว

ฝึกอ่านแผนภูมิรูปภาพ แผนภูมิรูปภาพ แสดงจ านวนผลไม้ที่แม่ค้าขายได้ใน 1 วัน ก าหนดให้รูปผลไม้ 1 รูป แทนจ านวนผลไม้ 10 กิโลกรัม

ฝึกอ่านแผนภูมิรูปภาพ ใน 1 วัน แม่ค้าขายผลไม้ได้ทั้งหมดกี่กิโลกรัม แม่ค้าขายส้มได้มากกว่าสตรอว์เบอร์รีกี่กิโลกรัม แม่ค้าขายผลไม้ชนิดใดได้มากเป็นอันดับ 2 และขายได้เท่าใด 1. 2. 3. 4. แม่ค้าขายแอปเปิลได้มากหรือน้อยกว่ามังคุด และต่างกันเท่าใด ขายแอปเปิลได้น้อยกว่ามังคุด 20 กิโลกรัม 200 กิโลกรัม 40 กิโลกรัม มังคุด ขายได้ 60 กิโลกรัม

กราฟ กราฟ คือ แผนภูมิที่ใช้เส้น จุด หรือภาพ เพื่อแสดงความเปลี่ยนแปลงของสิ่งหนึ่ง หรือใช้เพื่อแสดงความสัมพันธ์ระหว่างสิ่ง ต่าง ๆ หรือปริมาณต่าง ๆ

การอ่านกราฟ การอ่านกราฟ ต้องศึกษ า ชื่อกรา ฟ แล ะค า อ ธิบา ย ที่อ ยู่บน แกนตั้ง แล ะแกนนอ นเพื่อให้รู้ว่า เป็นเรื่องเกี่ย วกับอ ะไร ก่อ น แล้ว จึงใช้ ไม้บรรทัด ล า กเส้นกรา ฟ นั้น ๆ ว่า ไปตัด กับเลขใด ที่ระบุไว้ที่แกนตั้ง จุด นั้นคือ จ า นวนหรือ ปริมา ณ ที่อ่า นไ ด้

กราฟ ตัวอย่าง กราฟ แสดงการออมเงินตั้งแต่เดือนมกราคม–เมษายน

กราฟ ตัวอย่าง การอ่านกราฟ เดือนมกราคมออมเงินได้ 20 บาท เดือนกุมภาพันธ์ออมเงินได้ 50 บาท เดือนมีนาคมออมเงินได้ 40 บาท เดือนเมษายนออมเงินได้ 80 บาท 1. 2. 4. 3.

กราฟ เรื่องน่ารู้ จ ำนวนเงิน (บำท) เดือน การน าเสนอข้อมูลด้วยกราฟ จะท าให้เห็นลักษณะเด่นของข้อมูลได้ง่ายและรวดเร็ว อีกทั้งยังช่วยให้เห็นแนวโน้มและความสัมพันธ์ต่าง ๆ ที่มีอยู่ระหว่างข้อมูล ซึ่งสามารถน าไปใช้ ในการพยากรณ์ข้อมูลได้อีกด้วย

31 สรุปความรู้ แผนที่ คือ แบบเขียนย่อจากสถานที่จริง เวลาอ่านต้องท าความเข้าใจสัญลักษณ์ที่ใช้แสดง ในแผนที่ก่อน แผนผัง หรือ ผัง คือ แบบจ าลองที่เขียนย่อหรือ ขยายจากของจริงเวลาอ่านต้องท าความเข้าใจ แบบจ าลองและสัญลักษณ์ต่าง ๆ ในแผนผัง แผนภูมิ แบ่งออกเป็น 3 ประเภท คือ แผนภูมิแท่ง แผนภูมิวงกลม แผนภูมิรูปภาพ กราฟ คือ แผนภูมิที่ใช้เส้น จุด หรือภาพ เวลาอ่านต้องใช้ไม้บรรทัดลากเส้นกราฟ ว่าไปตัดกับเลขใดที่แกนตั้ง