เขตสวนหลวงตั้งอยู่ทางตอนกลางค่อนไปทางใต้ของฝั่งพระนคร มีอาณาเขตติดต่อกับเขตต่าง ๆ เรียงตามเข็มนาฬิกา ดังนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับเขตห้วยขวาง เขตบางกะปิ และเขตสะพานสูง มีคลองแสนแสบ คลองกะจะ คลองหัวหมาก ลำรางแบ่งเขตสวนหลวงกับเขตบางกะปิ และคลองบึงบ้านม้าเป็นเส้นแบ่งเขต
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับเขตประเวศ มีคลองบึงบ้านม้า ลำรางข้างหมู่บ้านเอื้อสุข คลองประเวศบุรีรมย์ และคลองหนองบอนเป็นเส้นแบ่งเขต
- ทิศใต้ ติดต่อกับเขตประเวศและเขตพระโขนง มีคลองตาสาด (คลองคู้) คลองเคล็ด ซอยวชิรธรรมสาธิต 57 แยก 36 (ยาจิตร์) ซอยวชิรธรรมสาธิต 57 (สามพี่น้อง) ซอยวชิรธรรมสาธิต 57 แยก 41 (พัฒนพล) คลองบ้านหลาย ลำราง คลองสวนอ้อย คลองขวางบน และคลองบางนางจีนเป็นเส้นแบ่งเขต
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับเขตวัฒนา มีคลองบางนางจีน คลองพระโขนง และคลองตันเป็นเส้นแบ่งเขต
ประวัติ[แก้]
เขตสวนหลวงเดิมมีฐานะเป็น ตำบลสวนหลวง เป็นเขตการปกครองของอำเภอพระโขนง จังหวัดพระประแดง ต่อมาใน พ.ศ. 2470 พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้โอนอำเภอพระโขนงรวมทั้งตำบลสวนหลวงมาขึ้นกับจังหวัดพระนคร โดยตำบลสวนหลวงได้กลายเป็นเป็นท้องที่หนึ่งในเขตสุขาภิบาลประเวศที่ตั้งขึ้นใหม่ใน พ.ศ. 2506 จนกระทั่งได้รับการโอนไปเป็นท้องที่ของเทศบาลนครกรุงเทพตั้งแต่ พ.ศ. 2508
ใน พ.ศ. 2514 จังหวัดพระนครถูกรวมเข้ากับจังหวัดธนบุรี เปลี่ยนฐานะเป็นนครหลวงกรุงเทพธนบุรี และใน พ.ศ. 2515 จึงเปลี่ยนแปลงฐานะเป็นกรุงเทพมหานคร ซึ่งได้เปลี่ยนคำเรียกเขตการปกครองใหม่ด้วย ตำบลสวนหลวงได้รับการเปลี่ยนแปลงฐานะเป็น แขวงสวนหลวง เป็นพื้นที่การปกครองของสำนักงานเขตพระโขนง
ภายหลังท้องที่เขตพระโขนงมีความเจริญและมีประชากรหนาแน่นขึ้น พื้นที่บางแห่งอยู่ไกลจากสำนักงานเขตมาก ทำให้ไม่สะดวกต่อการบริการประชาชน ในวันที่ 21 เมษายน พ.ศ. 2532 กรุงเทพมหานครจึงได้ตั้งสำนักงานเขตพระโขนง สาขา 3 (สวนหลวง) ดูแลพื้นที่แขวงสวนหลวง และในวันที่ 9 พฤศจิกายน ปีเดียวกัน กระทรวงมหาดไทยได้แบ่งพื้นที่ทางทิศตะวันออกของเขตพระโขนงตั้งเป็นเขตประเวศ แบ่งออกเป็น 4 แขวงซึ่งรวมแขวงสวนหลวงไว้ด้วย เนื่องจากยังไม่เหมาะสมที่จะยกฐานะขึ้นเป็นเขตใหม่ จึงให้คงฐานะเป็นสำนักงานเขตสาขาไว้ก่อน สำนักงานเขตพระโขนง สาขา 3 จึงเปลี่ยนชื่อเป็นสำนักงานเขตประเวศ สาขาสวนหลวง
จนกระทั่งในวันที่ 8 ตุลาคม พ.ศ. 2536 กระทรวงมหาดไทยจึงประกาศเปลี่ยนแปลงพื้นที่เขตการปกครองใหม่ โดยรวมพื้นที่แขวงสวนหลวง บางส่วนของแขวงประเวศ เขตประเวศ และบางส่วนของแขวงคลองตัน บางส่วนของแขวงพระโขนง เขตคลองเตย มาจัดตั้งเป็น เขตสวนหลวง เพื่อประโยชน์แก่การปกครอง การให้บริการของรัฐ และความสะดวกของประชาชน และในวันที่ 21 ตุลาคม ปีเดียวกัน กรุงเทพมหานครก็ได้ประกาศตั้งแขวงสวนหลวงเต็มพื้นที่เขต โดยประกาศทั้ง 2 ฉบับเริ่มมีผลบังคับใช้ในวันเดียวกันคือวันที่ 14 มกราคม พ.ศ. 2537
การแบ่งเขตการปกครอง[แก้]
ในวันที่ 26 กรกฎาคม พ.ศ. 2560 กรุงเทพมหานครได้ประกาศจัดตั้งแขวงอ่อนนุชและแขวงพัฒนาการแยกจากพื้นที่แขวงสวนหลวง โดยมีผลบังคับใช้ในวันเดียวกัน ส่งผลให้เขตสวนหลวงในปัจจุบันแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 3 แขวง ได้แก่
หมาย เลข อักษรไทย อักษรโรมัน พื้นที่ (ตร.กม.) จำนวนประชากร (ธันวาคม 2565) ความหนาแน่นประชากร (ธันวาคม 2565) แผนที่
1.
สวนหลวง Suan Luang
9.251
48,494
5,242.03
2.
อ่อนนุช On Nut
5.894
43,509
7,381.91
3.
พัฒนาการ Phatthanakan
8.533
30,673
3,594.63
ทั้งหมด
23.678
122,676
5,181.01
ประชากร[แก้]
สถิติประชากรตามทะเบียนราษฎร เขตสวนหลวง ปี (พ.ศ.) ประชากร การเพิ่มและการลด 2535 106,088 ไม่ทราบ 2536 106,203 +115 2537 107,406 +1,203 2538 107,064 -342 2539 107,183 +119 2540 108,644 +1,461 2541 109,797 +1,153 2542 111,047 +1,250 2543 111,898 +851 2544 113,396 +1,498 2545 115,086 +1,690 2546 116,961 +1,875 2547 114,940 -2,021 2548 115,120 +180 2549 115,490 +370 2550 116,293 +803 2551 116,067 -226 2552 115,883 -184 2553 115,966 +83 2554 115,419 -547 2555 115,731 +312 2556 116,688 +957 2557 118,371 +1,683 2558 120,136 +1,765 2559 121,740 +1,604 2560 122,534 +794 2561 123,026 +492 2562 124,048 +1,022 2563 123,609 -439 2564 122,824 -785 2565 122,676 -148
การคมนาคม[แก้]
รถไฟฟ้า
- รถไฟฟ้าสายสีเหลือง (สถานีหัวหมาก, สถานีกลันตัน, สถานีศรีนุช) ทางสายหลัก
- ถนนมอเตอร์เวย์
- ถนนศรีนครินทร์
- ถนนพระราม 9
- ถนนพัฒนาการ
- ถนนรามคำแหง
- ถนนสุขุมวิท 71 (ปรีดี พนมยงค์)
- ถนนอ่อนนุช
- ทางพิเศษศรีรัช
- ทางพิเศษฉลองรัช ทางสายรองและทางลัด
- ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3701 (คู่ขนานมอเตอร์เวย์ด้านซ้าย)
- ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3702 (คู่ขนานมอเตอร์เวย์ด้านขวา)
- ถนนกำแพงเพชร 7
- ซอยศรีนครินทร์ 20 / ซอยพัฒนาการ 54 (พลเทพ)
- ซอยศรีนครินทร์ 24 / ซอยอ่อนนุช 39 (อนามัย)
- ซอยพระราม 9 ซอย 62 (ศุภกิจ)
- ซอยพระราม 9 ซอย 41 (เสรี 2)
- ซอยพระราม 9 ซอย 43 (เสรี 4)
- ซอยพระราม 9 ซอย 57 (วิเศษสุข 3)
- ซอยพัฒนาการ 20 / ซอยอ่อนนุช 17 (สวนหลวง)
- ซอยพัฒนาการ 25 (เป็นสุข / รามคำแหง 24-พัฒนาการ)
- ซอยพัฒนาการ 28 (หมู่บ้านสวนแหลมทอง 2)
- ซอยพัฒนาการ 30 (หมู่บ้านปัญญา)
- ซอยพัฒนาการ 32 (มูซอ)
- ซอยอ่อนนุช 30 (วัดราษฎร์ศรัทธาธรรม)
- ซอยอ่อนนุช 44 (สามพี่น้อง)
- ซอยอ่อนนุช 46 (หมู่บ้านมิตรภาพ)
- ซอยอ่อนนุช 64 (สุขสมาน)
สถานที่สำคัญ[แก้]
- โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาพัฒนาการ
- วัดมหาบุศย์
- ตลาดเอี่ยมสมบัติ
- วัดปากบ่อ
- วัดใต้
- วัดยาง
- วัดทองใน
- วัดต้นไทรย์
- วัดขจรศิริ (วัดขอม)
- ศูนย์กลางอิสลามแห่งประเทศไทย
- สถานีตำรวจนครบาลคลองตัน
อ้างอิง[แก้]
สำนักบริหารการทะเบียน. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "จำนวนประชากรและบ้าน." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: //stat.dopa.go.th/xstat/popyear.html 2556. สืบค้น 16 พฤศจิกายน 2559.